کلیات
چابهار یکی از شهرهای جنوب خاوری استان سیستان و بلوچستان ایران و تنها بندر اقیانوسی ایران است که در کرانه دریای مکران و اقیانوس هند قرار دارد. لنگرگاه آن قابلیت پهلوگیری کشتیهای اقیانوسپیما را دارد و ازمناطق آزاد بازرگانی ایران است. این بندر در سال های گذشته مورد اقبال مسئولان سیاسی کشور قرار گرفته است و برنامه هایی برای توسعه آن از سوی ایران و هند در دستور کار قرار دارد.

موقعیت راهبردی بندرچابهار
بندر چابهار به دلیل موقعیت راهبردی، که نزدیکترین راه دسترسی کشورهای محصور در خشکی آسیای میانه (افغانستان، ترکمنستان، ازبکستان، تاجیکستان، قرقیزستان و قزاقستان) به آبهای آزاد است از اهمیت فراوانی برخوردار است و سازندگی و سرمایهگذاری فراوانی در آن صورت میگیرد؛ از جمله ساخت اسکله و افزایش گنجایش بارگیری کشتیهای اقیانوسپیما (در خلیج چابهار) و ساخت راهآهن به سوی آسیای میانه و احداث فرودگاه بینالمللی. این بندر یکی از مهمترین چهارراههای کریدور شمال-جنوب بازرگانی جهانی است.
چابهار علاوه بر موقعیت بازرگانی، دارای جاذبههای فراوان تاریخی و طبیعی است. آب و هوای این شهر و پیرامون آن همیشه بهاری و معتدل است و به همین دلیل چابهار (چهاربهار) نامیده میشود. چابهار مرکز شهرستان چابهار است که در منتهیالیه جنوب شرقی ایران در کنار آبهای گرم اقیانوس هند قرار دارد.
مردم و فرهنگ
اکثر مردم چابهار بلوچ و اهل سنت هستند و به لهجهی بلوچی مکرانی سخن میگویند.
تاریخچه
در دوره قاجار در سال ۱۲۷۰ قمری، ابراهیمخان بهزادی بمی (سرتیپ) به حکومت بمپور انتخاب شد و در عصر حکمرانی او دولت وقت ایران بلوچستان را تصرف کرد. در سال ۱۲۸۱ قمری، ابراهیم خان قلعه محکم «ایرافشان» که تسخیرناپذیر به نظر میرسید را تصرف کرد و بدین ترتیب قدرت دولت مرکزی را تا نزدیکی کوهک و چابهار و گواتر توسعه داد. چابهار، اما تا سال ۱۲۸۹ قمری در تصرف اعراب مسقط قرار گرفت و آنها تلاش داشتند این بندر مهم را متصرف گردند. انگلیسها و به ویژه شخص گلداسمید که برای حکمیت مرزی بین ایران و منطقه کلات تحت نفوذ انگلیس منصوب شده بود نیز از ادعای اعراب مسقط بر چابهار پشتیبانی میکردند. برای جلوگیری از چنین تهدیداتی، دولت ایران دست به کار شد و ابراهیم خان در سال ۱۲۸۹ قمری بندر چابهار را تصرف کرد تا قدرت خود را بسط دهد.
در سال ۱۳۰۴ خورشیدی، دولت قاجار تلاش کرد حاکمیت خود را بر چابهار تثبیت کرده و سردار دین محمدخان داماد دوست محمدخان را سرکوب نماید. در گزارش فرمانده قسمت کرمان در دهم اسفندماه ۱۳۰۴ به وزارت جنگ، بر ضرورت مقابله با دین محمدخان و ایجاد پادگان نظامی در چاه بهار و برقراری نظم در امور گمرک این شهر تأکید شدهاست. در این گزارش، به این موضوع نیز اشاره گردیده بود که ناآرامیها در بلوچستان و به ویژه آشوبهای دین محمدخان بر اثر سیاست دولت انگلیس است و دلیل این سیاست دولت انگلیس نیز بیم این دولت از اقتدار دولت مرکزی ایران در بلوچستان و به ویژه در چاه بهار دانسته شدهاست. اقتداری که میتوانست نفوذ ایران در بلوچستان انگلیس را نیز امکانپذیر نماید. در سال ۱۳۰۷ خورشیدی، عملیات نظامی علیه دوست محمدخان آغاز شد. در بهمن ماه ۱۳۰۷ آخرین حکومت بلوچستان سقوط کرد. با حذف دوست محمدخان از معادلات سیاسی بلوچستان، قدرت دولت مرکزی در این ایالت، و ازجمله در چابهار بهطور کامل تثبیت شد.
