کلیات
خاورمیانه منطقه‌ای استراتژیک و حیاتی در جنوب غرب آسیا است که به لحاظ موقعیت جغرافیایی و نیز حجم انبوه انرژی دارای شرایط فوق العاده‌ای است. این منطقه که کشورهای بسیاری را در خود جای داده، یکی از ملتهب‌ترین مناطق جهان است و طی روز و ماه‌ها حوادث فراوانی در آن رخ می‌دهد.
جغرافیای منطقه
این ناحیه گروه‌های فرهنگی و نژادی گوناگونی مانند ایرانیان، آشوری‌ها، آذربایجانی‌ها، ترک‌های آناتولی، کردها، اسرائیلی‌ها، عرب‌ها و بربر‌ها را در خود جای داده‌است. زبان‌های اصلی این منطقه عبارت است از فارسی، ترکی آذربایجانی، کردی، لری، بلوچی، آشوری، ترکی استانبولی، عربی وعبری. در برخی زمینه‌ها واژه بسط یافته خاورمیانه به تازگی شامل کشورهای افغانستان، پاکستان، قفقاز، آسیای مرکزی و آفریقای شمالیشده‌است که علاوه بر آنچه یاد شد زبان اردو و پشتو را نیز در بر می‌گیرد.
خاورمیانه منطقه‌ای است که قسمت اعظم آن از بیابان و علفزار تشکیل می‌شود. در مورد وسعت این منطقه بین متخصصان اختلاف فاحشی وجود دارد به‌طوری‌که برخی از آنان حتی اصطلاح «خاورمیانه» را اصولاً قبول ندارند، چون آن را خیلی مبهم و اشتباه می‌دانند. این اصطلاح از طرف اروپاییان به این منطقه داده شده‌است، زیرا اروپاییان سرزمین‌هایی که در شرق اروپا بودند رو به ترتیب به سه قسمت خاوردور (آسیای شرقی)، خاورمیانه (جنوب غرب آسیا) و خاور نزدیک تقسیم‌بندی کرده‌اند.
تاریخچه
خاورمیانه از نخستین خاستگاه‌های تمدن جهان بوده‌است. بسیاری از باور‌ها و آیین‌های جهان از اینجا برخاسته‌اند. خاورمیانه از میانه قرن بیستم، مرکز توجه جهانی و شاید حساسترین منطقه جهان از نظر استراتژیکی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی بوده‌است و مکان کشمکش‌های دراز مدت اعراب و اسرائیل است. خاورمیانه زادگاه ادیان مهمی، چون یهودیت، مسیحیت، اسلام، و ادیان غیر ابراهیمی مثل دین زرتشتی، آیین مهر و مانوی است.
برخی افراد از واژه خاورمیانه به دلیل اروپامحوری بودن آن انتقاد می‌کنند. این منطقه تنها از دید اروپای غربی، در مشرق واقع شده در حالیکه همین منطقه برای یک هندی منطقه‌ای غربی و برای یکروسی در جنوب واقع شده‌است.
با نابودی امپراتوری عثمانی در سال ۱۲۹۷ خورشیدی، دیگر اصطلاح خاور نزدیک کاربرد زیادی نداشت و این در حالی بود که اصطلاح خاورمیانه به کشورهای تازه بنیاد جهان اسلام اطلاق شد.
خاورمیانه از مناطقی است که به دلیل برخورداری از ذخایر عظیم نفت، یک منبع انرژی برای جهان به‌شمار می‌رود. عربستان، ایران، عراق، کویت، امارات متحده عربی از کشورهایی هستند که دارای بزرگترین منابع نفت در جهان هستند. خاورمیانه همچنین دارای ذخایر عظیم گاز طبیعی است. ایران و قطر به ترتیب اولین و دومین ذخایر گاز طبیعی در جهان را دارند. اقتصاد کشورهای نفت خیز خاورمیانه بیشتر تک محصولی و به صادرات نفت وابسته است و کمتر از منابع نفت در بخش صنعتی این کشور‌ها استفاده می‌شود. یمن یکی از کشورهای فقیر این منطقه به‌شمار می‌رود.
