کلیات
هدف همه کسانی که وارد بازار سرمایه میشوند افزایش داراییهایشان است؛ به همین دلیل مفهوم ارزش برای سرمایهگذاران و فعالان این بازار اهمیت ویژهای دارد. یکی از مواردی که کاربرد زیادی برای سرمایهگذاران دارد، مفهوم «ارزش خالص دارایی» Net Asset Value است.
ارزش خالص دارایی یا ارزش داراییهای خالص، شاخصی در بورس اوراق بهادار است، که برای ارزشیابی و برآورد ارزش ذاتی داراییهای شرکتهای سرمایهگذاری، استفاده میشود و از طریق کسر بدهی، از ارزش روز آن شرکت، بهدست میآید. با توجه با اینکه کلیه داراییهای یک شرکت سرمایهگذاری، صرف سرمایهگذاری در مبادلات اوراق بهادار میگردد، بهترین روش ارزشیابی داراییهای شرکتهای سرمایهگذاری، محاسبه ارزش خالص داراییهای آنها، در هر مقطع زمانی میباشد.
ارزش خالص داراییها در واقع همان تغییرات ارزش داراییها در کنار سود تقسیمی آنهاست که بر بازده کل کسب شده از سبد داراییها تاثیرگذار است.
توضیح دیگر اینکه ارزش خالص دارایی یک شرکت سرمایهگذاری حاصل تفاضل داراییها، از میزان کل بدهیهای آن است و برای محاسبه ارزش خالص دارایی روشهای مختلفی وجود دارد و در تمامی بازارهای بورس اوراق بهادار در پایان معاملات هر روز، ارزش خالص داراییهای شرکتهای سرمایهگذاری محاسبه می شود.
فرایند محاسبه
خرید واحدهای صندوق به معنی سهیم شدن در داراییهای صندوق است. ارزش این داراییها نیز با توجه به شرایط بازار دائماً تغییر میکند.
برای مثال، بخشی از داراییهای صندوق که به سهام شرکتها اختصاص یافته، با نوسانات روزانه سهام، بالا و پایین میرود. علاوه بر این، سود سهام تقسیم شده توسط شرکتها نیز به منابع صندوق اضافه شده و ارزش داراییهای آن و به طبع آن ارزش واحدهای خریداری شده را افزایش میدهد؛ بنابراین داراییهای هر صندوق روزانه ارزشگذاری میشود.
اگر بدهیهای صندوق را که عموما شامل بدهی بابت خرید سهام به کارگزاریها و بدهی به ارکان صندوق میشود از آن کم کنید، ارزش خالص داراییهای صندوق بدست میآید که با تقسیم آن بر تعداد واحدهای صندوق، میتوان ارزش خالص هر یک از واحدها یا NAV صندوق را بدست آورد.