کلیات
سهام عدالت یکی از انواع یارانه است که دولت نهم از طریق شرکت‌های تعاونی عدالت استانی به مشمولان واگذار و هدف از عرضه سهام عدالت را گسترش سهم بخش تعاون در اقتصاد ایران اعلام کرد. طرح اولیه «سهام عدالت» بر این مهم استوار شد که بخشی از سهام شرکت‌های دولتی مشخص، به قشر‌های کمدرآمدتر فروخته شود. این طرح هدف نهایی اش ارتقای کیفیت زندگی اقشار کم درآمد بود آییننامه اجرایی افزایش ثروت خانوار‌های ایرانی از طریق گسترش سهم بخش تعاون براساس توزیع سهام عدالت را در تاریخ ۹ بهمن ۸۴ و پس از اصلاح متن اولیه که خود در ۲۳ آبان ۸۴ مصوب هیئت وزیران شده بود، به تصویب این هیئت رسید.
تصویب اساسنامه شرکت کارگزاری سهام عدالت در تاریخ ۲۳ آبان ۱۳۸۴ نشان از تصمیم قاطع دولت بر اجرای این داشت و سهام مزبور پیش از آغاز سال ۱۳۸۵ در چهار استان به تعدادی از مشمولان طرح اعطا شد.
در مرحله اول واگذاری سهام عدالت به برخی از افراد تحت پوشش کمیته امداد، سازمان بهزیستی و رزمندگان بیکار فاقد شغل تقسیم شد و برگه‌هایی به عنوان برگه سهام عدالت نیز به مشمولان طرح سهام عدالت داده شد.
ارزش این برگه‌ها در ابتدا ۵۰۰ هزار تومان سهام بود که بعد به یک میلیون تومان افزایش یافت. قرار بود که برای گروه‌های کم درآمد، نیمی از قیمت هر سهم تخفیف داده شود و نیمی دیگر نیز به مدت ده سال از محل سود شرکت بازپرداخت شود.
نظر احمدی نژاد در مورد سهام عدالت
در آبان ماه سال ۱۳۸۵ محمود احمدی نژاد در یک مراسم دولتی، واگذاری سهام عدالت را با هدف «کاهش فقر» اعلام کرد. احمدینژاد واگذاری سهام عدالت را «تحولی بزرگ» میدانست که به عقیده وی مبنای آن «توزیع عادلانه ثروت دولت بین قشر‌ها مختلف جامعه بود.
سهام عدالت و خصوصی سازی
تا پیش از اجرای طرح سهام عدالت خصوصیسازی بسیار کند پیش میرفت و آمار‌ها نشان میدهد که نزدیک به سه هزار میلیارد تومان از سهام شرکت‌های دولتی تا آن زمان واگذار شده بود، ولی ارزش سهام عدالت در همان مرحله اول دو هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان بود. در همان سال ۱۳۸۵ بعد از تفسیر تاز‌های که از اصل ۴۴ قانون اساسی شد، دولت اجازه یافت تا ۸۰ درصد سهام کارخانجات، بنگاه‌های بزرگ دولتی را به بخش خصوصی و تعاونی واگذار کند که تا آن زمان بنابر قانون اساسی باید در اختیار دولت میبود.
با تفسیری که از اصل ۴۴ صورت گرفت دولت اجازه یافت تا سهام شرکت‌های بزرگ نظیر خودروسازیها، فولاد، معادن، بیمه، بانک، هواپیمایی، کشتیرانی، نیروگاهها، مخابرات و نفت گاز را واگذار کند. با این مجوز تازه، واگذاری‌ها شرکت‌های دولتی سرعت گرفت هر چند کارشناسان اقتصادی میگویند در این مدت بخش عمد‌های از شرکت‌ها به سازمان‌ها و نهاد‌های شبه دولتی و «خصولتی» واگذار شدهاست و سهم واگذار شده به بخش خصوصی ناچیز بودهاست.
آمار نشان میدهد که تا پایان دولت محمود احمدینژاد نزدیک به ۱۰ درصد سهام شرکت‌های دولتی به شبه دولتی‌ها واگذار شده. آمار نشان میدهد که بیشتر از ۱۴۲ هزار میلیارد تومان سهام شرکت‌های دولتی در پانزده سال گذشته واگذار شد که حدود ۳۰ هزار میلیارد تومان این سهام مربوط به سهام عدالت بود.
