اروپا در دست راست

بر اساس نظرسنجی در شش کشور عضو اتحادیه اروپا احتمال می‌رود که احزاب راست‌گرای پوپولیستی در پارلمان اروپا شمار کرسی‌های خود را دو برابر کنند. بازندگان این انتخابات سوسیال‌ دموکرات‌ها و محافظه‌کاران خواهند بود.

روز شنبه، ۱۸ اسفند (۹ مارس) روزنامه "بیلد" آلمان نتایج یک نظرسنجی در آلمان، اتریش، اسپانیا، ایتالیا، فرانسه و لهستان را منتشر کرد. این نظرسنجی در رابطه با انتخابات پارلمان اروپا صورت گرفته است.

نتایج نظرسنجی نشان می‌دهد که ائتلاف احزاب راست‌گرای افراطی و پوپولیستی به نام "اروپای ملل و آزادی" (ENF) می‌تواند در پارلمان اروپا شمار کرسی‌های خود را افزایش دهد و از ۳۷ کرسی به ۶۷ کرسی برساند.

این ائتلاف از ۳۷ حزب، از جمله "حزب آزادی اتریش"، "حزب اجتماعی" فرانسه و حزب "لیگ شمال" ایتالیا، تشکیل شده است. نظرسنجی "بیلد" احتمال می‌دهد که علاوه بر راست‌گرایان افراطی، لیبرال‌ها پیروز انتخابات آتی پارلمان اروپا باشند. ائتلاف لیبرال‌ها (ALDE) می‌تواند شمار نمایندگان خود را از ۶۸ نفر به ۱۰۱ نفر برساند.

ائتلاف احزاب محافظه کار (EVP) که از جمله شامل دو حزب دمکرات مسیحی و سوسیال مسیحی آلمان است ۴۳ کرسی خود را از دست خواهد داد و ۱۷۴ نماینده به پارلمان اروپا خواهد فرستاد. ائتلاف سوسیال دموکرات‌ها (S&D) نیز به احتمال زیاد سرنوشت مشابهی خواهد داشت و با از دست دادن ۴۵ کرسی باید به ۱۴۱ نماینده رضایت دهد.

به این ترتیب این دو ائتلاف بزرگ پارلمان فعلی در پارلمان آتی اکثریت نخواهند داشت. نظرسنجی "بیلد" به این نتیجه رسیده است که ائتلاف سبزها نیز هشت کرسی را از دست خواهد داد و با ۴۴ نماینده در پارلمان اروپا حضور خواهد داشت.

چپ‌ها ضربه کوچک‌تری خواهند خورد و تنها یک کرسی را از دست می‌دهند، یعنی ۵۱ نماینده به پارلمان جدید می‌فرستند. انتخابات پارلمان اروپا قرار است در روزهای ۲۳ و ۲۶ ماه مه برگزار شود.

هنوز اتحاد احزاب مسیحی قدرتمندترین نیروی سیاسی در آلمان است و با حزب سوسیال دموکرات دولت ائتلافی را تشکیل می‌دهد. اگر نظرسنجی "بیلد" را مبنا قرار دهیم، احزاب مسیحی در آلمان در مبارزه انتخاباتی برای راه‌یابی به پارلمان اروپا نیز اکثریت آرا (۲۹ درصد) را کسب خواهند کرد.

سوسیال دموکرات‌ها شکست سختی خواهند خورد و تنها ۱۶ درصد رای می‌آورند، در حالی که هم‌اکنون در پارلمان اروپا ۳/ ۲۷ درصد آرا را دارا هستند. احزاب و گروه‌های راست‌گرای افراطی در پی بحران پناهجویی در اروپا جان تازه‌ای گرفتند و با تبلیغات مهاجرستیز و ضد اسلام خود تاکنون موفقیت چشمگیری کسب کرده‌اند. در حال حاضر این احزاب در ایتالیا (۴/ ۳۳ درصد)، فرانسه (۲۳ درصد) و لهستان (۴۲ درصد) قوی‌ترین احزاب هستند.

