کلیات
"دابه" به معنى" جنبنده" و" ارض" به معنى" زمین" است، و بر خلاف آنچه بعضى مىپندارند "دابه " تنها به جنبندگان غیر انسان اطلاق نمىشود، بلکه مفهوم وسیعى دارد که انسانها را نیز در بر مىگیرد، چنان که در آیه ۶ سوره هود مىخوانیم: وَ ما مِنْ دَابَّةٍ فِی الْأَرْضِ إِلَّا عَلَى اللَّهِ رِزْقُها:" هیچ جنبندهاى در زمین نیست مگر اینکه روزى او بر خدا است"؛ و در آیه ۶۱ سوره نحل آمده: وَ لَوْ یُؤاخِذُ اللَّهُ النَّاسَ بِظُلْمِهِمْ ما تَرَکَ عَلَیْها مِنْ دَابَّةٍ" اگر خداوند مردم را به خاطر ستمهایشان مجازات مىکرد، جنبندهاى را بر صفحه زمین باقى نمىگذاشت"؛ و در آیه ۲۲ سوره انفال مىخوانیم: إِنَّ شَرَّ الدَّوَابِّ عِنْدَ اللَّهِ الصُّمُّ الْبُکْمُ الَّذِینَ لا یَعْقِلُونَ:" بدترین جنبندگان نزد خداوند افراد کر و گنگى هستند که چیزى نمىفهمند".
اما در مورد تطبیق این کلمه، قرآن بطور سر بسته از آن گذشته، گویى بنا بر اجمال و ابهام بوده، تنها وصفى که براى آن ذکر کرده این است که با مردم سخن مىگوید، و افراد بى ایمان را اجمالا مشخص مىکند، ولى در روایات اسلامى و سخنان مفسرین، بحث هاى زیادى در این زمینه دیده مىشود که در یک جمع بندى مىتوان آن را در دو تفسیر خلاصه کرد:
۱- گروهى آن را یک موجود جاندار و جنبنده غیر عادى از غیر جنس انسان با شکلى عجیب دانستهاند، و براى آن عجائبى نقل کردهاند که شبیه خارق عادات و معجزات انبیاء است.
این جنبنده در آخر زمان ظاهر مىشود، و از کفر و ایمان سخن مىگوید و منافقین را رسوا مىسازد و بر آنها علامت مىنهد.
۲- جمعى دیگر به پیروى از روایات متعددى که در این زمینه وارد شده او را یک انسان مىدانند، یک انسان فوق العاده، یک انسان متحرک و جنبنده و فعال که یکى از کارهاى اصلیش جدا ساختن صفوف مسلمین از منافقین و علامتگذارى آنها است، حتى از پارهاى از روایات استفاده مىشود که عصاى موسى و خاتم سلیمان با او است، و مىدانیم عصاى موسى، رمز قدرت و اعجاز، و خاتم سلیمان، رمز حکومت و سلطه الهى است، و به این ترتیب او یک انسان قدرتمند و افشاگر است!
در حدیثى از حذیفه از پیامبر صلی الله علیه و آله و سلّم در توصیف" دابة الارض" چنین آمده است:
لا یدرکها طالب و لا یفوتها هارب فتسم المؤمن بین عینیه، و یکتب بین عینیه مؤمن و تسم الکافر بین عینیه و تکتب بین عینیه کافر، و معها عصا موسى و خاتم سلیمان:
" او به قدرى نیرومند است که هیچکس به او نمىرسد و کسى از دست او نمىتواند فرار کند، در پیشانى مؤمن علامت مىگذارد و مىنویسد مؤمن و در پیشانى کافر علامت میگذارد و مىنویسد کافر! با او عصاى موسى و انگشتر سلیمان است «۱».
