در دوران زمامداری فرانکو فوتبال به رقابت غمبار میان قدرت‌های سیاسی تبدیل شد. در همین دوران بود که پیروزی دور از انتظار ۱۱ بر یک در نوامبر ۱۹۴۳ به سود رئال مادرید رقم خورد که پیامد شرایطی شرم‌آور و رسوایی‌آمیز بود. مهمانان پیش از آغاز بازی با تهدید‌های خوفناکی رو به رو شده و در طول مسابقه با هراس از دستگیری روبه‌رو بوده و با همین روحیه بازی را به پایان بردند. فرانکو هوادار بی‌قیدوشرط رئال مادرید شمرده می‌شد و باشگاه را به آلت دست سیاست هایش تبدیل کرده بود. در واقع رئال دیگر نه تیمی ورزشی که سفیر سیاست‌های فرانکو بود.

اگر چه رئال امروزه دیگر "equipo del régime" تیم حکومتی که بازیکنانش پرچمداران دیکتاتوری بودند، شناخته نمی‌شود، ولی بسیاری از بارسلونایی‌ها با گذشت بیش از سه دهه از فروپاشی دیکتاتوری در سال ۱۹۷۵ رقیب را دست‌کم نماد تمرکزگرایی اسپانیایی می‌دانند. تمرکزگرایی که با خودانگاره کاتالانی‌ها از خودمختاری و استقلال مغایرت دارد و شالوده‌اش بارسلونا را "ارتش غیرمسلح نمادین کاتالونیا" می‌داند. این دست کم برداشت مانوئل واسکز مونتلبان، نویسنده کاتالانی از بارسلوناست. به نوشته او هر برد برابر حریف "نشانه‌ای سیاسی" منظور می‌شود. شاید از همین‌رو بود که سانتیاگو برنابئو، رییس سالیان دور باشگاه رئال مادرید رابطه خوبی با حکومت داشت.

۱۷ فوریه ۱۹۷۴ در ناخودآگاه کاتالونیا نماد پایان دوران فرانکو به شمار می‌آید. برتری ۵ بر صفر بارسلونا در سانتیاگو برنابئو از سوی مادریدی‌ها خفتی ورزشی تلقی شد. دیکتاتور نزدیک به دو سال پس از آن شکست در روز ۲۰ نوامبر ۱۹۷۵ جان داد. بارسا همزمان با گذار به دموکراسی توانست نام اصلی را بازیابد. آبی – اناری‌ها پیش از این با عنوان اسپانیایی Club de futbol و نه به نام اصلی و انگلیسی Football club Barcelona خوانده می‌شدند.

شاید درست از همین رو پیوستن لوئیش فیگو به رئال مادرید سراسر نابخشودنی بود. بازیکن پرتغالی که روزگاری محبوب کاتالانی‌ها بود و می‌گفت، هیچگاه پیراهن رئال مادرید را به تن نخواهد کرد. ولی همین بازیکن در سال ۲۰۰۰ و در آغاز هزاره سوم میلادی زیر حرفش زد و در ازای رقمی بیش از ۳۰ میلیون یورو روانه پایتخت اسپانیا شد و پیراهن رئال مادرید را به تن کرد. از وی در بازگشت به نوکمپ با "کله خوک" استقبال شد و در جریان بازی زمانی که قصد داشت ضربه کرنری را به دروازه بارسا بفرستد، باید چند دقیقه منتظر می‌ماند تا خشم هواداران بارسا اندکی فروکش کند. در روز‌های بعد مسابقه که با تساوی بدون گل دو تیم به پایان رسید و گل سالمی هم در طول بازی مردود اعلام شد، تئوری توطئه همیشگی باز هم بر سر زبان‌ها افتاد. فرضیه‌ای که ریشه در دوران استبداد دارد.

در مقابل مادریدی‌ها، کاتالانی‌هایِ به باور آن‌ها تجزیه طلبِ غیرمسلح و متکبر را به دیده تردید می‌نگرند و این‌گونه استدلال می‌کنند که تمام اسپانیا از جمله مادرید در دوران دیکتاتوری در امان نبود و از رنج و دردهایش نصیب و بهره‌ای داشت. به دلیل ظلم و ستم گسترده و سراسری کاتالانی‌ها از امتیاز ویژه‌ای برخوردار نیستند و بازیکنان رئال مادرید از آن رو قهرمانی‌هایشان را با پرچم اسپانیا جشن می‌گیرند که نمادی است در برابر ادعا‌های استقلال طلبانه.