هراس از افراط گرایی راست

چند ماه قبل سیاست‌مداران حزب سبزها در آلمان خواستار اتحاد احزاب دموکرات برای مقابله با راست‌گرایی در آلمان و اروپا شدند. وینفرید کرچمان، رئیس دولت محلی ایالت بادن- ووتمبرگ در آلمان، معتقد است دموکراسی در آلمان  و در اروپا در خطر قرار گرفته است. این سیاستمدار حزب سبزهای آلمان نگران افزایش محبوبیت گروه‌ها و احزاب راستگرای پوپولیست ‌در آلمان و اروپاست.

او که برای شرکت در کنفرانس آب‌وهوایی به آمریکا سفر کرده، در جریان یک سخنرانی در شهر سانفرانسیسکو تأکید کرد: اروپا با بحرانی جدی روبه‌روست. هر جا که نگاه می‌کنید شمار طرفداران راستگرایان افراطی بیشتر شده است. کرچمان که از سیاستمداران مردمی و محبوب آلمان به شمار می‌رود، افزود: وضعیت در سال‌های اخیر به نحو چشمگیری تغییر کرده است. راست‌گرایان که حال صداشان بلندتر شده خواستار جوامع همگون هستند و با تنوع مخالف می‌کنند و این قطعأ حمله به آن‌چیزی است که ما در قانون اساسی مدرن خود به آن معتقدیم.

او با اشاره به خارجی‌ستیزی‌، ضمن ابراز تأسف گفت: دستاوردهایی مانند حقوق بشر حال زیر سوال رفته است. من ۷۰ سال پیش هرگز نمی‌توانستم تصور کنم که دوباره با چنین شرایطی مواجه شویم.» افزایش راست‌گرایی در آلمان در هفته‌های اخیر و پس از حادثه شهر کمنیتس ابعاد تازه‌ای به خود گرفته است.  در شهر کمنیتس در شرق آلمان یک مرد جوان آلمانی در درگیری با دو پناهجو کشته شد. این شهر از آن‌زمان صحنه رویایی مخالفان سیاست‌های پناهجویی و حامیان حقوق پناهجویان است.

چم اوزدمیر، رهبر پیشین حزب سبزها خواستار همکاری نزدیک همه احزاب آلمان برای مقابله با افزایش راست‌گرایی در این کشور شد.  او تأکید کرد که تفاوت احزاب دموکرات آلمان با یکدیگر کمتر از تفاوت تک‌تک آنها با احزاب و گروه‌هایی است که او "دشمنان دموکراسی" خواند.

چم اوزدمیر به طور مشخص به جنبش خارجی‌ستیز "پگیدا" و حزب راست‌گرای "آلترناتیو برای آلمان" اشاره کرد که از تظاهرکنندگان راستگرای خارجی‌ستیز در کمنیتس حمایت می‌کنند. اوزدمیر به یک رستوران یهودی کمنیتس رفته بود که حدود سه هفته پیش در جریان ناآرامی‌های این شهر هدف حمله تظاهرکنندگان راستگرا قرار گرفت. او خطر واقعی برای شهر کمنیتس، آلمان و اروپا را کسانی دانست که مخالف دموکراسی و آزادی‌های سیاسی هستند. این نماینده حزب سبزها در مجلس فدرال آلمان تأکید کرد: حال باید همه دموکرات‌ها کنار هم بایستند.

