کلیات
داریوش مهرجویی متولد ۱۷ آذر ۱۳۱۸ در تهران، فیلمساز، رماننویس و مترجم اهل ایران است. مهرجویی از چهرههای برجسته موج نو سینمای ایران بهشمار میرود.
تحولات زندگی
مهرجویی با ساخت فیلم گاو در سال ۱۳۴۸ نگاهها را متوجه سینمای ایران کرد و به موج نوی سینمای ایران شکل داد. پس از انقلاب ۱۳۵۷ مدتی از ایران مهاجرت کرد، اما چند سال بعد بازگشت و به فیلمسازی پرداخت و عضو پیوسته فرهنگستان هنر شد.
اثرگذاری
براساس نتایج یک نظرسنجی در سال ۱۳۸۳، مهرجویی با آفریدن هفت شخصیت بیشترین شخصیت سینماییِ ماندگار را در سینمای ایران خلق کردهاست. همچنین، شخصیت «هامون» در فیلمی به همین نام از مهرجویی، ماندگارترین شخصیت در تاریخ سینمای ایران دانسته شدهاست.
مهرجویی بارها دوّمین فیلمساز برتر تاریخ سینمای ایران برگزیده شده، از جمله در نخستین رأیگیری مجلّه فیلم به سال ۱۳۶۷ و در رأیگیری سال ۱۳۷۸ مجلّه دنیای تصویر و در نظرسنجی سال ۱۳۸۱ مجله نقد سینما.
او در رأیگیری ۱۳۹۸ مجلّه فیلم در میان کارگردانان ایرانی اوّل شد. هرچند از آغاز فعالیت فیلمسازی تاکنون شماری از فیلمهایش توقیف شده، مهرجویی همچنان فیلم میسازد.
بخشی از زندگینامه مهرجویی
داریوش مهرجویی در ۱۷ آذر ۱۳۱۸ در تهران در خانوادهای از طبقه فرودست جامعه بهدنیا آمد. او در کودکی تحت تأثیر مادربزرگش که مسلمانی معتقد بود قرار گرفت. مهرجویی در مصاحبهای در سال ۱۳۵۱ در این باره میگوید: «مادر بزرگم از آن نمازخوانهای دوآتشه بود؛ و تحت تأثیر فضای روحانی او، من هم از سن هفت تا پانزدهسالگی، شده بودم یک مسلمان واقعی. نماز و روزهام یک بار هم ترک نمیشد. [...] اما از پانزده سالگی به بعد، درست آن موقعی که نماز و روزهام به حساب میآمد، شک در دلم نشست.»
در نوجوانی به موسیقی علاقهمند شد و مدت کوتاهی در کلاس آموزش موسیقی آقای زندی شرکت کرد. نزد پدرش که موسیقی ایرانی را خوب میشناخت به نواختن سنتور پرداخت و بعد با موسیقی کلاسیک غربی آشنا شد و به نواختن پیانو و نوشتن قطعاتی برای پیانو پرداخت.
تحصیلات
در هفدهسالگی به سینما علاقهمند شد و برای درک بهتر فیلمهای روز به آموختن زبان انگلیسی پرداخت. تحصیلات مقدّماتی را در تهران به پایان برد و یک سال در هتل آتلانتیک مدیر شد و سپس بیست ساله بود که برای ادامهٔ تحصیل به کالیفرنیا رفت. نخست به خواندن سینما روی آورد اما خیلی زود سینما را رها کرد و به فلسفه پرداخت و در سال ۱۳۴۴ از دانشگاه یوسیالای لیسانس فلسفه گرفت.
در همین سال سردبیری نشریهٔ پارس ریویو در لس آنجلس را بهعهده گرفت و سال بعد به تهران آمد و در سال ۱۳۴۶ نخستین فیلم خود به نام الماس ۳۳ را که فیلمی بسیار پرهزینه بود ساخت.
این فیلم در ۵ بهمن ۱۳۴۶ در تهران روی پرده رفت و فروش متوسطی داشت و با توجه به هزینهٔ بالای ساخت شکستی تجاری محسوب شد و توجه منتقدان را هم چندان به خود جلب نکرد.