انتقادات
عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی در دولت‌های یازدهم و دوازدهم در مورد سهام عدالت عقیده دارد ۹۵ درصد از شرکت‌ها و مجموعه‌های دولتی واگذار شده به بخش خصوصی در دولت احمدینژاد در نهایت به این بخش نرسیده و دوباره به دولت «بازگشته» یا به نهاد‌های نیمه دولتی واگذار شدهاست.
علی طیب نیا وزیر اقتصاد در دولت یازدهم نیز در مورد سهام عدالت عقیده دارد که سهام عدالت به شیو‌های که اجرا شد، جز بیصاحبسازی بنگاه‌های اقتصادی ثمری نداشت و ۶۲ بنگاه اقتصادی بیصاحب شدند، طیب نیا در این باره پرسیده است که آیا سهامداران عدالت در حال حاضر امکان مدیریت شرکت‌ها را دارند؟
تحقیق و تفحص از واگذاری و پرداخت سهام عدالتعلی مطهری در خرداد ۹۲ تقسیم سود سهام عدالت پیش از انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۸ را مصداق «بداخلاقی انتخاباتی و خرید رای» عنوان کرد. در هفتم اسفندماه ۹۲ تعدادی از نمایندگان مجلس درخواست خود مبنی بر تحقیق و تفحص از عملکرد سهام عدالت را به هیئت رئیسه مجلس تقدیم کردند.
تا آبان ۱۳۹۵ سود شرکت‌های سهام عدالت ۱۷ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان بوده که ۱۳۰۰ میلیارد تومان آن پیش از انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۸۸ از سوی دولت محمود احمدینژاد به عنوان سود سهام عدالت بین گروه‌هایی از مردم توزیع شد.
نحوه پرداخت سود
سبد سهام عدالت ترکیبی از ۶۰ شرکت بورس و فرابورس است و برای هر نفر از مجموع پورتفوی سهام عدالت مبلغ یک میلیون تومان سهام اختصاص داده شدهاست؛ بنابراین سهام عدالت متعلق به شرکت خاصی نیست و مجموع سبد سهام در درصدی از ۶۰ شرکت دولتی تعریف شدهاست که سود و زیان شرکت‌های مذکور بهصورت علیالسویه بین سهامداران تقسیم میشود. طبق قانون، دولت باید سهام عدالت را از ابتدای سال ۹۵ آزاد میکرد، اما امکان دارد این آزادسازی ماه‌ها بعد از پایان مهلت قانونی طول بکشد و عملاً پرداخت سهام عدالت به انتخابات یازدهم ریاستجمهوری نزدیک خواهد شد.
در مرداد ۱۳۹۵ سید جعفر سبحانی مشاور رئیس سازمان خصوصیسازی با تأکید بر اینکه سودی که در دولت گذشته بابت سهام عدالت به عد‌های از شهروندان پرداخت شده غیرقانونی بوده، میگوید به هیچ عنوان سودی بابت سهام عدالت به شهروندان پرداخت نخواهد شد، بلکه تنها در پایان سال ۱۳۹۵ بابت مقدار آزادسازی این سهام تعیین تکلیف میشود.
در اوایل آذر ۱۳۹۵ سازمان خصوصی سازی اعلام کرد که بعد از ده سال، تکلیف سهام عدالت در سال آینده روشن میشود و از پایان سال آینده سود سهام عدالت به دارندگان آن پرداخت خواهد شد. رئیس سازمان خصوصیسازی گفت که «از نظر ما طرح سهام عدالت به انتهای خود رسیدهاست و منتظریم با پایان یافتن مجامع، شرکت‌های سرمایه پذیر حسابهایشان را ببندند.
همچنین در اواسط دی ماه سال ۹۵ سازمان بورس و اوراق بهادار میزان سود دریافتی سهام عدالت از ۶۰ شرکت حاضر در سبد سهام را ۱۹۹ هزار و ۱۵ میلیارد ریال اعلام کرد. بهعلاوه سود مصوب مجمع عمومی شرکت‌ها در این مدت ۳۰۹ هزارو ۵۷۴ میلیارد ریال و همچنین مشارکت در افزایش سرمایه شرکت‌های سرمایه پذیر سهام عدالت ۵۱ هزار و ۷۷۰ میلیارد ریال و مانده طلب سود از شرکت‌ها ۵۸ هزار و ۷۸۸ میلیارد ریال بوده است.
سود سهام عدالت در سال ۹۷
بر اساس گفته مسئولان سازمان خصوصی سازی کشور، سود سهام عدالت سال ۱۳۹۷ از اوایل اسفند سال ۱۳۹۸ محاسبه و به حساب مشمولان واریز خواهد شد.
