تعریف کلی
منظور از بورس یا بهابازار بازاری است که وظیفه قیمت گذاری و خرید و فروش کالا و اوراق بهادار را بر عهده دارد.
بورس به دو نوع بورس کالا و بورس اوراق بهادار طبقهبندی میشود که در بورس کالا کالا و در بورس اوراق بهادار سهام و اوراق قرضه مورد معامله قرار میگیرد. هرچند کلمه بورس عموماً در معنی بورس اوراق بهادار به کار گرفته میشود.
واژه بورس برگرفته از نام خانوادگی شخصی به نام فندر بورس است که در اوایل قرن پانزدهم میلادی در شهر بروژ بلژیک زندگی می‌کرد و صرافان شهر در مقابل خانه او گرد هم میآمدند و به داد و ستد کالا، پول و اوراق بهادار میپرداختند. این رویه سبب شد تا این نام بعد‌ها به کلیه اماکنی اطلاق شد که محل دادوستد پول، کالا و اسناد مالی و تجاری بودهاست.
تاریخچه بورس
هر چند اولین بازار بورس جهان در سال ۱۴۶۰ میلادی در شهر «انورس» بلژیک تأسیس شد، اما رسمیت بورس اوراق بهادار با انتشار سهام کمپانی هند شرقی هلند در سال ۱۶۰۲ میلادی در بورس آمستردام شکل گرفت.
در همین چارچوب بورس اوراق بهادار تهران در سال ۱۳۴۶ و فرابورس ایران نیز در ۱۹ آبان ۱۳۸۷ افتتاح شد.
از آنجا که بورس اوراق بهادار یک بازار متشکل سرمایه است که در آن سهام شرکت‌های خصوصی و دولتی طبق قانون خاصی خرید وفروش میشود و از سویی محلی برای جمعآوری پسانداز ونقدینگی بخش خصوصی به منظور انجام پروژه‌های سرمایهگذاری بلند مدت است، این بازار مرجعی است برای مردم که وجوه مازاد خود را برای سرمایه گذاری در شرکت‌ها به کار انداخته و از سود آن برخوردار شوند.
بورس این وظیفه را بر عهده دارد که بین عرضهکنندگان و تقاضاکنندگان سرمایه ارتباط برقرار و معاملات بازار سرمایه را تنظیم کند. هم چنین با قیمتگذاری سهام و اوراق بهادار تا حدودی از نوسان شدید قیمت‌ها جلوگیری میکند.
کارکردهای بورس
از جمله کارکردهای بورس میتوان به این مهم اشاره کرد که بورس مردم را به پسانداز تشویق و بدین وسیله باعث به کارگیری پسانداز مردم در فعالیت‌های اقتصادی میشود. بورس همچنین سرمایه لازم برای اجرای پروژه‌های دولتی و خصوصی را فراهم میآورد.
طبق آمار شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه (سمات) تعداد افرادی که در ایران کدسهامداری (کدمعاملاتی) دریافت کردهاند از ۹٫۶ میلیون نفر فراتر رفته است.
نحوه معامله در بورس
برای معامله در بازار بورس، هرشخصی حقیقی یا حقوقی نیاز به یک کارگزار رسمی و کد معاملاتی دارد. کارگزار در واقع واسط بین معاملهگر و بازار بورس میباشد. افراد عادی جامعه نیز میتوانند با دریافت کد معاملاتی از کارگزاری‌های رسمی، خرید و فروش سهام و اوراقبهادار را در بورس انجام دهند.
باید توجه داشت که علاوه بر خرید مستقیم میتوان با روش‌های غیر مستقیم نظیر صندوق‌های مشترک سرمایه گذاری یا صندوق‌های قابل معامله در بورس یا قرارداد‌های سبدگردانی نیز در بازار سرمایه ایران اقدام به خرید و فروش سهام نمود.
عدم قطعیت بازار، اصل مهمی است که می بایست در هر شرایطی مدنظر سهامداران قرار گیرد. دیده شده که افراد تنها به صرف بازدهی گذشته یک شرکت و یا شاخص‌های بورس اوراق بهادار به این بازار روی آورده اند و با ذهنیت تداوم روند گذشته انتظار کسب سود داشته اند.
تالار شیشه ای
در حالی که بورس اوراق بهادار به «تالار شیشه ای» معروف است و با هر تلنگری فرو میریزد و ترک بر میدارد پس همواره باید در نظر داشت که وضعیت (مثبت و منفی) یک دوره بورس اوراق بهادار را نمیتوان به زمان‌های آینده تعمیم داد. به عبارت دیگر، در این بازار اصل «یگانه عنصر» ثابت جهان تغییر است مصداق کاملی دارد.
در مورد بورس در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
گزارش‌ها ریزش بورس آمریکا (SPDR Dow Jones Industrial Average ETF (DIA)) را نشان می‌دهد.
کد خبر: ۱۳۱۱۵۸۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۲۴
بررسی روند هفتگی بورس
بازار سرمایه در هفته اخیر با افت چشمگیر شاخص کل و بازدهی منفی بسیاری از نمادها همراه شد. موضوعی که در کنار تداوم خروج نقدینگی از بازار، بار دیگر بحث تغییر در مدیریت سازمان بورس را در محافل اقتصادی پررنگ کرده است.
