توافقات پشت پرده‌ای میان آمریکا و روسیه در سوریه حاصل شده است/ تحرکات روس‌ها رویا‌های اردوغان در شمال سوریه را بر باد می‌دهد!

بین الملل تابناک: استقرار سامانه دفاع هوایی اس-۳۰۰ روسیه در داخل فرودگاه نظامی الطبقه در غرب رقه واکنش های مختلفی را در پی داشته است؛ منطقه ای که نیروهای آمریکایی پس از خروج عناصر تروریستی «داعش»، آن را در اشغال خود درآورده بودند.

دیده‌بان حقوق بشر سوریه وابسته به معارضان سوری که دفتر آن در لندن قرار دارد، خاطرنشان کرد که فرودگاه الطبقه در حال حاضر، پایگاهی نظامی و مکانی مهم برای روسیه در حومه رقه است.

به گزارش الشرق الاوسط، به گفته کارشناسان نظامی، سامانه اس-۳۰۰ به روسیه امکان نظارت بر تحرکات نظامی در شمال شرق سوریه را می‌دهد؛ جایی که ترکیه با استفاده از «پهپاد» علیه کردهای مورد حمایت آمریکا عملیات نظامی انجام می دهد.

پرسش مهم این است که روس ها چه اهدافی از استقرار اس-۳۰۰ در شمال سوریه دارد؟

در همین رابطه محمد قیصری کارشناس مسائل خاورمیانه در گفت‌وگو با تابناک اظهار داشت: به نظر می رسد استقرار این سامانه در داخل فرودگاه الطبقه در غرب رقه، ناظر بر تغییر کیفی در روند حوادث در مناطق شمال و شمال شرق سوریه به شرح زیر است؛

1- توافقات روسی- آمریکایی: به نظر می‌رسد که ایالات متحده امریکا در چارچوب راهبرد کلان خروج از منطقه،  قصد دارد از مناطق شمال شرق سوریه (جایی که آمریکا هفت پایگاه نظامی داشت و تعهداتی را نیز در مقابل کردهای سوریه برعهده گرفته بود) تا محدوده پایگاه نظامی التنف در مثلث مرزی اردن-عراق و سوریه عقب‌نشینی کند؛ موضوعی که به نوبه خود زمینه تیرگی روابط ترکیه و امریکا را در آن برهه زمانی در پرونده سوریه به دنبال داشت. اما مایل نیست که توازن قدرت در این مناطق برهم خورده یا احیانا با نیروهای ترکیه که در تل‌تمر در شمال غرب حسکه، عین عیسی در شمال رقه، تل رفعت در شمال حلب، منبج و عین العرب مستقر هستند، پر شود. موضوعی که هم با رویکرد امریکا در سوریه و هم با تعهداتش در قبال کردها در تضاد است. در این راستا امریکایی‌ها در چارچوب توافقات و احیانا بده بستان های پشت پرده مک گورک (مسؤول امور خاورمیانه در شورای امنیت ملی آمریکا) با سرگئی ورشینین، (معاون وزیر خارجه روسیه) و الکساندر لاورنتیف (فرستاده پوتین)، مایلند شمال شرق سوریه را به روسیه واگذار کنند.

2- به سوی سرزمین‌های شمالی: از طرفی به اعتقاد رسانه های روسی استقرار سامانه اس-۳۰۰ برای حفاظت از هواپیماهای شرکت‌کننده در خدمات رزمی در فرودگاه قامشلی و تضمین کنترل حریم هوایی شمال و شمال شرق سوریه است. این اقدام، هدف دیگر روس‌ها که بستن حریم هوایی عین عیسی در مقابل مداخلات نظامی احتمالی ترکیه است را نیز تقویت می‌کند. به ویژه که روس‌ها تجهیزات هوایی به فرودگاه منغ در شمال حلب و فرودگاه قامشلی ارسال کرده‌اند. روسیه از اواخر ماه گذشته همزمان با فرود اولین هواپیمای جنگی خود در فرودگاه بین‌المللی قامشلی در حومه حسکه، تبدیل بخشی از این فرودگاه به پایگاه هوایی نیروهای خود را آغاز کرده است. علاوه بر اینT روس‌ها قصد دارند چندین هلیکوپتر ترابری Mi-8 و بالگرد تهاجمی کا-52 را در پایگاه سرین در شهر عین العرب (کوبانی) در شرق حلب مستقر کنند.

3- فرصت‌طلبی (وقت‌شناسی) روسی: به نظر می‌رسد روس‌ها زمان مناسبی را برای این تحرکات انتخاب کرده‌اند. اردوغان این روزها خود درگیر مشکلات سلامتی و دولتش گرفتار بحران اقتصادی (کاهش شدید ارزش لیر در مقابل دلار) است و هرگونه ماجراجویی در خارج از مرزهای کشورش به ویژه در تقابل با روسیه می تواند وضعیت را وخیم تر کند. از طرفی این تحولات میدانی پیش از آغاز مذاکرات آستانه در ماه دسامبر، موجب می‌شود تا روس ‌ها در  این مذاکرات دست بالا داشته باشند.

4- رویای برباد رفته سلطان: استقرار سامانه دفاع هوایی اس-۳۰۰ روسیه در فرودگاه نظامی الطبقه در غرب رقه، بیش از همه در تقابل با نقشه و رویاهایی است که رئیس‌جمهوری ناخوش احوال این روزهای ترکیه برای این مناطق تدارک دیده بود و نفوذ و تسلط بر مناطق کردنشین شمال سوریه را کمترین ثمره ای می‌دانست که ترکیه باید بابت هزینه‌هایی که از بحران سوریه متقبل شده، برداشت کند. لذا اگرچه منابع روسیه گفته‌اند که  استقرار این سامانه به بهبود تعامل و هماهنگی پروازها با هواپیماهای ترکیه و ائتلاف بین المللی به رهبری ایالات متحده کمک می کند، به نظر می رسد پیامد اصلی این اقدامات تحولات میدانی در شمال شرق سوریه و برهم خوردن توازن به ضرر ترک‌هاست. موضوع زمانی از اهمیت مضاعف برخوردار می شود که بدانیم در هیمن حال، نشست های سه جانبه افسران ارتش دولت سوریه و شبه نظامیان قسد تحت نظارت روسیه در پایگاه تل السامان در حومه رقه و تل تمر در حومه حسکه ادامه دارد. تشدید تحرکات اخیر نیروهای ترک و گروه‌های سوری وابسته به آنها در مناطق تل تمر در شمال غرب و مبروکا در حومه حسکه، عین عیسی و تل ابیض در حومه رقه، تل رفعت در شمال حلب، منبج و عین العرب در حومه شمال شرقی حلب، حاکی است ترک‌ها به خوبی درک کرده اند که نوک پیکان این اقدامات روسیه متوجه آنهاست. نهایتا اینکه می توان اقداماتی از این دست را نقطه آغازی بر روند پایان حضور مستقیم  ترکیه در سوریه به ویژه در استان ادلب و بازگشت حاکمیت ملی سوریه بر تمامی جغرافیای سرزمینی این کشور دانست.