رد پای بن سلمان؟

دانشگاه «برایلان» اسرائیل با انتشار پژوهشی، حمایت «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی از راست‌گرایان افراطی در اروپا را به منظور رفع اتهام افراط‌گرایی از رژیم سعودی فاش کرد. این پژوهش که «صالح النعامی» پژوهشگر امور اسرائیل آن را منتشر کرده است، با ابراز تعجب از رفتارهای ولیعهد سعودی این پرسش را مطرح کرد که «بن سلمان چگونه اشتیاق شدیدی برای تحکیم روابط دولتش با راستگرایان تندرو در اروپا به رغم گرایش‌­های خصمانه آنها علیه مسلمانان و اعراب دارد؟»

این پژوهش تأکید کرد که بن سلمان روابط خود را با حزب «مردم» که نماینده راست افراطی در دانمارک است و نیز حزب دموکرات‌ها در سوئد که بیشترین ارتباط را با پدیده اسلام‌هراسی دارند، تقویت می‌­کند.

بیگانه هراسی

یز فِکِت، رئیس موسسه روابط نژادی است او کتابی نوشته است به نام «اشتباه‌های اروپا: نژادپرستی و ظهور راستگرایی». یورونیوز نظر وی را درباره تحولات اخیر در اروپا و بهره‌برداری‌ احزاب راستگرا جویا شده است. خانم فکت معتقد است احزاب راست افراطی اروپا از موج بیگانه‌هراسی به طرزی آگاهانه و هوشمندانه بهره‌می‌برند تا به اهداف خود دست یابند.

وی می‌گوید: «آنها در استفاده از آزادی بیان بسیار ماهرند و درواقع با بهره‌برداری تمام‌عیار از آن برنامه بیگانه‌هراسانه و نژادپرستانه خود را پیش می‌برند. احزاب راستگرای افراطی در این کار بسیار خوب عمل می‌کنند. حزب ای.اف.دی آلمان را ببینید. مسائلی نظیر انکار هولوکاست و اعلام علنی نژادپرست بودن به تابو تبدیل شده است و این حزب با به کارگیری نوعی ملی‌گرایی و ایجاد این باور که ملت و مردم آلمان قربانی هستند از آزادی بیان بهره‌برداری می‌کنند.»

این پژوهشگر روابط انسانی با تأکید براینکه احزاب راستگرای افراطی این کار را کاملا آگاهانه انجام می‌دهند می‌افزاید: « به سوی وضعیتی می‌رویم که رفتارهای غیرقانونی که انگیزه نژادپرستی هستند مجاز شمرده شده کم‌کم به هنجار تبدیل می‌شوند. ما و رسانه‌ها باید نسبت به این امر هشیار باشیم. اگر رسانه‌ها در چهارچوب مشخص خود بمانند و اگر در معرفی و ارائه راستگرایان افراطی خام‌دستانه عمل کنند آنگاه با رشد این حرکت همراه خواهند شد.»

آلمان، زخم‌خورده گذشته است و برلین مملو از یادبود قربانیان نازی‌هاست. آیا پیامی که می‌گفت «دیگر هرگز»، امروز هم آشکار و روشن است؟ لیز فکت معتقد است که پیام آنگلا مرکل در این زمینه بسیار گویا بوده است.

وی می‌گوید:‌ «آنگلا مرکل اخیرا بیانیه‌ای داد که به نظر من بسیار قوی بود. او گفت وقتی نسلی که هولوکاست را تجربه کرد کنار ‌برود خواهیم دید سیاستمداران در مقابله با فاشیزم و اقتدارگرایی چقدر قدرتمندانه عمل خواهند کرد. اگر سیاستمداران واقعا متوجه نباشند که چه عواملی فاشیزم را تقویت می‌کند، اگر از تاریخ درس نگیرند،‌ و اگر در آموزش جوانان ساختارها و جریان‌هایی در کار نباشد که عوامل قدرت گرفتن فاشیزم و اقتدارگرایی را نشان دهد آنگاه پیام روشن گذشته که می‌گوید «دیگر هرگز»، معنای خود را از دست خواهد داد.»

در انتظار موفقیت چشم گیر

در همین حال نتایج یک بررسی نشان میدهد که فراکسیون راست پوپولیستی اروپای ملل و آزادی  (ENF) می توانند بعد از انتخابات اروپا چهارمین فراکسیون قدرتمند در پارلمان این اتحادیه شده و موفقیت چشمگیری را به دست آورند.

