کلیات
وزارت آموزش و پرورش ایران به لحاظ بودجه و نیز جمعیت مرتبط بزرگ‌ترین وزارتخانه ایران است که مسئولیت امور آموزشی کودکان و نوجوانان (معمولاً ۶ تا ۱۸ سالگی) و نیز تریبت معلم را عهدهدار است. این وزارتخانه از سال ۱۳۴۳ که از وزارت فرهنگ جدا و مسئولیت آموزش عالی (دانشگاهها) را نیز عهدهدارشد، اما پس از تشکیل وزارت علوم، برای اداره امور دانشگاهها و امور پژوهشی در سطوح عالی، وزارت آموزش و پرورش وظیفه آموزش رایگان همه افراد در مقاطع پیش دبستان، دبستان، دوره اول متوسطه، دوره دوم متوسطه و همچنین اداره دانشگاه فرهنگیان برای تربیت معلم و دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی را بر عهده گرفت. سید محمد بطحایی وزیر کنونی آموزش و پرورش است. همچنین تمامی مهد کودک‌ها باید برای فعالیت خود از وزارت آموزش و پرورش مجوز بگیرند.
معاونت‌ها
معاونت‌ها
وزارت آموزش و پرورش برای انجام بهتر وظایف خود معاونت‌های فراوانی را زیر نظر خود دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به معاونت‌های آموزش ابتدایی، آموزش متوسطه، تربیت بدنی و سلامت، پرورشی و فرهنگی، حقوقی و امور مجلس و توسعه مدیریت و پشتیبانی اشاره کرد.
سازمان‌های زیر مجموعه
این وزارتخانه در ساختار تشکیلاتی اش تعدادی سازمان را نیز پوشش می دهد که عبارتند از: سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی، سازمان نوسازی و توسعه و تجهیز مدارس کشور، سازمان آموزش و پرورش استثنایی.
سازمان دانش آموزی، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، سازمان مدارس غیردولتی و مشارکت‌های مردمی و خانواده و سازمان نهضت سوادآموزی.
وزیران آموزش پرورش در دوران انقلاب اسلامی
آموزش و پرورش که پس از انقلاب اسلامی با هدف حذف بی عدالتی‌های آموزشی و گسترش زمینه‌های تحصیل در اقصی نقاط کشور فعالیت‌های خود را آغاز کرد، وزرای فراوانی را در رأس هرم مدیریتی خود دیده است که به ترتیب زمانه در ادامه به نام آن‌ها اشاره می‌شود.
غلام حسین شکوهی ۱۳۵۷ تا ۱۳۵۸، محمد علی رجایی ۱۳۵۸ تا ۱۳۵۹، محمد جواد باهنر ۱۳۵۹ تا ۱۳۶۰، علی اکبر پرورش ۱۳۶۰ تا ۱۳۶۴، سید کاظم اکرمی ۱۳۶۴ تا ۱۳۶۸، محمد علی نجفی ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۶، حسین مظفر ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۰، مرتضی حاجی ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۴، محمود فرشیدی ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۶، علی رضا علی احمدی ۱۳۸۶ تا ۱۳۸۸، حمید رضا حاجی بابایی ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۲، علی اصغر فانی ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۵، فخرالدین دانشآشتیانی ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۶ و سید محمد بطحایی از سال ۱۳۹۶.
وظایف وزارت آموزش و پرورش
براساس مفاد قانون، وزارت آموزش و پرورش، مسئولیت برنامه ریزی، سازماندهی، رهبری، هماهنگى و نظارت بر امور آموزشى و پرورشى دوره هاى پیش دبستانی، دبستانی، راهنمائى تحصیلی، متوسطه و مراکز وابسته به خود را در سراسر کشور بهع هده دارد.
در این قانون تقویت و تحکیم مبانى اعتقادى و معنوى دانش آموزان از طریق تبیین و تعلیم اصول و معارف احکام دین مبین اسلام و مذهب حقه جعفرى اثنىعشرى براساس عقل، قرآن و سنت معصومین (ع)، یکى از هدف هاى اساسى وزارت آموزش و پرورش ذکر و محدودهٔ فعالیت آن در دو بخش کلی، آموزش عمومى و آموزش نیمهتخصصی، مطرح شده است. این قانون به زمینه هاى جلب مشارکت مردم در امر آموزش و پرورش از هر طریق ممکن تأکید و این وزارتخانه را به تشکیل شوراى عالى و شوراهاى منطقه اى آموزش و پرورش مکلف کرده است.
