یک مدیر دهه شصتی تندرویها را لازمه آن دوران می‌داند؛
توجیه عجیب برای شلاق زنی به سینماگران در وزارت فرهنگ و ارشاد
تهیه کنندگان بنا بر حکم قضایی شلاق زده نشده بودند، بلکه بنا بر اظهارات این اشخاص، آنها توسط حراست وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بدون نشان دادن حکم قضایی دستگیر شده و بدون پیمودن مراحل قضایی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی این مملکت شلاق خورده اند. در واقع اساساً شلاق خوردن آنها مجازات قضایی نبوده، بلکه مدیران وقت سینمای ایران رأساً چنین بلایی بر سر گروهی از سینماگران می‌آوردند.
توجیهات تازه یک مدیر دهه شصتی سینمای ایران که به واسطه ساختار پیچیده سینمای کشورمان همچنان در این حوزه مدیریت می‌کند، درباره منطق شلاق زدن به سینماگران در دهه شصت در نوع خود قابل تأمل است؛ اما آنچه از این مسأله نیز تکان دهنده تر به نظر می‌آید، مواضع مدیران وقت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در قبال جشنواره‌ها و نسل نوی سینماست که اکنون به عنوان نتیجه ریل گذاری مدیران دهه شصت مصادره به مطلوب میشود.
به گزارش «تابناک»، حسین فرح‌بخش، تهیه‌کننده و کارگردان سینمای ایران در آذرماه 1393 همزمان با رونمایی از کتاب مصاحبه‌ها و گفتارهای سینمایی سیدمحمدبهشتی از مدیران پیشین سینمای ایران، گفت‌و‌گویی داشت که در نوع خود عجیب بود؛ اما حاوی یک ادعای بزرگ نیز بود که ظاهراً پیش از این نیز بیان شده، ولی هیچ گاه مورد توجه قرار نگرفته نبود.
فرح‌بخش در این باره گفته بود: «متأسفانه برخی مدیران دهه شصت، آقای عبدالله علیخانی را در طبقه بالای حراست وزارت ارشاد فَلک کردند! سند آن موجود است. این در حالی است که این مدیران مدعی هستند ما در آن زمان به کسی کاری نداشتیم. آنان با کدام حکم و به چه جرأتی به دفتر کار یک سینماگر می‌ریختند، هم فیلم‌هایش را می‌بردند و هم خودش را فلک می‌کردند؟! ماه زیر ابر نمی‌ماند».
«تابناک» تنها رسانه‌ای بود که در آن مقطع به موشکافی در این زمینه پرداخت و سراغ این تهیه کننده سینما رفت. علیخانی در این زمینه به «تابناک» گفت: «تا چند سال پس از انقلاب، هنوز فیلم‌های خارجی در سینماهای ایران پخش می‌شد و برخی از آن فیلم‌ها نیز در اختیار بنده و دیگر تهیه‌کنندگان بود. آقای انوار و همکارانشان در سال ۶۳ ضرب‌الاجلی تعیین کردند که مطابق با آن، باید مدارک فیلم‌های خارجی را به وزارت ارشاد ارائه می‌کردیم؛ اما زمان لازم برای این کار بسیار اندک در نظر گرفته شده بود و امکان چنین کاری در این زمان کوتاه نبود.»
این تهیه کننده سینما ادامه داد: «ما بیست، سی نفر بودیم که به وزارت ارشاد رفتیم و درباره این مهلت اندک اعتراض کردیم. بعد از این بود که یکباره از دفتر مدیرکل وقت حراست وزارت فرهنگ و ارشاد، در دفتر من ریختند و من را به حراست وزارت فرهنگ و ارشاد ـ که یک طبقه پایین دفتر وزیر وقت فرهنگ و ارشاد اسلامی بود ـ بردند و یک هفته حبس کردند. البته تنها من نبودم و اشخاص دیگری را هم گرفتند.»