در سال ۱۳۵۲ هجری شمسی طرح جامع راه اندازی بندر چابهار آغاز شد و در همین راستا قراردادهایی نیز با پیمانکاران منعقد گردید، پس از پیروزی انقلاب اسلامی چند سال عملیات راه اندازی بندر متوقف شد پس از آن مجدداً این پروژه از سر گرفته شده و در سال ۱۳۶۲ عملاً به بهرهبرداری رسید. البته تکمیل این پروژه تا چند سال بعد نیز ادامه پیدا کرد.

شرایط تجاری و اقتصادی چابهار
براساس پیشبینی محققان سازمان ملل در زمینه حمل و نقل بینالمللی، حدود نیمی از حمل ونقل جهان میان خاور دور با سایر نقاط دنیا انجام میشود. از مجموع ۳ کریدور حمل ونقل جهانی که کارشناسان سازمان ملل برای این امر پیشبینی کردهاند، ۲ کریدور ازایران میگذرد و چابهار نقطه عبور جنوبیترین کریدور شرقی–غربی جهان خواهد بود. این کریدور از «دروازه ابریشم» درچین آغاز میشود و قلب اقتصاد این کشور یعنی استان کانتون را تغذیه کرده و به سرزمین آسیای جنوب شرقی میپیوندد و پس از طی این مسیر وارد هندوستان شده و با پوشش مهمترین شهرهای این ناحیه مانند کلکته، ناکپور، جایپور، حصیرآباد، کراچی و بن قاسم به چابهار میرسد.
بندر چابهار آسانترین و راهبردیترین راه دسترسی به آبهای آزاد برای ۶ کشور محاط در خشکی در آسیای میانه است.
بندر چابهار به دلیل موقعیت راهبردی، که نزدیکترین راه دسترسی کشورهای محصور در خشکی آسیای میانه (افغانستان، ترکمنستان، ازبکستان، تاجیکستان، قرقیزستان و قزاقستان) به آبهای آزاد است از اهمیت فراوانی برخوردار است و سازندگی و سرمایهگذاری فراوانی در آن صورت میگیرد؛ از جمله ساخت اسکله و افزایش گنجایش بارگیری کشتیهای اقیانوسپیماو ساخت راهآهن به سوی آسیای میانه و احداث فرودگاه بینالمللی. این بندر یکی از مهمترین چهارراههای کریدور شمال-جنوب بازرگانی جهانی است.
بخش های مختلف چابهار
بخش ساحلی لنجهای ماهیگیران که در منطقه قدیمی شهر و همچنین در ساحل کنارک نزدیک به فرودگاه میباشد.
منطقه آزاد تجاری و صنعتی با ۱۴۰ کیلومتر مربع مساحت خود شامل ۹ پیکره میشود الف: بخش مسکونی ب- بخش سولهها، انبارها و تولیدات کارگاهی ج: بخش شهرکهای صنایع مانندمجتمع پتروشیمی مکران و مجتمع فولاد، و پروژههای بزرگ ملی مانند شهرک انرژیهای پاک شهرک صنایع خودرو شهرک صنایع غذایی شهرک شیلات و ...
اسکله بارگیری و تخلیه بار شامل الف: اسکله قدیمی شهید کلانتری ب.: اسکله جدید خاتم الانبیا (شهید بهشتی)
تمام این مناطق در پیرامون خلیج چابهار واقع شدهاست.
منطقه آزاد چابهار با مساحت ۱۴ هزار هکتار در منتهیالیه جنوب شرقی ایران در ۲۵ درجه و ۲۰ دقیقه عرض شمالی و ۶۰ درجه و ۲۷ دقیقه طول شرقی در شرق خلیج چابهار و در کنار آبهایدریای عمان قرار دارد. این منطقه بهوسیله شبکه حمل و نقل زمینی و هوایی از شمال به کشورهای آسیای میانه و افغانستان، از شرق به پاکستان و از جنوب به اقیانوس هند اتصال مییابد. دسترسی مستقیم به آبهای آزاد و قرارداشتن در خارج از خلیج فارس و همینطور عدم آسیبپذیری در مواقع بروز بحران، موقعیت استراتژیکی را برای ایجاد یک گذرگاه ارتباطی بین کشورهای آسیابی میانه و سایر کشورهای جهان فراهم آوردهاست. بنا بر نظر سازمان ملل، چابهار یکی از مهمترین راههای کریدور شرق-غرب و جنوبیترین راه این کریدور است.