اهم وظایف
به موجب قانون، براى وزارت آموزش و پرورش ۲۷ وظیفه تعیین شده است که بعضى از آن‌ها عبارتند از:
۱- تشکیل شوراى عالى آموزش و پرورش براساس قانون (مصوب ۲۷/۱۱/۱۳۵۸) و اصلاحیههاى آن
۲- تشکیل شوراهاى منطقهاى که حدود وظایف و اختیارات آن به تصویب مجلس شوراى اسلامى خواهد رسید
۳- هماهنگى با وزارتخانههاى فرهنگ و آموزش عالی، بهداشت، درمان و آموزش پزشکى و سایر دستگاههائى که بهنحوى در امر آموزش دخالت دارند به منظور هماهنگ کردن آموزش‌ها در چارچوب نظام آموزشى کشور
۴- تهیه و پیشنهاد برنامههاى میانمدت و بلندمدت در جهت تأمین اهداف آموزش و پرورش
۵- زیر پوشش قراردادن کلیه کودکان لازمالتعلیم و تقویت نهضت سوادآموزى
۶- تأمین نیروى انسانى آموزشى و پرورشى وزارت آموزش و پرورش از طریق ایجاد دانشسرا‌ها و مراکز تربیتمعلم و آموزشکدههاى فنى و حرفهاى
۷- تأمین آموزش و پرورش رایگان براى همهٔ مردم تا پایان دورهٔ متوسطه
۸- آموزش مستمر معلمان و کارکنان وزارت آموزش و پرورش بهمنظور ارتقاء سطح توانائى شغلى آنان
۹- تألیف، چاپ و توزیع کتابهاى درسى و نشریات کمک آموزشى براساس برنامهریزىهاى زمانبندى شده در چارچوب نظام آموزشى با رعایت اصل پانزده قانون اساسى جمهورىاسلامى ایران و با رعایت بافت متناسب زندگى روستائی، عشایرى و شهرى
۱۰- نظارت بر اجراء صحیح و دقیق کلیه آئیننامه‌ها و سنجش و ارزیابى نتایج حاصل از برنامه‌ها
۱۱- ارتباط مستمر با اولیاء دانشآموزان و استمداد از آن‌ها در تعلیم و تربیت با توجه به نقش عظیم خانواده در این امر خطیر
۱۲- توجه لازم به هنر و تلطیف ذوق و عواطف دانشآموزان، پرورش خلاقیتهاى هنرى آنان و نیز استفاده از هنر در فعالیتهاى آموزشى و تربیتى
۱۳- برنامه ریزى و اجراء برنامههاى جاذب و متنوع به منظور استفادهٔ مفید و سازنده از اوقات فراغت دانش آموزان در محدودهٔ اعتبارات مصوب دستگاههاى اجرائى ذىربط با استفاده از کمکهاى مردمى.
اهداف اساسى وزارت آموزش و پرورش
آموزش و پرورش برای رسیدن به اهداف خود و در اسناد بالا دستی اش اهدافی را ترسیم کرده است که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌شود.
- ماده ۱: تقویت و تحکیم مبانى اعتقادى و معنوى دانشآموزان از طریق تبیین و تعلیم اصول و معارف احکام دین مبین اسلام و مذهب جعفرى اثنىعشرى براساس عقل، قرآن و سنت معصومین (ع).
- تبصره ۱:وزارت آموزش و پرورش موظف است طبق اصل ۱۲ قانون اساسى در مناطقى که پیروان دیگر مذاهب اسلامى سکونت دارند ترتیبى اتخاذ نماید که آموزش تعلیمات دینى دانشآموزان مطابق فقه مذهب آنان باشد.
- تبصره ۲:اقلیتهاى دینى طبق اصل ۱۳ قانون اساسى در تألیف کتب درسى دینى و تدریس آن‌ها براساس کتب دینى و آئین و سنت خود در مدارس خود با نظارت وزارت آموزش و پرورش آزاد هستند.
