بازدید 10859

نقش آفرینی اینفوگرافیک در مهار بحران سیل نوروزی ۹۸

دکتر مریم سلیمی*
کد خبر: ۸۸۸۶۳۱
تاریخ انتشار: ۱۱ فروردين ۱۳۹۸ - ۱۸:۵۲ 31 March 2019

یکی از نکات قابل تأمل در بهره گیری رسانه ها از اینفوگرافیک در جریان سیل نوروزی 98، توجه آنها به دیگر قابلیتهای اینفوگرافیک (علاوه بر اطلاع رسانی و خبررسانی) از جمله در حوزه هشدار دهی و ارائه پیش بینی از آینده و نیز تنویر افکار عمومی و از همه مهمتر، توجه به توان اینفوگرافیک به عنوان یک ابزار اثرگذار، در یاری به حل بحران بود.

بارش‌هایی که از آخرین روزهای سال 97 آغاز شده بود، از ابتدای نوروز 98 سبب جاری شدن سیل در استانهای گلستان و مازندران شد و این استانها را دچار خسارات جانی و مالی کرد. این در حالی بود که اولین واکنشها در قالب اینفوگرافیک به این حادثه از 3 فروردین آغاز شد و اولین توصیه های ایمنی برای مواجهه با سیل و نیز هشدار دهی با نگاه پیش بینی سیل طی روزهای آتی در استانهای مختلف، از 5 فروردین به بعد در قالب مذکور انتشار یافته و به اشتراک گذاشته شد. که این توجه در قالب اینفوگرافیک به سیل، در پی حادثه سیل شیراز افزایش یافت و تمرکز برخی آثار نیز بر رانندگی در سیل بود.

  • اینفوپاد

در این میان، رسانه های اجتماعی و پیام رسان های تلفن همراه می کوشیدند تا نبود رسانه های جمعی همچون مطبوعات را نیز جبران کنند. برخی کانالها همچون اینفوپاد (کانال اینفوگرافیک پایگاه اطلاع رسانی دولت) توجه به اینفوگرافیک را با نگاه خبررسانی و ارائه گزارشهایی بصری از نحوه امداررسانی به مناطق سیل زده آغاز کرد. از 3 فروردین تا 11 فروردین این کانال 7 اینفوگرافیک را منتشر کرد که عاری از بحث کیفیت آثار منتشره، بیشتر فراوانی را در بین رسانه ها به خود اختصاص داد.

  • خبرگزاری ایرنا

از دیگر رسانه هایی که عملکرد بصری قابل قبول در قالب اینفوگرافیک داشت (آنهم با وجود تعطیلات نوروزی و شیفت بودن عمده خبرگزاری ها)، خبرگزاری ایرنا بود. این خبرگزاری آثار مختلفی را با محوریتهای موضوعی هشدار دهی توأم با پیش بینی، اطلاع رسانی، خبررسانی و نقد و تحلیل منتشر کرد که غلبه با اطلاع رسانی بود.

  • هلال احمر

گرچه هلال احمر اطلاعیه های خود را در قالب نوشتاری در رسانه ها منتشر می کرد ولی در عین حال آثاری نیز از این سازمان، با عنوان اینفوگرافیک منتشر می شد که عمدتاً از محوریت موضوعی اطلاع رسانی و اطلاع رسانی و هشدار دهی با نگاه پیش بینی آینده برخوردار بودند. حتی بی بی سی فارسی، اثری را به نام این سازمان بازنشر کرد که «در سیل چگونه زنده بمانیم؟» نام داشت. هرچند این اثر، پیش از این نیز در مهر 97 منتشر شده بود. در حادثه اخیر، هلال احمر از عملکرد قابل قبولی در حوزه اطلاع رسانی در قالب اینفوگرافیک برخوردار بود که خود امتیازی مثبت برای فعالیت سازمان‌ها در حوزه اینفوگرافیک محسوب می شود آنهم در زمان بحران. امید است این نوع تفکر بصری، اشاعه بیشتری در سازمانها به ویژه قبل،حین و بعد از بحران داشته باشد.