در حال حاضر این فراکسیون راست پوپولیستی در پارلمان اروپا که نمایندگانی از احزاب لیگ ایتالیا و حزب افراطی آزادی اتریش و حزب افراطی فرانسه دارد با 37 نماینده کوچکترین فراکسیون در پارلمان اروپا هستند. نتایج این نظر سنجی که در کشورهای اروپایی انجام شده است نشان می دهد که شمار نمایندگان این فراکسیون بعد از انتخابات پارلمانی پیش رو در این اتحادیه به59  نفر افزایش می یابد.

این بررسی نشان می دهد که در مقابل  فراکسیون حزب مردم اروپا و سوسیال دموکرات ها در پارلمان این اتحادیه باید منتظر کاهش چشمگیر نمایندگان خود در پارلمان باشند.  فراکسیون حزب مردم اروپا (EVP) که همچنین دموکرات مسیحی ها و سوسیال مسیحی ها هم به آن تعلق دارند بر اساس این نظر سنجی جایگاه خود را به عنوان قدرتمندترین فراکسیون در این اتحادیه البته حفظ کرده اما تعداد نمایندگان آن ها در پارلمان از 217 به 183 کاهش خواهد یافت.

بر اساس این نظر سنجی، سوسیال دموکرات ها هم درانتخابات پارلمانی اروپایی باید انتظار شکست تلخی را داشته باشند. نمایندگان سوسیال دموکرت ها در فراکسیون این حزب از 186 به 135 نماینده کاهش می یابد. به این ترتیب حزب سوسیال دموکرات در آلمان باید منتظر این باشد که در آینده به جای 27 نماینده 15 نماینده را به پارلمان اروپا بفرستد. این بر اساس نتیجه یک نظر سنجی موسسه اینسا در آلمان که اواخر ژانویه انجام شده است به دست آمده است.

 نتیجه بررسی پارلمان اتحادیه اروپا نشان می دهد که همچنین فراکسیون محافظه کاران و اصلاح طلبان اتحادیه اروپا  (EKR) هم از سومین فراکسیون قدرتمند به پنجمین فراکسیون قدرتمند در این اتحادیه سقوط خواهد کرد. کاهش شمار نمایندگان این اتحادیه که قابل پیش بینی است نتیجه برگزیت نیز است. با جدایی انگلیس از اتحادیه اروپا همچنین محافظه کاران انگلیس که تا به حال در فراکسیون (EKR) حضور داشتند از پارلمان اتحادیه اروپا حذف می شوند.

جایگاه سومین فراکسیون قدرتمند در پارلمان اروپا هم بر اساس نتایج این بررسی به فراکسیون لیبرال ها می رسد که تعداد نمایندگان این فراکسیون از 68 نماینده به 75 افزایش می یابد. همچنین در حالی که سبزها در آلمان در نظر سنجی ها نتایج خوبی را بدست می آورند اما در سطح اروپایی فقدان 7 کرسی در پارلمان اروپا برای آن ها پیش بینی می شود. همچنین فراکسیون   GUE/NGL که نمایندگان حزب چپ به آن تعلق دارند هم می توانند 6 کرسی از 52 کرسی در پارلمان اروپا را از دست بدهند.

انتخابات پارلمان اروپا که در ماه می برگزار می شود فرصت جدیدی برای قدرت نمایی احزاب راست افراطی و مهاجرستیز کشورهای اروپایی ایجاد کرده است. احزاب راست افراطی و مهاجرستیز اروپا در سال های اخیر موفقیت های بزرگی در انتخابات پارلمانی کشورشان به دست آورده و در برخی کشورها موفق به حضور در دولت شده و در برخی کشورها نیز در جایگاه مهمترین حزب اپوزیسیون قرار گرفته اند.