بلایی که برخی مقامات بر سر یک دانشجو آوردند!+ اسناد

شاید ماجرای «اتاق امن» یادتان بیاید؛‌‌ همان طرحی که توسط یک شهروند در اختیار شهرداری قرار می‌گیرد، ولی پس از مدتی توسط یکی از مسئولان شهرداری به ثبت می‌رسد تا کار به شکایت برسد و باقی ماجرا. این در حالی است که ظاهرا آن ماجرا تا اندازه بسیاری تکرار شده؛ چند سالی است یک طرح دانشجویی که به ریاست جمهوری ارائه شده بود، با جزییات انکار ناشدنی اجرایی شده، در حالی که پیشتر مسئولان در نامه‌ای رسمی خطاب به طراح، مطالب ارائه شده از سوی وی را فاقد پشتوانه کار‌شناسی ارزیابی کرده و فاقد قابلیت بهره‌برداری دانسته بودند!

به گزارش «تابناک»، در شرایطی که اخبار مسرت بخش علوم فضایی در سال‌های اخیر امیدواری‌های بسیاری به پیشرفت در این حوزه پدید آورده و آینده روشنی را نوید می‌دهد، ماجرای سوءاستفاده از طرح جامع یک دانشجوی نخبه برای ارتقای سازمان فضایی، حکم شرنگی دارد که می‌تواند کام همه را تلخ کند.

ماجرا این گونه آغاز می‌شود که چند سال پیش، یکی از دانشجویان رشته مهندسی هوافضا، طرحی را با نام «ارتقای سازمان فضایی ایران» با موضوعیت ادغام ساختارهای فضایی با دو رویکرد سخت‌افزار و نرم‌افزار و همچنین تعریف یک روش نوین ایده تا محصول را در اختیار مسئولان قرار می‌دهد تا بررسی و شاید اجرایی شود.

محمدحسین ذوالفقار ماجرا را این گونه شرح می‌دهد: سال 86، هنگامی که رئیس جمهور حمایت از طرح‌های اجرایی دانشجویان را مطرح کردند، طرحی را با نام طرح تشکیل سازمان علوم و فن آوری هوافضا خدمت ایشان ارایه کردم. رئیس جمهور با خواندن طرح بنده، آن را برای بررسی و اعلام نظر ارجاع دادند.

طراح «ارتقای سازمان فضایی» می‌افزاید: از مهمترین قابلیت‌های این ایده، می‌توان به سرعت بخشیدن به پروژه‌های مهمی همچون ماهواره‌های فضایی و پروژه ملی اعزام انسان به فضا و نیز ارائه یک روش کاملا بومی در راستای فرهنگ‌سازی حوضه فضا با رویکرد جذب نخبگان علمی در پروژه‌های فضایی اشاره کرد که در این راستا، فرهنگ‌سازی به دو دسته عمومی و اختصاصی تقسیم می‌شود و از لحاظ ساختاری نیز چند فاز اجرایی را در بر می‌گیرد.

ذوالفقار می‌گوید: در فاز نخست طرح [به استناد مدارک و مستندات]، پژوهشگاه هوافضا از وزارت علوم جدا شده و زیر نظر سازمان فضایی قرار گرفته و در پایان این سازمان از وزارت ارتباطات جدا شده و زیر نظر نهاد ریاست جمهوری قرار می‌گیرد که البته مدتی است این کارها شده است؛ اما...!

در تأیید ادعای وی کافی است تا بخشی از سخنرانی رئیس سازمان فضای ایران در نخستین روز «اجلاس کمیته استفاده صلح آمیز از فضای ماورای جو سازمان ملل متحد» در خرداد ماه سال گذشته را بازخوانی کنیم؛ دکتر حمید فاضلی در آنجا خطاب به پروناریو و دیگر مقامات می‌گوید: «... امروز به اطلاع می‌رسانم که در فاصله جلسه قبل تا این جلسه، اولین قدم در خصوص ارتقای جایگاه سازمان فضایی ایران در مجموعه دولت و ساختار سازمانی برداشته شده است؛ انفکاک سازمان از وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و قرارگیری آن در زیر مجموعه ریاست جمهوری...».

