کلیات
انتخابات مجلس شورای اسلامی ایران، انتخاباتی است که برای تعیین نمایندگان مجلس شورای اسلامی است. در نخستین مجلس شورای ملی پس از انقلاب اسلامی، نام این مجلس به مجلس شورای اسلامی تغییر پیدا کرد. سه دوره انتخابات در زمان رهبری امام خمینی (ره) انجام پذیرفت و تاکنون نیز هفت انتخابات مجلس در زمان رهبری آیت الله خامنه رهبر معظم انقلاب برگزار شده است.
فرایند تعیین صلاحیت
در ایران تعیین صلاحیت کاندیداهای انتخاباتی و نظارت برانتخابات بر عهده شورای نگهبان میباشد. همانطور که اشاره شد تاکنون ده دوره از این انتخابات برگزار شدهاست که انتخابات دوره اول در ۲۴ اسفند ۱۳۵۸ و انتخابات دورهٔ دهم در ۷ اسفند ۱۳۹۴ انجام شد. زمستان سال ۱۳۹۸ دوره یازدهم این انتخابات برگزار خواهد شد.
تاریخ برگزاری دوره های مختلف
برگزاری دوره اول در تاریخ ۲۴ اسفند ۱۳۵۸ با مشارکت ۲۰٬۸۵۷٬۳۹۱، برگزاری دوره دوم در تاریخ ۲۶ فروردین و ۲۷ اردیبهشت ۱۳۶۳ با مشارکت ۲۴٬۱۴۳٬۴۹۸، برگزاری دوره سوم در تاریخ ۱۹ فروردین و ۲۳ اردیبهشت ۱۳۶۷ با مشارکت ۲۷٬۹۸۶٬۷۳۶، برگزاری دوره چهارم در تاریخ ۲۱ فروردین ۱۳۷۱ با مشارکت ۳۲٬۴۶۵٬۵۵۸، برگزاری دوره پنجم در تاریخ ۱۸ اسفند ۱۳۷۴ با مشارکت ۳۴٬۷۶۳٬۹۲۷، برگزاری دوره ششم در تاریخ ۲۹ بهمن ۱۳۷۸ و ۱۶ اردیبهشت ۱۳۷۹، با مشارکت ۳۸٬۷۲۶٬۴۳۱، برگزاری دوره هفتم در تاریخ ۱ اسفند ۱۳۸۲، با مشارکت ۴۶٬۳۵۱٬۰۳۲، برگزاری دوره هشتم ۲۴ اسفند۱۳۸۶، با مشارکت ۴۳٬۸۲۴٬۲۵۴، برگزاری دوره نهم ۱۲ اسفند ۱۳۹۰، با مشارکت ۴۸٬۲۸۸٬۷۹۹ و برگزاری دوره دهم در تاریخ ۷ اسفند ۱۳۹۴ و ۱۰ اردیبهشت ۱۳۹۵، با مشارکت ۵۴٬۹۱۵٬۰۲۴ صورت پذیرفته است.
میزان مشارکت مردمی
تا کنون ده دوره انتخابات برگزار شده است که میزان مشارکت مردمی در انتخابات مجلس شورای اسلامی به ترتیب از دوره اول ۵۲٫۱۴ درصد به ۶۱٫۸۳ دردصد دوره دهم رسیده است.
فرایند برگزاری انتخابات
نمایندگان مجلس شورای اسلامی هر چهار سال یک بار و از طریق انتخابات تعیین میشوند. نامزدهای شرکت در انتخابات مجلس شورای اسلامی باید مورد تأیید نهادهای مربوط قرار گیرند. این نهادها به دو گروه تقسیم میشوند. اول هیئتهای اجرایی که وابسته به دولت و وزارت کشورهستند و دوم شورای نگهبان.
هیئتهای اجرایی برای هر داوطلب هفت شرط را مورد بررسی قرار میدهند و در صورت احراز تمامی این شروط از جانب داوطلب وی را برای تأیید صلاحیت به شورای نگهبان معرفی میکنند. شرایط هفتگانه به شرح زیر است:
داشتن سلامت جسمانی در حد نعمت بینایی، شنوایی و گویایی
عدم سوء پیشینه و محکومیت قضایی
عدم سوء شهرت در حوزه انتخابیه
داشتن حداقل ۳۰ سال کامل سن برای ثبت نام
داشتن حداقل مدرک کارشناسی ارشد یا معادل آن (بنا بر یک تبصره افراد دارای مدرک کارشناسی که سابقه پنج سال کار در حد کارشناسی را داشته باشند نیز مجاز به ثبت نام هستند)
اعتقاد و التزام عملی به نظام جمهوری اسلامی ایران و قانون اساسی آن
اعتقاد و التزام عملی به اسلام و اصل مترقی ولایت مطلقه فقیه
پس از هیئتهای اجرایی نوبت به شورای نگهبان میرسد که به تأیید صلاحیت داوطلبان شرکت در انتخابات مجلس بپردازد. در صورتی که شورای نگهبان نیز صلاحیت داوطلبی را تأیید کرد وی میتواند در انتخابات شرکت کند.