موقعیت جغرافیایی و وسعت
بندر چابهار به سبب قرار گرفتن در نزدیکی منطقه استوایی، از تغییرات دمای اندکی در فصول مختلف سال برخوردار است. بندر زیبای چابهار گرچه شاید در نخستین نگاه، ناحیهای محروم وفاقد جاذبههای گردشگری و پیشینه تاریخی به نظر آید؛ اما واقعیت آن است که این ناحیه دارای بهترین کرانه اقیانوسی کشور و معتدلترین هوای جنوب کشور است.
چابهار مهم است؛ نه فقط، چون یکی از پررونقترین مناطق آزاد ایران به حساب میآید، نه فقط، چون تنها بندر اقیانوسی کشور است؛ نه فقط، چون یکی از بهترین مناظر دنیا را دارد... چابهار مهم است، چون بهشتی از ناشناخته هاست که هر گردشگری را شیفته زیبایی هایش میکند.
شهرستان چابهار با مساحتی حدود ۱۷۱۵۵ کیلومتر مربع در منتهیالیه جنوب شرقی ایران در کنار آبهای گرم دریای عمان و اقیانوس هند قرار گرفتهاست. این شهرستان از جانب شمال به شهرستانهای ایرانشهر و نیکشهر و از جنوب به دریای عمان و از شرق به پاکستان و از غرب به استانهای کرمان و هرمزگان محدود است.
بندر چابهار-مرکز شهرستان- با وسعتی بالغ بر ۱۱ کیلومتر مربع در ارتفاع ۷ متر از سطح دریا قرارگرفتهاست و در ۶۰ درجه و ۳۷ دقیقه طول شرقی و ۲۵ درجه و ۱۷ دقیقه عرض شمالی قرار دارد. فاصله هوائی شهرستان چابهار تا تهران ۱۴۵۶ کیلومتر و فاصله زمینی از طریق جاده ایرانشهر- کرمان ۱۹۶۱ کیلومتر است. فاصله بندر چابهار تا مرکزاستان ۷۳۸ کیلومتر میباشد. این شهرستان حدوداً دارای ۳۰۰ کیلومتر مرز آبی در دریای عمان میباشد.
بندر چابهار همعرض جغرافیایی بندر میامی در شبهجزیره فلوریدای آمریکا است و دارای شرایط آب و هوایی کاملاً همانند بندر میامی است. چابهار در ۲۲۸۶ کیلومتری تهران قرار گرفتهاست. فاصله آن تا زاهدان ۷۲۱ کیلومتر و تا بندر کراچی ۹۰۰ کیلومتر است.
خلیج چابهار با بریدگی طبیعی و استثنایی خود، بزرگترین خلیج ایران در پیرامون سواحل دریای عمان بهشمار میرود و نزدیکترین آبراه به اقیانوس هند است. چابهار از تیرماه تا اوایل شهریور تحت تأثیر بادهای سرد قطب جنوب است که در اصطلاح محلی به آن بادهای ۱۲۰ روزه میگویند.

فاصله دریایی بندر چابهار با بعضی از بنادر مهم جهان
بندر چابهار با بمبئی ۷۶۸ مایل دریایی، پوسان ۵۶۴۵ مایل دریایی، سیدنی ۶۶۵۵ مایل دریایی، لندن ۵۶۸۶ مایل دریایی، شانگهای ۵۳۷۹ مایل دریایی، مسقط ۱۵۱ مایل دریایی، هنگ کنگ ۴۶۰۲ مایل دریایی، هامبورگ ۶۰۰۱ مایل دریایی، یوکوهاما ۷۰۰۰ مایل دریایی، شارجه ۳۷۵ مایل دریایی، کیپ تاون ۳۰۰۰ مایل دریایی، کویت ۸۹۵ مایل دریایی، دبی ۳۶۴ مایل دریایی و کراچی ۳۶۰ مایل دریایی فاصله دارد.
مراکز دانشگاهی و آموزش عالی
از جمله مراکز دانشگاهی چابهار می توان به دانشگاه بینالمللی چابهار، دانشگاه علمی کاربردی چابهار، دانشگاه آزاد اسلامی واحد چابهار، دانشگاه علوم پزشکی چابهار، دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار و دانشگاه پیام نور مرکز چابهار اشاره کرد.
