ترافیک بازیکن

این داستانی است که تحت‌الشعاع شکست در فینال لیگ قهرمانان قرار گرفته اما پس از ناتوانی اخیر در عقد قراردادی تازه با کارلوس ته‌وس شاید هواداران حاضر در صحنه منچستریونایتد از خواندن خبری در یکی از روزنامه‌های انگلیسی شگفت‌زده شده باشند و شگفت‌زده‌تر شوند وقتی که بدانند یک آژانس برزیلی باشگاه آنها را برای جذب هر تعداد از استعدادهای جوان و ناب برزیلی خود – حتی در حد ته‌وس- در اولویت قرار داده؛ بازیکنانی که نه متعلق به یک باشگاه که متعلق به یک شرکت هستند.
این شرکت مورد بحث تقریبا نفوذی گسترده در فوتبال دارد و البته یک خط تجاری پررنگ با یک نام کاملا تابلو: ترافیک!

به نوشته وطن امروز؛ با اینکه سرآلکس فرگوسن همه‌کاره یونایتد هم اعتراف کرد که امضا کردن قرارداد با ته‌وس به خاطر آنکه او از هیچ باشگاهی خریداری نشد، بسیار پیچیده بوده است اما کمی بعد وقتی فاش شد که باشگاه برای پرداختن تمام و کمال مبلغ درخواستی کیا جورابچیان، مالک اصلی بازیکن آرژانتینی آستین بالا زده، دیوید گیل مدیر اجرایی یونایتد عملا خلاف حرف‌های سرآلکس را زد.

اغلب هواداران مسلما نمی‌خواهند چنین روندی دوباره تکرار شود و ستاره‌هایشان را همانند ته‌وس از دست بدهند، ضمن اینکه هواداران چندانی هم دور و بر تیم‌های انگلیسی پیدا نمی‌کنید که از وارد شدن باشگاه محبوب‌شان به معامله با آژانس‌ها به جای باشگاه‌ها خشنود باشند اما مساله اینجاست که آنها دقیقا نمی‌دانند چنین معامله‌هايی چگونه صورت می‌پذیرد و آیا قانونی است یا فراقانونی؟ اصلا بیایید با هم این روند جدید رد و بدل کردن بازیکنان را بررسی کنیم و مهم‌تر از همه به این بپردازیم که «ترافیک» دقیقا چیست و چکار می‌کند؟

برای پاسخ دادن به سوال دوم باید خاطرنشان کنیم که «ترافیک» یک آژانس حقوقی فوتبال است و چیزی حدود 25 سال است که در فوتبال فعالیت دارد و در سائوپائولو، نیویورک و آمستردام دفاتری رسمی تاسیس کرده است.

«ترافیک» همچنین حق پخش تلویزیونی بزرگ‌ترین رویدادهای فوتبال آمریکای جنوبی را در اختیار دارد و اخیرا با اقدام برای مالکیت بازیکنان وارد بازار نقل و انتقالات شده و علاوه بر اینها یک باشگاه فوتبال در رده جوانان با نام «دسپورتیوو براسیل» تاسیس کرده است (آنها همچنین مالک باشگاه میامی در ایالات متحده هم محسوب می‌شوند).

منچستریونایتد در حقیقت به‌طور‌ رسمی به باشگاه دسپورتیوو براسیل وصل شده اما در عمل با آژانس ترافیک. اما در پاسخ به اینکه ترافیک چگونه این کار را انجام می‌دهد توجه شما را به این جلب می‌کنم که آژانس به مثابه یک بنگاه حقوقی است و از کارگزاران رسمی نقل و انتقالات فیفا به‌عنوان حقوقدانان فوتبال بهره می‌برد تا به وسیله آنها بازیکنان را به تملک خود درآورد. در گام بعدی ترافیک موکلان یا همان بازیکنانش را به صورت تضمین شده در اختیار طرف‌هایی قرار می‌دهد که می‌توانند منافع آنها را تامین کنند.

