کلیات
آلاباما یکی از ایالتهای جنوبی آمریکا و بیستودومین ایالتی است که به ایالات متحدهٔ آمریکا پیوست. این ایالت از شمال با تنسی، از شرق با جورجیا، از جنوب با فلوریدا و خلیج مکزیک، و از غرب با میسیسیپی هممرز است. آلاباما ۳۰اُمین ایالت بزرگ کشور آمریکا بر پایهٔ مساحت و ۲۳اُمین ایالت آمریکا بر پایهٔ جمعیت است. این ایالت ۲۱۰۰ کیلومتر راه آبیِ داخل کشورِ قابل کشتیرانی دارد و از این نظر نمونه است.
آلاباما، همانند بسیاری از ایالتهای جنوبی، بین جنگ داخلی آمریکا و جنگ جهانی دوم از مشکلات اقتصادیِ بسیاری رنج برد. با وجود گسترش صنایع بزرگ و مراکز شهری، روستاییان سفیدپوست تا دههٔ ۱۹۶۰ میلادی مجلس قانونگذاری ایالتی را تحت سلطه داشتند، درحالیکه شهرنشینان و سیاهپوستان در حاشیه قرار داشتند.
پس از جنگ جهانی دوم آلاباما شاهد رشد اقتصادی بود که در نتیجه گذر اقتصاد ایالت از اقتصاد وابسته به کشاورزی به اقتصاد مبتنی بر زمینههای گوناگون اتفاق افتاد. تأسیس و گسترش تأسیسات مربوط به نیروهای نظامی ایالات متحده آمریکا به آلاباما کمک کرد تا در میانهٔ قرن بیستم فاصله بین اقتصاد وابسته به کشاورزی و اقتصاد صنعتی را پشت سر بگذارد. اقتصاد آلاباما در قرن بیست و یکم به مدیریت، امور مالی، تولیدات کارخانهها، صنایع هوافضا، معادن، بهداشت و درمان، آموزش، خردهفروشی و فناوری وابسته است.
«ایالت یلوهمر» به معنای سهره اروپایی لقب ایالت آلاباما است. همچنین این ایالت به نام «قلب دیکسی» نیز شناخته میشود. درخت کاج لانگلیف درخت رسمی و کاملیا گل رسمیِ ایالت آلاباماست. پایتخت (مرکز) آلاباما شهر مونتگُمِری، پرجمعیتترین شهر آن برمینگهم، بزرگترین شهر آن هانتسویل و قدیمیترین شهر آن موبیل است.
جغرافیا
آلاباما با ۱۳۵۷۶۰ کیلومتر مربع مساحت سیاُمین ایالت بزرگ ایالات متحده آمریکا است. ۳/۲٪ از مساحت ایالت را آبهای سطحی فراگرفتهاست که از این نظر ۲۳اُمین ایالت در آمریکا محسوب میشود. آلاباما همچنین دومین راه آبی بزرگ درون خشکی را در کشور داراست.[۴۱] حدود سه پنجم از مساحت این ایالت را دشتی هموار تشکیل داده که با شیبی کلی به سمت رودخانه میسیسیپی و خلیج مکزیک ختم میشود. شمال آلاباما عمدتاً کوهستانی است. رودخانه تنسی در شمال آلاباما قرار دارد و با برش درهای بزرگ نهرها، رودخانهها، کوهها و دریاچههای زیادی را ایجاد کردهاست.
این ایالت از شمال با ایالت تنسی، از شرق با ایالت جورجیا، در جنوب با ایالت فلوریدا و خلیج مکزیک، و در غرب با ایالت میسیسیپی همسایه است. خط ساحلی آلاباما در لبهٔ جنوبی ایالت قرار دارد. ارتفاع آلاباما از سطح دریا از ۰ در "موبیل بِی" تا بیش از ۵۵۰ متر در بلندیهای آپالیشین در شمال شرق متغیر است. بلندترین نقطهٔ آلاباما، قلهٔ "چیهاً با ۷۳۵ متر ارتفاع است. آلاباما دارای ۲۲ میلیون هکتار جنگل معادل ۸۹۰۰۰ کیلومتر مربع است که ۶۷٪ از مساحت ایالت را تشکیل میدهد. شهرستان بالدوین در امتداد خلیج مکزیک بزرگترین شهرستان آلاباما است.
مناطقی که در آلاباما تحت نظارت سازمان پارکهای ملی هستند عبارتند از، «پارک ملی نظامی هورسشو بِند» نزدیک آلکساندر سیتی، «شکارگاه ملی لیتل ریور کانیون» نزدیک فورت پین، «یادبود ملی غار روسل» در بریجپورت، «محل تاریخی ملی تاسکیگی ایرمن» در تاسکیگی و «محل تاریخی ملی بنیاد تاسکیگی» در نزدیکی تاسکیگی. علاوه بر اینها آلاباما دارای چهار جنگل ملی به نامهای، «کانهکوه»، «تالادگا»، «تاسکیگی» و «ویلیام بی بانکهد» است. شگفتی طبیعی قابل ذکر آلاباما کمان طبیعیی است که در نچرال بریج قرار دارد. این کمان طبیعی طولانیترین کمان طبیعی شرق رشتهکوه راکی است.
در شمال مونتگمری در شهرستان المور گودالی به طول ۸ کیلومتر وجود دارد که از برخورد شهابسنگ به وجود آمدهاست. این گودال که گودال وتومپکا نامیده میشود، یادگار بزرگترین فاجعه طبیعی تاریخ آلاباما است. یک شهاب سنگ ۳۰۰ متری ۸۰ میلیون سال پیش به این محل برخورد کرد. در سال ۲۰۰۲ «کریستین کوبرل» با کمک انجمن زمینشیمی دانشگاه وین با انتشار شواهد و مدارکی این گودال را بهعنوان ۱۵۷اُمین گودال شناختهشدهٔ روی زمین ثبت کرد.
شمالیترین نقطهٔ ایالت آلاباما در نه و نیم کیلومتری شمالغرب شهر واترلو در شهرستان لودردیل در شمالغربیترین نقطهٔ ایالت قرار دارد. جنوبیترین نقطهٔ آلاباما «فانوس دریایی سند آیلند» است که در شهرستان موبیل نزدیک دافین آیلند قرار دارد. شرقیترین نقطهٔ آلاباما در ۱۱ کیلومتری جنوبشرق «فورت میچل» در مرز جورجیا و غربیترین نقطهٔ آن در مرز میسیسیپی نزدیک شهر ملوین در شهرستان چوکتاو قرار دارد.