میزان مشارکت مردم در انتخابات نخستین دوره ۵۲ درصد، در دومین دوره ۶۴/۶ درصد، در سومین دوره ۵۹/۷ درصد، در چهارمین دوره ۵۸ درصد، در پنجمین دوره ۷۱/۱ درصد، در ششمین دوره ۶۷ درصد، در هفتمین دوره ۵۱/۱۵ درصد، در هشتمین دوره ۵۱ درصد، در نهمین دوره ۶۴/۲ درصد و در دهمین دوره ۶۲ درصد بودهاست.
دعوای نمایندگان مجلس نهم با وزیر امور خارجه
تعداد کرسی استان های مختلف در مجلس
آذربایجان شرقی ۱۹، آذربایجان غربی ۱۲، اردبیل ۷، اصفهان ۱۹، البرز ۳، ایلام ۳، بوشهر ۴، تهران ۳۵، چهارمحال و بختیاری ۴، خراسان جنوبی ۴ ، خراسان رضوی ۱۸ ، خراسان شمالی ۴، خوزستان ۱۸، زنجان ۵، سمنان ۴، سیستان و بلوچستان ۸، فارس ۱۸، قزوین ۴، قم ۳، کردستان ۶، کرمان ۱۰، کرمانشاه ۸، کهگیلویه و بویراحمد ۳، گلستان ۷، گیلان ۱۳، لرستان ۹، مازنداران ۱۲، مرکزی ۷، هرمزگان ۵، همدان ۹ و یزد ۴ در مجلس شورای اسلامی دارند.
همچنین پس از انقلاب مشروطه، با تشکیل مجلس شورای ملی، در قانون اساسی مشروطه برای اقلیتهای دینی هم نمایندگانی درنظر گرفته شد. این موضوع پس از انقلاب ۱۳۵۷ هم در قانون اساسی باقی ماند. هماکنون در مجلس شورای اسلامی، زرتشتیان و کلیمیان، هر کدام یک نماینده، مسیحیان آشوری و کلدانی مجموعاً یک نماینده و مسیحیان ارمنی جنوب و شمال هر کدام یک نماینده دارند.
معاون حقوقی رئیس جمهور گفت: حضور مردم در انتخابات، فقط انتخاب افراد که آن هم موضوعیت دارد، نیست، بلکه علاوه بر آن، پایداری و استحکام بیشتر پایههای امنیتی کشور نیز مطرح است.
کد خبر: ۱۲۲۰۳۱۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۱۷
سخنگوی شورای نگهبان خبر داد:
در مرحله بررسی صلاحیتها در هیاتهای نظارت بیش از ۳ هزار و ۷۰۰ نفر از جوانان تایید شدند که البته این رقم افزایش یافته و تعداد نهایی در روز پنجشنبه اعلام خواهد شد.
کد خبر: ۱۲۲۰۳۰۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۱۷
دبیرکل جمعیت ایثارگران، مطالبات اصلاحطلبان را دغدغه مردم ندانست و گفت: حتی اگر به داوطلبان خودمان اصرار داشته باشیم اما راهبرد ما این است که مردم را به سوی وحدت و لیست واحد سوق دهیم.
کد خبر: ۱۲۲۰۰۹۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۱۶
یک نماینده مجلس گفت: دولت در شرایطی که قیمت ارز و دلار و طلا و خودرو و گوشت و... بالا میرود، با سیاستهای کارآمد جلوی افزایش بیرویه قیمتها را بگیرد. وقتی دولت به سادگی میتواند خودرو وارد کشور کند یا در شرایط فعلی که مشکلات امنیتی وجود ندارد، محدودیت اینترنت و فضای مجازی را بردارد و با برنامهریزی، جلوی افزایش قیمتها را بگیرد، چرا کاری انجام نمیدهد؟
کد خبر: ۱۲۲۰۰۷۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۱۶
یکی از مسائل و رویدادهای سیاسی که تاثیر در روند بازار سرمایه خواهد داشت، انتخابات است، پایان امسال نیز قرار است یکی از مهمترین اتفاقات سیاسی و سرنوشت ساز برای ۴ سال آینده رقم بخورد. با توجه به در پیش بودن انتخابات مجلس دوره دوازدهم که در اسفند ۱۴۰۲ برگزار خواهد شد آیا میتوان پیش بینی کرد که بازار بورس از رکود خارج خواهد شد؟
کد خبر: ۱۲۲۰۰۱۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۱۶
سیدحسین مرعشی، در جلسه شورای مرکزی کارگزاران سازندگی ایران گفت:«در شرایط پیچیده امروز جهان بهویژه منطقه خاورمیانه، در برابر تهدیدهای فزاینده نظامی هیچ سلاح بازدارندهای جز یک انتخابات باز و رقابتی با مشارکت بالای مردم نمیتواند امنیت ملی ایران را تضمین کند.»
کد خبر: ۱۲۱۹۹۷۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۱۶
مدیرکل دفتر امور سیاسی وزارت کشور اعلام کرد: ویژگی مشخص دولت تقوای سیاسی است و درگیر مسائل حاشیهای نمیشود از این رو آرامش سیاسی بر جامعه حاکم است.