در این راه آژانس از تجربیات گران باشگاه‌های معظم انگلیسی هم استفاده می‌کند. لطفا به متن اطلاعیه‌ای که روی سایت منچستریونایتد آمده توجه کنید: «آکادمی (یونایتد) حمایت‌های فنی لازم برای رشد دسپورتیوو در آماده‌سازی بازیکنان جوان را انجام مي‌دهد تا آنها در باشگاه‌شان از شانس بیشتری برای رشد و انتقال به فوتبال اروپا بهره‌مند شوند».

منچستریونایتد می‌گوید قراردادی پرمنفعت با «ترافیک» به امضا رسانده و از این موضوع به وجد آمده است چون «مشارکت داشتن در چنین همکاری خلاقانه‌ای به هر یک از باشگاه‌های طرف قرارداد امکان می‌دهد شناخت روشنی از یکدیگر داشته باشند و بدین ترتیب آینده فوتبال را توسعه می‌بخشند».

البته چیزهایی شیرین‌تر از این هم در این‌باره وجود دارد. اگر نظر می‌کنید اندرسون، رودریگو پوسبون و دوقلوهای داسیلوا آخرین نوجوانان برزیلی خواهند بود که یونایتد در آینده نزدیک به خدمت می‌گیرد، باید در نظرتان تجدیدنظر کنید.

قرارداد همکاری «یونایتد- ترافیک» در نوامبر 2008 به امضا رسید اما هنوز جوهرش خشک نشده بود که شیاطین سرخ با اتکا به این رابطه با پیشنهادی 6 میلیون یورویی دفاع چپ 17 ساله کورینتیانس «دودو» را خریدند، استعدادی که اگرچه هنوز برای تیم بزرگسالان باشگاه برزیلی به میدان نرفته ولی در جریان قهرمانی اخیر زیر 17 ساله‌های سرزمین سامبا در آمریکای جنوبی نقش ایفا کرد.

در برزیل هستند کسانی که اعتقاد دارند «دودو» اگر زیر نظر یک مربی خبره تمرین کند در آینده بازی کردن در پست دفاع میانی را هم خواهد آموخت. او کماکان با جوانان کورینتیانس تمرین می‌کند و هرچند ماه یک بار برای2 هفته به منچستر سفر می‌کند تا برای 2 هفته در کنار فرگوسن و ستاره‌هایش در زمین کارینگتون تجربه بیندوزد؛ این تجربه به او کمک خواهد کرد تا رفته‌رفته به زندگی و بازی در انگلستان خو بگیرد.

هنگامی که انتقال دودو به یونایتد قطعی شود نیمی از مبلغ 6 میلیون یورو به آژانس ترافیک خواهد رسید. از دودو که بگذریم طبق توافق انجام شده با ترافیک، یونایتد در جذب بازیکنان برزیلی جوان باشگاه دسپورتیوو بر دیگران مقدم خواهد بود. این آکادمی که توسط کارلوس آلبرتو پریرا، مربی بزرگ برزیلی و فاتح جام جهانی 1994 اداره می‌شود 120 نوجوان مستعد برزیلی را تحت سرپرستی گرفته است.

ترافیک همچنین حق ثبت (مالکیت) 90 بازیکن نخبه دیگر در سطح اول فوتبال برزیل را داراست و نام آژانس تقریبا هر بار که شایعه یک انتقال بزرگ از برزیل تا اروپا به مطبوعات این کشور کشیده می‌شود بر سر زبان‌ها می‌افتد.

قرارداد با دسپورتیوو براسيل برای منچستریونایتد حکم بهره‌برداری از عملیات استعدادیابی «ترافیک» در سراسر برزیل را دارد و این عملیات هم بسیار ارزان‌تر و هم در سطحی بسیار چشمگیرتر از قبل انجام می‌شود، در مقابل ترافیک هم به‌عنوان صاحب حق ثبت استعدادها درصدی قابل توجه از انتقال آینده بازیکنان مزبور را که از یونایتد به دیگر باشگاه‌ها فروخته می‌شوند به جیب می‌زند.