علیخانی درباره وقایعی که در این یک هفته رخ داد، به تلخی گفت: «در این مدت، بنده را جوجه کبابی (یک روش خاص که فرد را مانند جوجه می‌بندند تا مضروب نتواند از ضربه بگریزد) کردند. علاوه بر این، کف پایم شلاق می‌زدند و می‌گفتند، روی موزاییک راه برو تا خونمردگی به وجود نیاید. باورم نمی‌شد که در وزارت فرهنگ و ارشاد چنین اتفاقی برای من می‌افتد.»
حال با گذشت این مدت طولانی، ایرج تقی پور که در آن دوران جزو مدیران بین الملل فارابی بود و هنوز با گذشت سه دهه، مسئول امور بین الملل سینمای ایران است، به دفاع از مدیران ارشدش در آن دوران پرداخته و چنین رفتارهایی را با در هم آمیختن اتفاقات واقعی و غیرواقعی، توجیه کرده است.
تقی پور درباره شلاق زدن علیخانی و گروهی دیگر به تماشاگران گفته است: «پس از انقلاب شرکت های آمریکایی و نمایندگان آن ها رفته بودند و کپی فیلم های آن ها باقی مانده بود، این کپی ها به دست عده ای رسیده بود و آن ها هم در حال سوءاستفاده بودند. مدیران سینمایی به این نتیجه رسیدند با روشی که همه می دانند اقدام به جمع آوری کپی فیلم های آمریکایی به جای مانده کنند. از علیخانی هم چند فیلم خارجی گرفته بودند که بخش های صحنه داری در آن ها وجود داشت».
تقی پور درباره شیوه محاکمه علیخانی ادعا می کند: «ایشان می گوید من نمی دانستم این ها چه فیلم هایی است. بعد که گفتند این فیلم ها لختی است به شوخی سر به سر قاضی گذاشته و گفته من مشکل دارم، اینها را دکتر برایم تجویز کرده. شما جو اول انقلاب را به خاطر بیاورید، من در سال 1360 به عنوان سرپرست آرشیو فیلم تلویزیون به دادسرای منکرات رفتم و در آن جا محاکمه شدم. اتهامم این بود که چرا فیلم «در سیرک» برادران مارکس در سال 1939 را به کسی با دستور اداری امانت داده بودم؛ فیلمی که همه می دانستند چیست. حتی در محاکمه برادران مارکس کمونیست تلقی شده بودند که کم کم داشت پای مسائل عقیدتی هم به میان می آمد. بعد آقای علیخانی انتظار دارد که به خاطر فیلمی که در دفترش پیدا کردند محاکمه نشود و شلاق نخورد؟».
اما در این زمینه چند نکته اساسی وجود دارد، نخست اینکه فیلم‌های ضبط شده در دفتر علیخانی مستهجن نبود و علیخانی در این باره توضیح داده بود: لیست فیلم‌ها موجود است و اتفاقاً قبل از اینکه چنین ماجرایی برای ما به وجود بیاورند، تلویزیون پس از انقلاب، خیلی از این فیلم‌ها را از بنده خریده بود و تا آن زمان پخش می‌کردند که در این زمینه به فیلم‌های «بیدار باش»، «نبرد العلمین» و «رنجر‌ها» می‌توانم اشاره کنم. به همین دلیل، این ادعا که ما خودمان به واسطه آنچه بر ما رفته بود، امضایش کردیم، درست نبود.
نکته دیگر آنکه، به این تهیه کنندگان بنا بر حکم قضایی شلاق زده نشده بودند، بلکه بنا بر اظهارات این اشخاص، آنها توسط حراست وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بدون نشان دادن حکم قضایی دستگیر شده و بدون طی مراحل قضایی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی این مملکت شلاق خورده اند. در واقع اساساً شلاق خوردن آنها مجازات قضایی نبوده، بلکه مدیران وقت سینمای ایران راساً چنین بلایی بر سر گروهی از سینماگران می‌آوردند. جالب اینکه بازی چرخ گردون چنان رقم خورد که عامل شلاق زنی، بعدها خود به سرنوشتی شبیه به آنچه برای سینماگران رقم زده بود، دچار شد!
