کلیات

ایذه شهری از توابع بخش مرکزی و مرکز شهرستان ایذه در شرق استان خوزستان قرار دارد. جمعیت  این  شهرستان ۱۱۹۳۹۹  میباشد.

 ایذه با شهرستان‌های باغ‌ملک ، مسجد سلیمان و اندیکا و با استان چهارمحال و بختیاری هم‌مرز است. شهرستان ایذه در جنوب غرب ایران است که پیشینه تاریخی آن بنا بر پژوهش‌های انجام شده. وجود آثار و سنگ نبشته‌های باستانی مربوط به دوران ایلامیان می‌باشد.

نام قدیمی این شهر در زمان اتابکان لر مال امیر (مالِمیر) نیز نامیده می‌شد. ایذه همچنین پایتخت حکومت اتابکان لر بزرگ و الیمائی بوده‌است.

ایذه به دلیل موقعیت خاص جغرافیای و استراتژیک ناحیه ای و آرایش منطقه ای، وجود کوه‌های مرتفع و دشت وسیع و چهار راه ایلیاتی کوچ رو گرمسیر ییلاق مورد توجه پادشاهان و بزرگان دوران گذشته نیز بوده‌است. حکومت‌های ایلخانی، اشکانیان، ایلامیان نو، الیمائی و هخامنشینان ایذه را منطقه ای برای سکونت فصلی یا دایم یا شکارگاه معتدله خود برگزیدند.

یاشوسن به گفته بعضی مورخان همان محل قصر شوسن مذکور در تورات است که در ایذج بوده. لایارد، عالم انگلیسی مدتی از عمر خود را در ایذه گذرانید. ۱۴ مورد آثار باستانی مربوط به سلسله‌های ماقبل میلاد در آن وجود دارد از جمله ایلامی‌ها. از دیگر آثار معروف باستانی این شهرستان می‌توان اشکفت سلمان و کول فرح و خنگ اژدر یا روستای شمی و… نام برد لازم است ذکر شود که مجسمه ایاپیر از روستای شمی کشف شده‌است.

 پل ایذج یکی دیگر از آثار باستانی ایذه می‌باشد، این پل از شگفتی‌های قابل توجه تاریخی است، زیرا جنس آن از سنگ و ملات ساروج بوده و بر روی بستر رودخانه‌ای خشک و بسیار عمیقی بنا شده‌است. همچنین در ایذج آتشکده‌ای قرار داشته‌است که تا زمان هارون الرشید فروزان بوده‌است. بردگوریهای موجود در کوه‌های ایذه و بختیاری نیز حکایت از دین اهالی آن پیش از اسلام و در ایران باستان زرتشتی دارد. شیرهای سنگی بردشیر نیز از آثار باستانی ایذه به‌شمار می‌روند که البته نمونه‌های بسیاری در دیگر نقاط بختیاری یافت می‌شود.

مناطق گردشگری

از جمله مناطق گردشگری ایذه می توان به موارد زیر اشاره کرد:

آثار باستانی خونگ اژدر آثار باستانی کول فرح امامزاده چهل تنان درشمال دهدز بردگوری (گوردخمه‌های)مربوط به ایران باستان پارک جنگلی بلوط بلند|پارک جنگلی بلوط بلنددر سه کیلومتری شمال شهردهدز روستای ییلاقی حاجی کمال روستای کوهشور پل‌های دوقلوی کارون جایگزین پل قدیم شالو|پل‌های دوقلوی کارون جایگزین پل قدیم شالو واقع در دهدز تالاب میانگران تالاب بندون قنات های راسوند قلعه کژدم در بالای کوه دشت سوسن با چشمه‌های فراوان سد کارون۳دهدز کهباد یک روستای تاریخی و گردشگری شیمن منطقه توریستی تفریحی حاشیه دریاچه سد و نیروگاه کارون سه|منطقه توریستی تفریحی حاشیه دریاچه سد و نیروگاه کارون سه دهدز دشت زییای مرغا روستای زیبا و پلکانی زراس (حاشیه سد کارون ۳ در دهدز) منطقه توریستی تفریحی گلزار کوشک نور آباد منطقه زیارتی امامزاده عبدالله دهدز جنگل های بلوط در دامنه کوه منگشت آبشار شیوند آبشار خواجه انور منطقهٔ تفریحی کوه سفید|منطقهٔ تفریحی کوه سفیددهدز آثار باستانی اشکفت سلیمان

صنایع‌دستی و قالی بختیاری

بافت قالی و قالیچه‌های بختیاری از دیرباز در ایذه، مانند سایر مناطق بختیاری رونق داشته‌است. مردم ایذه از بدو تولد با طبیعت زیبای ایذه یعنی با کوه،جنگل بلوط،ارتفاعات برفی و رودخانه ها ارتباط برقرار میکنند و از این ها هم در طرح قالی های خود استفاده میکنند و صنایع دستی ایذه الهام گرفته از طبیعت زیبای ایذه است.قالی بختیاری نوعی قالی کهنِ ایرانی است که در آن از نقش‌های حیواناتی همچون بز کوهی (کل، پازن) و کبک و… در کنار نقش گل و بوته بهره گرفته می‌شود البته عمده شهرت قالی‌های بختیاری به دلیل بکارگیری اشکال هندسی و ذهنی باف همراه با رنگ و پشم و الیافِ طبیعی در آن است. از دیگر صنایع دستی ایذه می‌توان وریس بافی، شیردند بافی،گلیم بافی، نمد مالی، گیوه دوزی، چوقابافی، شیرسنگی تراشی و… نام برد.

• در مورد مسجد سلیمان در ویکی تابناک بیشتر بخوانید