تحولات خاورمیانه
همانطور که اشاره شد، منطقه ژئوپلیتیکی جنوب غرب آسیا یا همان خاورمیانه به واسطه برخی دلایل و زمینه‌های ژئوپلیتیکی موجود در دهه‌های اخیر آبستن رقابت و درگیری‌های فراوانی بوده است؛ مجموعه حوادثی که این منطقه از جهان را به یکی از نا امن‌ترین مناطق تبدیل کرده است و جنگ و خون ریزی بخش جدایی ناپذیر آن شده است.
حضور رژیم صهیونیستی در این منطقه که به نوعی تأمین کننده منافع آمریکا است، شکل گیری گروه‌های تروریستی در کشورهای عراق و سوریه، اختلافات ارضی و مرزی کشورهای حاشیه خلیج فارس با یکدیگر و با ایران، وجود میادین غنی نفت و گاز در منطقه، مرز‌های تحمیلی و جدا شدن اجباری ملت‌ها از یک دیگر، نقش آفرینی قدرت‌های فرامنطقه‌ای و... از جمله دلایلی است که به نا امن و پر آشوب شدن منطقه منجر شده است.
در شرایط کنونی درگیری‌های نظامی و سیاسی داخلی و بین المللی میان در کشورهایی، چون سوریه، یمن، بحرین، عراق و نیز اختلافات عمیق میان ایران و عربستان در کنار برخی بحران‌های سیاسی میان قطر و عربستان و نیز ترکیه و عربستان از جمله مشکلاتی است که در منطقه وجود دارد.
با این تفاسیر منطقه خاورمیانه به صورت مستمر در گیر تحولاتی است که به صورت به روز در حال رخ دادن است و نتیجه اکثر این تحولات تشدید بحران در منطقه بوده است.
در مورد تحولات خاورمیانه در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
آخرین تحولات خاورمیانه
حمله هوایی رژیم صهیونیستی به حومه دمشق سوریه، مخالفت آمریکا با فروش هواپیما‌های سوخت رسان به اسرائیل، حمله پهپادی به پایگاه آمریکایی التنف در مرز سوریه، حمله موشکی نیرو‌های یمنی به پایگاه «ملک خالد» عربستان و امضای ۲۷ توافقنامه همکاری بین تونس و الجزایر از مهمترین خبرها و رویداد‌های مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۹۳۴۵۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۲۵
آخرین تحولات خاورمیانه
تهدید امارات به لغو قرارداد خرید جنگنده اف ۳۵ از آمریکا، اعلام آمادگی عراق برای پرداخت بدهی گاز با ایران، بیانیه پایانی اجلاس سران شورای همکاری خلیج فارس، میانجیگری قطر برای برگزاری نشست میان بن‌سلمان و اردوغان و روایت رسانه اسرائیلی از اختلاف بایدن و نفتالی بنت درباره ایران، از مهمترین خبرها و رویداد‌های مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۹۳۲۵۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۲۴
آخرین تحولات خاورمیانه
کاهش بودجه نظامی عربستان در سال ۲۰۲۲، حمله موشکی به پایگاه نیرو‌های آمریکایی در سوریه، سفر مشاور امنیتی کاخ سفید به تل‌آویو برای صحبت درباره ایران، واکنش ایران به سفر نخست وزیر اسرائیل به امارات و غیبت سران کویت و عمان در اجلاس ریاض، از مهمترین خبرها و رویداد‌های مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۹۳۰۶۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۲۳
آخرین تحولات خاورمیانه
ورود اولین نخست‌وزیر اسرائیل به امارات، سفر پدرسن به دمشق برای آغاز دور هفتم مذاکرات قانون اساسی سوریه، رد درخواست امارات از سوی اسرائیل برای خرید سامانه پدافندی، تظاهرات در سنجار عراق در محکومیت تجاوز نظامی ترکیه و ازسرگیری مذاکرات اقتصادی تشکیلات خودگردان فلسطین و واشنگتن پس از پنج سال، از مهمترین خبرها و رویداد‌های مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۹۲۸۹۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۲۲
آخرین تحولات خاورمیانه
نخستین نشست رایزنی‌های منطقه‌ای ترکیب ۳+۳ با حضور ایران، ساخت پایگاه‌های نظامی جدید ترکیه در استان دهوک عراق، هشدار درباره حمله احتمالی داعش در جریان انتخابات لیبی، ۴ کشته در حملات موشکی به مقر کُرد‌های وابسته به آمریکا در رقه و حمله به کاروان لجستیک آمریکا در دیوانیه عراق، از مهمترین خبرها و رویداد‌های مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۹۲۶۸۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۲۱