این گروه اساساً قهرمان سازی را در سینمای ایران پس از انقلاب نابود کردند و تقی پور نیز در این گفت و گو به توجیه این اقدام ضدسینمایی می پردازد که ضربه مهلکی به سینمای ایران زد و تأکید کرد، بنا بر نظر سید محمد بهشتی، فخرالدین انوار و دیگر مدیران وقت سینما، ستازه سازی بر خلاف سیاست جمهوری اسلامی ایران بود و به همین دلیل با چنین رویه‌ای مخالف کردند! نکته جالب اینکه جمشید هاشم پور سالها به همین دلیل -ستاره بودن- در آن دوران ممنوع الفعالیت بود.
نکته جالب اینکه تقی پور با اشاره به اینکه محمد خاتمی، وزیر وقت فرهنگ و ارشاد اسلامی از همه مدیران وقت آن زمان تندتر بوده به خاطره اولین جایزه بین المللی سینمای پس از انقلاب اشاره می کند. به گفته تقی پور: «وقتی فیلم «ناخدا خورشید» به کارگردانی ناصر تقوایی، برنده پلنگ برنز جشنواره لوکانو شد... آقای بهشتی در جلسه معاونین وزارت ارشاد این خبر را گفت، آقای خاتمی (وزیر وقت فرهنگ و ارشاد اسلامی) گفت، این جایزه ها سیاسی است. اینها می خوهند ما را با چنین جوایزی گول بزنند. کسی امروز اینها را باور نمی کند این حرف ها قطعا برایتان عجیب است اما اینها واقعیت ها دهه شصت بود».
اما بزرگ‌ترین شوخی این است که دوران شلاق زدن تهیه کننده سینما به دلیل داشتن نسخه کپی فیلم‌های آمریکایی که مالکیتش را داشتتند، دوران حذف ستاره‌های سینما و بازیگران مطرح برای مقابله با ستاره سازی، دوران منکوب کردن سینمای جشنواره‌ای، دوران مدیریت انحصاری سینما که جشنواره فیلم فجر یک دهه با یک مدیر اداره شد، به عنوان «دوران طلایی» سینما معرفی و جوایز کن و اسکار که توسط سینماگران مستقل نظیر فرهادی به دست آمده، محصول سیاست‌های مستبدانه و ریل گذاری (ولو با شلاق) مدیران آن دوران تلقی میشود!
به گزارش «تابناک»، حسین فرح‌بخش، تهیه‌کننده و کارگردان سینمای ایران در آذرماه 1393 همزمان با رونمایی از کتاب مصاحبه‌ها و گفتارهای سینمایی سیدمحمدبهشتی از مدیران پیشین سینمای ایران، گفت‌و‌گویی داشت که در نوع خود عجیب بود؛ اما حاوی یک ادعای بزرگ نیز بود که ظاهراً پیش از این نیز بیان شده، ولی هیچ گاه مورد توجه قرار نگرفته نبود.
فرح‌بخش در این باره گفته بود: «متأسفانه برخی مدیران دهه شصت، آقای عبدالله علیخانی را در طبقه بالای حراست وزارت ارشاد فَلک کردند! سند آن موجود است. این در حالی است که این مدیران مدعی هستند ما در آن زمان به کسی کاری نداشتیم. آنان با کدام حکم و به چه جرأتی به دفتر کار یک سینماگر می‌ریختند، هم فیلم‌هایش را می‌بردند و هم خودش را فلک می‌کردند؟! ماه زیر ابر نمی‌ماند».
«تابناک» تنها رسانه‌ای بود که در آن مقطع به موشکافی در این زمینه پرداخت و سراغ این تهیه کننده سینما رفت. علیخانی در این زمینه به «تابناک» گفت: «تا چند سال پس از انقلاب، هنوز فیلم‌های خارجی در سینماهای ایران پخش می‌شد و برخی از آن فیلم‌ها نیز در اختیار بنده و دیگر تهیه‌کنندگان بود. آقای انوار و همکارانشان در سال ۶۳ ضرب‌الاجلی تعیین کردند که مطابق با آن، باید مدارک فیلم‌های خارجی را به وزارت ارشاد ارائه می‌کردیم؛ اما زمان لازم برای این کار بسیار اندک در نظر گرفته شده بود و امکان چنین کاری در این زمان کوتاه نبود.»