توضیح بیشتر اینکه به‌طورکلی تا اواسط بهمن سال ۱۳۹۸ مشخص میشود چه میزان سود از سوی شرکت‌های سرمایه‌پذیر سهام عدالت به حساب این سازمان واریز خواهد شد.
سود سهام عدالت سال 1400
مجید عشقی در نشست خبری روز 21 اسفند 1400 برگزار شد با بیان اینکه فرایند واریز سود سهام عدالت از شب گذشته آغاز شده است، اظهار کرد: سود سهام عدالت بیش از ۴۳ میلیون مشمول سهام عدالتی که سجامی شده‌اند و یا شماره شبای بانکی خود را در سامانه سهام عدالت ثبت کرده‌اند با همکاری شبکه بانکی تا پایان امشب پرداخت میشود.
وی با بیان اینکه فرایند واریز سهام عدالت از شب قبل آغاز شده است، گفت: میزان سود متناسب با ارزش اولیه سهام هر مشمول است. البته ممکن است برخی مشمولان قسمتی از سهام خود را فروخته باشند که متناسب با میزان سهامی که دارند سود دریافت خواهند کرد.
به گفته رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار مشمولانی که ارزش اولیه سهام آن‌ها ۴۹۲ هزار تومان است حدود ۵۳۲ هزار تومان، مشمولانی که ارزش اولیه سهام آن‌ها ۵۳۲ هزار تومان است، حدود ۵۷۵ هزار تومان و مشمولانی که ارزش اولیه سهام آن‌ها یک میلیون تومان است نیز حدود یک میلیون تومان سود دریافت خواهند کرد.
در مورد سود سهام عدالت در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
چندی پیش مجید عشقی اعلام نمود که سه شرکت پالایش نفت بندرعباس، مجتمع فولاد مبارکه و شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس سود خود را واریز نکرده اند و به محض واریز سود این ۳ شرکت، مرحله دوم سود سهام عدالت برای دارندگان واریز خواهد شد. امروز مجید عشقی در نشست خبری با خبرنگاران زمان دقیق واریز سود سهام عدالت را اعلام نمود.
کد خبر: ۱۱۶۷۷۱۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۲۲
وزیر امور اقتصادی و دارایی از واریز مرحله دوم سود سهام عدالت تا پایان اسفند جاری خبر داد.
کد خبر: ۱۱۶۷۵۳۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۲۱
سهامدارانی که در پرتفوی سهام خود ۴۵۲، ۴۹۲ و ۵۳۲ هزار تومان دارند به‌ترتیب ۵۱۰، ۵۵۵ و ۶۰۰ هزار تومان سود علی‌الحساب دریافت می‌کنند.
کد خبر: ۱۱۵۵۸۸۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۳۰
با وجود تاخیر در واریز سود سهام عدالت خبرها بیانگر این موضوع است که این مبلغ تا ۳۰ آذر به حساب دارندگان این سود واریز میشود.
کد خبر: ۱۱۵۵۷۴۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۲۹
حسین قربان‌زاده، رئیس سازمان خصوصیسازی، با اشاره به تصویب‌نامه هیات وزیران در مورد جاماندگان سهام عدالت اظهار کرد: این تصویب‌نامه به تازگی ابلاغ شده و کارهای اجرایی آن در حال انجام است.
کد خبر: ۱۱۵۵۶۱۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۲۸
مدت ها است که موضوع پرداخت سود سهام عدالت در دو نوبت مطرح شده است و قرار بود نوبت اول واریزی تا پایان آذرماه انجام شود و نوبت دوم واریزی نیز در پایان سال باشد. اما پرسش این است که کدام شرکت ها تاکنون سود سهام عدالت را واریز نکرده اند؟
کد خبر: ۱۱۵۴۶۷۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۲۲
حدود ۵۰ درصد سود سهام عدالت تا پایان آذر ماه پرداخت خواهد شد.
کد خبر: ۱۱۵۴۶۵۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۲۲
درحالی که قرار بود بخش نخست سود سهام عدالت تا پایان ماه جاری به حساب مشمولان واریز شود و در وعده دیگر رئیس سازمان خصوصی سازی تا اواسط دی سود سهام عدالت به حساب سهامداران واریز می شد؛ بررسی‌ها نشان میدهد که قرار نیست واریز بخش نخست در زمان وعده داده شده صورت بگیرد و زمان دقیق آن نیز مشخص نیست.
