حمله روسیه به اوکراین منجر به اخلال در مذاکرات وین خواهد شد؟

بین الملل تابناک: مصطفی نجفی ـ با افزایش تنش‌ها در شرق اروپا و احتمال حمله نظامی روسیه به اوکراین، گمانه زنی‌های زیادی درباره تاثیرات این تنش و حمله احتمالی بر مسائل مختلف جهانی و بین المللی مطرح شده است.

یکی از این مسائل مذاکرات وین میان ایران و گروه ۴+۱ در وین است. مذاکراتی که هم اکنون در وین در جریان است و به مرحله حساسی رسیده است و به گفته منابع مختلف رسانه‌ای و دیپلماتیک توافق نزدیک از هر زمانی است.

سوال مهم این است که آیا حمله روسیه به اوکراین می تواند بر مذاکرات برجام در وین تاثیر مهمی بگذارد؟ در واقع، تنش ها میان روسیه و غرب ممکن است منجر به اخلال در روند مذاکرات وین شود. 

این پرسشی است که تابناک در گفتگو با رحمان قهرمانپور کارشناس مسائل هسته ای و بین الملل بدان پرداخته است. 

قهرمان پور در پاسخ به این پرسش گفت: باید توجه کرد که مساله اوکراین و مساله هسته‌ای ایران، دو موضوع متفاوت هستند که در راستای هم نیستند. البته تاثیرگذاری همه‌چیز روی همه چیز در عالم سیاست ممکن است؛ اما میزان تأثیرگذاری است که اهمیت دارد. ما به اعتبار انسان بودن و دایره محدودی از دانش و توجهی که داریم، روی موضوعات یا متغیرهایی تمرکز می‌کنیم که تاثیر بیشتری دارند.

وی افزود: مساله اوکراین، مساله‌ای ژئوپولیتیکی و نظامی بین روسیه و غرب است، درحالی که مساله هسته‌ای ایران در وهله نخست مساله‌ای است مرتبط با عدم اشاعه. در موضوع عدم اشاعه قدرت‌های بزرگ از جمله روسیه، آمریکا، فرانسه، انگلیس و چین که پنج قدرت هسته‌ای به رسمیت شناخته شده در پیمان منع اشاعه هسته‌ای یا ان پی تی هستند منافع مشترکی دارند، زیرا افزايش تعداد دولت‌های هسته‌ای در جهان کاربرد، اعتبار و کارآمدی سلاح‌های هسته‌ای را به شدت زیر سوال می‌برد.

این کارشناس مسائل هسته ای عنوان کرد: لذا قدرت‌های بزرگ منافع مشترکی در جلوگیری از افزایش تعداد دولت‌های باشگاه‌ هسته‌ای دارند. این در حالی است که این ميزان توافق در مورد اوکراین وجود ندارد. لذا حتی اگر وضعیت اوکراین از این وضعیتی که هست بحرانی‌تر شود، به این معنا نیست که روسیه نقشی را که در مذاکرات هسته‌ای بین ایران و غرب تا کنون ايفا کرده، ايفا نخواهد کرد. ممکن است موقت و کوتاه‌مدت بخواهد مانند سال ۱۳۹۴ سنگ‌اندازی کند ولی بصورت اساسی مواضع خود را تغییر نخواهد داد. در مورد چین هم همین طور است.

وی در نهایت اظهار داشت: بنابراین جمع‌بندی کلی من این است که بحران اوکراین به میزان قابل توجهی مساله هسته‌ای ایران را تحت‌تاثیر قرار نخواهد داد.

لازم به ذکر است، ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه نیروهای نظامی خود را در مرزهای کشورش با اوکراین مستقر کرده، اما ادعای حمله نظامی به اوکراین را رد می‌کند. اتحادیه اروپا نیز همچنان روسیه را غیرقابل‌اعتماد می‌داند.

خبرگزاری آمریکایی «بلومبرگ» مدعی شده حمله روسیه به اوکراین ممکن است سه‌شنبه آغاز شود.

به دنبال درخواست «جو بایدن»، رئیس جمهور آمریکا از شهروندان این کشور برای خروج از اوکراین، دولت ژاپن و انگلیس نیز از شهروندانشان خواستند اوکراین را ترک کنند.

«جیک سالیوان»، مشاور امنیت ملی آمریکا در تازه‌ترین اظهارنظر درباره بحران اوکراین، گفته «حمله سریع به کی‌یف، محتمل است.»

وی هشدار داد: «اتباع آمریکا در اوکراین باید ظرف ۲۴ تا ۴۸ ساعت آینده این کشور را ترک کنند.»

اوکراین نیز از روسیه خواسته تا ظرف ۴۸ ساعت درباره فعالیت‌های نظامی خود توضیح دهد.

روسیه آماده شدن برای حمله به اوکراین را رد کرده و کشور‌های غربی را به تضعیف امنیت منطقه با گسترش ناتو به سمت مرزهایش متهم می‌کند.

در همین حال «ماریا زاخارووا»، سخنگوی وزارت خارجه روسیه، گزارش‌های روز جمعه درباره «تهاجم قریب‌ الوقوع» روسیه به اوکراین را به شدت محکوم کرد و آن را «کارزار اطلاعات نادرست گسترده»، علیه روسیه خواند.

به گفته وی، «فضا سازی کاخ سفید آشکارتر از همیشه است؛ آنگلوساکسون‌ها به جنگ نیاز دارند؛ به هر قیمتی که شده است؛ تحریکات، اطلاعات نادرست و تهدید روش‌های مورد علاقه برای حل مشکلات آن‌هاست.»

خبرگزاری آمریکایی «بلومبرگ» مدعی شده حمله روسیه به اوکراین ممکن است سه‌شنبه آغاز شود. به دنبال درخواست «جو بایدن»، رئیس جمهور آمریکا از شهروندان این کشور برای خروج از اوکراین، دولت ژاپن و انگلیس نیز از شهروندانشان خواستند اوکراین را ترک کنند.