  • اعتماد آنلاین

اعتماد آنلاین نیز از جمله رسانه هایی بود که با انتشار دو اثر اینفوگرافیک طی روزهای 3 و 6 فروردین کوشید تا با نگاه نقد و تحلیل و اطلاع رسانی به سیل بنگرد.

  • خبرگزاری شبستان

از خبرگزاری شبستان نیز دو اثر به نام اینفوگرافی با محوریت موضوعی اطلاع رسانی و هشدار دهنده توأم با پیش بینی منتشر شدکه برخی به واقع اینفوگرافیک نبودند.

  • خبرگزاری ایسنا

خبرگزاری ایسنا نیز با انتشار یک اثر در 6 فروردین ، تلاش کرد تا نقشی در اطلاع رسانی در حوزه سیل داشته باشد.

  • فارس پلاس/مشرق نیوز

از جمله کاربردهای جالب و متفاوت اینفوگرافیک در واکنش به بحران سیل نوروزی 98، تلاش برای تنویر افکار عمومی در پاسخ به این سوال که آب سیل پس از تخریب جاده توسط سپاه به شهر دیگر منتقل شد یا دریا!؟ توسط فارس پلاس/ مشرق نیوز بود.

  • خبرگزاری مهر

خبرگزاری مهر با یک اثر با عنوان «مرگبارترین سیل‌های اخیر در کشورهای پیشرفته» در 8 فروردین 98 کوشید تا توجه ای به موضوع سیل در نگاه بین المللی داشته باشد.

روابط عمومی برخی سازمانها و برخی مراکز تخصصی اینفوگرافیک نیز به انتشار آثاری اقدام کردند این در حالی است که از بسیاری از خبرگزاریهای مطرح و حتی پایگاههای خبری که پیشتر آثار اینفوگرافیک منتشر می کردند، آثار تولیدی به چشم نخورد و عمدتاً به بازنشر آثار اقدام نمودند.

در جدول زیر به بررسی آثار اینفوگرافیک منتشره در رسانه ها اقدام می شود با این توضیح که آثار موشن اینفوگرافیک نیز در برخی رسانه ها انتشار و بازنشر یافت.

ده نکته مهم برای مسافران و ساکنان غرب و جنوب ایران
ده نکته مهم برای مسافران و ساکنان غرب و جنوب ایران
روابط عمومی مرکز فوریتهای پزشکی اصفهان:
نکات زیر را برای رانندگی در شرایط سیل به خاطر بسپارید
روابط عمومی مرکز فوریتهای پزشکی اصفهان: نکات زیر را برای رانندگی در شرایط سیل به خاطر بسپارید
تنویر افکار عمومی (در پاسخ به این سوال که آب سیل پس از تخریب جاده توسط سپاه به شهر دیگر منتقل شد یا دریا!؟)
تنویر افکار عمومی (در پاسخ به این سوال که آب سیل پس از تخریب جاده توسط سپاه به شهر دیگر منتقل شد یا دریا!؟)
مرگبارترین سیلهای اخیر در کشورهای پیشرفته
مرگبارترین سیلهای اخیر در کشورهای پیشرفته
هشدار ایمنی به مسافران هنگام سیلاب
هشدار ایمنی به مسافران هنگام سیلاب
خطر سیل در کدام استانها وجود دارد؟
خطر سیل در کدام استانها وجود دارد؟
در کدام استانها خطر جاری شدن سیل وجود دارد ؟ (یازدهم تا سیزدهم فروردین 1398)
در کدام استانها خطر جاری شدن سیل وجود دارد ؟ (یازدهم تا سیزدهم فروردین 1398)
هلال احمر:
در سیل چگونه زنده بمانیم؟
هلال احمر: در سیل چگونه زنده بمانیم؟
توصیه های ایمنی در هنگام وقوع سیل
توصیه های ایمنی در هنگام وقوع سیل
کیف نجات برای سیل
کیف نجات برای سیل
چرا سیلهای شمال کشور ویرانگر شده اند؟
چرا سیلهای شمال کشور ویرانگر شده اند؟
اقدامات حیاتی هنگام وقوع سیلاب
اقدامات حیاتی هنگام وقوع سیلاب
توزیع خدمات هلال احمر در 8 روز ابتدای سیل استان گلستان
توزیع خدمات هلال احمر در 8 روز ابتدای سیل استان گلستان
نکات ایمنی برای رانندگی در سیل
نکات ایمنی برای رانندگی در سیل
چند نکته مهم برای آمادگی در برابر سیل
چند نکته مهم برای آمادگی در برابر سیل
اسکان اضطراری 4هزار و 400 مسافر نوروزی
اسکان اضطراری 4هزار و 400 مسافر نوروزی
شرایط جوی استانها ایران در 72 ساعت آینده
شرایط جوی استانها ایران در 72 ساعت آینده

