کلیات
موصل شهری در شمال عراق، مرکزاستان نینوا و پرجمعیتترین شهر عراق پس از بغداد و مرکز اقتصادی شمال کشور میباشد؛ بخش اصلی شهر در کرانه شرقی دجله جای گرفتهاست و در کرانه غربی آن، بازماندههای شهر باستانی نینواست. موصل در سدههای دهم و یازدهم میلادی/ سوم و چهارم هجری، پایتخت دولتهای جداشده از عباسیان مانند حمدانیان بود.پس از جنگ جهانی اول، مدتی از امپراتوری عثمانی بهدست امپراتوری بریتانیا افتاد. این شهر در تاریخ۱۰ ژوئن ۲۰۱۴ در سیطره داعش قرار گرفت و پس از مدت ها نبرد آزاد شد.
تاریخچه
موصل در آغاز خلوان و در دوران ساسانیان بوذاردشیر نام داشت. نام بوذاردشیر منسوب به اردشیر بابکان -بنیادگذار دودمان ساسانی- بود. مسیحیت از سدهٔ دوم میلادی در این منطقه حضور داشتهاست.
در سال ۳۳۱ پیش از میلاد قوای هخامنشیان به وسیله اسکندر مقدونی در جنگ گوگمل در شرق موصل امروزی شکست سنگینی متحمل میشوند. آخرین ناحیه غربی ایران ساسانی که به دست تازیان افتاده بود سرزمین موصل بود که آن را به دو ناحیه تقسیم میکردند: ناحیه شهر زور و چامکان یا صامغان.
جغرافیا و مردم
جمعیت شهر موصل در ۲۰۰۸م، ۲٬۷۲۱٬۰۹۶ نفر سرشماری شد. ارتفاع آن از سطح دریا، ۲۲۰ متر است و در نزدیکی آن، چاههای نفت عین زاله قرار گرفتهاست. بیشتر مردم شهر عرب هستند، اما اقلیتهای قابل توجه کرد، ترکمن و آشوری نیز در شهر زندگی میکنند. جمعیت شهر در سال ۲۰۰۸ به یک میلیون و هشتصد هزار نفر رسیده بود، اما در سال ۲۰۱۴ حدود نیم میلیون نفر آواره شدند هرچند هنوز هم جمعیت شهر بیش از میلیون نفر است.
رود دجله از میان موصل میگذرد و پنج پل دو قسمت شهر را به هم پیوند میدهند. این شهر در ۳۹۶ کیلومتری شمال غربی بغداد قرار دارد.
در طول قرن بیستم موصل یادآور زندگی اقوام و مذاهب گوناگون در کنار یکدیگر بودهاست. پیش از پروژه عرب سازی موصل توسط صدام و حزب بعث موصل برای قرنها شهری عمدتاً کردنشین به حساب میآمد. ولی در این اواخر مردم عرب سنی عمده جمعیت مناطق شهری از جمله شهر موصل را شامل میشدند. مانند مناطق کناره رود دجله و در داخل شهر موصل. در امتداد رود دجله و دورتر به سوی شمال و مناطق روستایی، هزاران نفر آشوری، کرد، ترکمن و ارمنی و شبک زندگی میکردند.
برنامه عرب سازی که در دوران صدام و با نیروی حزب بعث انجام میشد، باعث شد تا برخی از این اقلیتها از مناطق شهری موصل خارج شده و به نزدکی مرزهای اقلیم کردستان بروند. با اشغال موصل توسط داعش، تنها عربهای سنی در شهر باقی ماندند و جمعیت این شهر از ۱٫۵ میلیون تن به یک میلیون تن کاهش یافت.
ویژگی های علمی فرهنگی
دانشگاه موصل که از مراکز علمی و تحقیقاتی عراق است در این شهر قرار دارد. مقبره چندین پیامبر از جمله یونس در موصل قرار دارد. این شهر تا سال ۲۰۱۴ مرکز تاریخی مسیحیان نسطوری محسوب میشد.
آزادسازی موصل
در روز ۲۶ مهر ماه ۱۳۹۵ عملیات نظامی مشترکی توسط نیروهای ائتلاف ضد داعش به رهبری آمریکا، ارتش عراق، بسیج مردمی عراق، نیروهای پیشمرگه کردستان عراق و برخی گروههای دیگر علیه داعش آغاز شد که نبرد وسیعی برای آزادسازی موصل از کنترل نیروهای داعش است. سرانجام پس از تقریباً ۹ ماه نبرد، در روز ۱۹ تیر ۱۳۹۶ شهر موصل بهطور کامل از گروه داعش پس گرفته شد.
پاکسازی موصل
آزادسازی موصل یا نبرد موصل عملیاتی است که از روز دوشنبه ۱۷ اکتبر ۲۰۱۶ به فرمان حیدر العبادی نخست وزیر عراق برای پس گرفتن موصل از سیطره داعش آغاز شد. موصل مرکز استان نینوا و دومین شهر بزرگ عراق در تابستان ۲۰۱۴ به اشغال گروه داعش درآمده بود.
