سیاتیک و روش های درمان درد سیاتیک
بهتر است بپرسیم درد سیاتیک چیست؟ درد سیاتیک دردی است که در مسیر عصب سیاتیک است. عصب سیاتیک طولانی ترین عصب بدن است که از باسن شروع می‌شود به پشت ران و ساق پا می‌رود و در پشت زانو به دو شاخه تقسیم می‌شود بنابراین هر دردی که در این مسیر باشد درد سیاتیک یا سیاتیکا نامیده می‌شود. ریشه‌های عصب سیاتیک در کمر قرار دارد و در واقع عصب سیاتیک از ریشه چهارم پنجم کمری و ریشه یکم و دوم لگنی منشأ می‌گیرد. هر فشاری بر روی هر کدام از ریشه‌های عصب سیاتیک باعث درد در مسیر عصب سیاتیک می‌شود که توسط دکتر متخصص دیسک و ستون فقرات قابل تشخیص و درمان است.
علل درد سیاتیک چیست؟ به عبارت دیگر چه علائمی باعث درد سیاتیک می‌شوند؟
- متداول ترین علامت درد سیاتیک برجستگی یا بیرون زدگی دیسک کمری می‌باشد. که معمولاً در دیسک‌های بین مهره‌ای چهارم و پنجم L4-L5 و پنجم و لگنی L5-S1 رخ می‌دهد و موجب فشار به ریشه‌های عصب سیاتیک شده و به این ترتیب درد سیاتیکی ایجاد می‌شود.
- فشار به ریشه‌های عصب سیاتیک در اثر تنگی کانال نخاعی : در این حالت سوراخ‌هایی که عصب از آنها خارج می‌شوند تنگ شده‌اند در نتیجه جا برای عصب کم است و موجب فشار بر روی ریشه‌های عصب سیاتیک شده و باعث درد سیاتیکی می‌شود.
- لیز خوردگی مهره کمری یا سرخوردگی مهره‌های کمری : در این حالت وقتی یک مهره‌ای بر روی مهره دیگر سر می‌خورد باعث تنگی کانال نخاعی شده و موجب درد سیاتیکی می‌شود. این بیماری اسپوندیلولیستزیس spondylolisthesis نامیده می‌شود.
- گاهی درد سیاتیکی در اثر فشار بر روی ریشه عصبی نیست بلکه در ناحیه باسن در اثر منقبض شدن عضله پریفورمیس بر روی عصب سیاتیک فشار وارد می‌شود و باعث درد سیاتیکی می‌شود.
- تومورهای عصب سیاتیک را گرفتار می‌کنند
- پیدایش ترک در قوس خلفی مهره‌ها که اصطلاحا اسپوندیلو لازیس spondylolysis نامیده می‌شود.
عصب سیاتیک در کدام طرف بدن قرار دارد؟
عصب سیاتیک دوتاست یکی در طرف راست و یکی در طرف چپ که همونطور که گفته شد در پشت باسن و پشت ران و ساق پا قرار دارد.
آیا درد سیاتیک درمان دارد؟ بله در موارد خفیف با دارو و فیزیوتراپی درد بیمار بهبود می‌یابد و در موارد شدید با انجام عمل جراحی و برداشتن دیسک فشار از روی عصب سیاتیک برداشته می‌شود و بیمار بهبود می‌یابد. ۸۰ درصد موارد در جراحی نتیجه مثبت دیده می‌شود.
از چه داروهایی برای درمان درد سیاتیک استفاده می‌شود؟
دارو درمانی خط مقدم درمان بیماری سیاتیک است برای این کار از داروهای ضد التهاب که اصطلاحاُ Nsaid نامیده می‌شود استفاده می‌کنند این داروها در واقع داروهای ضد التهاب غیر کورتونی یا استروئیدی هستند .
داروهای ضد التهاب شامل چه داروهایی هستند؟
داروهایی مانند ملوکسیکام ، پیروکسیکام ، دیکلوفناک ، بروفن ، ژلوفن ، ناپروکسن از این گروه هستند. این داروها باعث کاهش ورم در اطراف ریشه عصبی می‌شوند در نتیجه جای بیشتری برای ریشه عصبی ایجاد می‌شود و فشار از روی ریشه های عصبی کمی کم می‌شود و درد بیمار بهبود پیدا می‌کند.
