در گفت‌وگو با تابناک اقتصادی بررسی شد؛

وقتی پای خام فروشی در میان است، چگونه بساط رانت خوراک پتروشیمی‌ها را جمع کنیم؟

یک استاد اقتصاد بر این باور است که باید خوراک یارانه‌ای، کوتاه مدت و مشروط در اختیار صنایع قرار بگیرد تا به هدف نهایی مبنی بر تولید محصولات با ارزش افزوده‌ی بالا دست پیدا کنیم. بهره‌مندی از خوراک یارانه‌ای باید مشروط به توسعه‌ی زنجیره‌ی ارزش محصولات باشد.
کد خبر: ۱۱۸۳۲۵۷
|
۲۴ تير ۱۴۰۲ - ۱۱:۲۱ 15 July 2023
|
6080 بازدید
|

به گزارش تابناک اقتصادی؛ تعیین نرخ خوراک پتروشیمی‌ها، همواره محل بحث و نزاع زیادی بوده است. صاحبان شرکت‌ها گلایه دارند که تولید با بالا رفتن نرخ خوراک برایشان صرفه‌ی اقتصادی ندارد و نمی‌توانند به کارشان ادامه دهند. دولت گلایه دارد، با نرخ‌های فعلی خوراک درآمدی کسب نمی‌کند و اگر گاز را به دیگر کشور‌ها بفروشد، عایدی بیشتری نصیبش می‌شود.

راهکار‌های مختلفی برای تعیین نرخ خوراک پتروشیمی‌ها مطرح شده که هر کدام مشکلاتی دارد. مثلاً برخی تعیین قیمت ریالی و ثابت را روشی مناسب برای ایجاد ثبات در نرخ مواد اولیه‌ی مورد نیاز شرکت‌های پتروشیمی می‌دانند؛ اما بسیاری از کارشناسان این روش را تماماً به نفع پتروشیمی‌ها و به ضرر مردم و کشور ارزیابی می‌کنند، زیرا شرکت‌های پتروشیمی با خوراک ارزان تولید می‌کنند و محصولات اولیه‌ی پتروشیمیایی تولیدشده را با قیمت‌های بالا و دلاری در بازار‌های بین المللی می‌فروشند. در حالی که دولت و مردم از درآمد‌های حاصل از فروش نفت به صورت آزاد بازمانده اند و بهره‌ی چندانی از فروش مواد پتروشیمی در بازار‌های بین المللی نمی‌برند.

برخی بر این باورند که باید شرکت‌ها نرخ خوراک را به قیمت‌های جهانی، آزاد و واقعی بپردازند. این روش نیز خالی از نقص نیست، زیرا قیمت هاب‌های اروپایی و جهانی برای شرکت‌های پتروشیمی که به خوراک ارزان عادت کرده اند، قابل تحمل نیست و حیات آن‌ها را به خطر می‌اندازد. در این میان، برخی کارشناسان راه میانه‌ای را پیشنهاد می‌کنند که عبارت است از: متصل کردن نرخ خوراک پتروشیمی‌ها به قیمت‌های صادراتی. این عده می گویند، به جای اینکه قیمت هاب‌های اروپایی و جهانی بر نرخ خوراک پتروشیمی‌ها تأثیرگذار باشد، قیمت‌های صادراتی ایران به کشور‌هایی مانند عراق و ترکیه باید ملاک قرار بگیرد. در ادامه نظریات رحمان سعادت را به عنوان استاد اقتصاد دانشگاه سمنان در این خصوص می‌خوانید.

سعادت در گفت‌وگو با تابناک اقتصادی ضمن اشاره به لزوم اصلاح نرخ خوراک پتروشیمی‌ها به نحوی که منافع کشور نیز تأمین شود، تصریح کرد: اگر نتوانیم در اسرع وقت این موضوع را سامان دهیم، از یک طرف بنگاه‌های اقتصادی تضعیف می‌شوند و قدرت رقابتی در بازار‌های بین المللی نخواهند داشت و از طرف دیگر، منابع طبیعی کشور را هدر می‌دهیم و منافع خود را به خطر می‌اندازیم.