- ماده ۲: رشد فضایل اخلاقى و تزکیه دانشآموزان بر پایهٔ تعالیم عالیه اسلام، تبیین ارزشهاى اسلامى و پرورش دانشآموزان براساس آن‌ها، تقویت و تحکیم روحیه اتکاء به خدا و اعتماد به نفس، ایجاد روحیه تعبد دینى و التزام عملى به احکام اسلامى، ارتقاء بینش سیاسى بر اساس اصل ولایت فقیه در زمینههاى مختلف، جهت مشارکت آگاهانه در سرنوشت سیاسى کشور، ایجاد زمینههاى لازم براى حفظ و تداوم استقلال فرهنگی، اقتصادى و سیاسى از طریق آشنا ساختن دانشآموزان به علوم، فنون، صنایع و حرف مورد نیاز جامعه براساس اولویتهاى موجود در کشور، شناخت، شکوفا کردن و پرورش استعدادهاى دانشآموزان و تقویت روح بررسى و تتبع و تحقیق و ابتکار و خلاقیت در تمام زمینه هاى علمی، فنی، فرهنگى و علوم اسلامى با تأکید بر نفى روحیهٔ مدرک گرائى، رشد دادن و تقویت روحیهٔ عدالتپذیرى و عدالتگسترى و ظلمستیزى و مبارزه با تبعیضات ناروا و حمایت از مظلومین و مستضعفین، تقویت روحیه دعوت به خیر، امر به معروف و نهى از منکر بهعنوان وظیفهاى همگانى و متقابل، ایجاد روحیه پاسدارى از قداست و استوارى بنیان و روابط خانواده براساس تعالیم عالیه اسلام، ایجاد روحیهٔ احترام به قانون و التزام به اجراء آن و حمایت از برخوردارى عموم مردم از حقوق قانونى خویش، ایجاد و تقویت روحیهٔ اخوت اسلامى و تعاون عمومى و انفاق و ایثار، ایجاد روحیهٔ صرفهجوئى و قناعت و پرهیز از اسراف و تبذیر و مصرفزدگى، تقویت حس مسئولیت و اهتمام به امور مسلمین و پایبندى به نظم و انضباط.
- ماده۳: آموزش و پرورش به دو بخش کلى آموزش عمومى و آموزش نیمهتخصصى بهشرح زیر تقسیم مىشود و وزارت آموزش و پرورش که از این پس وزارت نامیده مىشود عهده دار اجراء آن خواهد بود:
- آموزش عمومى شامل ایجاد مهارت لازم در امر خواندن و نوشتن، آموزش مبانى اعتقادی، اخلاقی، اجتماعی، علمى و هنرى در حدى که هر فرد به طور عام به آن احتیاج دارد.
- آموزش نیمه تخصصى به دو بخش علمى و علمى - عملى (فنى و حرفهای) به شرح ذیل تقسیم مىشود:
۱. آموزش علمی، عبارت است از آموزش هائى که با توجه به اهداف آموزش هاى دورهٔ متوسطه ضمن تکمیل آموزش هاى عمومى با فراهم آوردن مبانى و زمینه هاى فراگیرى علوم نظری، فرد را از طریق تقویت روحیهٔ استدلال و تفکر با مبادى علوم و فنون آشنا و او را براى طى مدارج عالیه آماده مىسازد.
۲. آموزش علمى - عملى (فنى و حرفه ای) عبارت است از آموزشهائى که فرد را برمبناى تعلیم مهارت هائى که جنبه کاربردى و عملى دارد، جهت احراز شغل یا حرفهٔ معینى آماده مى سازد و یا بر کارآئى و توانائى افراد شاغل به فنون و حرف مىافزاید.
- تبصره ۱: جهت اشاعه آموزشهاى علمى - عملى (فنى و حرفهای) و ایجاد جاذبه براى ورود به این آموزش‌ها امکان ادامه تحصیل فارغالتحصیلان این بخش تا عالىترین سطوح آموزشى باید فراهم گردد.