با پیروزیهای نیروهای عراقی بر داعش در سال ۹۵ و اخراج داعشیان از این شهر، قسمتهایی از آن بطور کامل از نیروهای داعش، خالی شد. در ادامه این عملیات قسمتهای شمال و شمالشرق و دانشگاه موصل بطور کامل از نیروهای داعش پاکسازی شد.
پس از آن نیز فرودگاه موصل و نیروگاه برق الیرموک که اصلیترین نیروگاه شهر موصل محسوب میشود، از نیروهای داعش خالی و کاملاً آزاد شد.
کد خبر: ۴۱۶۳۱۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۳/۰۴/۲۳
کد خبر: ۴۱۶۲۹۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۳/۰۴/۲۳
استاندار نینوا گفت: تروریستهای داعش از عقبنشینی قریب الوقوع خود از موصل خبر داده اند و احتمال دارد اداره موصل به گروهک نقشبندیه واگذار شود.
کد خبر: ۴۱۶۰۲۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۳/۰۴/۲۳
کد خبر: ۴۱۲۶۴۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۳/۰۴/۱۰
منابع عراقی از ورود تک تیراندازان به موصل برای شکار تروریستهای وابسته به گروهک داعش و داوطلب شدن 50 هزار کربلایی برای جنگ با تروریسم خبر دادند.
کد خبر: ۴۱۲۳۷۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۳/۰۴/۰۹
استاندار فراري نينوا كه برادر رئيس سابق مجلس عراق است، درحال مذاكره با داعش براي آزادي اسبهاي اصيل خانوادهاش ميباشد.
کد خبر: ۴۱۱۸۳۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۳/۰۴/۰۸
یکی از این تروریست ها به نام ابو زید المهاجر که تبعه مغرب بوده و اقدام به سرقت از طلا فروشی ها کرده بود، توسط جنبش افسران آزاد به قتل رسید
کد خبر: ۴۱۱۳۳۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۳/۰۴/۰۶
کد خبر: ۴۱۱۰۱۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۳/۰۴/۰۴
استاندار فراری نینوا در اظهاراتی بدون اشاره به وجود تروریستهای داعش در موصل ، ورود نیروهای ارتش به این شهر را بعید دانست و مدعی شد که فقط ساکنان این شهر می توانند وارد آن شوند.!
کد خبر: ۴۱۰۴۴۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۳/۰۴/۰۲
عناصر مسلح داعش به مرقد دو پیامبر یونس و شیث در موصل حمله کردند.
کد خبر: ۴۰۹۱۹۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۳/۰۳/۲۸
رسانههای عراقی از عقب نشینی کامل عناصر گروه تروریستی-بعثی از شهر موصل خبر دادند.
کد خبر: ۴۰۹۱۶۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۳/۰۳/۲۸
جنگنده های F-16 ارتش ترکیه برای مشخص کردن موقعیت شهروندان ربوده شده این کشور توسط داعش، بر فراز موصل عملیات شناسایی انجام دادند.
کد خبر: ۴۰۸۹۲۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۳/۰۳/۲۷
نمایندگی اتحادیه اروپا در عراق از آتش زدن چندین کلیسا توسط داعش و تخریب قبر "ابن الاثیر" مورخ بزرگ اسلامی در موصل خبر داد.
کد خبر: ۴۰۸۶۷۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۳/۰۳/۲۶
کد خبر: ۴۰۸۶۳۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۳/۰۳/۲۶
150 مامور اطلاعاتی عربستان برای کمک به تروریستهای تکفیری بعثی وارد موصل شدهاند.
کد خبر: ۴۰۸۴۸۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۳/۰۳/۲۵
این خبرگزاری گزارش کرد که جنگنده های ترکیه به دنبال پرواز بهپادهای این کشور بر فراز شهر موصل به گشت زنی در حریم هوایی عراق پرداختند.
کد خبر: ۴۰۸۴۷۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۳/۰۳/۲۵
رسانههای عراقی اعلام کردند که غرب شهر موصل کاملا از کنترل گروه داعش خارج و در اختیار نیروهای ارتش قرار گرفته است.
کد خبر: ۴۰۸۱۷۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۳/۰۳/۲۴
جنگنده های ارتش عراق مناطق اطراف شهر موصل را که تروریستها در آنجا موضع گرفته بودند، بمباران کردند.
کد خبر: ۴۰۷۷۹۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۳/۰۳/۲۳
گزارش ها حاکی است در صورت منهدم شدن تاسیسات بزرگترین صد عراق در موصل توسط تروریست های داعش احتمال مرگ ۲۵۰ هزار نفر وجود دارد.
کد خبر: ۴۰۷۵۴۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۳/۰۳/۲۱
وزارت خارجه سوریه با صدور بیانیهای با ملت و دولت عراق در جریان حملات تروریستی گروههای وابسته به داعش در این کشور اعلام همبستگی کرد.
کد خبر: ۴۰۷۴۸۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۳/۰۳/۲۱