توسعه بندر چابهار و اسکلههای آن
در سال ۱۳۵۲ طرح جامع تأسیس بندر چابهار مطرح و قراردادهای مربوطه با پیمانکاران منعقد شد. پس از انقلاب اسلامی به دلیل کمبود منابع مالی، بخشی از طرح به تعویق افتاد و بخشی از طرح شامل اسکله نصب سریع و موجشکن به اتمام رسید. اسکله شهید بهشتی به عنوان بندر اصلی چابهار در سال ۱۳۶۱ با توجه به جنگ عراق و ایران و با تأکید دولت بر لزوم داشتن بندر در خارج ازتنگه هرمز و خلیج فارس احداث گردید. اسکله شهید کلانتری نیز باتکمیل چهار پست اسکله فلزی در سال ۱۳۶۲ عملاً به بهرهبرداری رسید. با راهاندازی اسکله ۵ بندر شهید کلانتری و اسکله ۵ بندر شهید بهشتی در سالهای گذشته، در حال حاضر بندر چابهار ظرفیت پهلودهی کشتیها با آبخور ۱۲٫۵ متر را دارد.
نقش محوری بندر چابهار ایران در ابرمسیر تجاری میان قاره اروپا و اقیانوس هند ظرف ۶ تا ۸ ماه آینده به شکل عملی محک میخورد. یکی از رسانههای اقتصادی پیشرو هندوستان دیروز در گزارشی به موضوع سرمایهگذاری این کشور برای تقویت تجارت با روسیه و آسیای مرکزی و ایران از طریق سرعت بخشیدن به عملیات تکمیل راهگذر تجاری بینالمللی شمال - جنوب (INSTC) از طریق بندر راهبردی چابهار پرداخت.
کد خبر: ۱۱۸۳۹۹۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۲۸
مزرعه پرورش تمساح پوزه کوتاه که به زبان محلی گاندو نامیده میشود یکی از جاذبه های چابهار است که در نزدیکی روستای ابکان قرار دارد. در این مجموعه حدود صد سر تمساح وجود دارد که در چندین محوطه جداگانه که با دیوار از هم جدا شده اند نگهداری می شوند، وسط هر محوطه یک آبگیر کوچک ایجاد شده است و چند تمساح در آن پرورش داده میشوند.
این مجموعه به عنوان بانک ژن و بانک جمعیت برای گونه محسوب میشود و در زمانی که جمعیت گونه رو به انقراض باشد ،از موالید مزرعه میتوان به طبیعت تزریق کرد تا جمعیت ترمیم گردد .
کد خبر: ۱۱۸۲۴۴۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۱۸
استاندار سیستان و بلوچستان گفت: سفر رئیس جمهور به جنوب استان، سفر استانی نیست و تنها به منظور دیدار با نخست وزیر پاکستان، افتتاح بازارچه مرزی پیشین و افتتاح طرحهای وزارت نیرو است.
کد خبر: ۱۱۷۵۶۶۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۲۸
سیدابراهیم رئیسی رئیس جمهور با هیات همراه امروز پنجشنبه به منظور پیگیری طرح ها و افتتاح چند پروژه وارد فرودگاه کنارک همجوار سواحل مکران شد و مورد استقبال مردم و مسوولان سیستان و بلوچستان قرار گرفت.
کد خبر: ۱۱۷۵۶۵۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۲۸
فرمانده انتظامی استان سیستان و بلوچستان از دستگیری فرد شروری که با تیراندازی به سمت 2 شهروند چابهار ی باعث رعب و وحشت عمومی شده بود، در اقدام ضربتی ماموران پلیس خبر داد.
کد خبر: ۱۱۷۴۴۱۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۱۸
فرمانده پایگاه دریابانی چابهار از توقیف ۷ فروند شناور حامل فرآوردههای سوختی قاچاق در چابهار خبرداد.
کد خبر: ۱۱۷۳۸۴۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۱۴
فرمانده انتظامی چابهار از غرق شدن نوجوانی ۱۵ساله درحین بازی و شنا در محل ساحل دریا بزرگ چابهار خبر داد.
کد خبر: ۱۱۷۲۵۷۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۰۵
مزرعه پرورش تمساح پوزه کوتاه که به زبان محلی گاندو نامیده میشود یکی از جاذبه های چابهار است که در نزدیکی روستای ابکان در نزدیکی چابهار قرار دارد. در این مجموعه سر باز، چندین محوطه جداگانه وجود دارد که با دیوار از هم جدا شده اند و در وسط هر محوطه یک آبگیر کوچک ایجاد شده است و یک یا چند تمساح در آن پرورش داده میشوند./ حسین ظهروند
کد خبر: ۱۱۶۹۵۵۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۱/۱۲
روستای درک واقع در چابهار ؛ جایی که کویر و دریا به هم میرسند. / آخرین خبر
کد خبر: ۱۱۶۸۱۵۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۲۶
سعیدی در تذکری خطاب به رئیس جمهور با اشاره به گذشت ۵ ماه از واقعه ۸ مهر زاهدان خواستار محاکمه شفاف و عادلانه آمران و عاملان این حادثه شد و گفت: باید با اهتمام ویژه به این موضوع جامه عمل پوشانده شود.