کد خبر: ۱۳۱۱۰۱۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۲۲
سپهر دادجوی توکلی، سخنگوی شورای رقابت گفت: نامه سازمان بورس درباره عرضه خودرو در بورس فاقد وجاهت قانونی است.
کد خبر: ۱۳۱۱۰۷۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۲۱
شاخص کل بورس در پایان معاملات امروز با کاهش هزار واحدی به ۲ میلیون و ۹۸۸ هزار واحد رسید.
کد خبر: ۱۳۱۰۸۰۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۲۰
شاخص کل بورس در پایان معاملات امروز با ریزش ۴۶ هزار واحدی به ۲ میلیون و ۹۸۹ هزار واحد رسید.
کد خبر: ۱۳۱۰۵۸۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۱۹
راهکار پرحاشیه برای معادله قیمتگذاری خودرو
پیشنهاد جنجالی فروش خودرو در بورس که قرار بود خودروسازان را یک گام از زیان‌دهی دور کند این روزها با انتقاد مسئولان و کارشناسانی روبه‌رو شده که این راهکار را تلاشی برای رهایی از قیمتگذاری دستوری با حفظ انحصار در بازار می‌دانند.
کد خبر: ۱۳۱۰۳۶۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۱۸
با نزدیک شدن به تعیین تکلیف وزیر اقتصاد و دارایی، زمزمه‌ها درباره برکناری حجت‌الله صیدی، رئیس سازمان بورس قوت گرفته است؛ مدیری که عملکردش در کنترل بحران بازار سرمایه با انتقادات فراوانی همراه بوده است.
کد خبر: ۱۳۱۰۱۸۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۱۷
شاخص کل بورس با ریزش ۶۰ هزار واحدی در پایان معاملات امروز به ۳ میلیون و ۰۴۱ هزار واحد رسید
کد خبر: ۱۳۱۰۱۴۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۱۷
بازار سرمایه در هفته منتهی به ۱۳ خرداد با روندی نزولی در شاخص‌های اصلی همراه بود و خروج نقدینگی از برخی صنایع ادامه یافت.
کد خبر: ۱۳۰۹۵۱۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۱۴
شاخص کل بورس در پایان معاملات امروز با ریزش ۲۳ هزار واحدی به ۳ میلیون و ۱۰۲ هزار واحد رسید.
کد خبر: ۱۳۰۹۴۶۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۱۳
شاخص کل بورس با رشد ۱۸ هزار واحدی در پایان معاملات امروز به ۳ میلیون و ۱۲۵ هزار واحد رسید.
کد خبر: ۱۳۰۹۲۳۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۱۲
بورس تهران روز گذشته را با افت تراز شاخص کل و کاهش تراز شاخص هم‌وزن در کنار خروج سرمایه حقیقی هزار و 595 میلیارد تومانی از سهام پشت سر گذاشت. کاهش ارزش معاملات خرد در روز شنبه بیش از 7 درصد بود و به سطح 9 هزار و 259 میلیارد تومانی سقوط کرد.
کد خبر: ۱۳۰۹۱۷۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۱۲
شاخص کل بورس با رشد ۱۳ هزار واحدی در پایان معاملات امروز به ۳ میلیون و ۱۴۳ هزار واحد رسید.
کد خبر: ۱۳۰۸۷۷۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۱۰
در هفته‌ای که گذشت؛
بازار سرمایه این هفته را با تداوم روند نگران‌کننده خروج پول حقیقی پشت سر گذاشت. روز گذشته حدود ۱۳۷ میلیارد تومان پول حقیقی از بازار خارج شد و در مجموع گروه‌های کلیدی مانند چندرشته‌ای، خودرو و نفتی شاهد خروج صدها میلیارد تومان پول در طول هفته بودند.
کد خبر: ۱۳۰۸۳۴۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۰۸
افزایش هزینه‌های مالی و تبلیغاتی در کنار کاهش سود انباشته، نشان می‌دهد «به‌پرداخت ملت» با بحران تصمیم‌گیری در سطوح مدیریتی روبه‌روست، روندی که سهام دارانش را نگران کرده است.
کد خبر: ۱۳۰۸۰۹۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۰۷
شاخص کل بورس در شروع معاملات امروز با افت هزار و ۹۳۳ واحدی به ۳ میلیون و ۱۳۲ هزار واحد رسید.
کد خبر: ۱۳۰۸۲۴۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۰۷
شاخص کل بورس در پایان معاملات امروز با جهش ۲۵ هزار واحدی به ۳ میلیون و ۱۳۴ هزار واحد رسید.
کد خبر: ۱۳۰۸۰۶۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۰۶
با گذشت بیش از ۹ ماه از وعده‌های دولت چهاردهم برای حمایت از بورس و سهامداران، نه‌تنها اعتماد به بازار سهام بازنگشته، بلکه تصمیمات مبهم سازمان بورس ، وضعیت را برای سهامداران دشوارتر کرده است.
کد خبر: ۱۳۰۷۸۳۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۰۶
شاخص کل بورس در پایان معاملات امروز با ۳۲ هزار واحد ریزش به ۳ میلیون و ۱۰۲ هزار واحد رسید.
کد خبر: ۱۳۰۷۶۱۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۰۴
شاخص کل بورس با رشد ۲۶ هزار واحدی در پایان معاملات امروز به ۳ میلیون و ۱۳۴ هزار واحد رسید.
کد خبر: ۱۳۰۷۳۹۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۰۳