کلیات

کفال‌ماهیان (نام علمی: Mugilidae) یک خانواده از ماهیانی طویل هستند که معمولاً سر پهن و پوزهای کند دارند. بدن به شکل استوانه‌ای بوده یا کمی از دو پهلو فشرده شده‌است. چشم‌ها تا حدی به وسیله بافت چربی پوشیده شده‌است و دارای دهانی کوچک، انتهایی و کمی تحتانی می‌باشند. دندان‌ها در این خانواده کوچک، ضعیف و پنهان بوده یا اینکه اصلاً وجود ندارد. کفال ماهیان دارای دو باله پشتی جدا از هم هستند که شعاع‌های سخت اولین باله پشتی آن‌ها ۴ عدد می‌باشد. سطح پشتی بدن اینها به رنگ آبی یا سبز زیتونی و پهلوها و شکم نقره‌ای می‌باشد و غالباً ۹–۳ رگه طولی بر روی پشت، پهلو و شکم آن‌ها دیده می‌شود.

شرایط فیزیکوشیمیایی

این ماهی‌ها تحمل بالایی نسبت به تغییرات شوری دارند و به عبارتی یوری هالین می‌باشند. بچه این ماهیان گاهی به آب‌های شیرین رودخانه‌ها وارد شده و مدت کوتاهی را در آب‌های شیرین زندگی می‌کنند. اما نسبت به تغییرات درجه حرارت حساس بوده و همچنین توانایی تحمل میزان اکسیژن کمتر از ۲ میلی‌گرم در لیتر را ندارند.

زیستگاه

کفال ماهیان اندازه متوسط تا بزرگ دارند و در آب‌های کرانه‌ای دریاها، خلیج‌ها و آبهای شیرین زندگی می‌کنند.

گونه‌های مهم

کفال ماهیان دارای ۱۰۰ گونه‌اند که از آن‌ها می‌توان به گونه‌های زیر اشاره نمود:

کفال راه‌راه: Mugil cephalus

کفال طلایی: Liza auratus

کفال پشت‌سبز: Liza dussumieri

کفال پوزه‌باریک: Liza saliens

کفال لکه‌آبی: Valamugil seheli

تغذیه

ماهی کفال صدف خوار می‌باشد و نیز از دتریت‌ها، کرم‌ها، حلزون‌ها، دو کفه‌ای‌ها، جلبک‌ها و مواد گیاهی و مواد پوسیده کف بستر تغذیه می‌کند.

کفال ماهیان دارای یک جگر بسیار عضلانی و یک روده طویل بوده و جانوران و گیاهان را در آن خرد می‌کنند، که اشتباهاً بسیاری آن را با سنگدان اشتباه می‌گیرند.

تولیدمثل

بیشتر گونه‌های کفال در دریا تخم ریزی می‌کنند اما گونه کفال سیاه به آب شیرین سازگاری پیدا کرده‌است. تخم ماهی کفال پلاژیک بوده و در آب شناور می‌باشد. تخم ریزی آن‌ها در ماه‌های خرداد تا شهریور انجام می‌گیرد. تعداد تخم‌ها از ۱۰۰ تا ۷۰۰ هزار عدد متغیر است. دوره انکوباسیون تخم‌ها نیز ۲–۵روز به طول می‌انجامد.