ذوالفقار ادامه می‌دهد: در فاز دوم پژوهشکده محصول محور ماهواره‌های فضایی و سامانه‌های سنجشی، پژوهشکده فضانوردی، پژوهشکده زیستی با موضوع مطالعه شرایط زیست در فضا و پژوهشکده سوخت و انرژِی با موضوع کار بر روی پیشران‌های فضایی و مطالعه سامانه‌های انرژی تشکیل می‌شود و پس از اینکه فناوری‌های مرتبط با حوزه‌های مورد اشاره به بلوغ می‌رسد، در فاز سوم، فناوری‌ها به دو دسته زیستی و غیرزیستی (همان غیرسودده و سودده) بخش شده و در قالب دو پژوهشگاه با همین عناوین زیر نظر سازمان فضایی تشکیل می‌شود.

وی می‌گوید: پیرو ارائه طرح به رئیس ‌جمهور، در تابستان ۸۶ از بنده و همکارم در راستای دفاع از طرح دعوت شد و پس از نشست بنا شد، طرح به عنوان پروژه تشکیل سازمان علوم و فناوری هوافضا با رعایت ملاحظات خاصی پیگیری شود، چون این طرح قابلیت آن را دارد که افزون بر حوزه فضایی، در راستای علوم هوایی هم تعریف شود اما ترجیح داده شد که این دو بخش از هم جدا و مستقل کار‌شناسی شود. البته پس از جداسازی رسیدگی خاصی به حوزه هوایی نشد و تقریبا طرح مسکوت ماند که سرانجام توانستم بار دیگر درخواستی را به ریاست محترم جمهور رسانده و ایشان هم به وزیر محترم دفاع و معاون فناوری دستور بررسی دادند.

البته مدتی بعد وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، به علت «بدیع و غیرنظامی بودن طرح» پیشنهاد می‌کند که این طرح به سازمان فضایی کشور ارجاع شده و شرایط لازم برای بهره‌برداری از آن فراهم شود.



ذوالفقار در این باره می‌گوید: در آن برهه پیگیری‌های بسیاری کردیم، ولی پاسخی دریافت نکردم  تا این که مهر ماه 89 خبری در سایت‌ها دیدم که برایم عجیب بود؛ ارتقای سازمان فضایی بنا به دستور ریاست محترم جمهور که در روزنامه رسمی منتشر شده بود و در عین حال که شباهت انکارناشدنی به طرح بنده داشت، جالب بود که به نام معاون محترم توسعه مدیریت و توسعه انسانی سابق ریاست جمهوری ثبت شده بود!

وی می‌افزاید: از آنجایی که این ایده را بسیار مشابه با بخش توسعه ساختاری طرح خودم دیدم، به معاونت فوق رفته و موارد را شفاهی به آنان رساندم که در پاسخ از من خواستند تا پیوست طرحم را به دبیرخانه معاونت بدهم و این کار را انجام دادم؛ اما خبری نشد تا اینکه در حاشیه یک مراسم، با رئیس جمهور دیدار کردم و موارد تشابه طرحم را با ایشان در میان گذاشتم که قرار شد ایشان موضوع را پیگیری کنند.

و به این ترتیب و در این راستا، توانستم دو بار با سرپرست سازمان فضایی دیدار کرده و ابهامات را مطرح کنم اما این دیدارها تنها بر ابهاماتم افزود، چرا که سرانجام طرحم بدون پشتوانه کارشناسی شناخته شد؛ حال آنکه خلاصه آن در اختیار ایشان بود. این موضوع سبب شد تا طرح اصلی را با ایمیل در اختیارشان بگذارم که در پاسخ، پیامی مردد کننده دریافت کنم؛ «از مشارکت شما در این طرح علمی وپژوهشی سپاسگزاریم»!


این موضوع سبب شد تا ارزش علمی طرحم را بار دیگر با اساتیدم بررسی کنم و به دنبال آن با اطمینان از نتیجه طرح و با پیگیری‌ها، توانستم بار دیگر با رئیس جمهور جلسه‌ای داشته باشم وموارد را با ایشان طرح کنم که در آن نشست بنا شد، ایشان نشستی با سرپرست سازمان فضایی بگذارند و موضوع با توافق حل شود که از آذر ماه سال گذشته تا کنون پاسخی از دفتر رئیس جمهور دریافت نکرده‌ام.

طراح می‌افزاید: پس از این ماجرا دریافتم که به رئیس جمهور اطلاعات نادرستی داده شده و گفته‌اند که طرح را در اختیار سازمان نگذارده‌ام، در حالی که به گواه اسناد، پیش از مصوبه و ابلاغ ساختار سازمان فضایی طرحم را به معاون محترم توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور داده بودم.

