در مورد سند همکاری 25 ساله ایران و چین در ویکی تابناک بیشتر بخوانید

 

کلیات


سند همکاری ۲۵ ساله ایران و چین نام سندی راهبردی میان ایران و چین است که بر اساس اخبار منتشر شده، پیش نویس آن در تیرماه سال ۱۳۹۹ در هیأت دولت به ریاست حسن روحانی رئیس جمهور ایران بررسی و تأیید شد.  در نشست مذکور به وزارت خارجه ماموریت داده شد که طی مذاکرات نهایی با طرف چینی، بر اساس منافع متقابل بلندمدت، این برنامه را به امضای طرفین برساند.

تصویب سند 25 ساله ایران و چین در هیات دولت و چند نکته!

توضیحات رئیس جمهور در مورد سند


حسن روحانی  در مورد این سند همکاری در تاریخ ۳ تیرماه در هیأت دولت گفت: این همکاری، زمینه‌ای برای مشارکت ایران و چین در پروژه‌های اساسی و زیرساخت‌های توسعه‌ای از جمله طرح بزرگ کمربند ـ راه است و فرصتی برای جلب سرمایه‌گذاری در حوزه‌های مختلف اقتصادی از جمله صنعت، گردشگری، فناوری اطلاعات و ارتباطات خواهد بود.

رئیس‌جمهور با تأکید بر گسترش همکاری دو طرف در حوزه انرژی، توافق بر این برنامه را گامی مثبت در جهت افزایش اهمیت انرژی جهانی و توسعه پایدار منابع نفت و گاز و همچنین انرژی‌های تجدیدپذیر برشمرد و سرمایه‌گذاری مشترک در توسعه مناطق آزاد را برای ارتقای نقش این مناطق در تولید و تجارت بین‌المللی پرفایده دانست.

 

نظر کلی رهبر انقلاب در مورد سند 

رهبر معظم انقلاب اسلامی در تاریخ ۳ بهمن ۱۳۹۴ و در دیدار با رئیس‌جمهور چین اشاره به «تمایل و نگاه به شرق در ایران» در مقابل غرب کردند و فرمودند «روابط استراتژیک ۲۵ ساله با چین کاملا درست و حکمت آمیز است.»

 

ایشان در ادامه سخنان خویش با اشاره به سیاست‌های سلطه‌گرانه برخی کشور‌ها به ویژه آمریکا و همکاری غیرصادقانه آن‌ها با کشور‌های دیگر، افزودند: این وضعیت موجب شده که کشور‌های مستقل به دنبال همکاری‌های بیشتر با یکدیگر باشند و توافق ایران و چین برای روابط استراتژیک ۲۵ ساله در همین چارچوب است که باید با پیگیری جدی دو طرف، توافق‌ها حتماً به مرحله عملیاتی برسند.
رهبر انقلاب اسلامی همچنین با اشاره به تمایل و نگاه به شرق در فرهنگ ایرانی گفتند: غربی‌ها هیچ‌گاه نتوانسته‌اند اعتماد ملت ایران را جلب کنند.
 
 

منتقدان


بررسی ها نشان می دهد که عمده کسانی که در صف منتقدین این سند همکاری قرار دارند، رسانه ها و نیز کارشناسان بیگانه و دارای ضدیت با انقلاب اسلامی ایران هستند؛ کسانی که بعضاً این سند را نوعی ترکمانچای جدید می خوانند.

با این حال هستند افرادی نیز که در درون نظام تعریف می شوند، اما مواضع انتقادی علیه این سند همکاری دارند. 

محمود احمدی نژاد رئیس جمهور سابق کشورمان در اعتراض به نهایی شدن این سند سخنانی را مطرح کرد وی در تاریخ ۷ تیر ۱۳۹۹  در این باره گفت:  نمایندگان مجلس که این قرارداد را مورد تأیید قرار دادند از متن آن اظهار بی‌اطلاعی کرده‌اند و اکنون نیز شنیده‌ام که در حال مذاکره هستند و می خواهند یک قرارداد جدید ۲۵ ساله با یک کشور خارجی منعقد کنند و هیچکس هم خبر ندارد.

احمدی‌نژاد رویکرد مخفی نگهداشتن حقایق از ملت ایران را تقبیح کرد و گفت: مگر شما مالک کشور هستید که بدون اطلاع ملت و از کیسه ملت به دیگران می بخشید. ظرفیت هسته ای کشور و عزت ملت را دادید ؛ اما تحریم ها سر جایش باقی مانده است. اگر اجازه دهید ملت از محتوای توافقات و معاهدات با طرف‌های خارجی اطلاع پیدا کند، به نفع خود شما خواهد بود زیرا افکار ملت فعال می شود و پیشنهاد می‌دهد و مطالبه می‌کند و اگر خللی و یا اشکالی باشد ؛ اصلاح می شود.

