کلیات
هت‌تریک (انگلیسی: Hat-trick) یا سه‌گُله یک اصطلاح ورزشی است که به دستیابی به موفقیت، امتیاز یا گل در ۳ بار که معمولاً پیاپی هستند، گفته می‌شود. این واژه نخستین بار در ورزش کریکت، برای توصیف بازی‌های خوب اچ‌اچ استفنسن، بازیکن انگلیسی در سال ۱۸۵۸ و نخستین بار در سال ۱۸۷۸ در منابع چاپی به کار رفت.[۴]سادیو مانه سریعترین هتریک را در فوتبال در بازی ساوت همپتون با استون ویلا با زمان ۱۷۶ ثانیه در برابر استون ویلا انجام داده‌است.
هتریک در فوتبال یکی از پرکاربردترین اصطلاحات بازی‌های حساس و حرفه‌ای فوتبال است که شاید بازیکنان خط حمله، بیشتر قدرت خود را در هتریک نمایش داده‌اند و هتریک کریستیانو رونالدو، هتریک لیونل مسی و گلزنان برتر مطرح‌ترین تیم‌ها و باشگاه‌های فوتبال بارها و بارها شنیده شده‌است. هتریک یا به صورت صحیح هت تریک (Hat trick) به معنی «سه گله (۳ گل)” یا “فند کوب» اصطلاحی ورزشی است که به دستیابی به موفقیت، امتیاز یا زدن گل که ۳ بار پشت سر هم باشد گفته می‌شود. واژه هت تریک (که به اشتباه هتریک هم گفته می‌شود) نخستین بار در ورزش کریکت، برای تعریف بازی‌های عالی ایچ ایچ استفنسن، بازیکن انگلیسی در سال ۱۸۵۸ و نخستین بار در منابع چاپی، در سال ۱۸۷۸ استفاده شد. سادیو مانه سریعترین هتریک فوتبال را در بازی “ساوتهمپتون-استون ویلاً با زمان ۱۷۶ ثانیه در برابر استون ویلا انجام داد. وی در حال حاضر در تیم لیورپول توپ می‌زند. واژه هت تریک فوتبال در زبان انگلیسی با خط فاصله (Hat-trick) نیز نوشته می‌شود، اما دیکشنری آکسفورد به صورت بدون فاصله نوشته‌است. علاوه بر اصلاح ۳ گله رایج در ورزش برای هت تریک (Hat Trick, hat-trick, Hattrick) نام یک بازی و یک شرکت نیز هست:
- هت تریک (بازی) (یک بازی استراتژی آنلاین مربیگری فوتبال است)
- هت تریک پروداکشنز (نام شرکت ساخت برنامه کمدی تلویزیونی در بریتانیا)
هت تریک در جام جهانی
زمانی که یک بازیکن می‌تواند در طول ۹۰ دقیقه بازی سه گل به ثمر برساند به اصطلاح فوتبالی هت تریک کرده‌است. در تاریخ بازی‌های جام جهانی فوتبال، ۴۸ هت تریک صورت گرفته که از این بین، تنها چهار بازیکن موفق شده‌اند دو بار در جام جهانی هت تریک کنند.
- ساندرو کوسیچ از مجارستان، در جام جهانی ۱۹۵۴، ژوست فونتین فرانسوی در جام جهانی ۱۹۵۸، گرد مولر آلمانی در جام جهانی ۱۹۷۰، گابریل باتیستوتا آرژانتینی در دو جام جهانی ۱۹۹۴ و ۱۹۹۸ رکورددار هت تریک با دو هت تریک هستند.
- ساندرو کوسیچ مجاری و گرد مولر آلمانی در دو دیدار متوالی جام جهانی هت تریک کردند.
- لازیو کیس مجاری در عرض هفت دقیقه در برابر ال سالوادور در جام جهانی ۱۹۸۲ سریعترین هت تریک را رقم زد.
- مارکوس کال کلمبیایی تمامی گل‌های هت تریک را از روی ضربه آزاد در جام جهانی ۱۹۶۲ برابر شوروی سابق به ثمر رساند.