کلیات
آبسه، حفره یا بافتی پر از چرک است که در اطراف ریشه دندان عفونی ایجاد میشود و میتواند همه گروههای سنی (از پیر تا جوان) را درگیر کند. این عارضه، در اثر عفونت باکتریایی ایجاد میشود که در صورت درمان بهموقع، مشکلی ایجاد نمیکند اما در غیر این صورت، میتواند از فک به گردن، سر یا سایر اعضای بدن گسترش یابد. آبسه دندان، بهخودیخود برطرف نمیشود و برای درمان آن باید به دندانپزشک یا متخصص درمان ریشه مراجعه کرد.
انواع آبسه دندان
آبسه دندان به چند دسته کلی تقسیم میشود:
۱- آبسه پریودنتال (Periodontal Abscess)
آبسه پریودنتال که همچنین تحت عنوان آبسه جانبی یا آبسه پاریتال نیز شناخته میشود بر استخوان کنار دندان شما تأثیر میگذارد. این ضایعه، یک وضعیت اورژانس دندانی شایع و دردناک است که در نتیجه تجمع باکتری یا گیر افتادن جسم خارجی در کیسههای پریودنتال ایجاد میشود. این مشکل بیشتر افراد دچار بیماری پریودنتال فعال را تحت تاثیر قرار میدهد و نیاز به مدیریت سریع و طولانیمدت دارد.
۲- آبسه ژنژیوال (Gingival Abscess)
آبسه ژنژیوال یا لثه، یکی از انواع آبسه دندان است که بین لثه و دندان ایجاد میشود. این امر به دلیل عفونت باکتریایی که در نتیجه پوسیدگی دندانی، مسواک زدن نادرست، شکستگی دندان، گیرکردن غذا در خط لثه و یا زمانی که خونریزی در خط لثه اتفاق میافتد، ایجاد میشود. آسیب تروماتیک یا وارد آمدن نیروی بیش از حد روی دندان – در اثر ارتودنسی – نیز میتواند باعث بروز این نوع آبسه شود.
۳- آبسه پریآپیکال (Periapical Abscess)
این آبسه در انتهای ریشه دندان شما شکل میگیرد. به طوری که گاهی اوقات، چرک ناشی از عفونت دندان از نوک ریشه و از طریق استخوان به داخل لثه پخش میشود، بنابراین لثهها در نزدیکی ریشه دندان متورم میشوند. تورم ناشی از چرک، اغلب علت درد شدید دائمی است که هنگام جویدن بدتر میشود.
در این مورد، بسته به محل دندان، عفونت ممکن است به بافتهای نرم گسترش یابد و باعث تورم در فک، کف دهان یا ناحیه گونهها شود. در نهایت، بافت ممکن است باز شود و به چرک اجازه تخلیه بدهد. لازم به ذکر است که عفونتهایی که برای تأثیر بر راه هوایی گسترش مییابند میتوانند جدی و حتی تهدیدکننده زندگی باشند؛ بنابراین در این نوع از آبسه باکتری از پالپ (داخلیترین قسمت دندان) عبور میکند و میتواند تا ریشه دندان نفوذ کرده و آبسه پری اپیکال را ایجاد کند.
آبسه دندان عقل (Wisdom Tooth Abscess)
دندانهای عقل، آخرین مجموعه از دندانهای آسیاب پشتی است که در بسیاری از موارد نهتنها هیچ عملکرد موثری نداشته بلکه باعث بروز مشکلات سلامت دهان و دندان میشوند. مسواک زدن و نخ دندان کشیدن این دندانها به دلیل موقعیت آنها در پشت دهان نیز اغلب دشوار است. ازاینرو، دندانهای عقل، هم به سبب نهفتگیشان و هم سلامت ضعیف دهان، گاهی میتوانند منجر به بروز عفونت شوند که با بدتر شدن این امر، ممکن است شاهد آبسه دندان باشید.