کد خبر: ۱۱۶۷۸۲۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۲۳
دادگاه نظامی استان سیستان و بلوچستان، ابراهیم کوچک زایی فرمانده انتظامی سابق چابهار را به ۱۵ ماه حبس تعزیری و انفصال از خدمات دولتی و عمومی محکوم کرد.
کد خبر: ۱۱۶۴۳۵۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۲۸
معاون دریایی بنادر و دریانوردی سیستان وبلوچستان از نجات جان ۴ ملوان در سواحل غربی چابهار خبر داد.
کد خبر: ۱۱۶۲۶۵۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۱۶
نماینده مردم شهرستانهای چابهار ، نیکشهر، دشتیاری، کنارک، قصرقند و زرآباد در مجلس شورای اسلامی گفت: ۶۸۴ روستای بالای ۲۰ و ۵۰ خانوار و حتی بیش از هزار نفر جمعیت در ۶ شهرستان جنوب بلوچستان فاقد اینترنت و بیش از ۹۶ روستا هیچگونه ارتباط تلفنی ندارند، بعضا برای یک ارتباط تلفنی مردم به بالای کوهها میروند که این امر با همه خدماتی که نظام در نقاط مختلف دارد زیبنده نیست.
کد خبر: ۱۱۶۰۴۹۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۰۱
دادستان عمومی و انقلاب زاهدان گفت: سه تن مواد مخدر از یک باند اصلی قاچاق موادمخدر پس از ماهها رصد اطلاعاتی در یک اقدام هماهنگ و غافلگیرانه در چابهار کشف و در این باره پنج متهم دستگیر شد.
کد خبر: ۱۱۵۸۹۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۲۱
معاون بنادر و دریانوردی سیستان و بلوچستان از پهلوگیری همزمان پنج فروند کشتی حامل کالای اساسی و کانتینری در بندر شهید بهشتی چابهار خبر داد.
کد خبر: ۱۱۵۸۱۸۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۱۶
مدیرکل دفتر مدیریت بحران استانداری سیستان و بلوچستان گفت: بارندگی چند روز اخیر و جاری شدن سیلاب هفت مسیر فرعی در جنوب این استان را بست.
کد خبر: ۱۱۵۶۹۶۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۰۸
نماینده وزارت خارجه در منطقه آزاد چابهار گفت: ۱۴ ماهیگیر ایرانی که در اسارت گروه تروریستی الشباب در سومالی بودند، با رایزنی و اقدامات وزارت امورخارجه آزاد شدند.
کد خبر: ۱۱۵۶۳۹۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۰۴
نماینده مردم چابهار در مجلس با انتقاد از سفرهای مسئولان به حوزه انتخابیه خود، بیان میکند که وقتی نیمه دوم سال فرا میرسد و هوا منطقه ما خوب میشود، آقایان مسئول چه در حوزه اجرا، چه در حوزه تقنین و چه در حوزه قضا یادشان میافتد یک چابهار ی، سواحل مکرانی و مشکلاتی وجود دارد و هوس میکنند به اینجا بیایند. که این رفت و آمدها متاسفانه هیچ تاثیری در تدبیر چالشها نداشته است. حالا که تشریف میآورند و اصرار بر آمدن دارند، دستکم محبت کنند و از این سفرها یک خروجی ملموس برای مردم هم داشته باشند.
کد خبر: ۱۱۵۶۳۳۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۰۳
حدود ۵ هزار هکتار از باغات جنوب سیستان و بلوچستان به کشت موز اختصاص دارد که بیش از سه هزار هکتار بارور است .مناطق دشتیاری ، زرآباد ، سرباز ، کنارک و چابهار بیشترین سطح زیر کشت موز را در سیستان و بلوچستان دارا است.
کد خبر: ۱۱۵۳۹۹۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۱۸
فرمانده انتظامی سیستان و بلوچستان گفت: در پی حمله شب گذشته اشرار مسلح به ۲ سرباز وظیفه پلیس راهور شهرستان چابهار ، یکی از این سربازان بر اثر شدت جراحات به شهادت رسید.
کد خبر: ۱۱۵۳۳۷۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۱۴