ماجرای آزار جنسی زنان در سینمای ایران

طی روزهای گذشته جمع زیادی از زنان سینماگر ایرانی اقدام به انتشار بیانیه ای در اعتراض به آزار جنسی زنان در این عرصه کردند. اما ماجرای این بیانیه چیست؟

به گزارش «تابناک»، همه چیز از ادعای سمیه میرشمسی ، دستیار کارگردان و برنامه‌ ریز، علیه یکی از بازیگران مشهور مرد ایرانی آغاز شد.

سمیه میرشمسی در اوایل فروردین ماه امسال در رشته‌ توییتی یک بازیگر مرد سرشناس سینمای ایران را به بدرفتاری با عوامل پشت صحنه و آزار جنسی خود متهم کرد. روایت سمیه میرشمسی البته چندمین ادعای منتشر شده علیه این بازیگر مشهور است، اما این نخستین باری است که راوی با ذکر نام خود این ادعا را مطرح می سازد و تمامی روایات قبلی بی نام بودند. همین امر اهمیت ادعای سمیه میرشمسی را دو چندان ساخته و سبب شده این روایت سر و صدای زیادی به پا کند.

بخشی از رشته‌ توییت سمیه میرشمسی را با حذف بخشی از اسامی در ادامه می‌ خوانید:

«من به عنوان یک کارگردان سینما در این سال‌ها تمام تلاشم این بوده‌ که در مسیر درست انسانی حرکت کنم و در [پشت صحنه] کارهام تمام دوستان می‌تونن گواهی بدن [که] فضای امنی رو برای همه ایجاد کنم». این حرف‌های [ع] در ویدئویی بود که در دفاع از سیاوش اسعدی و آیدین آغداشلو دربرابر روایت‌های #من_هم {می‌تو} منتشر کرد.

من، سمیه میرشمسی که در پشت صحنه یک فیلم به تهیه‌کنندگی و کارگردانی آقای [ع] با سمت دستیار دوم کارگردان حضور داشتم، با صدای بلند، فریاد می‌زنم که ایشان دروغ می‌گویند و تجربه من در آن فیلم، تلخ‌ترین تجربه کاری من در سینمای ایران بود.

این روایت من است از آزاری که از طرف [ا] در یکی از فیلم‌های [ع] دیدم و ایشان با وجود اطلاع از ماجرا، نه تنها هیچ برخوردی نکرد، بلکه من را به حاشیه سازی متهم کرد. حالا که چند روایت درباره [ا] منتشر شده، من هم جرات می‌کنم و روایت خودم را می‌نویسم:

به احترام دوستان و همکارانم، نام فیلم و افراد دیگر را نمی‌نویسم.

در یکی از فیلم‌های [ع] با سمت دستیار دوم کارگردان مشغول به کار شدم. پروژه پربازیگری بود و لوکیشن ثابت ما یک خانه قدیمی سه طبقه در مرکز تهران بود.

یکی از وظایف من بردن بازیگران از اتاق‌ گریم و لباس – که روی پشت بام بود – به صحنه بود. آن‌هایی که با [ا] کار کرده‌اند می‌دانند که همه او را [عمو] صدا می‌زنند.

یکی از روزها بعد از تمام شدن پلان، او لباس‌اش را درآورد و به من داد و گفت «ببر بالا به اتاق لباس».

من لباس را گرفتم و به مسئول لباس که آنجا ایستاده بود تحویل دادم.

چند ساعت بعد در اتاق پرو در حال پوشیدن لباس جدید بود. من طبق وظیفه رفتم و از بیرون صدایش کردم که «[عمو]، الان فلان سکانس رو می‌گیریم». ناگهان با یک پرخاش عجیب و صدایی که از عربده بلندتر بود سر من فریاد کشید:

«کی به تو گفته به من بگی [عمو]؟ کی اصلا به تو اجازه داده با من حرف بزنی؟ چرا وقتی من لباسم رو به تو می‌دم که ببری بالا و بگذاری در اتاق، لباس رو به یکی دیگه می‌دی؟ من می‌خوام تو از «این پله‌ها» بالا و پایین بری. من می‌خوام تو بیشتر کار کنی. مگه نمی‌دونی دستیار دو (کارگردان) در اختیار بازیگره؟ تو در اختیار منی و هر کاری که من می‌گم باید انجام بدی».

این دیالوگ‌ها را با چنان خشمی فریاد می‌کشید که حتی یکی از بازیگران که در حال تعویض لنزش بود، هول شد و لنز را زمین انداخت. من از ترس می‌لرزیدم و نمی‌دانستم این یک شوخی است یا واقعا جدی می‌گوید...

این ادعا خیلی زود جنجال آفرین شد و واکنش های زیادی را به دنبال داشت.

طی روزهای بعدی بیانیه هایی از سوی دست اندرکاران سینمای ایران در محکومیت تعرض به زنان در این حوزه منتشر شد و بسیاری از بازیگران زن و همینطور برخی بازیگران مرد از طریق شبکه های اجتماعی اعتراض خود را نسبت به وقوع این دست اتفاقات در پشت صحنه ی سینمای ایران ابراز کردند. بابک کریمی، علی شادمان، امیر مهدی ژوله، میلاد کی مرام، پیمان معادی، امیر جدیدی، اشکان خطیبی و رضا کیانیان از جمله ی این بازیگران مرد بودند. حتی صدا و سیما نیز در اقدامی نادر با انتشار گزارشی در بخش خبری ۲۰:۳۰ به این موضوع پرداخت.

پس از انتشار بیانیه ی اعتراضی جمع زیادی از زنان سینماگر ایرانی در محکومیت آزار زنان در این حوزه، ترانه علیدوستی، بازیگر مشهور در مصاحبه ای با شبکه بی‌بی‌سی فارسی روایت ها درباره ی آزار جنسی زنان در سینمای ایران را بی شمار عنوان کرد و ضمن انتقاد از سکوت همکاران سینماگر خود در برابر خشونت سیستماتیک علیه زنان در  پشت صحنه ی سینمای ایران گفت این مسأله زنان سینماگر را به این نتیجه رساند که حل این مشکل نیازمند کاری جمعی است و همین امر منجر به انتشار بیانیه ای اعتراضی از سوی زنان سینماگر ایرانی شد.

با وجود مطرح شدن ادعایی درباره ی رفتارهای ناپسند یک بازیگر مرد مشهور ایرانی از سوی سمیه میرشمسی و واکنش های زیادی که نسبت به این ادعا صورت گرفته، بازیگر مرد مذکور تاکنون پاسخی به اتهامات وارده به خود نداشته است.

منبع: روزیاتو