نقش نیروگاه های برق در آلودگی هوای کلانشهرها چقدر است؟ / ما به جای مازوت می سوزیم

 هفته گذشته رئیس جمهور پزشکیان طی دستوری به دلیل آلودگی خاص ایجاد شده در مناطق اراک، کرج و اصفهان که گفته می شود بدلیل مازوت سوزی نیروگاه های این مناطق به مقدار ۱۶ میلیون تن است و باعث آلودگی هوا و بیماری می‌شود،  توقف مازوت سوزی را در این نیروگاهها خواستار شد.
به گزارش سرویس اجتماعی تابناک، بدون شک مازوت سوخت مخربی است. اما  از سالیان گذشته، درباره میزان تاثیر مازوت سوزی بر  آلودگی هوا ابهامات زیادی مطرح بوده است. حتی در همین چند روز که از این دستور می گذرد، نماینده اراک طی مصاحبه ای، با استقبال توقف استفاده از مازوت سوزی، گفته است که با وجود صدور دستور رئیس جمهور، همچنان آلودگی هوای اراک جریان دارد و باید به فکر بود. استاندار استان مرکزی هم از آن به عنوان" هدیه دولت سلامت محور پزشکیان به استان مرکزی" یاد کرد و همچنین سخنگوی دولت نیز در صفحه شخصی خود در شبکه ایکس در اینباره نوشت: "شرط عدالت نیست برای تولید برق، بخشی از جامعه با جان خود هزینه آن را پرداخت کند. ‏از همین رو به دستور رئیس جمهور مازوت سوزی در سه نیروگاه اراک، کرج و اصفهان که شرایط ویژه ای دارند، متوقف می شود. ‏می توان برای مدت محدودی، «خاموشی منظم» را  جایگزین «تولید سم» برای عموم شهروندان کرد."

نظر متفاوت مرکز پژوهش های مجلس

اما در حالی که دولت می گوید از مازوت سوزی در این سه نیروگاه برای نجات محیط زیست جلوگیری کرده است، مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی در گزارشی علت تصمیم دولت برای این سه نیروگاه و قطعی های برق را کاهش ذخایر گازوئیل و نفت کوره نیروگاه ها در ۶ ماهه اول ۱۴۰۳و افزایش ناترازی گاز اعلام کرد.  
حتی در این میان چمران، رئیس شورای شهر تهران اعلام کرد که این شهر سالهات که مازوت سوزی ندارد و این در حالی است که شهر تهران همچنان درگیر این معضل با اثرات چند بعدی است.

از اسناد معتبری که به رابطه آلودگی، نوع و منشا آن ها پرداخته است می‌توان به ترازنامه انرژی کشور اشاره کرد. جالب آنجاست که در آخرین ترازنامه انرژی کشور، سهم بخش احتراقی حمل و نقل در بخش ذرات، ۸۰.۸ درصد است در حالی که سهم حوزه نیروگاهی تنها ۶.۵ درصد است.
از طرفی، در شرکت تولید نیروی برق حرارتی طی مدلسازی های انجام شده، مشخص شد که در نیروگاه شازند به عنوان بدنام ترین نیروگاه در ایجاد آلودگی و مازوت سوزی، در بدترین سناریوی بهره‌برداری یعنی استفاده ۱۰۰ درصدی از سوخت مازوت، تأثیری روی هوای اراک ندارد و تأثیر این نیروگاه روی شهر شازند حدود ۰.۵ درصد و روی مهاجران که در نزدیکی این نیروگاه است، قق۰.۶ درصد است یعنی اگر استانداری اراک بخواهد اقدام عاجلی برای کاهش آلایندگی هوای این کلانشهر انجام دهد، حتی اگر نیروگاه شازند را از استان مرکزی جابه‌جا کند، تنها حداکثر نیم‌درصد در بهبود هوای این کلانشهر تأثیر دارد. 

آلودگی هوا، پدیده ایست که عوامل بسیاری در آن دخیل بوده و بهبود این وضعیت تنها در بلند مدت امکان پذیر خواهد بود.
 شهرها در منشا و نوع آلودگی هوا با یکدیگر متفاوت اند و به طبع راه حل های متفاوتی را نیز طلب میکنند.در این میان انتظاری که شهروندان دارند تدبیر بر اساس شرایطی است که در آن ضمن بیان حقایق و دلایل اصلی طرح ها و برنامه ها، بهترین تصمیم با بالاترین اثرگذاری، در اولویت قرار گیرد. قرار نیست به جای مازوت، شهروندان در فقدان شفافیت و خاموشی برق و نیز در آلودگی هوا بسوزند.

 خبرنگار؛ فاطمه سلیمیان