وضعیت احیای تالاب گاوخونی
به گزارش «تابناک»، مسعود میرمحمد صادقی روز جمعه در گفت و گو با ایرنا افزود: برغم کمبود شدید منابع آبی و دغدغه‌های تامین آب آشامیدنی، بهداشت و کشاورزی، این نهاد در دوره‌های آبیاری و ایام مختلف سال برای تخصیص آب زیست محیطی بویژه رساندن آب به تالاب بین‌المللی گاوخونی تلاش کرده است.
وی درباره حقابه زیست محیطی زاینده رود و این تالاب خاطرنشان کرد: بر اساس مصوبه شورای عالی آب در وزارت نیرو سالانه ۱۷۶ میلیون متر مکعب از محل سد زاینده رود باید برای حقابه زیست محیطی تالاب و رودخانه اختصاص یابد اما سازمان محیط زیست معتقد است که حقابه زیست محیطی این رودخانه و تالاب ۳۱۳ میلیون متر مکعب است که ۱۷۶ میلیون آن باید به گاوخونی برسد.
وی با اشاره به کارگروه احیای زاینده رود و تصویب نقشه راه مدیریت حوضه آبریز تصریح کرد: تشریک مساعی و رفع اختلافات و رسیدن به یک نتیجه سودمند از جمله ویژگی ها و اهداف تشکیل چنین کارگروه هایی به شمار می رود که نفع و ضرر تمامی بخش‌هایی که از آب رودخانه بهره می‌گیرند مورد بررسی قرار گرفته و حل و فصل شود.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای اصفهان ادامه داد: با وجود اینکه در مدت اخیر بخصوص در کشت بهاره(تابستانه) امسال حداقل آب برای کشاورزی اختصاص پیدا کرد اما آبی برای سرازیر شدن به سمت تالاب باقی نماند.
میرمحمد صادقی اضافه کرد: هندسه و نحوه قرار گرفتن شبکه‌های آبیاری کشاورزی در استان اصفهان و بویژه پیش از تالاب گاوخونی بگونه ای است که اگر آب برای کشاورزی در شرق اصفهان تخصیص یافته باشد به سمت تالاب نخواهد رفت و همه آن به کشت و کار تخصیص پیدا می‌کند.
وی درباره پیشنهاداتی مبنی بر رساندن آب بوسیله لوله به تالاب ، تصریح کرد: از لحاظ زیست محیطی و همانطور که مسئولان و دوستداران محیط زیست بیان می‌کنند آب باید بطور طبیعی و از بستر رودخانه عبور کرده و به تالاب برسد، علاوه بر آن باید بدانیم که خود رودخانه هم نیازمند جریان و حیات است تا پوشش گیاهی اطراف و حیات و سایر موجودات برای زندگی از آن بهره گیرند.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای اصفهان با تاکید بر اینکه موضوع آب چند وجهی است اظهارداشت: همکاری و مشارکت برای حل مشکلات و عمل به وظایف هر بخش برای احیای رودخانه و تالاب گاوخونی ضروری و لازم است.
زاینده‌رود به طول بیش از ۴۰۰ کیلومتر بزرگترین رودخانه منطقه مرکزی ایران است که از کوه‌های زاگرس مرکزی بویژه زرد کوه بختیاری سرچشمه گرفته و در کویر مرکزی ایران به سمت شرق پیش می‌رود و به تالاب گاوخونی در شرق اصفهان می‌ریزد.
این رودخانه که علاوه بر جاذبه تفریحی و فرهنگی، همواره نقشی مؤثر در کشاورزی و اقتصاد منطقه مرکزی کشورمان و هستی تالاب گاوخونی داشته است، در دهه‌های اخیر به علت کمبود بارش‌ها، خشکسالی‌های متوالی، تراکم جمعیت و افزایش برداشت به یک رودخانه فصلی تبدیل شد و در پایین دست در فصول گرم بویژه تابستان با خشکی مواجه شده است.
کاهش چشمگیر منابع آبی و خشکی زاینده‌رود اکنون در صدر چالش‌های فراروی این استان نظیر آلودگی هوا، ترافیک، فرونشست زمین و زیست محیطی است که به تاکید کارشناسان و مسوولان امر باید برای برون‌رفت این معضل اساسی فراگیر برنامه‌ریزی علمی و عملی پایدار با اجرای طرح‌های تامین آب صورت گیرد.
تالاب بین‌المللی گاوخونی واقع در شرق اصفهان یکی از بزرگترین و مهمترین تالاب‌های ایران محسوب می‌شود و در طول تاریخ علاوه بر ایجاد فضای فرح بخش در شرق اصفهان، مامنی برای پرندگان مهاجر و جانوران آبی و منبع درآمد و آسایش ساکنان این منطقه بوده است.
این تالاب که منطقه‌ای به وسعت ۴۷۶ کیلومتر مربع در ۱۶۷ کیلومتری جنوب شرق اصفهان در کنار شهر ورزنه و در مجاورت تپه‌های شنی قرار دارد و در یک دهه گذشته در مدت کوتاهی آب در آن جریان داشت.
برداشت‌های بی رویه و غیرقانونی در بالادست، کاهش آب ورودی، تغییر اقلیم و خشکسالی و تامین نشدن حقابه‌های طبیعی از جمله چالش‌هایی عنوان می‌شود که حیات این تالاب را به خطر انداخته و به گفته مسوولان و کارشناسان محیط زیست، ادامه این روند می‌تواند تالاب گاوخونی را به کانون تولید گرد و غبار تبدیل کند و تا شعاع زیادی را تحت تاثیر قرار دهد بنابراین تامین حقابه آن ضروری است.