کد خبر: ۱۱۵۴۵۳۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۲۱
درحالی که قرار بود بخش نخست سود سهام عدالت تا پایان ماه جاری به حساب مشمولان واریز شود، آخرین اخبار از تعویق این فرایند حکایت دارد و زمان پرداخت آن مشروط به زمان پرداخت سود از سوی شرکت‌ها شده است.
کد خبر: ۱۱۵۴۴۹۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۲۱
رئیس سازمان خصوصیسازی گفت: امسال با تدبیری که وزیر اقتصاد و شورای عالی بورس داشتند در دو مرحله سود سهام عدالت واریز میشود که پیش‌بینی میشود ارقام آن دو برابر سال گذشته باشد.
کد خبر: ۱۱۵۱۹۹۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۰۵
مشاور رئیس سازمان بورس در امور سهام عدالت توضیحاتی را درمورد نحوه و زمان واریز سود سهام عدالت اعلام کرد.
کد خبر: ۱۱۴۹۳۵۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۱۷
قائم مقام مدیرعامل شرکت سپرده‌گذاری مرکزی گفت: اگر شرکت‌ها و مسئولان شرکت‌ها با سپرده گذاری مرکزی همکاری کنند در تلاش هستیم که زودتر سود را به حساب کلیه سهامداران سهام عدالت واریز کنیم.
کد خبر: ۱۱۴۶۵۷۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۳۰
این روزها خبرها و گمانه زنی های زیادی پیرامون میزان سود سهام عدالت و زمان واریز آن منتشر شده است. در جدیدترین اظهار نظر یک کارشناس بازار سرمایه رقم عجیبی را برای سود سهام عدالت مطرح کرد.
کد خبر: ۱۱۴۵۷۸۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۲۶
سهام عدالت گونه‌ای از یارانه است که از دولت نهم به مردم واگذار شد و با هدف گسترش سهم بخش تعاون در اقتصاد ایران عرضه گردید و از زمان واگذاری تاکنون خبرهای زیادی پیرامون این سهام منتشر شده است. در جدیدترین خبر زمان واریز و میزان سود سهام عدالت بیان شده است.
کد خبر: ۱۱۴۵۴۱۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۲۴
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: امسال سود مردم از محل مالکیت سهام عدالت در حوزه شرکت‌های بورسی و غیر بورسی ۲ و نیم برابر افزایش می‌یابد.
کد خبر: ۱۱۴۵۳۶۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۲۴
واکنش سخنگوی اقتصادی دولت به افزایش ۳۰ درصدی قیمت نان به بهانه افزایش مالیات/ کالابرگ مهرماه می‌آید؟
خاندوزی درباره چرایی قطع شدن دستگاه‌های پوز از سوی نانوایان و افزایش ۳۰ درصدی قیمت نان به بهانه افزایش مالیات گفت: ما هیچ برنامه‌ای برای افزایش مالیات خباز‌ها نداریم و نباید چنین تخلفی انجام شود و در صورت مواجهه با چنین تخلفی، وزارت کشور، استانداری‌ها و سازمان غله پیگیری لازم را انجام خواهند داد.
کد خبر: ۱۱۴۱۸۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۳۱
رئیس کل سازمان خصوصی سازی با بیان اینکه سود سهام عدالت امسال نسبت به ۱۳۹۹، دو برابر شده است، اعلام کرد: قانون میگوید که افراد تحت پوشش کمیته امداد و سازمان بهزیستی باید سهام عدالت داشته باشند، اما حدود سه و نیم میلیون نفر از آن‌ها سهام عدالت ندارند.
کد خبر: ۱۱۳۷۷۹۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۰۸
دستیار ویژه سهام عدالت رئیس سازمان بورس با بیان اینکه سود سهام عدالت امسال دو برابر میشود، گفت: تکلیف سهام 3.5 میلیون متوفی سهام عدالت تا پایان شهریور مشخص میشود.
کد خبر: ۱۱۳۷۷۹۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۰۸
دستیار رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار از افزایش ۱۰۰ درصدی سود نقدی امسال سهام عدالت خبر داد.
کد خبر: ۱۱۳۳۰۶۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۱۲
با وجود اینکه شرکت سپرده‌گذاری مرکزی طی چند مرحله از مشمولان سهام عدالت دعوت کرده برای دریافت سود اطلاعات خود را ثبت کنند، همچنان و بعد از سه دوره فراخوان، حدود یک میلیون و ۸۰۰ هزار مشمول اقدام به ثبت اطلاعات و دریافت سود خود نکرده‌اند.
کد خبر: ۱۱۳۲۵۲۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۰۹
