چرا شیخ نوری در سال 76 «مغضوب» بود و در سال 96 «محبوب» شد؟

شاید اگر در بین مردم از فردی به نام حجت الاسلام «علی‌اکبر جمشیدی» سئوال کنید، کمتر کسی او را بشناسد؛ اما اگر همین فرد را با نام حجت الاسلام «علی اکبر ناطق نوری» بخوانید، حتما بسیاری از مردم او را خواهند شناخت. ناطق نوری یک ماه و اندی پیش، 73 سالگی را به اتمام رسانده و وارد هفتاد و چهارمین سال زندگی اش شده است.
 
وی چهار دوره یعنی در در دوره‌های اول، سوم، چهارم و پنجم نماینده مجلس بوده و در دوره های چهارم و پنجم نیز ریاست مجلس شورای اسلامی را بر عهده داشت؛ فردی که امروز رویکرد سکوت در پیش گرفته و برای همین هم خیلی از سیاسیون و مردم مشتاق شنیدن نظرات سیاسی او هستند.

به گزارش «تابناک»؛ ناطق نوری که در خیلی محافل و گعده ها با نام مختصر و کوتاه «ناطق» معرفی و خطاب می شود، به دلیل عضویتش در شورای مرکزی جامعه روحانیت مبارز و مشی سابق او که نزدیک به جناح راست و اصولگرایان بود، یک سیاستمدار اصولگرا می دانند؛ اما او مدت هاست به جلسه جامعه روحانیت مبارز نمی رود و البته همراهی هم با تصمیمات جریان اصولگرا ندارد.

استعفای «ناطق» برای انجام یک کار سیاسی

او در انتخابات دور هفتم ریاست جمهوری، کاندیدای جناح راست آن زمان به ویژه جامعتین بود. ناطق در رقابت با «سید محمد خاتمی» برای تصدی جایگاه ریاست جمهوری توفیق نیافت. او با به دست آوردن حدود ۷ میلیون رأی و ۲۴٫۸۶ درصد کل آرا در برابر 20 میلیون رأی خاتمی یعنی ۶۹٫۰۹ درصد آراء شکست خورد و با پایان رقابت های انتخاباتی در اقدامی ارزشمند، قبل از اعلام نتیجه نهایی انتخابات برای خاتمی پیام تبریک فرستاد.

تلاش بی‌نتیجه برای نقد درون گفتمانی اصولگرایان

ناطق پس از این انتخابات، ریاست شورای هماهنگی نیروهای انقلاب اسلامی را عهده دار شد و تلاش کرد، با انجام نقد درون گفتمانی، آسیب هایی که این جریان را تهدید می کرد، برطرف کند؛ اما تلاش های او کارگر نیفتاد و بخشی از جریان اصولگرایی (نواصولگرایان) رفته رفته حاکمیت و توفق بیشتری بر بخش سنتی و قدیمی این جریان پیدا کرد؛ تا جایی که این رویه به شکل گیری و حمایت از دولت های نهم و دهم ختم شد؛ رویکردی که خیلی مداوم نبود و در جریان دولت دهم، بخش زیادی از جریان اصولگرایی را متوجه رویکرد نادرست خود کرد.

«ناطق نوری» در پس این رویدادها به ویژه پس از انتخابات ریاست جمهوری سال 88 که یکی از کاندیداها اتهاماتی را نسبت به وی و فرزندانش مطرح کرد، سکوت نمود و البته در برخی محافل گفته می شود که این سکوت وی انتقاد جدی به بخش هایی از جریان اصولگرایی به ویژه سکوت جامعه روحانیت مبارز در قبال اتهامات احمدی نژاد به وی و فرزندانش بوده است. او پس از آن، تقریبا همراهی با جریان اصولگرایی نداشته و تلاش داشته، تفکر اعتدالی و اصولگرایی معتدل را بیشتر پشتیبانی و حمایت کند؛ مسأله ای که اوج ظهور و بروز آن در انتخابات 92 و 96 بود.

