تصور ایران با ریاست جمهوری سعید جلیلی سخت نیست / جلیلی را نمی توان نادیده گرفت!

دو استاد راهنمای سعید جلیلی، مهدی عبدخدایی دبیرکل فداییان اسلام و از یاران نواب صفوی و حجت الاسلام سید احمد علم الهدی امام جمعه مشهد هستند. پایان نامه تئوریکی با موضوع :بنیان اندیشهٔ سیاسی اسلام در قرآن.

در واقع تفکر سیاسی سعید جلیلی را می توان ترکیبی از همین دو نام در نظر گرفت و خلاصه کرد. گمانه ای که با رصد زندگی سیاسی سعید جلیلی می توان قرینه های زیادی برای آن یافت.

واقعیت این است "سعید جلیلی" نامی نیست که بتوان او  در صحنه سیاسی کشور را نادیده گرفت. جلیلی نماینده یک گفتمان و طیف سیاسی و عقیدتی در کشور است. سیاستمداری که برخلاف هواداران پرشور و کمی عصبانی اش، متانت خاصی دارد و  تاکنون از او عکس العمل های شدید کلامی و عاطفی دیده نشده است. سخنران درخشانی نیست. جملات و واژه های تکراری زیاد دارد اما به مدد رگ خراسانی اش می تواند خطابه قابل فهمی ایراد کند و منظور خود را برساند.

سعید جلیلی برخلاف بسیاری از نامزدهای ریاست جمهوری، نه در قامت فرمانده و .. بلکه یک دیده بان ساده و "بچه کف جنگ" به جبهه ها رفته و پایش را درکربلای پنج جا گذاشته است.

نکته قابل توجه این است که جلیلی در انتخابات گذشته از مساله جانبازی اش استفاده نکرده است اما به نظر می رسد در این انتخابات زودهنگام، برای اولین بار تصمیم گرفته است از این مساله استفاده کند. بکار گیری کلید واژه "شهید زنده" و "من شهید زنده هستم" در کارزار انتخاباتی اش به شکلی پررنگ و خاص برجسته شده است. 

به نظرمی رسد دراین انتخابات، سعید جلیلی بسیاری از تعارفات و ملاحظات قبلی را کنار گذاشته است و با توجه به جو عاطفی فقدان رئیس جمهور، رویکرد " من شهید زنده هستم" را به عنوان استراتژی اصلی انتخاباتی خود انتخاب کرده است.

شیوه های جدید جلیلی

نکته جالب دیگر این است برخلاف انتخابات ریاست جمهوری 92 و 1400 سعید جلیلی نه در "روز آخر" که در اولین روز و ساعت ثبت نام، خود را به وزارت کشور رساند و رسما نامزد انتخابات ریاست جمهوری شد. نکته ای که نشان دهنده عزم جدی سعید جلیلی و به روز رسانی تاکتیک های سیاسی و ریختن خجالت او از دوربین و رسانه از سوی اوست. رادیو بین‌المللی فرانسه سالها قبل در تحلیلی، جلیلی را خجالتی و دوربین‌گریز و درون‌گرا خوانده‌بود که بنا ندارد در مجامع بین‌المللی چهرهٔ خود را نمایان سازد.

اما چیزی که سعید جلیلی زیاد داشته است، "زمان" است؛ این هم نقطه قوت اوست هم نقطه ضعف اش،  فرصت طولانی بدون دغدغه مسئولیت اجرایی

و حتی غیر اجرایی. بیش از ده سال است که جلیلی عملا کاری جز شبکه سازی و گفتمان سازی ندارد. فراغت طولانی که خروجی اش "دولت سایه" بوده است.

سعید جلیلی که از مخالفان اصلی و مشهور برجام است، در مخالفت با برجام تا آنجا پیش رفت که در ۱۲ بهمن ۱۴۰۰ نامه ای به رهبرانقلاب نوشت و  خواستار قطع مذاکرات برجام و افزایش غنی‌سازی و ارتقا به سطوح بالاتر تا حتی ۹۰ درصد شد، توصیه هایی که هرگز از سوی مقامات عالی کشور مورد توجه جدی قرار نگرفته است.

