کلیات

آستراخان یا آسترخان  مرکز استان آستراخان روسیه است.

شهر آستراخان از سال ۱۹۴۳ میلادی مرکز اداری منطقه آستراخان به‌شمار می‌رود. این شهر با ۱۵۳۴ کیلومتر فاصله از مسکو در کل استان نزدیک به یک میلیون جمعیت دارد. آستراخان پس از فروپاشی شوروی دوباره نقش خود را در حمل و نقل منطقه‌ای و بین‌المللی بازیافت.

 نام این شهر را در متون قدیمی فارسی به صورت هَشتَرخان، حاجی‌طرخان و حاجی‌ترخان هم نوشته‌اند. حاجی تَرخان صورت اصلی نام این شهر است و هنوز هم مسلمانان این منطقه نام شهر را حاج طرخان می‌دانند و در نوشته‌ها وگفته‌هایشان به همین نام یاد می‌کنند. (ترخان لقبی است در اصل ترکی). این لغت ترکیبی ترکی در سندی بنام دیوان لغات الترک محمود کاشغری مربوط به قرن دهم میلادی نیز آمده‌است لغت آستار و آستر لغتی ترکی به معنی پایین از ریشهٔ آست در مفهوم پایین و اوست به مفهوم بالا است که آستارا نیز از همین ریشه می‌باشد و آستار به معنی پوشش زیرین نیز از همین ریشهٔ ترکی است لغت ترکی خان و خاقان در مفهوم سلطان و پادشاه نیز لغتی بدیهی است که در انواع لغتنامه‌های قدیمی و جدید و در لغتنامه‌های دیوان لغات الترک و دهخدا و معین و سروری و جهانگیری و … بارها آمده‌است اکثر اهالی بومیِ این ناحیه مسلمان و شافعی مذهب هستند، شیعیان آذربایجانی نیز جمعیت زیادی از این منطقه را تشکیل می‌دهند. یک مسجد مختص شیعیان در روسیه در این شهر قرار داشته‌است.

آستراخان یکی از شهرهای روسیه است که قدمت آن به قرون وسطی می‌رسد. آستاراخان به دلیل دسترسی به مسیرهای هوایی، ریلی و دریایی یکی از شهرهای تجاری مهم روسیه بوده و علاوه بر گردشگران، مقصد بازرگانان و تجار کشورهای مختلف می‌باشد.

جمعیتی زیادی از بازرگانان ایرانی در این بندر فعالیت دارند.

ضمناً سرکنسولگری جمهوری اسلامی ایران و بندر بزرگ سالیانکا و شعبه میربیزنس بانک Мир бизнес банк با سرمایه ایرانی و مرکز تجاری ایرانیان در این بندر بررگ وجود دارد.

شهر آستراخان در جنوب شرقی نسبت به مسکو قرار دارد و بر روی ۱۱ جزیره واقع شده - حاشیه پست دریای خزر و در قسمت شمالی دلتای ولگا. در ساحل چپ ولگا بخش اصلی شهر قرار گرفته و در ساحل سمت راست حدود ۲۰ درصد از ساکنین شهر زندگی می‌کنند.

امروزه مرز استان آستراخان تا ولگاگراد می‌رسد. این استان به خاطر زیبایی‌هایش سال‌هاست که محل غیررسمی استراحت سران کشور است. به سبب آن که جنگ جهانی دوم به این شهر نرسید در آن بناهایی قدیمی می‌توان دید که مخصوص این شهر است و در بیشتر شهرها وجود ندارد.

دشت آستراخان دارای گنبدهای نمکی است که گاه ارتفاع آنها به ۱۵۰ متر می‌رسد. آب و هوای این منطقه قاره‌ای و خشک است. در این ایالت چندین دریاچه نمک و در اطراف مصب رود ولگا دریاچه‌هایی از آب شیرین وجود دارد. آب و هوای این منطقه به شدت قاره‌ای و بارانی است. دمای متوسط آن در ماه ژانویه منفی ۶ درجه و در ژوئن مثبت ۲۵ درجه و میزان بارش ۲۳۰ میلی‌متر در سال است.