البته یونایتد تنها باشگاه انگلیسی نیست که به سراغ ترافیک رفته چنانکه لیورپول هم در خرید دروازه‌بان آینده‌دارش دیه‌گو کاوالیری از همین شبکه تجاری بهره برده است. رقیب همشهری آنها اورتون هم از همین طریق با مهاجم جوان پالمیراس، کیدریسون مذاکره کرده است، اگرچه آنها برای موفقیت نهایی در این مذاکرات باید رقابتی جدی با رئال‌مادرید و میلان انجام دهند. سراسر این تجارت نوین حول این چرخ می‌زند: خرید حق ثبت (مالکیت) یک بازیکن از باشگاهی که او را رد کرده و سپس مهیا کردن زمینه انتقال او به یک باشگاه اروپایی با سودی سرشار.

برای آمریکای جنوبی‌ها این چیز غیرمعمولی نیست. در 3-2 سال اخیر لیگ برتر انگلستان هم با چالش بر سر حق ثبت کارلوس ته‌وس منکوب شده که این به خاطر فقدان سابقه چنین نقل و انتقالاتی در جزیره بوده است. آنچه باعث می‌شود از گروه‌هایی مثل ترافیک یا شرکت سابق جورابچیان (MSI) دفاع کنیم امکانی است که آنها برای منتفع شدن باشگاه‌های کم‌درآمد آمریکای جنوبی از پول فزاینده بازار فوتبال فراهم می‌کنند و در واقع نه‌تنها با تزریق پول به آنها اجازه می‌دهند استعدادهایشان را در کوتاه‌مدت نگاه دارند بلکه در میان‌مدت هم به آنها کمک می‌کنند تا با یافتن بهترین پیشنهادات ممکن از فروش به قیمت بازیکنانشان استفاده ببرند.

بدین ترتیب این تیم‌های استعدادپرور قدرت‌شان را در سطح منطقه‌ای حفظ می‌کنند و در سطح جهانی نیز بیشتر به چشم می‌آیند. به‌عنوان مثال کیدریسون ابتدا از کوریتیبا چهره شد و با حفظ حق مالکیتش از سوی ترافیک به باشگاه مطرح‌تر پالمیراس منتقل شد اما پالمیراس حقی نسبت به او ندارد و در صورت انتقال قریب‌الوقوع این مهاجم مستعد به اروپا باشگاه کوچک کوریتیبا منتفع می‌شود؛ اتفاقی که تا ماه دسامبر قطعی به نظر می‌رسد.

تردیدی نیست که در این روند هیچ‌یک از قوانین فیفا زیرپا گذاشته نشده‌اند. دسپورتیوو براسیل، یک باشگاه حقیقی است که تیم‌هایی را به تورنمنت‌های جوانان در سراسر جهان گسیل می‌کند. یونایتد هم در وهله اول با این باشگاه قرارداد دارد و بعد با کمپانی پشت سر آن؛ ترافیک.

ضمن اینکه اهداف ترافیک کاملا اقتصادی هستند نه اینکه این شرکت بخواهد صرفا به دلالی روی انتقال بازیکنان بپردازد. فوتبال انگلیس ممکن است تازه با ساختار مالکیتی که سال‌هاست در آ‌مریکای جنوبی رواج دارد، آشنا شده باشد ولی رفته ‌رفته ابرهای تردید در این باره کنار می‌روند اما باید پذیرفت که این ساختار جدید آمده است تا بماند. بویژه وقتی شرایط اقتصادی بدی که پوند انگلیس را احاطه کرده و بدهی‌های تیم‌های لیگ برتری را در نظر آوریم دیگر نمی‌توانیم به این فکر نکنیم که ساختار جدید روزی به داخل بازی انگلیسی خواهد خزید. آیا روزی هم بازیکنان جوان منچستریونایتد به باشگاه‌های با قدرت اقتصادی بیشتر در آمریکای‌جنوبی و آسیا فروخته می‌شوند؟ خب، شاید هرگز ولی دست‌کم مسیر یکطرفه فعلی که ترافیک بر فراز اقیانوس اطلس برپا کرده پابرجا می‌ماند.