- تبصره ۲: کلیه وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتى موظف هستند در جهت تأمین مفاد این ماده در چارچوب ضوابط کلى آموزشى کشور با وزارت همکارى نمایند.
در مورد آموزش و پرورش در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
وزیر آموزش و پرورش:
وزیر آموزش و پرورش رتبه بندی معلمان را مهمترین برنامه آموزش و پرورش عنوان کرد و گفت: در حال بررسی اعتبارات، اعتبارسنجی و صحت سنجی رتبه‌های قبلی هستیم. مقایسه کار یک معلم عشایر با معلم و استادی که در شهر با بهترین امکانات کتاب و مقاله می نویسد، اشتباه است.
کد خبر: ۱۱۷۷۵۶۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۱۱
ضوابط نقل و انتقال فرهنگیان برای سال تحصیلی آینده اعلام شد و ثبت درخواست متقاضیان از ۱۰ خرداد آغاز می‌شود.
شرایط نقل و انتقال فرهنگیان برای سال تحصیلی ۱۴۰۳-۱۴۰۲ اعلام شد.
کد خبر: ۱۱۷۶۹۸۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۰۷
مرور روزنامه‌های ۴ خردادماه
راهکار فوری حل مناقشه با طالبان، دلارزدایی اتحادیه پایاپای آسیا، واکنش ادعای ساخت سایت هسته‌ای در اعماق زاگرس، پذیرش بد مسکنی به جای پرداخت اجاره بهای بالا، پرداخت وام ارزان مسکن به دهک‌های پایین، پلیسی برای زیر هجده ساله‌ها در نوبت بررسی، «شمخانی»، وفادار به لباس نظامی، فرش‌های سعدآباد؛ بمب خبری یا واقعیت؟ و اقتصاد آمریکا به کدام سو می‌رود؟ از مواردی است که موضوع گزارش‌های خبری و تحلیلی روزنامه‌های امروز شده است.
کد خبر: ۱۱۷۶۵۷۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۰۴
یک عضو هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی از تحویل نامه معرفی وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش به مجلس شورای اسلامی خبر داد.
کد خبر: ۱۱۷۶۲۰۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۰۱
مرکز ارزشیابی کیفیت نظام آموزش و پرورش نحوه دریافت کارت ورود به جلسه آزمون نهایی خرداد ماه را اعلام کرد.
کد خبر: ۱۱۷۵۷۱۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۲۸
سرپرست وزارت آموزش‌وپرورش گفت: کنکور به دلیل اینکه معیار ورود به آموزش عالی است، معیار ارزشیابی می‌شود و برای خانواده و جامعه اهمیت پیدا می‌کند و بر همین اساس، تمامی اهداف نظام تعلیم و تربیت را به حاشیه می‌برد.
کد خبر: ۱۱۷۵۴۴۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۲۶
پیشنهاد «قطعی اینترنت» در زمان برگزاری امتحانات نهایی تصویب نشده است
کد خبر: ۱۱۷۵۳۳۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۲۵
معاون پرورشی و فرهنگی وزارت آموزش و پرورش جزئیات انجام هدایت تحصیلی دانشآموزان پایه نهم را جهت انتخاب رشته پایه دهم اعلام کرد و گفت: در هفته اول تیرماه، نمون‌برگ‌های ۶ و ۷ هدایت تحصیلی ر ا در اختیار اولیاء و دانشآموزان قرار می‌دهیم.
کد خبر: ۱۱۷۵۳۲۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۲۵
ثبت سفارش و خرید اینترنتی کتاب‌های درسی سال تحصیلی ۱۴۰۳-۱۴۰۲ برای دانشآموزان میان پایه از نهم اردیبهشت آغاز شده و تا ۲۶ خردادماه ادامه دارد و قیمت کتاب‌های درسی به طور متوسطه ۳۰ درصد افزایش یافته است.
کد خبر: ۱۱۷۴۸۳۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۲۱
معاون آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش از هدف‌گذاری برای افزایش ۴۵ درصدی آمار دانش آموزان در شاخه فنی‌و حرفهای و کاردانش خبر داد و گفت: نیاز کشور به افزایش سهم آموزش‌های فنی و مهارتی است.
