پالایشگاه‌داری فراسرزمینی؛ رؤیایی که در دولت سیزدهم محقق شد/ فروش تضمینی نفت در دل تحریم امکان پذیر است

به گزراش تابناک اقتصادی؛ در اوضاع کنونی که کشور با تحریم‌ها مواجه است و از کمبود مالی رنج می‌برد، بازارسازی برای فروش نفت و پیدا کردن راه‌هایی برای بی اثر کردن تحریم‌ها به یک دغدغه‌ی مهم در سطح حاکمیتی در کشور تبدیل شده است. در همین راستا، وزارت نفت اقداماتی را در راستای افزایش فروش نفت کشور به اجرا گذاشته که از آن جمله می‌توان به فروش روزانه ۲۰۰ هزار بشکه نفت به ونزوئلا و همکاری در پالایشگاه‌های فراسرزمینی اشاره کرد.

به زعم کارشناسان، صدور خدمات فنی و مهندسی به دیگر کشور‌ها و استفاده از ظرفیت‌های موجود در زمینه‌ی پالایشگاه‌های فراسرزمینی می‌تواند مزایای زیادی برای کشور داشته باشد. از این طریق، ضمن خنثی سازی تحریم‌ها می‌توانیم به وابستگی منافع کشور مقابل با خودمان مبادرت کنیم. همکاری در پالایشگاه‌های فراسرزمینی در کشور‌های دوست که به دلایل مختلف نیمه کاره مانده اند، یک استراتژی برد برد است که هم منافع ما را به عنوان صادرکننده‌ی خدمات فنی و مهندسی برآورده می‌کند و هم به نفع کشور میزبان است. نظریات حمیدرضا صالحی، عضو اتاق بازرگانی تهران را در این خصوص جویا شدیم که در ادامه می‌خوانید.

صالحی در گفت‌وگو با تابناک اقتصادی اظهار داشت: استفاده از ظرفیت‌های پایین دستی در حوزه‌ی نفت و گاز چیزی است که همیشه برای کشور مزیت داشته است. ما در حوزه‌ی تولید فرآورده‌ها و پتروشیمی موفقیت‌های خوبی داشته ایم، اما در زمینه‌ی پایین دستی هنوز باید رشد کنیم. باید به سمتی حرکت کنیم که محصولات رقابت پذیرتری را تولید کنیم، محصولاتی که تولید آن‌ها پیچیدگی دارد، می‌تواند برای ما ویژگی خاصی ایجاد کند. این موضوع سال هاست که مدنظر سیاستگذار است. اما باید اقدامات عملی در این راستا صورت بگیرد. اگر بتوانیم این امر را محقق کنیم و از صادرات نفت خام خود بکاهیم، حرکت رو به جلویی را آغاز کرده ایم. این مسیری است که کشور‌هایی مانند عربستان آن را شروع کرده اند. این کشور برنامه ریزی‌هایی را انجام داده است که به صورت صنعتی‌تر در حوزه‌ی نفت و گاز وارد شوند.

وی ادامه داد: متاسفانه به دلیل ظرفیت نقدشوندگی بالاتر نفت خام، می‌بینیم که شرکت‌ها بیشتر علاقه‌مند هستند در حوزه‌های بالادستی فعالیت کنند و از فرآوری آن اجتناب می‌کنند. باید سیاستگذاران ابزار‌های اقتصادی مورد نیاز را در اختیار فعالان حوزه‌ی نفت و گاز قرار دهند تا آن‌ها به سمت فعالیت در حوزه‌های پایین دستی حرکت کنند. از سوی دیگر، لازم است که مشوق‌هایی برای آن‌ها در نظر بگیریم. به طور مثال، الان هیچ مشوقی برای صادرات مواد پیچیده‌ی پتروشیمی تعریف نکرده ایم و به این ترتیب شرکت‌ها انگیزه‌ای برای حرکت در این مسیر ندارند.

صالحی خاطرنشان کرد: همکاری در پالایشگاه‌های فراسرزمینی فرصت خوبی برای کشور است که می‌توان از آن بهره برد. این سیاست درستی است که وزارت نفت فعلی در پیش گرفته است. با همکاری در این پالایشگاه‌ها می‌توان به تأمین خوراک آن‌ها پرداخت و فروش نفت تضمینی را داشته باشیم.

این عضو اتاق بازرگانی گفت: نکته‌ی مهم این است که دولت خودش نباید در بحث سرمایه گذاری در ساخت پالایشگاه‌های فراسرزمینی ورود کند، بلکه باید این امر را به بخش خصوصی بسپاریم. هر چقدر بخش خصوصی در این حوزه ورود کند، مزایای بیشتری حاصل خواهد شد. باید منابع مالی بخش خصوصی را به سمت سرمایه گذاری در خارج از کشور همچون پالایشگاه‌های فراسرزمینی سوق دهیم، به این ترتیب، ضمن جلوگیری از بروز تورم در کشور ارزآوری داریم.

وی خاطرنشان کرد: کشور‌ها برای اینکه روی پای خودشان بایستند نیاز به منابع دارند. ما به درآمد‌های نفتی وابسته هستیم و ایجاد اختلال در دسترسی به این درآمد‌ها می‌تواند برای ما مشکل ساز باشد. در شرایط فعلی که با کمبود مالی در کشور روبرو هستیم، دولت سیزدهم تلاش‌هایی را در راستای بازارسازی برای فروش نفت به اجرا گذاشته که از آن جمله می‌توان به عقد قرارداد برای بازسازی پالایشگاه‌های فراسرزمینی در ونزوئلا اشاره کرد.

 

این سیاست‌ها می‌تواند در شرایط فعلی کمک کننده باشد. باید از انحصاری شدن بازار‌های فروش خود جلوگیری کنیم. تنوع سیاستگذاری‌ها در اوضاع کنونی می‌تواند کارساز باشد. حتی صدور گاز به اروپا را هم باید مدنظر داشته باشیم. الان که صدور گاز روسیه به این کشور‌ها با مشکل مواجه شده است، فرصتی به وجود آمده که می‌توانیم از آن استفاده کنیم.