تحقیق و تفحص نمایندگان از دستگاههای مختلف آنقدر اهمیت دارد که تنها چهار ماده از آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی را از آن خود کرده و قانون نیز دست نمایندگان را برای بررسی عملکرد سازمانهای مختلف باز گذاشته است.
به گزارش «تابناک»، اصل ۷۶ قانون اساسی، مجلس را واجد حق تحقیق و تفحص در تمام امور کشور میداند و مواد ۱۹۸ تا ۲۰۱ آییننامه داخلی مجلس نیز نحوه تحقیق و تفحص نمایندگان را مشخص کرده و تأکید دارد، هرگاه نمایندهای، تحقیق و تفحص در هر یک از امور کشور را لازم بداند، تقاضاى خود را کتبی به هیأت رئیسه مجلس تسلیم کرده و هیأت رئیسه ظرف ۴۸ ساعت آن را به کمیسیون تخصصى ذىربط جهت رسیدگى ارجاع میدهد.
بنا بر این گزارش، در صورت احراز تخلف و ضرورت تعقیب توسط هیأت تحقیق و تفحص، متخلف توسط هیأت رئیسه مجلس حسب مورد موضوع به قوه قضائیه یا مرجع رسیدگی به تخلفات اداری۱۳۱ معرفى مىشود و دستگاه قضایى صالحه موظف است طبق مقررات خارج از نوبت، تقاضاى کمیسیون را رسیدگى و نتیجه آن را به کمیسیون اعلام کند.
همچنین تأکید قانون بر تحقیق و تفحص از سازمانهای مختلف، موجب شده تا در همه دورههای مجلس، شاهد بحثهای فراوان و پر حاشیهای در مورد تحقیق و تفحص باشیم، به طوری که بنا بر اعلام حسین سبحانینیا، عضو هیأت رئیسه مجلس شورای اسلامی کل تعداد تحقیق و تفحصهای انجام گرفته در مجلس گذشته، ۶۶ تحقیق و تفحص بوده که تعدادی از آن تقریبا متوقف شد و دلیل توقف آنها هم انصراف اعضا یا ادغام برخی هیأتهای تحقیق و تفحص بوده است.
اما مجلس نهم بیش از مجلس هشتم، درگیر تحقیق و تفحص است، به طوری که نگاه به آمارها نشان میدهد در هر ماه بیش از دو تحقیق و تفحص در مجلس مطرح میشود، ولی متأسفانه تقریبا هیچ یک از این تحقیق و تفحصها به نتیجه نمیرسد و تقریبا تمام اینها بعد از مدتی از دستور خارج میشود.
یوسفیان ملا در گفتوگو با تابناک راجع به وضعیت تحقیق و تفحصها در مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: هزینه هر یک از تحقیق و تفحصهای مجلس، نزدیک ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلیون تومان میشود و مجلس چنین بودجهای ندارد که به این کارها اختصاص دهد و نمیتواند ۵۰ تا ۳۰۰ میلیون در سال هزینه کند. به جای این کار میشود از راههای دیگر اطلاعات لازم به دست آورد؛ در بسیاری از مواقع نیاز به تحقیق و تفحص وجود ندارد.
جدول بودجه مجلس شورای اسلامی(لایحه بودجه 94) وی افزود: به طور متوسط انجام یک تحقیق و تفحص در مجلس برای رسیدن به نتیجه به یک سال زمان نیاز دارد؛ بنابراین، باید در این مدت با استفاده از کارشناسان و افراد دیگر این پرونده یک سال پیگیری شود، ولی همه این کارها نیاز به منابع مالی دارد و این عامل باعث میشود هزینه تفحص بالا رود.
وی درباره پروندههای تکمیل شده تحقیق و تفحص گفت: تحقیق و تفحصها ضمانت اجرایی ندارند. هم اکنون مشکل ما در کمیسیون اصل نود و تحقیق و تفحصها این است و همه کارهای انجام شده در حد یک گزارش است. در حقیقت، این کاری که نمایندگان در یک سال انجام میدهند، یک فرد عادی و یک رهگذر هم میتواند انجام دهد و ارزش چندانی ندارد.
همین فرد هم میتواند به دادسرا نامه بنویسد و علیه وزیری شکایت کرده و اعلام جرم کند، تحقیق و تفحص فرقی با شکایت ندارد و نمیتواند چیزی را عوض کند؛ حتی شاید شکایت این فرد ساده به نتیجه برسد و حکم هم صادر شود، ولی تحقیق و تفحصی که دو سال هم طول کشیده به نتیجهای نمیرسد.
جدول برخی از تحقیق و تفحص هایی که در مجلس شورای اسلامی مطرح شده است هماکنون پرسش این است، نمایندگان مجلس به چه منظور اصرار بر انجام تحقیق و تفحص دارند؟ بسیاری از کارشناسان بر این باورند، نمایندگان مجلس، تحقیق و تفحص از نهادهای دیگر را ابزاری برای فشار آوردن به نهادهای دولتی میدانند و با استفاده از این اهرم، مسئولان دولتی را برای انجام برخی از خواستههای خود مجاب میکنند.
برای دیدن اندازه واقعی تصاویر بر روی آنها کلیک کنید.