کلیات

سایپا شاهین خودروی سواری ساخت شرکت خودروسازی ایرانی، سایپا است. شاهین از پلت‌فرم مشترک با تویوتا بلتا و ولکس سی۳۰ بهره می‌برد. در این خودرو از موتور تقویت‌شدهٔ سایپا کوییک و ساینا و تیبا استفاده شده‌است که البته قطعاتی مانند میل لنگ، بالانسر ، سر سیلندر ، شاتون ، یاتاقان ، پیستون ،تمامی تجهیزات برقی و آلیاژ موتور در شاهین دچار تغییرات عمده‌ای شده‌اند. سایپا شاهین در بین خودرو های ساخت ایران از کیفیت بهتر و تجهیزات کامل تری برخوردار است. فرمان برقی، رینگ ۱۵ اینچ آلومینیومی، کی‌لس استارتر، دوربین عقب، مولتی مدیا ۷ اینچی، سنسور دنده عقب، تهویه اتوماتیک، ورود بدون کلید PEPS، سانروف، ترمزهای ۴ چرخ دیسکی، سیستم پایش فشار باد تایر TPMS، نشانگر تعویض دنده، چراغ دی‌لایت و اتولایت و صندلی چرمی با قابلیت تنظیم عمودی و افقی پس سری ،از امکانات رفاهی و آپشن‌های سایپا شاهین می‌باشد.

سایپا شاهین در فاز توسعه «سایپا اس‌پی۱۰۰» نام داشت که برخی منابع خبری نام کلی آن را «ایکس۳۰۰» و به عنوان خودرویی ملی پس از مدل‌های ایکس۱۰۰ (خانواده پراید) و ایکس۲۰۰ (تیبا، ساینا و کوییک) می‌دانستند، که بر روی پلت‌فرمی با ابعاد بزرگتر از این مدل‌ها قرار دارد. این خودرو در تیر ۱۳۹۷ با نام «رهام» معرفی شد، اما در اسفند ۱۳۹۸ و به پیشنهاد غلامرضا کیامرزی، پژوهشگر محیط‌زیست به مدیرعامل سایپا، نام این خودرو به «شاهین» تغییر یافت. این خودرو با نام شاهین Ls اشتباه نگیرید

نمای خارجی

پس از مواجهه نخستین با ماشین سایپا شاهین احتمالاً شما نیز همچون بسیاری از افراد دیگر متوجه زیبایی نسبی این خودرو، به‌ویژه در قیاس با بسیاری از محصولات دیگر سایپا نظیر انواع تیبا، پراید و غیره خواهید شد و بر آن اذعان خواهید کرد. با این حال نمی‌توان تمام این زیبایی و جذابیت ظاهری خودرو شاهین در قیاس با خودروهای تولید داخل را تماماً به پای شرکت سایپا و تیم طراحی این خودرو نوشت؛ به دلیل اینکه سایپا شاهین شباهت بسیار زیادی به ولکس سی۳۰ داشته و قطعاً از طراحی ظاهری سدان چینی مذکور در بحث ترسیم شمایل سایپا شاهین الهامات بسیاری گرفته شده‌است.

حتی می‌توان پا را فراتر گذاشت و خودرو سایپا شاهین را فیس‌لیفتی نسبتاً جذاب از ولکس سی۳۰ در نظر گرفت. به هر حال طراحی خوشایند این خودرو به ویژه شمایل اسپرت چراغ‌های جلو، طرح سه‌بعدی و دلپسند سپر به همراه حالت ساده اما خوشایند جلوپنجره، چهره‌ای زیبا و مطابق با سلیقه بسیاری از مشتریان ایرانی برای خودرو شاهین به ارمغان آورده‌است. برخی حجم پردازی‌های معقول و منطقی در بخش جانبی و روی درپوش موتور سبب شده تا نمایی خوش‌تراش و نسبتاً عضلانی را در بدنه این سدان کوچک ایرانی شاهد باشیم.

