کلیات
تحریم یا Sanction اقدامی است که از سوی یک یا چند بازیگر بین المللی عیله یک یا چند بازیگر دیگر با هدف مجازات و محروم ساختن کشورهای هدف از فعالیتهای اقتصادی بین المللی صورت میگیرد؛ اقدامی که در دستور کار کشورهای مجری قرار میگیرد تا کشور یا کشورهای هدف نسبت به سیاستهای خود به ویژه در بعد اقتصادی تجدید نظر کنند.
انواع تحریم
به طور کلی تحریم را از سه جنبه طبقهبندی میکنند:
تقسیمبندی از لحاظ اندازه یا حدود تحریم
تقسیمبندی از لحاظ تعداد کشورهای فرستنده
تقسیمبندی از لحاظ اقتصادی یا غیراقتصادی
از لحاظ تعداد کشورهای فرستنده، تحریم را به دو نوع تقسیمبندی میکنند:
تحریم یکجانبه: تحریمی است که فقط از طرف یک کشور علیه کشور هدف وضع میگردد. از دیدگاه تاریخی، این نوع تحریم دارای پیشینهای ضعیف در دستیابی به اهداف امنیت ملی و دیگر خواستهای سیاست خارجی میباشد.
تحریم چندجانبه: تحریمی که در اعمال آن بیشتر از یک کشور سهیم است. در مقایسه با تحریم یکجانبه، تحریم چندجانبه، بار مالی و تجاری شدیدی را به کشور هدف برای تغییر سیاست مورد اعتراض وارد میسازد. چراکه کشور هدف امکان یافتن جانشین برای کمکردن زیان اقتصادی را ندارد. همچنین بخش بزرگی از تولید ناخالص ملی این کشور به واسطهٔ نیاز به مراودات تجاری و سرمایهگذاری بین المللی تحت تاثیر تحریم واقع خواهد شد.
تحریمهای علیه ایران
به مجموعه اقداماتی از سوی قدرتهای جهان اطلاق میشود که در جهت مجازات حکومت ایران یا وادار کردن این کشور به انجام یا عدم انجام عملی به کار گرفته شده است. عمده تحریمها علیه ایران پس از وقوع انقلاب اسلامی سال ۵۷، بعد از اشغال سفارت آمریکا در تهران شکل گرفت و در پی چالش بر سر برنامه هستهای ایران شدت بیشتری یافت.
برنامه هستهای ایران از سال ۸۵ و به دنبال ارجاع پرونده این کشور از آژانس بین المللی انرژی اتمی به شورای امنیت، با تحریمهای مختلفی مواجه شده است.
انواع تحریم علیه ایران
تحریمهای ایران را از نظر تحریم کنندگان میتوان به ۴ دسته کلی تقسیم بندی کرد: تحریمهای چندجانبه همچون تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل، تحریمهای اتحادیهٔ اروپا، تحریمهای تکجانبه از سوی کشورهای مختلف مانند ایالات متحده و تحریمهای کنگره آمریکا.
نخستین تحریم جامع سراسری علیه ایران در دوران معاصر، تحریم بریتانیا علیه ایران به منظور واکنش در برابر انتخاب دکتر محمد مصدق به وزارت بود که هدف ملیسازی صنعت نفت را دنبال میکرد. اولین قطعنامه شورای امنیت علیه ایران در زمان نخست وزیری محمد مصدق و به منزله واکنش علیه ملی شدن صنعت نفت ایران صادر شد.
آمریکا نیز در سال ۱۹۸۰ تحریمات اقتصادی وسیعی را در واکنش به تصرف سفارت آمریکا در تهران علیه ایران وضع کرد. در سال ۱۹۹۵، بیل کلینتون رئیس جمهور وقت آمریکا اقدام به وضع تحریمهایی نمود که به موجب آن شرکتهای نفتی آمریکایی از سرمایه گذاری در طرحهای نفت و گاز ایران منع شده بودند. همچنین روابط بازرگانی با ایران نیز یک جانبه قطع گردید.
این تحریمها از لحاظ فنی به ۴ گروه تقسیم می شود که تصویب و لغو هرکدام سازوکار جداگانهای دارد. بخشی از دشواری مذاکرات ایران و گروه ۱+۵ هم درباره چگونگی لغو همین تحریم هاست. ایران در برخی از موارد با شکایت از تحریمهای صورت گرفته موفق شده حکم لغو آنها را از دادگاه اتحادیه اروپا بگیرد. لغو تحریم از طریق شکایت در دادگاه گرچه میتواند آرام آرام رویهای در این زمینه ایجاد کند، اما روند لغو تحریمها از این روش بسیار زمان بر و هزینه ساز و با نتیجهای غیرقابل تضمین است.
تحریمهایی که از آن سخن به میان است در ابعاد مختلف از جمله پزشکی، فناوری، دارو، غذا، هسته ای، فضایی و... علیه ایران وضع شده است و کشورهای مجری به ویژه آمریکا در صدد هستند تا با اجبار دیگر کشورهای همکار با ایران را نیز با این رویه همراه کنند؛ مجموعه تصمیمهایی که در طول دهههای اخیر با فراز و نشیب استمرار داشته و تا کنون ایران را واردار به عقب نشینی از اهداف و برنامههای خود در چارچوب ارزشها و برنامههای انقلاب اسلامی نکرده است.
سخنگوی ریاست جمهوری گفته است که این کشور به تحریم های ضد روسیه نمیپیوندد و سیاست متعادلی را در قبال روسیه اتخاذ خواهد کرد.