این تهیه کننده سینما ادامه داد: «ما بیست، سی نفر بودیم که به وزارت ارشاد رفتیم و درباره این مهلت اندک اعتراض کردیم. بعد از این بود که یکباره از دفتر مدیرکل وقت حراست وزارت فرهنگ و ارشاد، در دفتر من ریختند و من را به حراست وزارت فرهنگ و ارشاد ـ که یک طبقه پایین دفتر وزیر وقت فرهنگ و ارشاد اسلامی بود ـ بردند و یک هفته حبس کردند. البته تنها من نبودم و اشخاص دیگری را هم گرفتند.»
علیخانی درباره وقایعی که در این یک هفته رخ داد، به تلخی گفت: «در این مدت، بنده را جوجه کبابی (یک روش خاص که فرد را مانند جوجه می‌بندند تا مضروب نتواند از ضربه بگریزد) کردند. علاوه بر این، کف پایم شلاق می‌زدند و می‌گفتند، روی موزاییک راه برو تا خونمردگی به وجود نیاید. باورم نمی‌شد که در وزارت فرهنگ و ارشاد چنین اتفاقی برای من می‌افتد.»
حال با گذشت این مدت طولانی، ایرج تقی پور که در آن دوران جزو مدیران بین الملل فارابی بود و هنوز با گذشت سه دهه، مسئول امور بین الملل سینمای ایران است، به دفاع از مدیران ارشدش در آن دوران پرداخته و چنین رفتارهایی را با در هم آمیختن اتفاقات واقعی و غیرواقعی، توجیه کرده است.
تقی پور درباره شلاق زدن علیخانی و گروهی دیگر به تماشاگران گفته است: «پس از انقلاب شرکت های آمریکایی و نمایندگان آن ها رفته بودند و کپی فیلم های آن ها باقی مانده بود، این کپی ها به دست عده ای رسیده بود و آن ها هم در حال سوءاستفاده بودند. مدیران سینمایی به این نتیجه رسیدند با روشی که همه می دانند اقدام به جمع آوری کپی فیلم های آمریکایی به جای مانده کنند. از علیخانی هم چند فیلم خارجی گرفته بودند که بخش های صحنه داری در آن ها وجود داشت».
تقی پور درباره شیوه محاکمه علیخانی ادعا می کند: «ایشان می گوید من نمی دانستم این ها چه فیلم هایی است. بعد که گفتند این فیلم ها لختی است به شوخی سر به سر قاضی گذاشته و گفته من مشکل دارم، اینها را دکتر برایم تجویز کرده. شما جو اول انقلاب را به خاطر بیاورید، من در سال 1360 به عنوان سرپرست آرشیو فیلم تلویزیون به دادسرای منکرات رفتم و در آن جا محاکمه شدم. اتهامم این بود که چرا فیلم «در سیرک» برادران مارکس در سال 1939 را به کسی با دستور اداری امانت داده بودم؛ فیلمی که همه می دانستند چیست. حتی در محاکمه برادران مارکس کمونیست تلقی شده بودند که کم کم داشت پای مسائل عقیدتی هم به میان می آمد. بعد آقای علیخانی انتظار دارد که به خاطر فیلمی که در دفترش پیدا کردند محاکمه نشود و شلاق نخورد؟».
اما در این زمینه چند نکته اساسی وجود دارد، نخست اینکه فیلم‌های ضبط شده در دفتر علیخانی مستهجن نبود و علیخانی در این باره توضیح داده بود: لیست فیلم‌ها موجود است و اتفاقاً قبل از اینکه چنین ماجرایی برای ما به وجود بیاورند، تلویزیون پس از انقلاب، خیلی از این فیلم‌ها را از بنده خریده بود و تا آن زمان پخش می‌کردند که در این زمینه به فیلم‌های «بیدار باش»، «نبرد العلمین» و «رنجر‌ها» می‌توانم اشاره کنم. به همین دلیل، این ادعا که ما خودمان به واسطه آنچه بر ما رفته بود، امضایش کردیم، درست نبود.