فرم نسبتاً زیبای چراغ‌های دوتکه عقب، به‌جز بخش کوچکی از آن که به نظر می‌رسد به اجبار روی در صندوق جانمایی شده، شمایلی جذاب و عامه‌پسند را به کمک طراحی خوشایند سپر و در صندوق برای این بخش از سایپا شاهین در پی داشته‌است. با این حال به نظر می‌رسد بخش کوچک چراغ‌های عقب که با فرم هندسی نامتناسب و ساده روی در صندوق ضمیمه شده، تأثیری نامطلوب در هماهنگی بصری اجزای این قسمت از خود بر جای گذاشته باشد. به‌طور کل، طراحان شاهین موفق شده‌اند المان‌های اصلی طرح بدنه این خودرو را به شیوه‌ای نسبتاً هماهنگ و معقول و در قالب بدنه‌ای زیبا و چشم نواز در کنار یکدیگر قرار داده و آن را در چهارچوب خودرویی عامه‌پسند و مناسب برای بازار خرید و فروش خودرو در ایران به سرانجام برسانند.

نمای داخلی

طراحی داخلی شاهین نیز در نوع خود (دنده‌ای و اتومات) و در مقایسه با بسیاری از تولیدات دیگر این شرکت، جذاب و مدرن‌تر به نظر می‌رسد. طراحی تقریباً زیبای کنسول میانی داشبرد به همراه فرم مناسب غربیلک فرمان و حالت اسپرت پنل کیلومترشمار پشت آن، جلوه‌ای چشم‌نواز و تقریباً همه‌پسند از فضای داخلی شاهین به نمایش می‌گذارد. سطح کیفی متریال کابین نیز گرچه احتمالاً چندان مرغوب نیست اما نسبت به سایر محصولات سایپا نظیر کوییک، تیبا و ساینا، باکیفیت‌تر است

حضور چهار سرنشین بزرگسال با قد متوسط در این خودرو با محدودیت خاصی مواجه نیست. صندوق عقب سایپا شاهین نیز حدود ۴۲۰ لیتر فضا در اختیار وسایل و اسباب کاربران قرار داده و حجم آن جهت مسافرت‌های خانوادگی کاملاً قابل قبول و مناسب خواهد بود. به‌طور کلی طراحی داخلی سایپا شاهین در نوع خود جذاب و کاربردی به نظر رسیده و می‌تواند نظر مشتریان این بخش بازار را تا حد زیادی به خود جلب کند.

ویژگی‌های فنی

سایپا شاهین نخست قرار بود از موتور ۱٫۶۵ لیتری خودرو برلیانس اچ۳۳۰ استفاده کند، اما به دلیل تحریم‌های ۱۳۹۷ و خروج برلیانس از ایران این موضوع منتفی شد.در پایان تصمیم گرفته‌شد که از نمونه تقویت‌شده و دارای توربوشارژر پیشرانه خودروی هشت سوپاپ تیبا در این خودرو استفاده شود.

 موتور توربوشارژر این خودرو ۱۱۰ اسب بخار قدرت و ۱۷۸ نیوتون متر گشتاور تولید می‌کند که در مقایسه با پیشرانه‌های TU5 و EF7 دارای قدرت برابر اما گشتاور بیشتری است.

پلت‌فرم شاهین بنابر ادعای سازنده داخلی‌سازی شده‌است. اما اساس اولیه آن مشابه با پلت فرم تویوتا بلتا (پلت‌فرم بی تویوتا) است. همچنین مشابهت‌های بسیاری میان طراحی، مشخصات فنی و پلت‌فرم این خودرو با ولکس سی۳۰ دیده می‌شود. سعید ویسه، مسئول پروژهٔ اس‌پی۱۰۰ سایپا می‌گوید پلت‌فرم این خودرو، XP90 مورد استفاده در تویوتا یاریس ۲۰۰۵ است که شرکت سایپا در آن تغییراتی انجام داده‌است.

تنها تفاوت پیشرانهٔ شاهین با اعضای هم‌خانوادهٔ خود، مجهز بودن به توربوشارژر یا پرخوران است که باعث می‌شود قدرت این موتور از ۸۷ اسب بخار با تنفس طبیعی به ۱۱۰ اسب بخار با توربوشارژ برسد. شاهین با جعبه دندهٔ ۵ سرعته دستی به مشتریان عرضه شده و در آینده نیز مدل اتوماتیک آن به بازار می‌آید.

برخی منابع ادعا کرده‌اند که شاهین اتوماتیک موتور و گیربکسی مشابه با تارا اتوماتیک خواهد داشت. سایپا شتاب ۰ تا ۱۰۰ شاهین را اعلام نکرده‌است؛ اما بعضی تست‌های شخصی ۱۳ ثانیه را برای این سدان جمع و جور شهری ثبت کرده‌اند. در صورتی که اگر موتور شاهین ۱۶ سوپاپ بود، احتمالاً در ۸–۹ ثانیه به به سرعت ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت می‌رسید.