آخرین تحولات خاورمیانه
ادعای رسانه آمریکایی درباره فروش ماهواره پیشرفته روسیه به ایران، سفر هیات آمریکایی به کره جنوبی و ژاپن درباره تحریم‌های ایران، گمانه زنی‌ها درباره استرداد الواح هخامنشی از آمریکا به ایران، گفت وگوی بن سلمان و بن عیسی درباره ایران و تصویب شش قطعنامه علیه رژیم صهیونیستی در مجمع عمومی سازمان ملل، از مهمترین خبرها و رویداد‌های مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۹۲۴۸۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۲۰
آخرین تحولات خاورمیانه
کشته شدن سه نظامی ترکیه در شمال عراق، بیانیه مشترک قطر و عربستان پس از پایان سفر بن سلمان به دوحه، قطعنامه سازمان ملل علیه رژیم صهیونیستی درباره جولان، بیانیه پنتاگون درباره پایان مأموریت نیرو‌های رزمی آمریکا در عراق و توافق صدر و بارزانی بر سر مذاکرات جدی درباره ائتلاف‌های آتی، از مهمترین خبرها و رویداد‌های مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۹۲۳۱۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۱۹
آخرین تحولات خاورمیانه
انتشار اطلاعات جدید درباره حمله ایران به پایگاه عین الاسد آمریکا در عراق، سه دلیل مقام اماراتی برای تغییر سیاست‌ها در قبال ایران، معرفی سفیر جدید آمریکا در عراق توسط بایدن، رزمایش آمریکا با مشارکت گروه‌های کرد در شرق سوریه و سفر ولیعهد عربستان به قطر پس از چند سال بحران، از مهمترین خبرها و رویداد‌های مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۹۲۱۸۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۱۸
آخرین تحولات خاورمیانه
آغاز نشست‌های غیر رسمی در وین با اعلام روسیه، موافقت سنای آمریکا با فروش ۶۵۰ میلیون دلار موشک پیشرفته به ریاض، هشدار ایران نسبت به سرقت نفت خود در دریا، تحریم‌های جدید آمریکا علیه سوریه و امضای ۱۵ توافقنامه بین ترکیه و قطر، از مهمترین خبرها و رویداد‌های مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۹۱۹۶۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۱۷
آخرین تحولات خاورمیانه
ادعای نتانیاهو درباره برنامه ایران برای ترور او، موضع گیری رئیس سیا درباره تصمیم ایران برای ساخت سلاح هسته‌ای، حمله رژیم صهیونیستی به بندر لاذقیه سوریه، گمانه زنی درباره دور بعدی مذاکرات برای لغو تحریم‌ها علیه ایران و آغاز رزمایش مشترک مصر و روسیه در آب‌های مدیترانه، از مهمترین خبرها و رویداد‌های مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۹۱۷۵۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۱۶
آخرین تحولات خاورمیانه
گفت‌وگوی بلینکن با بن زاید، پیش از سفر مشاور امنیت ملی امارات به ایران، پیام مکتوب شاه سعودی برای سران کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس، موافقت عربستان با بازگشت سفیرش به لبنان، گزافه گویی بنت درباره ایران و مذاکرات وین و سفر وزیر خارجه سوریه به تهران، از مهمترین خبرها و رویداد‌های مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۹۱۵۹۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۱۵
آخرین تحولات خاورمیانه
خنثی سازی عملیات ترور اردوغان، حمله راکتی به یک پایگاه آمریکا در سوریه، اعلام موضع روسیه درباره دور جدید مذاکرات وین، دیدار الکاظمی با سفیر واشنگتن با محوریت خروج نیرو‌های رزمی آمریکا و وام ۳ میلیارد دلاری عربستان به پاکستان از مهمترین خبرها و رویداد‌های مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۹۱۳۹۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۱۴
آخرین تحولات خاورمیانه