سال ۱۳۴۸ با همکاری غلامحسین ساعدی فیلمنامهٔ گاو را از روی یکی از داستانهای کوتاه مجموعهٔ عزاداران بیلِ ساعدی نوشت و فیلم کرد. این فیلم جوایز متعددی را در جشنوارههای بینالمللی به ارمغان آورد. گاو هم از نظر تجاری هم از نظر هنری فیلم موفقی از کار درآمد و فصل جدیدی در سینمای ایران گشود. از آن زمان همواره، به جز وقفهٔ چند سالهٔ پس از انقلابِ ۱۳۵۷ و رویدادهای پس از آن که منجر به مهاجرتش به فرانسه شد، مهرجویی یکی از فیلمسازان مطرح و پرکار ایرانی بودهاست. وی همچنین از اعضای هیئتمدیره موزه هنرهای معاصر تهران بودهاست.
ازدواج ها
مهرجویی ابتدا با فریار جواهریان (مهندس معمار و طراح صحنه) ازدواج کرد. حاصل این ازدواج دو فرزند با نامهای مریم و صفا بود. سپس با وحیده محمّدی فر ازدواج کرد و حاصل این ازدواج دختری به نام مونا است.
قتل فجیع در خانه
داریوش مهرجویی و همسرش وحیده محمدیفر، در تاریخ ۲۲ مهر ۱۴۰۲ در ویلایشان در شهر کرج به قتل رسیدند. این خبر در تاریخ ۲۳ مهر توسط محمدمهدی عسگرپور، رئیس هیئترئیسه خانه سینما، و همچنین توسط یکی از سینماگران حاضر در محل وقوع حادثه تأیید شد.
حادثه در مشکیندشت کرج رخ داده و دختر داریوش مهرجویی ماجرا را به پلیس گزارش دادهاست. تحقیقات انتظامی دربارهٔ عاملان و انگیزه این قتلها هنوز به صورت رسمی منتشر نشدهاند و جزئیات بیشتری در دسترس نیستند.قبل از این حادثه، وحیده محمدیفر، نویسنده و همسر داریوش مهرجویی، در صفحه شخصی خود در شبکههای اجتماعی از تهدیدهای «شخصی ناشناس با لهجه غیر ایرانی» با چاقو اطلاع داده بود.
جوایز
او جوایز متعدد بینالمللی دریافت کردهاست که میتوان به جایزه صدف طلایی بهترین فیلم جشنواره فیلم سنسباستین، سه جایزه ذکر ویژه و جایزه بخش نگاه نو و جایزه فیپرشی از جشنواره فیلم برلین، جایزه فیپرشی جشنواره بینالمللی فیلم ونیز، و جایزه هوگو نقرهای جشنواره بینالمللی فیلم شیکاگو اشاره کرد.
در آبان ۱۳۹۳ نیز در سفارت فرانسه در تهران از سوی سفیر فرانسه جایزه شوالیه ادب و هنر فرانسه به داریوش مهرجویی اهدا شد. او همچنین داور جشنوارههای سینمایی زیادی بودهاست. علاوه بر فعالیت در سینما، به نوشتن رمان و نیز ترجمه هم میپردازد. غیر از گاو، از دیگر فیلمهای مهمّ وی میتوان به اجارهنشینها (پرفروشترین فیلم ۱۳۶۶ ایران)، هامون، سارا، پری، لیلا و درخت گلابی اشاره کرد.
نبض خبر
امرالله صابری بازیگر توانمند سینما امروز بدرود حیات گفت. صابری در سال ۱۳۲۰ در شهر تنکابن متولد شد. وی لیسانس کارگردانی و بازیگری از دانشگاه دولتی هانوفر آلمان بود. بازی در تئاتر را از سال ۱۳۴۷ و همکاری با تلویزیون را از همین سال آغاز کرد. بازی در سینما را هم از سال ۱۳۵۱ با نقش کوتاهی در «پستچی (فیلم ۱۳۵۱)» به کارگردانی داریوش مهرجویی شروع کرد. بلوچ، گوزنها، غزل، دایره مینا، سفر سنگ، مدرسهای که میرفتیم، هامون، خط قرمز، ترن از فیلمهای شاخص وی بودند و آخرین نقش آفرینیاش در فیلم لامینور بود. بازی او در مقابل خسرو شکیبایی یکی از درخشانترین نقش آفرینیهایش است. سکانس مشهور بازیاش در این فیلم را میبینید.