نکته دیگر آنکه، به این تهیه کنندگان بنا بر حکم قضایی شلاق زده نشده بودند، بلکه بنا بر اظهارات این اشخاص، آنها توسط حراست وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بدون نشان دادن حکم قضایی دستگیر شده و بدون طی مراحل قضایی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی این مملکت شلاق خورده اند. در واقع اساساً شلاق خوردن آنها مجازات قضایی نبوده، بلکه مدیران وقت سینمای ایران راساً چنین بلایی بر سر گروهی از سینماگران می‌آوردند. جالب اینکه بازی چرخ گردون چنان رقم خورد که عامل شلاق زنی، بعدها خود به سرنوشتی شبیه به آنچه برای سینماگران رقم زده بود، دچار شد!
این گروه اساساً قهرمان سازی را در سینمای ایران پس از انقلاب نابود کردند و تقی پور نیز در این گفت و گو به توجیه این اقدام ضدسینمایی می پردازد که ضربه مهلکی به سینمای ایران زد و تأکید کرد، بنا بر نظر سید محمد بهشتی، فخرالدین انوار و دیگر مدیران وقت سینما، ستازه سازی بر خلاف سیاست جمهوری اسلامی ایران بود و به همین دلیل با چنین رویه‌ای مخالف کردند! نکته جالب اینکه جمشید هاشم پور سالها به همین دلیل -ستاره بودن- در آن دوران ممنوع الفعالیت بود.
نکته جالب اینکه تقی پور با اشاره به اینکه محمد خاتمی، وزیر وقت فرهنگ و ارشاد اسلامی از همه مدیران وقت آن زمان تندتر بوده به خاطره اولین جایزه بین المللی سینمای پس از انقلاب اشاره می کند. به گفته تقی پور: «وقتی فیلم «ناخدا خورشید» به کارگردانی ناصر تقوایی، برنده پلنگ برنز جشنواره لوکانو شد... آقای بهشتی در جلسه معاونین وزارت ارشاد این خبر را گفت، آقای خاتمی (وزیر وقت فرهنگ و ارشاد اسلامی) گفت، این جایزه ها سیاسی است. اینها می خوهند ما را با چنین جوایزی گول بزنند. کسی امروز اینها را باور نمی کند این حرف ها قطعا برایتان عجیب است اما اینها واقعیت ها دهه شصت بود».
اما بزرگ‌ترین شوخی این است که دوران شلاق زدن تهیه کننده سینما به دلیل داشتن نسخه کپی فیلم‌های آمریکایی که مالکیتش را داشتتند، دوران حذف ستاره‌های سینما و بازیگران مطرح برای مقابله با ستاره سازی، دوران منکوب کردن سینمای جشنواره‌ای، دوران مدیریت انحصاری سینما که جشنواره فیلم فجر یک دهه با یک مدیر اداره شد، به عنوان «دوران طلایی» سینما معرفی و جوایز کن و اسکار که توسط سینماگران مستقل نظیر فرهادی به دست آمده، محصول سیاست‌های مستبدانه و ریل گذاری (ولو با شلاق) مدیران آن دوران تلقی میشود!
غیر قابل انتشار: ۱۶
در انتظار بررسی: ۱۵
انتشار یافته: ۲۰
دل پرخونی داریم همه منطق بچه ها جالبه بجای اینکه بگن اشتباه کردیم و عذرخواهی کنند دنبال توجیهن ...