تحلیل دیپلمات فرانسوی از دلایل بی‌میلی آمریکا برای بازگشت به برجام، سفر رئیس‌جمهور فرانسه به عربستان و دیدار با بن سلمان، تاراج چهار میلیون و ۴۰۰ هزار بشکه نفت یمن در یک ماه گذشته، درخواست جمعی از فعالان صلح برای لغو فوری تحریم‌های ایران و دیدار سفیر ایران و نماینده پوتین در امور خاورمیانه، از مهمترین خبرها و رویداد‌های مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۹۱۱۹۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۱۳
آخرین تحولات خاورمیانه
خرید ۱۰۰ میلیون دلاری پهپادهای بیرقدار ترکیه از سوی عراق، طرح سناتورهای آمریکایی برای تحریم ایران، برگزاری اولین جلسه دادگاه متهم به جاسوسی برای ایران در اسرائیل، تصویب سه قطعنامه به نفع فلسطین در مجمع عمومی سازمان ملل و مصالحه ده هزار نفر در دیرالزور با دولت سوریه، از جمله مهمترین خبرها، رویداد‌های مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۹۱۰۴۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۱۲
آخرین تحولات خاورمیانه
واکنش طالبان به درگیری مرزی با ایران، تماس تلفنی روسای ستاد کل ارتش ترکیه و عراق، برکناری وزیر دارایی ترکیه توسط اردوغان، واکنش ایران به گزارش جدید آژانس انرژی اتمی و ۲۵ کشته و زخمی در حمله توپخانه‌ای عربستان به صعده، از مهمترین خبرها و رویداد‌های مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۹۰۹۰۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۱۱
آخرین تحولات خاورمیانه
اعلام سفر هیاتی بلندپایه از امارات به ایران برای بازسازی روابط، طرح قانونگذاران آمریکایی برای مقابله با توانمندی پهپادی ایران، بیانیه چارچوب هماهنگی شیعیان عراق در مخالفت با نتایج انتخابات، درخواست آمریکا برای مقابله با نفوذ منطقه‌ای ایران از طریق شورای امنیت و دیدار فرستاده پوتین با رئیس جمهوری و نخست وزیر عراق، از مهمترین خبرها و رویداد‌های مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۹۰۶۸۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۱۰
آخرین تحولات خاورمیانه
نخستین واکنش کاخ سفید به مذاکرات با ایران در وین، رایزنی سه جانبه چین، روسیه و آمریکا در پایان روز اول مذاکرات وین، انتشار جزئیات حمله به منزل مصطفی الکاظمی، عضویت ایران در شورای اجرایی سازمان منع سلاح‌های شیمیایی و تأکید مقام چین بر رفع تمامی تحریم‌های ضد ایرانی پس از مذاکرات وین، از مهمترین خبرها و رویداد‌های مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۹۰۵۱۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۰۹
آخرین تحولات خاورمیانه
یادداشت ضدایرانی مشترک وزرای خارجه اسرائیل و انگلیس، ادعای نیروی دریایی آمریکا درباره نجات دو ایرانی در دریای عمان، رایزنی سه جانبه هیأت‌های ایران، روسیه و چین در وین، تلاش عمان برای گرفتن جای دُبی در حمل و نقل دریایی جهانی و سه حمله هوایی عربستان به فرودگاه بین‌المللی صنعا، از مهمترین خبرها و رویداد‌های مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۹۰۳۲۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۰۸
آخرین تحولات خاورمیانه
موضع گیری روسیه درباره ترکیب هیأت ایرانی در نشست وین، دستور اردوغان برای تحقیق درباره علت سقوط ارزش لیر، انجام نخستین پرواز شرکت هواپیمایی سوریه به مقصد امارات، حمله توپخانه‌ای ترکیه به حومه الرقه و آغاز رایزنی‌های غیررسمی دوجانبه در وین، از مهمترین خبرها و رویداد‌های خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۹۰۱۶۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۰۷
آخرین تحولات خاورمیانه
طرح روسیه برای ایجاد توافق بین ایران و عربستان، آغاز مذاکرات طالبان با آمریکا و اروپا در دوحه، سفر وزیر جنگ اسرائیل به آمریکا برای رایزنی درباره ایران، تروریستی اعلام شدن حماس از سوی انگلیس و استقبال آمریکا از اقدام استرالیا ضد حزب‌الله لبنان، از مهمترین خبرها و رویداد‌های مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۸۹۹۵۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۰۶
