کلیات
نیوزیلند با نام رسمی قلمرو همسود نیوزیلند کشوری در جنوب غربی اقیانوس آرام است، این کشور از دو جزیره بزرگ و تعداد زیادی جزیره کوچک تشکیل شده و مناطق خودمختار نیووی، جزایر کوک، توکلائو و راس را هم در بر میگیرد.
نیوزیلند فاصله زیادی با دیگر خشکیهای کره زمین دارد، بهطوریکه استرالیا نزدیکترین همسایه این سرزمین در دو هزار کیلومتری آن قرار دارد، دریای میان این دو کشور به دریای تاسمان معروف است. نزدیکترین همسایگان این کشور از شمال جزایر تونگا، فیجی، نیوکالدونیا هستند.
نیوزیلند بیش از ۸۰ میلیون سال از خشکیهای دیگر زمین جدا بودهاست و این موجب شده تا مجموعه منحصربهفردی از جانوران و گیاهان را در خود جای دهد. نیوزیلند یکی از آخرین سرزمینهایی است که انسان پا به آن گذاشت. پولینزیها در حدود سالهای ۱۲۵۰ تا ۱۳۰۰ میلادی نخستین انسانهایی بودند که وارد جزایر نیوزیلند شدند و فرهنگ مائوری را شکل دادند. آبل تاسمان دریانورد هلندی نخستین اروپایی بود که در سال ۱۶۴۲ وارد نیوزیلند شد. در سال ۱۸۴۰ بزرگان مائوری در قراردادی با پادشاهی بریتانیا این سرزمین را مستعمره بریتانیا اعلام کردند.
بر اساس سرشماری سال ۲۰۱۳ حدود ۷۴ درصد از جمعیت چهار و نیم میلیون نفری نیوزیلند اروپاییتبار هستند و مائوریها با ۱۵ درصد بزرگترین اقلیت قومی را شکل میدهند. آسیاییها نزدیک به ۱۲ درصد و ساکنان جزایر اقیانوسیه بیش از ۷ درصد جمعیت این کشور را شامل میشوند. فرهنگ نیوزیلند آمیزهای از فرهنگ مائوری و نخستین مهاجران بریتانیا است که با ورود بیشتر مهاجران از نقاط دیگر دنیا متنوعتر شدهاست. انگلیسی و مائوری دو زبان رسمی این کشور هستند و انگلیسی زبان رایج کشور محسوب میشود.
نیوزیلند در زمره کشورهای توسعهیافته و متمول قرار داشته و در سال ۲۰۱۳ هفتمین کشور دنیا از نظر شاخص توسعه انسانی بودهاست. اما اقتصاد آن بسیار متکی به صادرات محصولات کشاورزی و دامپروری است.
رئیس حکومت نیوزیلند پادشاه چارلز سوم است، فرماندار کل که با پیشنهاد پارلمان نیوزیلند انتخاب میشود، مسئولیت امضای قوانین را برعهده دارد، هرچند قدرت او و پادشاه کاملاً تشریفاتی است و پارلمان که در انتخابات عمومی برگزیده میشود تنها مرجع قانونگذاری در کشور است و نخستوزیر را که در رأس قوه مجریه قرار میگیرد انتخاب میکند.
تاریخ
نخستین ساکنان نیوزیلند اقوام پولینزی ساکن جزایر اقیانوس آرام بودند که در حدود قرن هشتم تا سیزدهم میلادی به این سرزمین رسیدند. پولینزیهای نیوزیلند ملت و تمدن متمایزی را به نام مائوری تشکیل دادند و برخی از آنها با سفر به جزایر چاتهام تمدنی را در آن جزایر بنیان نهادند.
در ۱۶۴۹ آبل جانسون تاسمان دریانورد هلندی اولین اروپایی بود که در سواحل نیوزیلند فرود آمد. کشتهشدن چند تن از ملوانان کشتی جانسون توسط مائوریها موجب شد که اروپاییها علاقهای به ارتباط دوباره با این جزیره نداشته باشند.
یکصد و بیست سال پس از سفر ناخدا تاسمان، در سال ۱۷۶۹ جیمز کوک ناخدای بریتانیایی در حین سفرهای دریایی خود در اقیانوس آرام به نیوزیلند رفت و نقشه دقیقی از این جزیره کشید. ارتباط اروپاییها و مائوریها پس از سفر جیمز کوک ادامهیافت، بسیاری از کشتیهای ماهیگیری و تجاری اروپایی و آمریکایی به این سرزمین رفته و در ازای فروش کالاهای خود بهویژه مصنوعات فلزی و اسلحه جات مایحتاج ضروری خود مانند آب آشامیدنی، پوست، آثار هنری، مواد غذایی را از آنها دریافت میکردند.
