کلیت
تمامیتخواهی یا توتالیتاریسم (totalitarisme) اصطلاحی در علوم سیاسی و توصیفگر نوعی از حکومت است که معمولاً دارای این شش ویژگی است: یک ایدئولوژی کلّی، یک سیستم تکحزبی متعهّد به آن ایدئولوژی کلّی که معمولاً توسط یک نفر رهبری میشود، دارای پلیس مخفی گسترده، انحصار در سلاحهای مورد استفاده، انحصار وسایل ارتباط جمعی، انحصار اقتصادی که ممکن است لزوماً و بهطور مستقیم توسّط حزب صورت نگیرد.
این نوع حکومتی به نوبه خود به گونههای مختلفی تقسیم میشود که از جمله میتوان به خودکامگی، استبداد، جبّاریّت، یکّهسالاری و … اشاره نمود. نمونههایی، چون نازیسم، فاشیسم، مائوئیسم و لنینیسم در حقیقت زیرگونههای اینگونههای حکومتی است.
در این نوع حکومتها، حکومت تقریباً بر تمام شئون زندگی عمومی و رفتارهای خصوصی شهروندان نظارت و کنترل دارد. به تعریف سیاستدانان برجسته، یک حکومتِ تمامیّتخواه میکوشد تا همه جمعیّتِ زیر دستِ خود را برای تحقّق بخشیدن به اهدافِ حکومتی، بسیج کند و فعالیّتهایی که همسو با این اهداف نباشند (مانند تشکیل اتّحادیههای کارگری، نهادهای مذهبی تأییدنشده از سوی دولت یا احزاب سیاسی مخالف)، تحمّل نمیشوند. افلاطون در کتاب جمهوری، حکومت تمامیّتخواه را از بهترین انواع حکومت دانستهاست. استالین واژهٔ تمامیّتخواه را برای توصیف حکومتش به کار برد. حکومتهای استالین (در شوروی)، هیتلر (در آلمان) و موسولینی (در ایتالیا) از مهمترین نمونههای تمامیّتخواهی هستند.