ذوالفقار در ادامه به پیگیری طرح از طریق کانون بازنشستگان سپاه (وابسته به ستاد فرماندهی کل سپاه) اشاره کرده و می‌گوید: این کانون در راستای حمایت از فرزندان پاسدار به گونه‌ای بی‌طرفانه درستی طرح و ارائه آن به وزارت دفاع و معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی ریاست جمهوری را استعلام کرد و پاسخ‌هایی دریافت کرد که همه اتفاقات رخ داده را تأیید می‌کرد.


وی می‌گوید: پس از این استعلام‌ها بارها خواستار فرستادن جوابیه خدمت ریاست محترم جمهور شدم، ولی متأسفانه دفتر ایشان همکاری لازم را مبذول نداشتند. تنها در مقایسه طرحی که در مصاحبه افراد مرتبط با اجرای طرح ارتقای سازمان فضایی انجام دادم، متوجه شدم این طرح شباهت زیادی به طرح بنده دارد.

این در حالی است که به گواه طراح، مشابهت‌های طرح‌های اجرا شده و حتی در دست اجرا با ایده‌های مطرح شده توسط از سوی وی به طرز شگفتی‌آوری زیاد است تا جایی که افزون بر فاز اول طرح (ادغام سازمان فضایی با پژوهشگاه فضایی در زیر مجموعه وزارت علوم و سپس قرار گرفتن در زیر مجموعه ریاست جمهوری)، در فاز دوم با مرکزیت یافتن «پژوهشگاه هوافضا»، این نهاد پژوهشکده‌های گوناگونی را شامل خواهد شد که برخی شاخه‌های جدید علمی را در بر خواهد گرفت. برای اثبات این مدعا کافی است تا به شباهت عجیب ضمیمه پیوست طرح این دانشجو با مصوبه توسعه ساختار پژوهشگاه هوافضا در سال 89 (تقریبا سه سال پس از ارائه طرح) دقت نمایید.

این تنها بخشی از طرح ارائه شده است چرا که ذوالفقار و همکارش در آن زمان، مکانیزم مالی اداری مورد نیاز سازمان فضایی را هم پیش بینی کرده و ایده هایی ارائه کرده اند که با شباهت بسیاری اجرایی شده و البته در اقدامات فرهنگی و خلاهای موجود در طراحی پروژه ها هم مطالبی مطرح کرده اند که بارها و بارها در قالب طراحی شهرک فضایی، سطح بندی کشورها از نظر سطح فناوری که در نهایت منجر به تعریف پروژه های مشترک یا سرمایه گذاری آنها در این زمینه خواهد شد، استاندارد گذاری مشترک، قطب بندی دانشگاه ها و ... با مشابهت زیادی در دستور کار قرار گرفته و گاه اجرایی شده است.

اینجاست که ذوالفقار خود را ناچار به پیگیری حقوقی ماجرا دانسته و می گوید: چاره ای جز مراجعه به محاکم حقوقی و ارائه شکایت کیفری اندارم تا معلوم شود آیا از طرح بنده استفاده شده یا خیر؟ در همین راستا از ریاست محترم جمهور درخواست دارم در فرایند دادرسی پرونده در صورت صلاحدید قوه قضاییه حضور داشته باشند و ادله بنده و دفاعیات عوامل مرتبط را نیز در صورت صلاحدید دادستانی بشنوند تا معلوم شود که چرا بنده موفق نشده ام طی 6 سال گذشته جواب طرحم را از دفتر ایشان دریافت کنم؟

آیا حمایت از طرح های اجرایی دانشجویان به این معنی بود که من و امثال من پاسخمان را از دادسرا بگیریم؟

وی در پایان با اشاره به پیگیری حقوقی ماجرا در مراجع قانونی، مستندات دیگری از شباهت طرح های اجرایی شده در سالهای اخیر در زمینه ارتقا سازمان فضایی و حتی استفاده از ماتریکس های طراحی شده برای استفاده از پتانسیل تحقیقاتی و پژوهشی میان رشته ای دانشگاهی برای نیل به اهداف عالی در زمینه دانش فضایی و همچنین تجاری کردن این دانش در اختیارمان می گذارد که شباهت بسیاری با ایده مطرح شده توسط وی در سال 86 داشته و در صورت لزوم منتشر خواهند شد اما عجیب اینجاست که طرح وی فاقد پشتوانه کارشناسی خوانده شده و مثلا از دایره تصمیم گیری خارج شده است!