مهاجرت به نیوزیلند از قرن نوزدهم آغاز شد. اولین مهاجران عمدتاً گروههای مذهبی از جمله انگلیکنها، کاتولیکها، پرسبیترینها، متدیستها و باپتیستها بودند که از انگلستان و اسکاتلند میآمدند. در سال ۱۸۴۰ قرارداد وایتانگی میان دولت بریتانیا و مائوریها این کشور را را تحتالحمایه بریتانیا و بخشی از این امپراتوری ساخت. در سال ۱۸۵۶ اولین دولت خودمختار در این کشور پا گرفت و در ۱۸۷۶ دولت مرکزی سراسر خاک جزیره را تحت تسلط خود درآورد.
نیوزیلند در سال ۱۹۰۷ استقلال خود را از بریتانیای کبیر کسب کرد. نیوزیلند پس از آن عضو اتحادیه کشورهای مشترکالمنافع شد و سمت تشریفاتی ریاست حکومت را نیز همچنان در اختیار پادشاه بریتانیا گذاشت. جانشین پادشاه در نیوزیلند فرماندار کل است که به توصیه نخستوزیر انتخاب میشود. این کشور در جنگ جهانی اول به عنوان حامی بریتانیا جنگید و «ارتش مشترک نیوزلند واسترالیا» یا به اختصار آنزاک در نبرد گالیپولی در ترکیه امروزی شرکت کرد. در مجموع بیش از هجده هزار نیوزیلندی در خلال جنگ جهانی اول کشته شدند. نیوزیلند در جنگ جهانی دوم هم جزء متفقین بود و با بازشدن پای آمریکاییها به منطقه جزء همپیمانان سیاسی و اقتصادی آمریکا درآمد و تا حدی به آمریکا نزدیک شد که ناخواسته درگیر جنگ ویتنام شد و همین امر اثرات عمیقی بر حیات سیاسی نیوزیلند گذاشت. امروزه نیوزیلند نه فقط با بریتانیا و آمریکا بلکه با استرالیا، چین و ژاپن نیز روابط نزدیک و مناسبات اقتصادی گستردهای دارد.
جغرافیا
نیوزیلند یا به زبان مائوری آئوتئاروا (به معنی سرزمین ابرهای کشیده) کشوری است در اقیانوسیه واقع در آبهای جنوب غربی اقیانوس آرام و جنوب خاوری استرالیا. این کشور از دو جزیره اصلی شمالی و جنوبی و چند جزیره کوچک دیگر تشکیل شدهاست. زلاند نو کشوری است نسبتاً کوهستانی که جزیره شمالی آن دارای منشأ آتشفشانی است و آبفشانهای آن هنوز از فعالیتهای آذرین حکایت میکنند. سرتاسر جزیره جنوبی را رشته کوههای آلپ جنوبی که ارتفاع قلل آن بالاتر از سه هزار متر است دربر گرفته و آب و هوای آن معتدل مایل به سرد و مرطوب و بارانی است و رو به جنوب از دمای آن کاسته شده و به سردی میگرود. جنگلهای بارانی آن توسط مهاجران اولیه پاکسازی شده و به کشتزارهای وسیع و چراگاههای پهناور تبدیل شدهاست.
بلندترین نقطه نیوزیلند قله کوک به ارتفاع ۳۷۶۴ متر است و عمدهترین رودخانه آن رودخانه وایکاتو است که درازای آن ۴۲۰ کیلومتر میرسد و رودهای کلوته، تایر، ی کلارنس و وایتاکیاز دیگر رودهای مهم آن محسوب میشوند. دریاچه تاوپو با مساحت ۶۰۵ کیلومتر مربع که در جزیره شمالی قرار دارد، همراه با دریاچه یخچالها و یخرودهای طبیعی و کوههای پوشیده از برف و جلگهها و درههای سبز و خرم از دل انگیزترین مناظر طبیعی این سرزمین بهشمار میآید.
سخنگوی وزارت امور خارجه در خصوص بیانیه مشترک نخست وزیران استرالیا، نیوزیلند و کانادا اعلام موضع کرد.
کد خبر: ۱۲۵۰۷۱۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۵/۰۸
فرآیند اخذ رای در سفارت جمهوری اسلامی ایران در نیوزلند، آن هم پیش از شهرهای کشورمان، آغاز انتخابات ریاست جمهوری ایران را رسما رقم زد.
کد خبر: ۱۲۴۴۹۶۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۴/۰۸
گلریز قهرمان متولد سال ۱۹۸۱ وکیل و سیاستمدار و عضو مجلس نمایندگان نیوزیلند است.
کد خبر: ۱۲۱۵۳۰۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۲۲
- زلزلهای به بزرگی ۶.۸ ریشتر جزایر «کرمادک» متعلق به نیوزیلند را لرزاند.