این بار، در انتخابات 1400 سعید جلیلی لشگری پنهان دارد، لشگری پنهان و موثر در تلویزیون که برادرش وحید جلیلی آن را رهبری می کند؛ لشگر رسانه ای موثری که در دل رسانه ملی می تواند دغدغه های جناحی اش را به پیش ببرد.

در اولین ماههای مسئولیت وحید جلیلی در تلویزیون؛ خدابخشی پسرخاله وحید و سعید جلیلی را به جای مجید آخوندی معاون سیاسی باسابقه صداوسیما به عنوان معاون سیاسی منصوب شد. خدابخشی با دستور عزت الله ضرغامی، رئیس وقت سازمان صداوسیما طبقه سوم ساختمان شیشه ای را ترک کرد و به کاراقتصادی تهیه غذا روی آورد.

پسرخاله وحید و سعید جلیلی برغم تذکرات داده شده مبنی برتعویض او بدلایل مختلف اما تقریبا دوسال و نیم در سمت خود ماند و بسیاری از نیروهای قدیمی و پرسابقه معاونت سیاسی را تصفیه و طرفداران سعید جلیلی را به ساختمان شیشه ای آورد تا بالاخره بر سر دعوت از رسایی به گفتگوی ویژه خبری و حرفهای اختلاف انگیز او بعد از انتخابات مجلس دوازدهم به دستور عزل شود . 

البته برغم عزل اجباری خدابخشی ، او همچنان به عنوان مشاور رییس سازمان صدا و سیما مرد همه کاره معاونت سیاسی است بویژه آنکه بعد از خدابخشی ، محمدعلی صائب مسئول دفتر سابق وحید جلیلی و نیروی قدیمی خدابخشی در خبررادیو به سرپرستی معاونت سیاسی منصوب شده است.

سیاست فعلی صداوسیما که به نظر می رسد علاقه چندانی به مشارکت بالا در انتخابات نداشته باشد، کاملا هدفمند انتخاب شده است و به نفع سعید جلیلی و طیف حامیان او تمام خواهد شد.

غیر از معاونت سیاسی هم پیمان جبلی با انتصاب وحید جلیلی به قائم مقامی فرهنگی صدا وسیما و سپردن کل شبکه های مختلف

سیما به او گام دیگری در جلیلی زاسیون صداوسیما برداشت. گامی که منجر به ریزش شدید مخاطب و تذکر جدی به شخص رییس سازمان شد و مجبور شدند بعد از دوسال و اندی از شعار سلبریتی زدایی وحید جلیلی بازگردند و با بیش از سه برابر قیمت به دنبال سلبریتی ها برای آمدن به برنامه های صدا وسیما در نوروز یا برنامه سازی بروند .

 از سوی دیگر، حسن روزی طلب که نماینده سعید جلیلی در انتخابات سال 1400 در جلسات تصمیم گیری صداوسیما برای مناظرات بود نیز به عنوان مدیرکل برنامه های سیاسی صدا و سیما منصوب شده است.

سعید جلیلی پنجاه و هشت ساله اینک در میدان انتخابات ریاست جمهوری حاضر است و شانس قابل توجهی برای رفتن به پاستور دارد.

جلیلی صادقانه حرف هایش را زده است. معلوم است در دولت احتمالی او گشایش و مذاکره ای در کار نخواهد بود. سرنوشت مسائلی چون گشت ارشاد و ...در دولت او واضح است. حتی با کمی اطمینان می گفت دولت جلیلی از دولت قبل هم سخت گیری های بیشتری اعمال خواهد کرد.

طبق محاسبات chatgpt، اگر اقتصاد ایران در سالهای گذشته تحت تحریم نبود، امروز میتوانست GDP معادل ۱ تریلیون دلار (به جای ۴۰۰ میلیارد)، تورم ۳-۵٪ (به جای ۳۰-۴۰٪) و سرانه ۱۱ هزار دلار (به جای ۳هزار) داشته باشد. اقتصادی که با عربستان سعودی برابری میکرد. سعید جلیلی در تاریخ ایران به عنوان فردی که تحریم ها در دوره او شکل گرفت و گریبان ملت و کشور را گرفت یاد خواهد شد، واقعیت این است که تصور جمهوری اسلامی ایران تحت ریاست جمهوری سعید جلیلی چندان سخت نیست و این تصمیم اکثریت خاموش و البته منتقد و معترض است که شاید بتواند معادلات را تغییر دهد.