کد خبر: ۱۱۹۵۳۸۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۰۶
وقایع اتفاقیه
تصاویر قدیمی از سالهای دهه 50 از گردشها و معاشرتهای سهراب سپهری، داریوش شایگان، داریوش مهرجویی ، ابوالقاسم سعیدی، گلی ترقی و رضا علوی ثبت شده است. روایت شایگان، ترقی و مهرجویی از این دورهمیها را به همراه این تصاویر میبینید.
کد خبر: ۱۱۸۹۲۱۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۰۱
فیلمهای پیش از انقلاب، آینه تاریخی که نمایش داده نمیشود
انفعالی که تاکنون در این زمینه به دلیل محافظه کاری بیش از حد وجود داشته، منجر به روایت یک طرفه از تاریخ شده و تداوم این وضعیت به کشور لطمه جدی میزد؛ برای نمونه مستند «گنجینه ملی جواهر» اثر ابراهیم گلستان در شبکه منوتو پخش شد اما تنها بخشی از آن که گنجینه را نشان میداد و مابقیاش سانسور شد!
کد خبر: ۱۱۳۷۹۲۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۰۸
سکانس طلایی؛
فیلم مدرسهای که میرفتیم به کارگردانی داریوش مهرجویی و نویسندگی فریدون دوستدار و داریوش مهرجویی بر اساس داستان حیاط پشتی مدرسه عدل آفاق نوشته فریدون دوستدار محصول سال 1359 است. گروهی از دانش آموزان یک مدرسه تصمیم به اجرای نمایش میگیرند که اینکار با مخالفت معاون مدرسه که در غیاب مدیر به اداره امور میپردازد و تنبیه از جانب او مواجه میشوند. سپس دانش آموزان با درست کردن یک روزنامه دیواری به انتقاد از شرایط مدرسه می پردازند. با آمدن ناظم، او طبق معمول روزنامه دیواری را لوله میکند و میزند توی سر بچهها و جلوی تئاتر مدرسهای آنها را هم میگیرد. اما یک از معلمان و یک کتابدار که از دست ناظم مستبد و زورگوی مدرسه حرص میخورند و با کمک معلمهای دیگر او را سر جایش مینشانند و دومرتبه روزنامه بهجای اولش برمیگردد. علی نصیریان، عزتالله انتظامی، امرالله صابری، قاسم سیف، فرشید هستهای، بابک برزویه و... در این فیلم مقابل دوربین فرخ مجیدی بازی کردند و منوچهر اولیایی این اثر را تدوین کرد. سکانسهایی از این فیلم سینمایی را در تابناک تماشا میکنید.
کد خبر: ۱۱۳۵۳۱۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۲۸
گزیده خبرهای «تابناک جوان» را اینجا بخوانید.
ما برای شما، در تابناک جوان هر روز گزیدهای از آخرین اخبار و مطالب جذاب پیرامون موضوعات کسب و کار، رسانه، فرهنگ و هنر، خانواده، نشاط و سرگرمی، جامعه و ... را تولید و/یا ارائه میکنیم. «تابناک جوان» برای انتشار مطالب ارسالی شما نیز آمادگی دارد! روی تیترها کلیک کنید تا گزارش کامل گزیده خبرهای «تابناک جوان» را بخوانید.
کد خبر: ۱۱۰۹۹۹۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۲۶
آقای ایل بیگی لطفا شفاف سازی نمایید سمت آقای محمدرضا شریفی نیای بازیگر در سازمان سینمایی چیست؟ بر اساس کدام قانون یک نسخه از پروانه نمایش فیلمی که اینجانب تهیه کرده ام به ایشان تحویل داده شده؟ به عنوان تهیه کننده «لامینور» اعلام می کنم آقای محمد رضا شریفی نیا هیچ سمت و مسئولیتی در این فیلم ندارند، آیا ایشان مسئول ابلاغ سانسور و ضبط ویدئو و گرفتن دستخط از کارگردانان در وزارت ارشاد شدهاند؟
کد خبر: ۱۱۰۹۰۷۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۲۰
گزیده خبرهای «تابناک جوان» را اینجا بخوانید.
ما برای شما، در تابناک جوان هر روز گزیدهای از آخرین اخبار و مطالب جذاب پیرامون موضوعات کسب و کار، رسانه، فرهنگ و هنر، خانواده، نشاط و سرگرمی، جامعه و ... را تولید و/یا ارائه میکنیم. «تابناک جوان» برای انتشار مطالب ارسالی شما نیز آمادگی دارد! روی تیترها کلیک کنید تا گزارش کامل گزیده خبرهای «تابناک جوان» را بخوانید.