چرا «ناطق» دنبال جانشینی هاشمی نرفت؟

این رویکرد «ناطق» به قدری تأثیرگذار بوده که پس از رحلت آیت الله هاشمی رفسنجانی، خیلی ها از او در کنار «حسن روحانی» به عنوان افرادی یاد کردند که می توانند نقش هاشمی را پس از او در جامعه و بین سیاسیون عهده دار شوند. البته او پس از این اتفاقات هم صرفا به تقدیر و تجلیل از جایگاه سیاسی و علمی و همچنین شخصیت آیت الله مرحوم پرداخت و هیچ گاه وارد این وادی نشد که بخواهد عهده دار نقشی شود که جامعه و سیاسیون او را شایسته آن می دانستند.

شیخ نوری این روزها مدیریت مدرسه علميه امام حسن مجتبی (ع) را عهده دار است و خیلی کم در محافل سیاسی می توان او را دید؛ هرچند برخی چهره های اصولگرا نظیر «محمدرضا باهنر» اخیرا از بازگشت او به عرصه سیاسی سخن می گویند، برخی معتقدند که او هیچ وقت از عرصه سیاسی دور نبوده که حال بخواهد به این عرصه بازگردد، چرا که آخرین اقدام سیاسی او در جریان انتخابات ریاست جمهوری دوازدهم و حمایت جدی اش از روحانی بود.

ناطق به گود اجرا برنمی‌گردد

این طیف از سیاسی بر این عقیده هستند که «ناطق نوری» به عنوان یک چهره و فعال سیاسی در مواقعی که لازم است وارد گود شده و اقدامات لازم را انجام می دهد؛ اما این مسأله را نباید به معنای تلاش او برای بازگشت مجدد به حوزه اجرا و عهده دار شدن مسئولیت تلقی کرد، چون بسیار بعید است که شیخ نور بخواهد بار دیگر لباس اجرا بر تن کند و دوباره مسئولیت اجرایی را در کشور بر عهده بگیرد.

«ناطق نوری» در سال 76 خیلی مورد اقبال مردم نبود، چون در آن زمان خیلی ها در جریان رقابت های انتخاباتی عنوان می کردند روی تعرفه های رأی «بنویسم خاتمی، می خوانند ناطق». اما او با رویه و رویکرد صحیحش از تبریک به رقیب پس از شکست در انتخابات تا عدم اخلال در کار دولت خاتمی و پس از آن در پیش گرفتن رویه اصلاحی در جریان اصولگرا که با عدم اقبال به آن از پذیرفتن مسئولیت در این جریان کنار رفت و با سکوتش آنها را متوجه نقایص کارشان کرد، امروز به چهره ای محبوب در هر دو جناح سیاسی بدل شده است.

چرایی استقبال دو جناح از فعالیت سیاسی ناطق؟

امروز هم اصولگرایان از بازگشت دوباره ناطق به صحنه سیاسی کشور استقبال می کنند و هم اصلاح طلبان ورود چنین فردی را برای آینده سیاسی کشور مغتنم می دانند. اخیرا حجت الاسلام «عبدالواحد موسوی لاری» وزیر کشور دولت اصلاحات دوستی و رفاقت بین «ناطق» و اصلاح طلبان را رد نکرده و این مسأله را با حفظ رویکرد و مواضع ناطق و همچنین رویه اصلاح طلبی این جریان برقرار دانسته است.

به نظر می رسد، «سکوت» شخصیت های سیاسی راز محوبیت این افراد در جامعه ایرانی می تواند باشد. در مورد «ناطق نوری» به وضوح می توان این را دید. او بدون انجام کار و دنبال کردن یک شیوه و تفکر سیاسی و به صرف تصمیمات صحیح و بهنگام باعث شده که خیلی از سیاسیون و مردم پیگیر او، احوالات، کارها و تصمیمات احتمالی سیاسی اش باشند.

البته این موضوع را می توان یک آسیب هم در عرصه سیاسی کشور دانست، چون مادامی که فردی در جامعه کار می کند، «مغضوب» بسیاری از مردم و سیاسیون است؛ اما همین که مدتی حرف نزند و سکوت کند، دقیقا نگاه ها بر عکس گذشته خواهد شد و فرد به سمت «محبوبیت» می رود. به نظر می رسد که وقتی یک شخصیت طراز اول سیاسی که اتفاقا مسئولیت های مهمی هم بر عهده داشته است، سکوت کند،مردم این رویه را به معنای انتقاد به برخی اقدامات ناصحیح و شرایط موجود ارزیابی می کنند و بر همین اساس فرد منتقد را «محبوب» می دانند.