نام رسانه

عنوان اینفوگرافیک

محور موضوعی

تاریخ انتشار

جمع

اینفوپاد (اینفوگرافیک پاد)- کانال اینفوگرافیک پایگاه اطلاع رسانی دولت

اقدامات امدادرسانی هلال احمر در سیل استان گلستان

خبررسانی

3 فروردین

1398

7

اقدامات امداد رسانی هلال احمر در سیل گلستان

خبررسانی

4 فروردین 1398

 

حضور امدادگران هلال احمر در سیل و کولاک مازندران و گلستان

خبررسانی

4 فروردین

1398

 

تأمین اقلام زیستی میان سیل زدگان گلستان

خبررسانی

5 فروردین 1398

 

اسکان اضطراری 4هزار و 400 مسافر نوروزی

خبررسانی

6فروردین 1398

 

اسکان اضطراری 4هزار مسافر نوروزی در بوشهر

خبررسانی

6 فروردین 1398

 

توزیع 1700 سبد غذایی و بهداشتی بین نیازمندران استان مازندران توسط هلال احمر

خبررسانی

8 فروردین

1398

ایرنا

خطر سیل در کدام استان‌ها وجود دارد؟

 

هشدار دهی توأم با پیش بینی

5 فروردين 1398

6

توزیع خدمات هلال احمر در 8 روز ابتدای سیل استان گلستان

 

خبررسانی

6فروردين 1398

 

هشدار ایمنی به مسافران هنگام سیلاب

اطلاع رسانی

۶ فروردین ۱۳۹۸

نکات ایمنی برای رانندگی در سیل

 

اطلاع رسانی

7 فروردين 1398

 

اقدامات حیاتی هنگام وقوع سیلاب

 

اطلاع رسانی

7فروردين 1398

 

پیشگیری ، حلقه مفقوده در مدیریت بحران

 

نقد و تحلیل

10 فروردین 1398

 

هلال احمر

در سیل چگونه زنده بمانیم؟

اطلاع رسانی

اثر بازنشر شده از مهر 1397

انتشار مجدد در 2 فروردین 1397

4

شرایط جوی استانها ایران در 72 ساعت آینده

هشدار دهی با نگاه پیش بینی آینده

7 فروردین 1398

10 نکته مهم برای مسافران و ساکنان غرب و جنوب ایران

اطلاع رسانی

6 فروردین 1398

 

در کدام استانها خطر جاری شدن سیل وجود دارد ؟ (یازدهم تا سیزدهم فروردین 1398)

هشدار دهی توأم با پیش بینی آینده

11 فروردین 1398

 

اعتماد آنلاین

چرا سیلهای شمال کشور ویرانگر شده اند؟

نقد و تحلیل

3 فروردین 1398

2

کیف نجات برای سیل

اطلاع رسانی

6 فروردین 1398

شبستان

اینفوگرافی/ چگونه هنگام وقوع سیل زنده بمانیم؟

اطلاع رسانی

6 فروردین 1398

2

اینفوگرافی/ پیش‌بینی وقوع سیلاب و طغیان رودخانه‌ها

هشداردهنده توأم با پیش بینی

6 فروردین 1398

ایسنا

اینفوگرافی / چند نکته مهم برای آمادگی در برابر سیل

اطلاع رسانی

6 فروردین 1398

 