کد خبر: ۱۲۱۹۸۸۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۱۵
رئیس مجلس گفت: مجلس یازدهم بدونشک نسبت به ۱۰ دوره گذشته یک گام به جلو بوده است. وقتی به مجلس آمدم برخی دوستانه به من گفتند مجلس را با شهرداری اشتباه نگیر، چون اینجا نمیتوان نقشه راه ترسیم کرد.
کد خبر: ۱۲۱۹۷۴۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۱۵
دبیرکل حزب موتلفه گفت: برداشت من این است که در این دوره بالای ۵۰ درصد مشارکت خواهیم داشت، از سویی مجلس، نمایندگانی میخواهد که تحولشناس، تحول آفرین و شجاع باشند.
کد خبر: ۱۲۱۹۴۵۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۱۳
یکی از ضعفهای اساسی نظام انتخاباتی ما نبود سازوکاری برای پیشبینی سقف هزینه، کنترل منابع دریافتی و ضوابط حسابرسی نامزدها بوده است. به استثنای نظام مالی انتخابات مجلس شورای اسلامی، در سایر انتخابات ضوابط مشخصی در خصوص هزینه انتخاباتی و شفافیت مالی وجود ندارد.
کد خبر: ۱۲۱۹۲۳۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۱۳
یحیی ابراهیمی نماینده دلفان میگوید: به نظرم با این وضعیتی که میبینم، مشارکت در انتخابات مجلس پیشرو حتی از مشارکت در انتخابات مجلس یازدهم هم پایینتر باشد.
کد خبر: ۱۲۱۹۲۱۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۱۲
محمدرضا باهنر گفت: من نکتهای بابت سرلیستی آقای قالیباف ندارم و احتمالاً وی سرلیست میشود لیکن بحث این بود که چرا قبل از اینکه شورای ائتلاف تصمیم بگیرد، سخنگو این حرف را زده است.
کد خبر: ۱۲۱۹۱۱۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۱۱
سخنگوی حزب اعتدال و توسعه گفت: به صراحت اعلام میکنم آن چیزی که امروز دستگاههای اجرایی و نظارتی خیلی به آن امیدوار هستند، یک سیاهی لشگر از کاندیداهایی است که تأیید صلاحیت شدند یا به تعبیری کاندیداهای پوشالی هستند که این افراد هیچگاه نمیتوانند رغبت مردم را جهت حضور در انتخابات فراهم کنند.
کد خبر: ۱۲۱۸۸۹۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۱۰
خبرگزاری فارس میزبان مناظره سعید آجرلو مدیرمسوول روزنامه صبح نو و حسین نورانی نژاد قائم مقام حزب اتحاد ملت بود که در این مناظره در خصوص عوامل افزایش و کاهش مشارکت مردم در انتخابات گفت و گو شد
کد خبر: ۱۲۱۸۷۰۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۰۹
۳۱ روز دیگر تا یازدهم اسفند، موعد انتخابات «خبرگان ششم» و «مجلس دوازدهم» زمان باقی است و روز به روز بر حال و هوای انتخاباتی جامعه و کنشگریهای سیاسی - انتخاباتی احزاب و تشکلها افزوده میشود.
کد خبر: ۱۲۱۸۶۲۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۰۹
دبیرکل حزب اعتدال و توسعه گفت: با هماهنگیها و جلساتی که داشتیم، در هر حوزه اگر احزاب همسو فرد مطمئنی بهعنوان کاندیدا داشته باشند، از آنها حمایت خواهیم کرد.
کد خبر: ۱۲۱۸۵۹۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۰۹
سخنگوی شورای نگهبان خبر داد:
اسامی به وزارت کشور ارسال میشود و فرایند رسیدگی تا ۱۹ بهمن ماه ادامه دارد. مهلت ثبت اعتراضات نامزدهای مجلس خبرگان رهبری پایان یافت و شورای نگهبان ده روز فرصت برای رسیدگی دارد.
کد خبر: ۱۲۱۸۵۶۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۰۹
32 روز تا انتخابات مجلس مانده است.در این روزها بیشتر فعالان سیاسی درباره نحوه رد صلاحیت ها و تایید صلاحیت ها مطالبی را بیان می کنند.رد صلاحیت برخی چهره ها در مجلس خبرگان رهبری و همچنین دفاع از عملکرد شورای نگهبان در این زمینه جزو مهمترین محورهای فضای انتخاباتی کشور است که در ذیل مروری بر آنها خواهیم داشت.
کد خبر: ۱۲۱۸۴۱۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۰۸
نماینده اصلاحطلب مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه از حوزه انتخابیه تبریز نامزد شده و حوزهاش را عوض نمیکند، گفت که تعدادی از نامزدهای شاخص جریان اصلاحطلب در انتخابات ثبتنام نکردند، تصور آنها این بود که شورای نگهبان رد صلاحیتشان میکند.
کد خبر: ۱۲۱۸۳۸۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۰۸
سخنگوی شورای نگهبان درباره اینکه چرا شورا نمیتواند دلایل رد صلاحیت افراد را منتشر کند توضیح داد.
کد خبر: ۱۲۱۸۳۷۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۰۸