"دابه" به معنى" جنبنده" و" ارض" به معنى" زمین" است، و بر خلاف آنچه بعضى مىپندارند "دابه " تنها به جنبندگان غیر انسان اطلاق نمىشود، بلکه مفهوم وسیعى دارد که انسانها را نیز در بر مىگیرد، چنان که در آیه ۶ سوره هود مىخوانیم: وَ ما مِنْ دَابَّةٍ فِی الْأَرْضِ إِلَّا عَلَى اللَّهِ رِزْقُها:" هیچ جنبندهاى در زمین نیست مگر اینکه روزى او بر خدا است"؛ و در آیه ۶۱ سوره نحل آمده: وَ لَوْ یُؤاخِذُ اللَّهُ النَّاسَ بِظُلْمِهِمْ ما تَرَکَ عَلَیْها مِنْ دَابَّةٍ" اگر خداوند مردم را به خاطر ستمهایشان مجازات مىکرد، جنبندهاى را بر صفحه زمین باقى نمىگذاشت"؛ و در آیه ۲۲ سوره انفال مىخوانیم: إِنَّ شَرَّ الدَّوَابِّ عِنْدَ اللَّهِ الصُّمُّ الْبُکْمُ الَّذِینَ لا یَعْقِلُونَ:" بدترین جنبندگان نزد خداوند افراد کر و گنگى هستند که چیزى نمىفهمند".
اما در مورد تطبیق این کلمه، قرآن بطور سر بسته از آن گذشته، گویى بنا بر اجمال و ابهام بوده، تنها وصفى که براى آن ذکر کرده این است که با مردم سخن مىگوید، و افراد بى ایمان را اجمالا مشخص مىکند، ولى در روایات اسلامى و سخنان مفسرین، بحث هاى زیادى در این زمینه دیده مىشود که در یک جمع بندى مىتوان آن را در دو تفسیر خلاصه کرد:
۱- گروهى آن را یک موجود جاندار و جنبنده غیر عادى از غیر جنس انسان با شکلى عجیب دانستهاند، و براى آن عجائبى نقل کردهاند که شبیه خارق عادات و معجزات انبیاء است.
این جنبنده در آخر زمان ظاهر مىشود، و از کفر و ایمان سخن مىگوید و منافقین را رسوا مىسازد و بر آنها علامت مىنهد.
۲- جمعى دیگر به پیروى از روایات متعددى که در این زمینه وارد شده او را یک انسان مىدانند، یک انسان فوق العاده، یک انسان متحرک و جنبنده و فعال که یکى از کارهاى اصلیش جدا ساختن صفوف مسلمین از منافقین و علامتگذارى آنها است، حتى از پارهاى از روایات استفاده مىشود که عصاى موسى و خاتم سلیمان با او است، و مىدانیم عصاى موسى، رمز قدرت و اعجاز، و خاتم سلیمان، رمز حکومت و سلطه الهى است، و به این ترتیب او یک انسان قدرتمند و افشاگر است!
در حدیثى از حذیفه از پیامبر صلی الله علیه و آله و سلّم در توصیف" دابة الارض" چنین آمده است:
لا یدرکها طالب و لا یفوتها هارب فتسم المؤمن بین عینیه، و یکتب بین عینیه مؤمن و تسم الکافر بین عینیه و تکتب بین عینیه کافر، و معها عصا موسى و خاتم سلیمان:
" او به قدرى نیرومند است که هیچکس به او نمىرسد و کسى از دست او نمىتواند فرار کند، در پیشانى مؤمن علامت مىگذارد و مىنویسد مؤمن و در پیشانى کافر علامت میگذارد و مىنویسد کافر! با او عصاى موسى و انگشتر سلیمان است «۱».
در مورد دابه الارض در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
" دابه" به معنى" جنبنده" و" ارض" به معنى" زمین" است، و بر خلاف آنچه بعضى مى پندارند "دابه " تنها به جنبندگان غیر انسان اطلاق نمى شود، بلکه مفهوم وسیعى دارد که انسانها را نیز در بر مى گیرد، چنان که در آیه ۶ سوره هود مى خوانیم: وَ ما مِنْ دَابَّةٍ فِی الْأَرْضِ إِلَّا عَلَى اللَّهِ رِزْقُها:" هیچ جنبنده اى در زمین نیست مگر اینکه روزى او بر خدا است".
کد خبر: ۹۹۹۹۵۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۶/۱۱