فارس پلاس/ مشرق نیوز

همه جزئیات یک دستور

تنویر افکار عمومی (در پاسخ به این سوال که آب سیل پس از تخریب جاده توسط سپاه به شهر دیگر منتقل شد یا دریا!؟)

10 فروردین 1398

1

روابط عمومی مرکز فوریتهای پزشکی اصفهان

نکات زیر را برای رانندگی در شرایط سیل به خاطر بسپارید

اطلاع رسانی

6 فروردین 1398

1

خبرگزاری مهر

مرگبارترین سیل‌های اخیر در کشورهای پیشرفته

اطلاع رسانی

8 فروردین 98

1

باز نشر از خبرگزاری نسیم

توصیه های ایمنی در هنگام وقوع سیل

اطلاع رسانی

5 فروردین 1397

1

نخستین مرجع اینفوگرافیک

سیلاب

اطلاع رسانی

6 فروردین 1398

1

 

بررسی محوریت موضوعی قریب به 30 اثر اینفوگرافیک منتشر شده از 3 تا ظهر 11 فروردین نشان می دهد که 12 مورد جنبه اطلاع رسانی، 8 مورد خبررسانی، 4 مورد هشداردهی توأم با پیش بینی آینده، 2 مورد نقد و تحلیل و 1مورد تنویر افکار عمومی داشته اند که غلبه با اطلاع رسانی است.

یکی از نکات قابل توجه در کانال اینفوپاد، انتشار اینفوگرافیکی با عنوان «گزارش به مردم» در راستای ارائه گزارشی از امداد رسانی به مردم کرمانشاه در جریان زلزله 96 و هزینه های انجام شده از محل منابع کمکهای مردمی و جمعیت هلال احمر بود که 10 فروردین 1398 منتشر شد.

نیاز به یادآوری است که برخی رسانه ها همچون بی بی سی فارسی نیز تلاش کردند با انتشار اینفوگرافیکهایی به اطلاع رسانی در حوزه سیل بپردازند که آثار اینفوگرافیک آن در برخی رسانه‌های داخلی بازنشر شد.

در مجموع می توان گفت با وجود تعطیلی در ایام نوروز، تلاش برخی رسانه ها و سازمانها در حوزه اینفوگرافیک قابل قبول بود هرچند انتقادهایی به کیفیت آثار منتشر شده وارد است که بعضاً گرچه از ویژگیهای یک اینفوگرافیک برخوردار نیستند ولی نام اینفوگرافیک را با خود یدک می کشند.

یکی از نکات قابل تأمل در بهره گیری رسانه ها از اینفوگرافیک، توجه آنها به دیگر قابلیتهای اینفوگرافیک از جمله در حوزه هشدار دهی و ارائه پیش بینی از آینده و نیز تنویر افکار عمومی بود و از همه مهمتر، توجه به توان اینفوگرافیک به عنوان یک ابزار اثرگذار، در یاری به حل بحران بود.

با این حال، امید است آثار منتشره ضمن برخورداری از کیفیت بصری لازم، از محتوایی قابل اتکا بهره مند بوده و در عین حال نیز ، دارای سرعت واکنشی بالاتری باشند تا همپای حوادث حرکت کنند.

رسانه ها و سازمانها با درک بیشتر از قابلیتهای اینفوگرافیک قادر خواهند بود از آن قبل، حین و بعد از بحران بهره بگیرند، آنهم با تأکید بر اطلاعات واقعی و عاری از اخبار و اطلاعات گمراه کننده، دستکاری شده یا جعلی.

یاد آور می شود که هنوز گرافیک خبری یا نیوزگرافیک، حلقه مفقوده در حوادث و بحرانها در ایران هستند و این حوزه نیازمند توجه بیشتری است آنهم با درک تفاوت اطلاع و خبر و توجه به فوریت در آثار نیوزگرافیک.

* مولف و مدرس حوزه اینفوگرافیک و نیوزگرافیک

 
سلام پرواز
خیرات نان
بلیط اتوبوس
تبلیغات تابناک
اشتراک گذاری
برچسب منتخب
# ماه رمضان # عید نوروز # جهش تولید با مشارکت مردم # دعای روز هجدهم رمضان # شب قدر