آیا از شل کننده‌های عضلانی می‌توان در درمان درد سیاتیک استفاده کرد؟
بله شل کننده‌های عضلانی همانطور که از اسمشان پیداست باعث شل شدن عضلات می‌شوند زیرا یکی از علل دردهای سیاتیک سفت شدن و اسپاسم عضلانی است و خود اسپاسم عضلانی درد ایجاد می‌کند .بنابراین اگر ما اسپاسم عضلانی را برطرف کنیم درد بیمار بهتر می‌شود.
شل کننده‌های عضلانی شامل چه داروهایی هستند ؟
داروهایی از قبیل تیزانیدین ، متوکاربامول و بکلوفن از داروهای شل کننده عضلانی هستند.
آیا از گاباپنتین در درمان درد سیاتیک استفاده می‌شود ؟
بله گاباپنتین با آرام کردن عصب و جلوگیری از انتقال حس درد به مغز باعث بهبود درد می‌شود. بسیاری از بیماران از مصرف این دارو می‌ترسند فکر می‌کنند این دارو برای تشنج است در صورتی که یک دارو می‌تواند خواص مختلفی داشته باشد.
گاباپنتین هم به همین شکل می‌تواند خاصیت ضد درد داشته باشد بنابراین از آن خاصیت این دارو در درمان سیاتیک استفاده می‌شود.
آیا از پرگابالین هم در درمان سیاتیک استفاده می‌شود؟
بله پرگابالین هم با مکانیزمی شبیه گاباپنتین در درمان بیماری سیاتیک موثر است.
آیا از داروهای ضد افسردگی مانند آمی تریپتیلین و نورتریپتیلین هم می‌توان در درمان درد سیاتیکی استفاده کرد؟
بله این داروها علاوه بر اینکه خاصیت ضد افسردگی دارند خاصیت ضد درد هم دارند بنابراین در مواردی توسط پزشکان توصیه می‌شود.
آیا بیمار مجاز است که داروها را خودسرانه مصرف کند؟
خیر بهتر است که داروها تحت نظر یک پزشک مصرف شوند.
آیا از داروهای موضعی هم می‌توان برای درد سیاتیک استفاده کرد؟
بله ، برای بهبود درد سیاتیک از کرم‌ها و پمادهای موضعی مانند پماد دیکلوفناک ، ژل موضعی ایبوپروفن ، پماد پیروکسیکام ، پماد منتول، پماد متیل سالیسیلات استفاده می‌شود.
آیا از چسب ضد درد می‌توان در درمان بیماری‌های سیاتیک استفاده کرد؟
بله چسب‌های متعددی در بازار وجود دارند که ضد درد است که در کمر چسبانده می‌شود و این چسب‌ها هم باید تحت نظر پزشک مصرف شوند.
دارو برای درمان درد سیاتیک چیست؟
از میان داروهای فوق داروی برای درمان سیاتیک همون داروهای ضد التهاب هستند که در بالا نام بردیم.
چه آمپولی برای درد سیاتیک به کار می‌رود؟
دارای ضد التهاب به شکل آمپول هم در دسترس هستند مانند آمپول کتورولاک، آمپول پیروکسیکام، آمپول استامینوفن، آمپول ایبوپروفن، آمپول دیکلوفناک وجود دارند که باید تحت نظر پزشک مربوطه مصرف شود.
آیا داروهای کورتونی هم در درمان درد سیاتیک به کار می‌رود ؟ بله به صورت خوراکی قرص پردنیزولون به کار می‌رود و هم آمپول داروهایی مانند بتامتازون ، دگزامتازون و متیل پردنیزولون بکار می‌رود.
قوی‌ترین آمپول برای درمان درد سیاتیک چیست؟
قوی‌ترین آمپول برای درد سیاتیک آمپول‌های مخدر می‌باشد مانند آمپول پتیدین، آمپول مورفین و آمپول فنتانیل که این‌ها باید در بیمارستان مصرف شوند.
آمپول برای درمان درد سیاتیک چیست؟ نمی‌توان آمپولی را معرفی کرد که نسبت به بقیه آمپول های ویژگی های خاص داشته باشد ولی اکثر پزشکان متخصص و جراح دیسک و ستون فقرات از آمپول تتراکوزاکتاید در درمان درد سیاتیک استفاده می‌کنند زیرا این دارو باعث می‌شود که کورتون طبیعی از غدد فوق کلیه بیمار ترشح شود.
