مدتی است که «جمال خاشقجی»، روزنامه‌نگار منتقد عربستانی تیتر اول بسیاری از رسانه‌های داخلی و خارجی شده؛ البته او اولین روزنامه‌نگاری نیست که به دلیل منتقد و معترض بودن، محکوم به نابودی شده است.
به گزارش ایسنا، جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار ۵۹ ساله که منتقد جنگ عربستان با یمن، اختلافات اخیر ریاض با کانادا و بازداشت فعالان حقوق زنان بود، روز سه‌شنبه، دهم مهر ماه به سفارت عربستان رفت و ساعاتی بعد جسد تکه‌تکه شده‌اش در استانبول پیدا شد و با وجود گذشت بیش از ۲۰ روز از این اتفاق، همچنان رسانه‌های جهان پیگیر شناسایی متهمان اصلی این پرونده‌اند.
البته او اولین روزنامه‌نگار کشته شده نبوده است و قطعا آخرین نفر هم نخواهد بود. بر اساس آمار فدراسیون بین‌المللی روزنامه‌نگاران (International Federation of Journalists)، در شش سال اخیر بیش از ۶۰۰ روزنامه‌نگار در جهان کشته شده‌اند. حضور در ماموریت‌های خطرناک، کشته شدن در عملیات‌های تروریستی هدفمند و کور و قتل‌های از پیش برنامه‌ریزی شده، سرنوشت کسانی بوده است که تلاش کردند مواضع روشن و انتقادی خود را نسبت به موضوعات جهانی عنوان کنند و در انعکاس واقعیت‌های بین‌المللی صادق باشند.
در سال ۲۰۱۷، ۸۲ روزنامه‌نگار و فعال رسانه‌ای در جهان کشته شده‌اند و بیش از ۲۵۰ روزنامه‌نگار در زندان‌های سیاسی جهان به سر می‌بردند. کشورهای مکزیک، افغانستان، عراق و سوریه به ترتیب بیشترین تعداد روزنامه‌نگاران کشته شده را داشتند.
۸۲ روزنامه‌نگار و فعال رسانه‌ای در سال ۲۰۱۷ جان خود را از دست دادند
بر اساس آمار کمیته حمایت از روزنامه‌نگاران (Committee to Protect Journalists)، از میان ۸۲ فعال رسانه‌ای کشته‌شده در سال ۲۰۱۷، ۴۸ تن روزنامه‌نگار بوده‌اند. کشورهای سوریه، مکزیک و عراق هر کدام با ۹ روزنامه‌نگار کشته‌شده بیشترین آمار را دارند و سپس کشورهای هند، افغانستان، سومالی، یمن، فلیلیپین، روسیه، پاکستان، دانمارک، مالدیو، بنگلادش، برزیل، کلمبیا و دانمارک قرار گرفته‌اند.
پراکندگی روزنامه‌نگاران کشته‌شده در جهان
زمانی که آمار دقیق تعداد روزنامه‌نگاران کشته‌شده در سال ۲۰۱۷ در رسانه‌های جهان انعکاس یافت، بسیاری از کارشناسان همین سرنوشت را چه بسا تلخ‌تر برای سال ۲۰۱۸ متصور شدند. هنوز آمار روزنامه‌نگاران کشته‌شده در سال ۲۰۱۸ رسما اعلام نشده است، اما تاکنون نزدیک به ۵۰ روزنامه‌نگار جان خود را در حین انجام ماموریت‌های خطرناک یا به سبب قتل‌های از پیش برنامه‌ریزی شده از دست داده‌اند.
البته سرنوشت تمام روزنامه‌نگاران منتقد لزوما کشته شدن نیست، بسیاری هم در زندان‌های سیاسی به سر می‌برند و و در واقع حیات زندگی حرفه‌ای‌شان را از دست داده‌اند. باید به این نکته نیز توجه کرد که آمار روزنامه‌نگاران زندانی در بسیاری از کشورها به صورت رسمی اعلام نمی‌شود و به همین خاطر هم طبیعتا تعداد روزنامه‌نگاران زندانی در جهان بیشتر از آمارهای اعلام شده، است.
پراکندگی روزنامه‌نگاران زندانی در سال ۲۰۱۷
اینکه فعالیت‌های رسانه‌ای در دنیا جزو مشاغل سخت و زیان‌آور محسوب می‌شود، روی دیگر این شغل است که گاه دیده نمی‌شود؛ از حضور در منطقه‌های جنگی و به طور کلی انجام ماموریت‌های خطرناک گرفته تا پذیرفتن تبعات روشنگری و شفافیت بخش مهمی از زندگی فعالان رسانه‌ای حرفهای را تشکیل می‌دهد که نیازمند حمایت‌های بین‌المللی است.
کشته شدن جمال خاشقچی که به دلایل مختلفی واکنش‌ها و حمایت‌های بین‌المللی زیادی را به دنبال داشت، ثابت کرد که یک صدا شدن برای حمایت از روزنامه‌نگاران منتقد می‌تواند بسیاری از بازی‌های سیاسی از پیش تعیین شده را به هم بریزد و حکومت‌های مستبدی همچون عربستان را برای پاسخگویی تحت فشار قرار بدهد.
