روزنامههای روس: از دریای خزر بوی گاز و جنگ میآید
منابع گاز دریای خزر و انتقال آن به کشورهای دیگر در ماههای اخیر، مناقشهبرانگیز شده است، چرا که روسیه با برخی طرحهای انتقال گاز این دریاچه، به شدت مخالف است تا جایی که برخی تحلیلگران حتی از برخورد نظامی این کشور با همسایگانش برای جلوگیری از اجرای این گونه طرحها خبر میدهند / ترکمنستان نیز در ماههای گذشته، نیروی دریایی خود را تقویت کرده است؛ اما در این میان موضع ایران چیست؟
کد خبر: ۱۹۹۷۰۴
تاریخ انتشار: ۰۳ آبان ۱۳۹۰ - ۲۳:۲۵ 25 October 2011
سرویس بینالملل ـ خط لوله انتقال گاز دریای خزر به اروپا، در حال تبدیل شدن به مناقشهای نظامی در منطقه است، چرا که روسیه با این طرح به شدت مخالف است، تا جایی که برخی تحلیلگران حتی از برخورد نظامی این کشور با همسایگانش برای جلوگیری از اجرای چنین طرحی خبر میدهند.
به گزارش «تابناک»، «دویچه وله» به نقل از «دیمتری مدودف»، رئیسجمهور روسیه در این باره گزارش داده است: «خط لوله خزر را میتوان تنها با توافق پنج کشور ساحلی کشید. اگر چنین توافقی نشود، روسیه به شدت با آن مخالفت خواهد کرد»؛ موضعی که احتمالا مطابق با مواضع ایران در این زمینه است، چرا که کشورهای اروپایی، ایران را از پروژه نوباکو هم بیرون نگه داشتهاند و برای همین، ایران هم احتمالا بر توافق هر پنج کشور ساحلی در طرحهای انتقال گاز تأکید خواهد داشت.
پیش از نیز مقامهای دیگر روسی، از جمله «والری یازاف»، معاون دومای روسيه و رئيس «انجمن گاز» اين كشور، احداث خط لوله خزر را غیرممکن دانسته بود.
در همیین باره، «سرگی پراوسوداف و آلکسی گریوچ»، تحلیلگران روزنامههای «نزاویسیمایا گازیتا» و «مسکوسکایا نووستی» با انتقاد از اقدام یکجانبه ترکمنستان برای راهاندازی خط لوله خزر، مینویسند: «از دریای خزر بوی گاز و جنگ میآید».
«آلکسی گریواچ» در مقاله خود حتی تأکید میکند که روسیه حاضر است بر سر مسأله خزر با اروپا وارد جنگ شود.
این در حالی است که «تهدیدات روسیه» باعث انتقاد شدید مقامهای اتحادیه اروپا شده است. «گونتر اوتینگر»، کمیسر انرژی اتحادیه اروپا ضمن هشدار به روسیه، صریحا اظهار داشته که اگر روسیه با راهاندازی خط لوله خزر مخالفت کند، اتحادیه اروپا نیز به روسیه اجازه نخواهد داد، خط لوله «جنوب» را بسازد.
اوتینگر همچنین گفته است که اتحادیه اروپا با تشدید مقررات و قوانین داخلی خود، عرصه را در بازار گاز خود برای روسیه تنگ خواهد کرد.
اما دلیل واقعی مخالفت روسیه با راهاندازی خط لوله خزر چیست؟
تحلیلگران در این زمینه بر این باورند که احداث این خط لوله، به آلودگی خزر کمک خواهد کرد و همه کشورهای حوزه دریای خزر، باید به آن اعتراض کنند؛ اما کشورهای منطقه نیز به دلیل وابستگی به خط لوله روسیه، مصمم هستند راههای دیگری برای فروش گاز خود پیدا کنند و وابستگی به روسیه را کاهش دهند.
شورای اتحادیه اروپا در ۲۱ شهریور ۱۳۹۰ تصمیم گرفت با کشورهای آذربایجان و ترکمنستان برای راهاندازی خط لوله گاز در دریای خزر وارد مذاکره شود. این تصمیم اتحادیه اروپا، بلافاصله مخالفت مقامهای روسیه را برانگیخت.
گونتر اوتينگر، کميسر انرژی کميسيون اروپا، آشکارا از روسیه درخواست کرد به ترکمنستان و آذربايجان برای شرکت نکردن در پروژه انتقال گاز خزر به اروپا فشار نیاورد و «چوب لای چرخ خط لوله خزر و خط لوله ناباکو نگذارد».
سرانجام یک جنگ لفظی
به رغم امیدواری نماینده رسمی نابوکو، ناظران سیاسی، تهدیدهای مقامهای روسیه و فشار این کشور بر کشورهای کوچک حوزه دریای خزر را جدی تلقی میکنند. در پی فشارهای روسیه، وزارت امور خارجه ترکمنستان، با صدور بیانیهای به شدت از مواضع روسیه انتقاد کرد.
مفسر «مسکوسکایا نوستی» مینویسد: «روسیه برای مخالفت با اجرای طرح راهاندازی خط لوله خزر، فعلا راهی جز اعمال زور به همسایگان کوچک و همکاری با ایران در دریای خزر ندارد. از سوی دیگر، همزمان با تشدید جنگ لفظی میان روسیه و اتحادیه اروپا، ترکمنستان نیز در ماههای گذشته، نیروی دریایی خود را تقویت کرده است. آمریکا و ناتو به جمهوری آذربایجان و ترکمنستان در تقویت نیروی دریایی کمک میکنند.
گفتنی است، روسیه در مخالفت با احداث خط لوله خزر، فعلا به مانور نظامی و تبلیغات در این باره بسنده کرده است؛ اما به زودی قرار است اتحادیه اروپا، پیرامون احداث خط لوله ترانس خزر با ترکمنستان وارد مذاکره شود.
اکنون این پرسش مطرح است که آیا تهدیدهای روسیه پس از این گفتوگو تنها در چهارچوب «مانور دریایی» و «تبلیغات رسانهای» باقی خواهد ماند؟
ما که از 50 درصد حقمون از دریای خزر اکثرش رو به دیگران واگذار کردیم و به 12 درصد بسنده کردیم، اگه برای گاز هم بهمون چیزی گفتن گاز رو هم میدیم بعد منتظر می مونیم ببینیم خودشون حاضرن چند درصدش رو بهمون برگردونن. ما خیلی مهربونیم نه؟