کد خبر: ۱۱۲۶۷۰۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۴/۰۶
داراییهای ۷۰ شخص حقیقی و حقوقی از فدراسیون روسیه را مسدود خواهد کرد.
کد خبر: ۱۱۲۶۶۸۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۴/۰۶
کد خبر: ۱۱۲۵۱۴۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۲۸
جیک سالیوان مشاور امنیت ملی آمریکا باز هم توپ مذاکرات وین را در زمین تهران انداخت و گفت: توپ در زمین ایران است و باید ببینیم در چند روز آینده چه اتفاقی رخ خواهد داد.
کد خبر: ۱۱۲۴۸۷۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۲۶
علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی در ابتدای این جلسه از وضعیت کشور و تلاش های نیروهای مسلح و ارکان گوناگون نظام در برقراری امنیت در داخل و منطقه خلیج فارس گزارشی داد و آزادسازی نفتکش حامل نفت ایران در آبهای یونان را مرهون ایستادگی ملت ایران مقابل زیاده خواهی استکبار دانست. وی همچنین گزارشی از آخرین وضعیت مذاکرات برای رفع تحریم ها و کارشکنی آمریکا را به اعضای مجمع ارائه کرد.
کد خبر: ۱۱۲۳۹۲۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۲۱
سید ابراهیم رئیسی در جمع قشرهای مختلف مردم چهارمحال و بختیاری
رئیسجمهور با بیان اینکه فرهنگ حاج قاسم، «ما میتوانیم» است که موردپسند ما و فرهنگ پیروز است، عنوان کرد: دشمن نمیخواست ملت ایران با این همه تحریم و تهدید گامهای بلندی در راستای استقلال و خودکفایی بردارد. رئیسی یادآور شد: کشتی ما را با قلدری دزدیدند و ایران ثابت کرد دوران بزن دررو تمام شده؛ یکی گرفتند، دو کشتی آنان را توقیف کردیم.
کد خبر: ۱۱۲۳۵۱۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۱۹
سفیر و نماینده دائم کره شمالی در سازمان ملل اعلام کرد کشورش تسلیحات خود را بر اساس حق مشروع دفاع از خود و در میان تلاش های آمریکا برای تقویت توان نظامی در شبه جزیره کره، مدرن سازی می کند.
کد خبر: ۱۱۲۳۳۹۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۱۹
کانادا چهارشنبه شب صادرات خدمات پشتیبانی برای صنایع روسیه را تحریم کرده است.
کد خبر: ۱۱۲۳۳۸۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۱۹
لاوروف در اظهاراتی اعلام کرد که بسیاری از اروپاییها به دلیل تحریم های ضد روسیه با فقر روبرو خواهند شد.
کد خبر: ۱۱۲۲۵۶۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۱۵
نخستوزیر تشکیلات خودگردان فلسطین چهارشنبه شب خواستار تحریم رژیم صهیونیستی از سوی جامعه جهانی شد.
کد خبر: ۱۱۲۲۱۹۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۱۲
جواد آرینمنش گفت: هرچه قدر مذاکرات متوقف باشد، کار سخت تر می شود و هیچ بعید نیست که اگر وضعیت همین طور ادامه یابد، اساسا برجام از بین برود.
کد خبر: ۱۱۲۲۱۶۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۱۱
رئیسجمهوری روسیه در گفتوگویی تلفنی با نخستوزیر ایتالیا اعلام کرده است که در صورت برداشته شدن تحریم های این کشور، «صاردات غلات و کود» را از سر میگیرد.
کد خبر: ۱۱۲۱۱۳۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۰۶
وزارت خزانهداری آمریکا اسامی ۱۰ تن با تابعیتهای کشورهای مختلف از جمله ایران و ۹ شرکت را به بهانه همکاری با سپاه پاسداران و فروش نفت ایران در فهرست تحریم ی خود قرار داد.
کد خبر: ۱۱۲۰۸۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۰۴
نخست وزیر مجارستان گفت که کشورش با تحریم های شتابزده علیه روسیه که برابر با بمب اتمی است و منجر به قحطی و مهاجرت دسته جمعی بی سابقه میشود، مخالف است.
کد خبر: ۱۱۲۰۱۵۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۲/۳۱
دولت کانادا اعلام کرد، علاوه بر تحریم ۱۴ شخصیت روس، تجارت کالاهای لوکس را نیز با روسیه ممنوع کرده است.
کد خبر: ۱۱۱۹۹۶۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۲/۳۱
وزارت امور خارجه انگلیس روز جمعه یک شبکه مالی متعلق به خانواده و نزدیکان ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه را تحریم کرده است.
کد خبر: ۱۱۱۸۶۱۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۲/۲۴
وزارت خزانهداری آمریکا بانکهای خارجی را تهدید کرد در صورت کمک به روسیه برای فرار از تحریم ها، دسترسی خود را به بازارهای آمریکا و اروپا از دست خواهند داد.
کد خبر: ۱۱۱۸۶۱۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۲/۲۴
وزیر اقتصاد آلمان در سخنانی اذعان کرد که این کشور در حال حاضر نمی تواند گاز روسیه را تحریم کند.
کد خبر: ۱۱۱۸۴۲۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۲/۲۳
دولت جو بایدن به تازگی مدعی اعمال تحریم هایی علیه گروه تروریستی داعش شده است.
کد خبر: ۱۱۱۷۹۳۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۲/۲۰
دولت انگلیس از وضع تحریم های تجاری جدید علیه روسیه خبر داد.
کد خبر: ۱۱۱۷۷۲۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۲/۱۹