خیلی جالبه که سینمایی ایران هم دست همین باند هست این آقایان از جو مملکت سوء استفاده کردند وبا بی تدبیری هزینه به مملکت ونظام تحمیل کردند پرو هم هستند عذرخواهی نمی کنند بهتر اسیب دیدگان آن زمان از این افراد شکایت کنند تا درس عبرتی باشند برای افرادی که امروز در حال سوء استفاده هستند اسم نمی برم چون تابناک نظرمو منتشر نمیکنه.وزیر فرهنگ ارشاد اسلامی آن دوره ای که هنرمندان را شلاق می زنند همه می شناسند (م.خ) این شخص در دهه هفتاد و هشتاد به بهانه آزادی کشور را به سمت بی اخلاقی هایی برد که الان نتیجش می بینیم و الان هم به اسم روشنفکری طرفدارانی داره ولی اگر واقع گرا باشیم می توان فهمید روشن فکر نیست بلکه با تمرکز بر روی مسائلی که برای یک عده مهم است طرفدارانی پیدا کرده مثل حجاب.وگرنه این شخص و طرفدارانش چیزی به اسم انتقاد پذیری در وجودشان نیست و متحجر تر از همه هستند. پاسخ ها
ناشناس
| 
| ۲۱:۴۷ - ۱۳۹۵/۰۳/۱۵
فکر کنم متن خبر رو نخوندی. نه تنها به اسم وزیر وقت اشاره شده بلکه نوشته که ایشون کلاً ضدسینمای جشنواره ای بود و یک خاطره جالب هم در مخالفت با جایزه تقوایی برای ناخدا خورشیده نوشته شلاق خوررده ها الان بروند بر علیه اینها شکایت بکنند قبل از انقلاب در محله سطح بالایی زندگی نمیکردیم و یادم میاد فهممان تا جایی رشد کرده بود که به گایچی که حکم وانی بار امروزی را داشت اجازه نمیدادیم به اسبش شلاق بزند. این حرف مربوط به بیش از پنجاه سال پیشه. حال ببینیدما در این سالها چقدر از پیش رفتیم که اصاب مدعی هنر و فرهنگ به این درجه رسیده اند. پاسخ ها
ناشناس
| | ۲۱:۵۹ - ۱۳۹۵/۰۳/۱۵
گاریچی ! وانت بار ! اصحاب ! اعصابت ناراحته این همه غلط داری ؟ شرم اوره، اگه صداقت هست و عدالت، اين مدیران باید محاکمه بشن جالبه!الان فکر نکنم که خونه ای بدون فیلم و سریال آمریکایی باشه
خاتمی هم خوب رنگ عوض کرده ها. الان یکی جایزه بین المللی ببره، خاتمی سه ثانیه ها پیام تبریک میده! عجب دورانیه اصلاح طلب ها تا یک جایی ضدآمریکایی بودند. حمله به سفارت آمریکا و حذف ملی مذهبی ها در همین راستا بود که بعدها مثلاً طرفدار ملی مذهب ها شدند! بعد از یک مقطعی به بعد دیدند اینجوری نمیتونند ادامه بدن، کامل فرمون رو چرخوندند و به همین دلیل مدل رفتاری شون نسبت به دهه شصت کامل تغییر کرده اما خسارتی که به تمامی اجزای کشور زدند پابرجاست. ببینید دوستان فضا ی آن موقع اصلا با امروز قابل قیاس نیست خیلی از چیزهایی که آن موقع خوب تلقی می شد الان شاید بد تلقی شود. و بر عکس آن هم صادق بود. شاید همین کار که صورت گرفته و الان بد تلقی می شود آن موقع کاری صحیح و انقلابی بود. این انقلاب صنعتی فرانسه را که به عنوان یکی از افتخارات تاریخ بشریت مطرح میشود بروید ببینید چه اتفاقاتی درش افتاده.همیشه انقلابها به همین صورت بوده .حالا شلاق خوردن درعرصه یک انقلاب واقعا ناچیزه!!! همه اونایی که الان رنگ عوض کردن و سنگ آزادی رو به سینه میزنن دهه شصت جزو بدترین اشخاص سیاسی و حکومتی بودن و آسیبی که به کشور زدن جبران ناپذیره چه آن زمان و چه این این زمان کلا به دهه شصت حتی دانش اموزان ان دوران خیلی سخت گذشت تصور کنید پاچه شاوار را با متر اندازه می گرفتند دهه شصت ازاین اشتباهات. فراوان بودحالاچراتکرارش می کنید؟ تابی ما بلاخره نفهمیدیم شما فازت چیه؟ همان تندرویها و حرمت شکنیها باعث شده بلطف پیشرفت علم درحال حاضر در شمال و جنوبو شرق وغرب شهر های بزرگ وکوچک بخش و ده و روستا همه گونه فیلم اعم شرقی وغربی مجاز غیر مجاز ووووووووو بوفور در دسترس باشد جای تاسف است.