کد خبر: ۱۱۰۸۹۴۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۲۰
کد خبر: ۱۱۰۸۸۰۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۱۹
همه راندهشدهها و غیرخودیها؛
کد خبر: ۱۱۰۸۷۷۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۱۸
بیانیه انجمن منتقدان سینما درباره رفتارهای اخیر با داریوش مهرجویی؛
آقایان!
فرصت تجدیدنظر در رای بد، برای چنین روزهایی گذاشته شده است. ما خواهان دلجویی از استاد #مهرجویی و رسیدگی به رفع موانع فیلم لامینور و اکران نوروزی آن هستیم. وقتی فيلمنامه يا فيلمي بطور كامل وارد شوراهاي پروانه ساخت يا نمايش مي شود و با مهر تاييد و موافقت از شورا بيرون ميآيد، براي تمديد زمان آن دیگر هیچ نيازی به تشكيل دوباره شورا نيست و این داستان محلی از اعراب ندارد. انجمن منتقدان و نویسندگان آثار سینمایی ایران درباره این روند سیاستگذاریها و شیوههای نظارتی و نحوه تعامل مدیران سینمایی با سینماگران، نگران است و هشدار میدهد.
کد خبر: ۱۱۰۸۷۲۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۱۸
گزیده خبرهای «تابناک جوان» را اینجا بخوانید.
ما برای شما، در تابناک جوان هر روز گزیدهای از آخرین اخبار و مطالب جذاب پیرامون موضوعات کسب و کار، رسانه، فرهنگ و هنر، خانواده، نشاط و سرگرمی، جامعه و ... را تولید و/یا ارائه میکنیم. «تابناک جوان» برای انتشار مطالب ارسالی شما نیز آمادگی دارد! روی تیترها کلیک کنید تا گزارش کامل گزیده خبرهای «تابناک جوان» را بخوانید.
کد خبر: ۱۱۰۸۵۴۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۱۸
به همه مدیران دولتی مسئول، محافل و شوراهای پنهان و آشکار میگوییم؛ لطفا جسارت داشته باشید و از پس پرده درآیید و صریح و روشن برای اهل فرهنگی که مهرجویی را از معدود نشانها و امضاهای فیلمهای ایرانی میدانند و برای مردمی که او را تعالی بخش سینمای ایران میدانند، بگویید که صلاح نمایش ندادن فیلم مجوز دار استاد بزرگ ما در چیست؟!
کد خبر: ۱۱۰۸۴۴۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۱۷
سخنان تلخ و غمانگیز پدر فرهیخته و فهیم سینمای ایران و یکی از پایه گذران سینمای موج نو، استاد داریوش مهرجویی ، دل هر ایرانی شیفته فرهنگ و هنر این سرزمین را بدرد میآورد! چه میکنید آقایان با سرمایه های گرانباری که مایه مباهات و افتخار ملت ما هستند! فَأَیْنَ تَذْهَبُونَ آقایان سازمان سینمایی!؟»
کد خبر: ۱۱۰۸۴۴۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۱۷
داریوش مهرجویی شب گذشته در ویدیویی که توسط مهدی خرم دل فیلمساز و روزنامه نگار منتشر شد، پروانه نمایش فیلمش را نشان داد و گله کرد که این پروانه اعتبار ندارد و اعلام کرد که مقابل وزارت ارشاد تحصن خواهد کرد.
کد خبر: ۱۱۰۸۴۴۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۱۷
گزیده خبرهای «تابناک جوان» را اینجا بخوانید.
ما برای شما، در تابناک جوان هر روز گزیدهای از آخرین اخبار و مطالب جذاب پیرامون موضوعات کسب و کار، رسانه، فرهنگ و هنر، خانواده، نشاط و سرگرمی، جامعه و ... را تولید و/یا ارائه میکنیم. «تابناک جوان» برای انتشار مطالب ارسالی شما نیز آمادگی دارد! روی تیترها کلیک کنید تا گزارش کامل گزیده خبرهای «تابناک جوان» را بخوانید.