عده ای از پزشکان از داروهایی مانند دگزامتازون بتامتازون و متیل پردنیزولون استفاده می‌کنند که استروئید یا کورتونی است که در واقع از خارج وارد بدن می‌شود .
فیزیوتراپی چه اثری در درمان درد سیاتیک دارد؟
فیزیوتراپی با استفاده از گرمای عمقی که توسط لیزر اشعه مادون قرمز و ماورای بنفش ایجاد می‌کند باعث بهبود درد بیمار می‌شود. همینطور مانیپولاسیون باعث بهبود درد و کاهش اسپاسم عضلانی می‌شود گاهی فیزیوتراپ‌ها از دستگاهی به نام TENS استفاده می‌کنند که مانع انتقال امواج درد به نخاع و مغز می‌شود.
طول مدت درمان درد سیاتیک چقدر است؟ درد سیاتیک باید در عرض ۴ تا ۶ هفته با درمان‌های غیر جراحی بهبود یابد در صورتی که بعد از این مدت درد بیمار بهبود نیابد و یا علائم عصبی داشته باشد لازم است که مورد عمل جراحی قرار گیرد.
درمان درد سیاتیک چیست؟
گزینه اصلی درمان درد سیاتیک که پس از ۶ هفته بهبود نیافته است عمل جراحی است.
چه نوع عمل جراحی برای درمان درد سیاتیک به کار می‌رود؟ عمل جراحی میکروسکوپی در درمان درد سیاتیک به کار می‌رود در صورتی که درد سیاتیک به علت تنگی کانال نخاعی شدید و یا لیز خوردگی مهره یا لقی مهره باشد لازم است که علاوه بر باز کردن و برداشتن فشار از روی عصب ، لازم است مهره‌های کمر بیمار با پیچ‌های مخصوص ثابت شود.
آیا سیاتیک رگ است ؟
خیر سیاتیک یک عصب است که به اشتباه بعضی‌ها آن را رگ سیاتیک می‌گویند. عصب وظیفه صدور فرامین حرکتی از مغز به عضلات اندام‌ها و انتقال فرامین حسی از اندام‌ها به مغز را دارد.
آیا سیاتیک همان کمر درد است؟
تعریف کلاسیک سیاتیک این است که از کمر به داخل اندام‌های تحتانی انتشار پیدا می‌کند بنابراین می‌تواند سیاتیک بدون کمردرد یا همراه با کمر درد باشد.
درد سیاتیک یک طرفه است یا دو طرفه؟
بر حسب علت بیماری می‌تواند درد سیاتیک در هر دو پای راست و چپ باشد یا فقط در یک پا باشد.
چه چیزهایی برای سیاتیک مضر است؟
افزایش وزن و کشیدن سیگار و حرکات ناگهانی ، خم شدن به جلو و بلند کردن اجسام سنگین .که باید از این‌ها خودداری کند.
چه عواملی باعث مستعد شدن فرد به درد سیاتیک می‌شود؟
مهم‌ترین عامل ابتلای یک فرد به سیاتیک مسائل ژنتیکی است به عبارت دیگر جنس ستون مهره‌های و دیسک‌های این افراد بد ایست و مستعد پیدایش تنگی یا پاره شدن دیسک هستند.
ریسک فاکتورهای درد سیاتیک چیست؟
سه ریسک فاکتور مهم برای پیدایش درد سیاتیک ذکر شده است:
- افزایش وزن
- دیگری سیگار
- کارهای سنگینی که خارج از توانایی یک فرد می‌باشد.
علائم سیاتیک چیست؟
وقتی فشار روی یکی از ریشه‌های عصب سیاتیک وارد می‌شود :
- اولین علائم درد سیاتیک است یعنی دردی است که از کمر شروع و به پشت ساق پا تیر می‌کشد.
- علامت حرکتی است یعنی ممکن است گروهی از عضلات فلج شوند مثلاً فرد نتواند روی پاشنه پا یا روی پنجه پا راه برود.
- فرد نتواند مچ پا یا انگشتان پای خود را به طرف بالا یا پایین ببرد.
- احساس خواب رفتگی و سر شدن در انگشتان پاها
- در موارد نادر فلج شدن پاها همراه با بی‌اختیاری ادرار و مدفوع که سندروم دم اسب نامیده می‌شود.
انتهای رپرتاژ آگهی/