کد خبر: ۱۱۷۴۴۹۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۱۹
به موجب دستورالعمل ثبت‌نام دانشآموزان در سال تحصیلی ۱۴۰۳-۱۴۰۲، اخذ هرگونه وجه به‌استثنای وجوه مربوط به «بیمه دانش‌آموزی»، هزینه «کتب درسی» و «لباس کار» در هنرستان‌ها، خارج از ضوابط این آیین‌نامه، توسط مدیران مدارس ممنوع است.
کد خبر: ۱۱۷۴۳۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۱۸
سرپرست اداره کل انجمن اولیا و مربیان وزارت آموزش و پرورش درخصوص عودت بعضی هزینه‌های پرداخت‌شده از سوی والدین دانشآموزان به مدارس توضیح داد.
کد خبر: ۱۱۷۴۱۰۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۱۶
سرپرست وزارت آموزش و پرورش از صدور مجوز استخدام ۲۸ هزار دبیر دبیرستان‌ها، هنرستان‌ها و مربیان پرورشی و برگزاری یک آزمون استخدامی دیگر در سال جاری خبر داد و گفت: فرصت خوبی برای علاقه‌مندان تعلیم و تربیت فراهم شده است که وارد این فرایند شوند.
کد خبر: ۱۱۷۴۰۴۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۱۶
دبیر کارگروه بازماندگان از تحصیل وزارت آموزش و پرورش گفت: در طول یک‌سال گذشته با اجرای طرح شهید "محمودوند" و فعال شدن سامانه رصد بیش از ۶۰ درصد از دانشآموزان بازمانده از تحصیل کشور شناسایی شدند.
کد خبر: ۱۱۷۴۰۱۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۱۶
سرپرست آموزش و پرورش در سخنان پیش از خطبه‌های نماز جمعه تهران گفت: ساختار فعلی آموزش و پرورش نمی‌تواند نقشی مؤثر در اجرای برنامه‌های جدید خود ایفاء کند، بنابراین باید ساختار تازه‌ای تعریف کرد.
کد خبر: ۱۱۷۴۰۱۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۱۶
سرپرست وزارت آموزش و پرورش گفت: با تمهیدات و پیگیری‌های انجام شده از مجموع دانشگاه فرهنگیان و استخدامی‌های جدید ۷۵ هزار معلم در سال تحصیلی جدید به مجموعه آموزش و پرورش افزوده خواهد شد.
کد خبر: ۱۱۷۳۹۱۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۱۵
رئیس سازمان مدارس و مراکز غیردولتی و توسعه مشارکت‌های مردمی وزارت آموزش و پرورش از توسعه مدارس غیردولتی (عام المنفعه) بدون شهریه با محوریت موسسات غیردولتی، نهادهای انقلابی، مؤسسات تربیت محور و دستگاه‌های دولتی خبر داد و گفت: علاقه‌مند هستیم روی توسعه مدارس وابسته به دستگاه‌ها، مؤسات اقتصادی و نهادهای عام‌المنفعه تمرکز کنیم و دستگاه‌ها در موضوع تعلیم و تربیت مشارکت جدی‌تری داشته باشند.
کد خبر: ۱۱۷۳۶۵۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۱۳
مدیرکل ارزیابی عملکرد و پاسخگویی به شکایات آموزش و پرورش از آغاز ثبت‌نام کلاس‌اولی‌ها خبر داد و گفت: ثبت‌نام میان‌پایه‌ها نیز به طور کامل به صورت الکترونیک و بعد از ثبت نمرات دانشآموزان انجام می‌شود.
کد خبر: ۱۱۷۳۵۳۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۱۲
سرپرست وزارت آموزش‌وپرورش گفت: بخشی از معوقات معلمان به همراه هدیه‌ای از طرف رئیس جمهور در هفته معلم برای فرهنگیان واریز خواهد شد.
کد خبر: ۱۱۷۳۳۷۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۱۱
معاون آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه ثبت‌نام دانشآموزان پایه‌های هفتم و دهم در مدارس از تیرماه آغاز می‌شود گفت: جلسات کارگروه هدایت تحصیلی از هفته گذشته آغاز شده است.
کد خبر: ۱۱۷۳۲۳۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۱۰