حسن نوروزی، نمایند مردم رباط کریم در مجلس شورای اسلامی نیز پیشتر در مورد واگذاری جزیرۀ کیش به چینی‌ها، به رئیس‌جمهور ایران هشدار داده و گفته بود: «مذاکراتی از سوی دولت در حال انجام بود که جزیرۀ کیش به مدت ۲۵ سال به چینی‌ها واگذار شود.» او در همین زمینه به امتیاز صید ماهی در آب‌های جنوب کشور برای چینی‌ها اشاره کرد و گفت مذاکره‌هایی نیز دربارهٔ دریای خزر انجام شده‌است.

 

واکنش سخنگوی وزارت خارجه به انتقادات


سید عباس موسوی  (سخنگوی وزارت خارجه) ۹ تیرماه ۱۳۹۹ در مورد آخرین وضعیت سند همکاری‌های جامع و راهبردی ۲۵ ساله ایران و چین بیان کرد: این موضوع جدید نیست. در سفر رئیس‌جمهوری چین به تهران آنجا اعلام شد. همکاری‌های دو کشور راهبردی است و سندی هم در آنجا امضا شد. یکی از بند‌های آن سند، داشتن برنامه همکاری‌های راهبردی است که در سفر سال قبل ظریف به پکن، پیش‌نویس سند به چینی‌ها داده و تبادل نظر شد.

رییس مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه‌ای وزارت خارجه با تاکید بر اینکه همه گمانه‌زنی‌ها را رد می‌کنم و مفاد مطرح شده در رسانه‌ها واقعیت ندارد، یادآور شد: براساس نگاه راهبردی با دوستان خود، تلاش می‌کنیم رابطه خود را در دراز مدت تعریف کرده و به همین خاطر این سند امضا شده است. با سایر کشورهایی که رابطه دوستانه داریم براساس منافع مشترک و احترام متقابل چنین سندهایی را امضا کنیم.

موسوی با بیان اینکه احساس می‌کنم سند به گونه‌ای است که در آینده به‌طور کامل منتشر شود، عنوان کرد: همکاری‌های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی و... در این سند وجود دارد که پس از نهایی شدن منتشر می‌شود. طبیعی است که همکاری‌های راهبردی ایران و چین دشمن‌هایی داشته باشد که دست به فضاسازی بزند. این سند افتخارآمیز و به نفع روابط راهبردی دو کشور است.

 

مفاد قرارداد

هنوز جزئیات کامل این سند همکاری منتشر نشده است و مقامات ارشد دولت دوازدهم بیان می کنند که به محض نهایی شدن سند جزئیات آن اعلام خواهد شد، با این حال  در ۳ September ۲۰۱۹ وب‌سایت انگلیسی "پترولیوم اکونومیست" مدعی شد که اطلاعات مربوط به بخش هایی از این سند دست یافته است؛ اطلاعاتی که در یک گزارش مفصل در این وب سایت در همان تاریخ منتشر شد.  در این گزارش پترولیوم اکونومیست مدعی شد که بر اساس سند همکاری مورد اشاره چینی‌ها قرار است در قالب توافق شراکت جامع استراتژیک با ایران ۲۸۰ میلیارد دلار درصنعت نفت و گاز ایران سرمایه گذاری کنند. همچنین طرف چینی ۱۲۰ میلیارد دلار در حوزه توسعه زیر ساخت‌های تولید و حمل‌ونقل در ایران سرمایه‌گذاری می‌کند که بخش قابل توجهی از این سرمایه‌گذاری هم در پنج سال نخست انجام خواهد شد و مابقی آن دوره‌ای و براساس توافق دو کشور به بخش صنعت و حوزه حمل‌ونقل ایران تزریق می‌شود. در مقابل طرف چینی نفت و گاز را با سی درصد تخفیف و با مهلت باز پرداخت دوساله از ایران خریداری می‌کند و می‌تواند بازپرداخت را با یوان چینی انجام دهد. دو سوم مبلغ خرید نقد خواهد بود و یک سوم به شکل کالا و خدمات. بر اساس همین گزارش ادعا شده طرف چینی می‌تواند تا ۵۰۰۰ نیروی امنیتی چین را با هدف محافظت از سرمایه گذاری خود به ایران بیاورد. بر اساس این قرارداد، همچنین شرکت‌های چینی در تمامی پروژه‌های مربوطه در ایران حق تقدم دارند...