وی در ادامه گفت: وقتی خوراک با نرخ پایینی در اختیار پتروشیمی‌ها قرار می‌گیرد، آن‌ها دیگر انگیزه‌ای برای نوآوری و تولید محصولات با ارزش افزوده‌ی بالا ندارند. در همین ارتباط می‌توانیم به تولید متانول در تناژ بالا و صادرات آن اشاره کنیم. به نحوی که گاه قیمت این ماده در بازار‌های جهانی از قیمت گازی که ما به عنوان خوراک به پتروشیمی‌ها می‌دهیم، ارزان‌تر است. تنها به دلیل ارائه‌ی خوراک ارزان است که تولید متانول و صادراتش برای پتروشیمی‌ها صرفه‌ی اقتصادی دارد.

سعادت خاطرنشان کرد: باید خوراک یارانه‌ای، کوتاه مدت و مشروط در اختیار صنایع قرار بگیرد تا به هدف نهایی مبنی بر تولید محصولات با ارزش افزوده‌ی بالا دست پیدا کنیم. بهره‌مندی از خوراک یارانه‌ای باید مشروط به توسعه‌ی زنجیره‌ی ارزش محصولات باشد.

این استاد اقتصاد دانشگاه تأکید کرد: ممکن است در درازمدت بر اثر بالا رفتن قیمت گاز، مزیت نسبی خود را در تولید برخی محصولات پتروشیمی که الان تولید می‌کنیم، از دست بدهیم و نتوانیم در بازار‌های جهانی به رقابت بپردازیم. تنها در صورتی می‌توانیم بازار صادراتی خود را در حوزه‌ی محصولات پتروشیمی حفظ کنیم که این بازار بر اثر نوآوری و تلاش بنگاه‌ها به دست آمده باشد. با توجه به تمامی آنچه گفته شد، لازم است به سمت اصلاح نرخ خوراک پتروشیمی‌ها برویم. به نحوی که ضمن امکان ادامه‌ی فعالیت این صنایع، منافع کشور هم تأمین شود.

سعادت گفت: در ارتباط با نرخ خوراک پتروشیمی‌ها دو موضوع مهم وجود دارد: نخست اینکه، خوراک را با قیمت بسیار پایینی در اختیار آن‌ها قرار می‌دهیم و باید نرخ خوراک اصلاح شود. دوم، حتی اگر گاز را با قیمت خوبی به پتروشیمی‌ها بدهیم، از آنجایی که یک نرخ ثابت تعیین می‌کنیم، باز هم عامل تورم را در این نرخ دخیل نکرده ایم و منافع کشور صدمه می‌بیند. باید اولا نرخ خوراک به نسبتی از نرخ قیمت گاز صادراتی تبدیل  گردد و همچنین اعطای قیمت خوراک گاز ارزان‌تر از گاز صادراتی، تنها منوط به تکمیل زنجیره ارزش و جلوگیری از خام فروشی متانول شود.

وی در ادامه خاطرنشان کرد: از نظر من، بهتر است نرخ خوراک را با قیمت واقعی و صادراتی به پتروشیمی‌ها تحویل دهیم و سود آن‌ها از طریق نوآوری و تولید محصولات با ارزش افزوده‌ی بالا تأمین شود. این پیشنهاد که گفته می‌شود، با ایجاد کف ۶۰ درصد و سقف ۸۰ درصد میانگین وزنی قیمت صادرات و وارداتی گاز ایران و اعطای گاز به نرخی بین این دو عدد به عنوان معیاری از قیمت هاب گازی منطقه خلیج فارس در نظر گرفته شود، منطقی به نظر می‌رسد. در این روش، از یک طرف از قیمت گذاری‌های سلیقه‌ای و دستوری اجتناب و از طرف دیگر، موضوع رانت خوراک پتروشیمی‌ها را حل می‌کنیم.