کد خبر: ۱۱۹۱۹۶۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۷
کد خبر: ۱۱۹۰۲۱۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۰۷
«کری آلن» وزیر دادگستری نیوزیلند پس از آنکه به دلیل تصادف رانندگی بازداشت شد، از سمتش کنارهگیری کرد.
کد خبر: ۱۱۸۴۶۱۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۰۲
درپی وقوع زلزلهای به بزرگی ۷.۳ دهم در مقیاس امواج درونی زمین (ریشتر) در نیوزلند، مقامات این کشور هشدار سونامی صادر کردند.
کد خبر: ۱۱۷۲۳۶۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۰۴
مرکز زمینشناسی آمریکا اعلام کرد که زلزلهای به بزرگی ۷.۱ ریشتر پنجشنبه جزیره «کرمادک» در شمال نیوزیلند را لرزاند و زنگ هشدار سونامی را به صدا درآورد.
کد خبر: ۱۱۶۸۰۲۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۲۵
حزب حاکم کارگر نیوزلند اعلام کرد، در پی اعلام استعفای جاسیندا آردرن، حزب حاکم این کشور کریس هیپکینز را به عنوان تنها نامزد نمایندگان، نخست وزیر این کشور انتخاب کرد.
کد خبر: ۱۱۶۰۴۹۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۰۱
جاسیندا آردرن نخست وزیر نیوزیلند اعلام کرد که هفتم فوریه (۱۸ بهمن) از مقام خود کنارهگیری میکند و دیگر در انتخابات برای این مقام نامزد نمی شوم.
کد خبر: ۱۱۶۰۲۵۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۲۹
دولت نیوزیلند اعلام کرد که می خواهد با تصویب یک قانون شرکت های دیجیتال نظیر گوگل و فیسبوک را وادار کند که در ازای انتشار اخبار رسانه های داخلی در پلتفرم های خود به آنها پول پرداخت کنند.
کد خبر: ۱۱۵۳۴۴۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۱۴
مقامات نیوزلندی، امروز(پنج شنبه) یک زن را پس از حمله با شمشیر به دفتر «جاسیندا آردرن»، نخست وزیر این کشور دستگیر کردند.
کد خبر: ۱۱۴۷۴۸۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۰۵
نیوزیلند روز سه شنبه ۷۵ روسی شامل ۵۱ کارآفرین و ۲۴ کارمند دولتی در مناطق جدید فدراسیون روسیه را تحریم کرده است.
کد خبر: ۱۱۴۴۵۰۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۱۹
موضوع تشکیل «جمهوری» در نیوزیلند تحت پادشاهی چارلز سوم، سوالی بود که در نشست خبری از سوی یک خبرنگار از نخستوزیر این کشور پرسیده شد. جاسیندا آردرن با تاکید بر اینکه کشورش در حال حاضر درگیر سوگواری برای ملکه است و حالا زمان درستی برای گفتوگو در این باره نیست، اعلام کرد که « نیوزیلند به سمت جمهوری شدن» خواهد رفت و این نکته امکان دارد در زمان حیات او نیز رخ دهد.
کد خبر: ۱۱۴۰۲۳۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۲۲
نیوزیلند اوکی داد؛ بازی در قطر
کد خبر: ۱۱۱۲۸۸۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۱/۲۰
در پی ثبت رقم بیسابقه ۱۰۳ مورد جدید کرونا در کشور نیوزیلند ، نخست وزیر این کشور قرنطینه شد و همزمان کنترل های شدید مرزی با منع ورود یک خبرنگار از افغانستان مورد توجه رسانه ها قرار گرفته است.
کد خبر: ۱۱۰۱۹۶۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۱۰
حدود ۸۹ درصد از مردم نیوزیلند به صورت کامل واکسینه شده اند. این کشور با پنج میلیون نفر جمعیت، از زمان شروع همهگیری، حدود ۱۲ هزار و ۵۰۰ مورد ابتلا و ۴۶ مورد مرگ را گزارش کرده است.
کد خبر: ۱۰۹۳۱۰۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۲۳
نماینده پارلمان نیوزیلند ، با احساس درد و نزدیک شدن زمان زایمان، سوار دوچرخه خود را برای وضع حمل به بیمارستان رساند
کد خبر: ۱۰۹۰۳۶۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۰۸
نیوزیلند هویت عامل حمله هفته گذشته در آوکلند را اعلام کرد.
کد خبر: ۱۰۷۴۳۰۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۶/۱۴
با پیروزی دشوار و نفسگیر مقابل نیوزیلند در ضربات پنالتی؛
کد خبر: ۱۰۶۷۱۳۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۰۹