همچنین خبرگزاری ایسنا در گزارش خود در باره محتوای کلی این سند نوشت: بر اساس اطلاعات موثق  این سند با عنوان رسمی «برنامه همکاری‌های جامع ایران و چین» ثبت شده و حوزه‌های سیاسی، امنیتی، دفاعی، فرهنگی، کشاورزی، اقتصادی، علمی، جهانگردی، نفت و انرژی، زیرساخت‌های مخابراتی و فناوری ارتباطات، تجارت، بهداشت و سلامت و ... را شامل می‌شود. در برخی از بند‌ها صحبت از تسهیل سرمایه‌گذاری و فاینانس است و برخی از بند‌ها از حمایت‌های متقابل سیاسی در مجامع بین المللی می‌گوید. در حوزه نظامی و دفاعی موضوعاتی همچون آموزش، انتقال فناوری‌های دفاعی، مبارزه با تروریسم و رزمایش مشترک آمده است. از نکات بسیار مهم این سند می‌توان به توافق بر سر تجارت با ارز‌های ملی یاد کرد. همچنین در این سند بار‌ها به طرح بزرگ چین به نام «یک کمربند- یک راه» (طرحی بر بستر مسیر جاده ابریشم) اشاره شده و این که ایران می‌تواند ضمن مشارکت فعال در این طرح جهانی،  از فواید اقتصادی و صندوق اعطای وام این طرح نیز بهره‌مند شود. بر اساس این مدارک چین وارد کننده ثابت نفت از ایران خواهد بود و ایران نیز باید نگرانی‌های چین برای بازگشت سرمایه گذاری خود را برطرف کند. ارتقای همکاری‌های بانکی، مالی و بیمه‌ای و گشایش شعبات بانک‌های ایران و تاسیس بانک مشترک ایران و چین به ویژه ایجاد پیام رسان ملی میان دو کشور به جای سوییفت نیز مطرح شده است. کمک به ساخت خط آهن در نقاط مختلف کشور، افزایش صادرات فراورده‌های نفتی به چین، کمک و سرمایه گذاری در حوزه زیرساخت‌های انرژی فسیلی، سرمایه‌گذاری در تقویت کریدور‌های راهبردی که از ایران می‌گذرند، سرمایه‌گذاری برای توسعه تولید و صادرات انرژی از ایران به کشور‌های منطقه، مشارکت در توسعه همه جانبه سواحل مکران، کمک به ایران برای ایجاد نسل۵ اینترنت و تقویت شبکه ملی اطلاعات، سرمایه‌گذاری برای تولید انرژی‌های پاک در مناطق کویری ایران، کمک به توسعه صنعت صلح آمیزهسته‌ای  کشورمان و سرمایه‌گذاری در تامین واگن مترو و ساخت خطوط مترو در شهر‌های بزرگ و شهر‌های جدید ایران از جمله بخش‌های مهم سند است.


امضای سند

سند همکاری ۲۵ ساله ایران و چین در روز شنبه ۷ فروردین ۱۴۰۰ و با حضور مقامات ارشد چینی در تهران به امضای طرفین قرارداد رسید.  

 

استعفای لاریجانی

۲۰ مهرماه ۱۴۰۰ علی لاریجانی از مدیریت کلان این سند راهبردی استعفا داد.
 
 
آغاز رسمی همکاری
جمعه / ۲۴ دی ۱۴۰۰ وزیر امور خارجه کشورمان در پایان دیدارهای تفصیلی با وزیر خارجه چین گفت: در این سفر توافق کردیم که دو طرف اجرایی شدن و شروع عملیاتی شدن توافق همکاری های راهبردی و جامع ۲۵ ساله دو کشور را اعلام کنیم. 
حسین امیرعبداللهیان در ادامه افزود: ما همزمان با گفت‌وگوها در چین مقدماتی را فراهم کرده بودیم که بتوانیم امروز را روز شروع اجرای توافق جامع همکاری های راهبردی دو کشور اعلام کنیم.
 

 

در مورد سند همکاری 25 ساله ایران و چین در ویکی تابناک بیشتر بخوانید

صفحه درخواستی شما موجود نمی باشد.
nabzefanavari
ostanha
bato
farhangi
jahan
economic
sport
social
parliment
نبض بورس - داخلی - ستون چپ