کد خبر: ۱۱۰۸۳۶۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۱۷
سنتوری نیز پروانه نمایش گرفته بود، اما در آستانه اکران، از نمایش عمومیاش جلوگیری شد. دقیقاً پس از توقیف سنتوری، نسخه قاچاق فیلم نیز منتشر شد و فرامرز فرازمند تهیه کننده سنتوری سکته کرد و درگذشت. در نهایت فیلم به شکل محدود تنها در شبکه نمایش خانگی توزیع و به شکایت سازندگان فیلم از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی منتهی شد.
کد خبر: ۱۱۰۷۹۴۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۱۴
گزیده خبرهای «تابناک جوان» را اینجا بخوانید.
ما برای شما، در تابناک جوان هر روز گزیدهای از آخرین اخبار و مطالب جذاب پیرامون موضوعات کسب و کار، رسانه، فرهنگ و هنر، خانواده، نشاط و سرگرمی، جامعه و ... را تولید و/یا ارائه میکنیم. «تابناک جوان» برای انتشار مطالب ارسالی شما نیز آمادگی دارد! روی تیترها کلیک کنید تا گزارش کامل گزیده خبرهای «تابناک جوان» را بخوانید.
کد خبر: ۱۱۰۶۵۰۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۰۶
سکانس طلایی؛
فیلم سینمایی «بانو» به نویسندگی و کارگردانی داریوش مهرجویی محصول سال 1370 است. مریم، همسر محمود متوجه میشود که محمود برای پیوستن به زنی مطلقه قصد ترک و جدایی از او را دارد. بانو پس از تنها شدن، جهت تسکین دردش و برای یافتن همدم، کرمعلی باغبان همسایه و همسر بیمارش را به خانه مجلل خود دعوت میکند. فیلم، شرح احوال بانو است که با حضور مهمانان جدید در خانه خود، در ابتدا احساس خشنودی میکند، ولی به تدریج متوجه دزدیهای قربان سالار که از خویشاوندان کرمعلی است و به واسطه او مهمان بانوشدهاست میشود. از هم پاشیدگی روحی بانو و نا بسامانیهایی که پس از ورود مهمانان رخ میدهد بانو را به سمت تصمیم جدیدش که تغییری در زندگی او به وجود خواهد آورد سوق میدهد. بانو که تجربیات جدید روحی را پشت سر گذاشته است در انتها همسرش را که برای جبران و عذرخواهی به سوی او بازگشته، ترک میکند. بیتا فرهی، عزتالله انتظامی، خسرو شکیبایی، گوهر خیراندیش، فردوس کاویانی، حمیده خیرآبادی، فتحعلی اویسی، سیما تیرانداز، محمود کلاری، میرصلاح حسینی، جلال مقدم و ملیحه نصیری در این فیلم مقابل دوربین تورج منصوری بازی کردند. ناصر چشم آذر موسیقی متن این فیلم را ساخت و حسن حسندوست این اثر را تدوین کرد. سکانسهایی از این فیلم سینمایی را در تابناک تماشا میکنید.
کد خبر: ۱۰۷۲۵۵۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۶/۲۰
عکس مربوط به جشنواره فیلم توکیو در سال ۱۹۹۰ میلادی در ژاپن است، داریوش مهرجویی و خسروشکیبایی با فیلم هامون در این جشنواره حضور داشتند.
کد خبر: ۱۰۲۹۴۱۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۱/۰۲
سکانس طلایی؛
فیلم سینمایی «پستچی» به نویسندگی و کارگردانی داریوش مهرجویی بر اساس نمایشنامه ویتسک نوشته گئورک بوخنر محصول سال 1351 است. تقی پستچی در خانه اربابیش با همسرش زندگی میکند و شخصیت عصبی و نامتعادلی دارد. دکتر معالجش دامپزشکی است که او را با داروهای گیاهی درمان میکند. مهندس، برادرزاده ارباب از فرنگ باز میگردد و این آغاز یک خیانت و جنایت است. علی نصیریان، عزتالله انتظامی، ژاله سام، بهمن فرسی، احمدرضا احمدی، عصمت صفوی، امراله صابری، ایرج راد و... در این فیلم مقابل دوربین هوشنگ بهارلو بازی کردند. هرمز فرهت موسیقی متن این فیلم را ساخت و طلعت میرفندرسکی این اثر را تدوین کرد. سکانسهایی از فیلم پستچی را در تابناک تماشا میکنید.
کد خبر: ۹۷۸۱۹۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۲/۲۵