اشتراک گذاری
تور تابستان ۱۴۰۳
بلیط هواپیما
فرنام صنعت پاکسا
برچسب ها
نظرات بینندگان
غیر قابل انتشار: ۷
در انتظار بررسی: ۸
انتشار یافته: ۳۸
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۱:۳۱ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۴
کی به کیه
پاسخ ها
ناشناس
| France |
۱۴:۱۴ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۴
باید دید که چه کسانی از مفت فروختن گاز به پتروشیمی ها سود می برند!!
ناشناس
| France |
۱۴:۱۵ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۴
باید گاز مفت از جیب مردم بگیرند که بتوانند حقوق های چهار صد ملیونی بدهند.
کارشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۱:۳۶ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۴
همینجوری کلی سود و پاداش کلان میگیرن دیگه. با نرخ مفت گاز و صادراتی دلاری
پاسخ ها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۴:۴۱ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۴
دولت باید به این ویژه خواری ورود کنه زودتر
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۱:۴۲ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۴
وقتی دولت ارز پتروشیمی ها را زیر قیمت بر می دارد که دیگر قیمت جهانی معنا ندارد قیمت دو طرفه است به قیمت جهانی بدهد ارز را هم به نرخ جهانی آن دریافت کند
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۱:۵۱ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۴
در هر حال دود به چشم مردم میره.پول فروش گاز که به مردم نمی رسه.خوراک پتروشیمی که گرون بشه دوحال بیشتر ندارد یا تولید مواد پتروشیمی به صرفه نیست و متوقف میشه که در این صورت کمبود مواد پتروشیمی بوجود میاد و قیمتش بالا میره و رو همه چیز تاثیر میزاره و یا در حالت دوم به دلیل خوراک گران پتروشیمی ها قیمت های خودشون رو بالا میبرند و نتیجه اش گرانی مواد پتروشیمی برای صنایع و دودی که بلند میشه چشم مردم.
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۱:۵۳ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۴
با این نظریه های اشتباه فقط صنایع رو ورشکسته و تعطیل می کنید. چهار تا پتروشیمی هم که برای کشور ارزآوری دارند، دارید تعطیل می کنید.
پاسخ ها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۴:۴۱ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۴
کدوم ارزآوری
اینا فقط به فکر پاداش دلاری هستن
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۰۰:۵۲ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۵
دولت خوراک گازی رو به اوره ساز با نرخ ۱۸.۵ سنت می ده ، ولی محصول اوره رو ازش ۲.۶ سنت می خره م می ده به کشاورز .پول شرکت رو هم بعد چند سال پرداخت می کنه این وسط سهامدار بدبخت که پولش رو نبرده تو کار دلالی ضرر می کنه
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۱:۵۹ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۴
دولت خودش مواد اولیه را گران می کند و با ارز بازار می فروشد، ولی برای محاسبه سود قیمت ارز را پایین لحاظ می کند. دولت دستش تو جیب سهامداران این شرکتها می کند و سودشان را بر نی دارد. دیگر نمی داند که اگر این چهار تا پتروشیمی نباشند، دیگر دولت ارزی ندارد.
پاسخ ها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۰۰:۵۳ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۵
بترسید از دولت بی پولی که کسری بودجه دارد
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۲:۰۷ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۴
وقتی صحبت از رانت و حذف رانت می شود برای مردم یک معنی دارد افزایش بیشتر و بیشتر قیمت ها
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۲:۱۱ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۴
تعجب داره؟؟؟؟؟
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۲:۱۳ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۴
اتفاقا همه کارهای حساب شده و طبق نقشه ، مردم ساده لوح فکر میکنند پتروشیمی یا ایرانخودرو با بانک مرکزی خودسر هستند
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۲:۲۶ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۴
نرخ خوراک باید با نرخ جهانی و اندکی پایین تحویل پتروشیمی ها شود و مقابل آن هم باید محصولات آنها اندکی پایین تر از نرخ جهانی در داخل باشد
بگونه ای که با جمع هزینه حمل و نقل و گمرکی آن یکسان شود یعنی نرخ فروش داخلی برابر نرخ جهانی منهای هزینه حمل و نقل جهانی و هزینه گمرک آن شود

بطور طبیعی هر اندازه ما به قیمت جهانی نزدیک تر شویم بهتر است و باید همه چیز را به سمت نرخ جهانی ببریم از جمله حقوق و دستمزدها را

مبحث یارانه یک موضوع جدا است و باید بطور جداگانه اعمال شود تا بتوان براحتی آنرا کم و یا زیاد و یا حذف و یا اعمال کرد و نباید وارد فرمول اصلی قیمت شود
پاسخ ها
ناشناس
| France |
۱۴:۱۸ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۴
استدلالت جالب بود از جیب مردم گاز را مفت به پتروشیمی ها بدهند که حقوق های چند صد ملیونی بگیرند؟!!!!
برچسب منتخب
# حمله موشکی به اسرائیل # سید حسن نصرالله # نمازجمعه تهران
الی گشت
قیمت امروز آهن آلات
نظرسنجی
با توجه به تسلیح رژیم صهیونیستی به سلاح اتمی و حمایت تسلیحاتی و اطلاعاتی آمریکا و ناتو از این رژیم؛ با دستیابی کشورمان به سلاح هسته ای موافقید؟