برای نابودی تهران زلزله نیاز نیست، فرونشست زمین کفایت می‌کند/ مدیران اجرایی آگاهانه تهران را به سمت نابودی سوق میدهند
فرونشست زمین از جمله پدیده‌های نگران کننده‌ای است که در سال‌های اخیر گریبان بسیاری از مناطق جغرافیایی کشور را گرفته و خسارات سنگینی به شهروندان وارد کرده است؛ پدیده‌ای طبیعی که حاصل اقدامات تخریبی انسان هاست و دورنمای بسیار نگران کننده‌ای را پیش روی کشور قرار داده است. مثل پدیده فرونشست زمین در شهر بزرگ تهران که بسیاری از متخصصان عقیده دارند در آینده نزدیک، جان و مال میلیون‌ها تهرانی را به مخاطره خواهد انداخت.به گزارش «تابناک»، در میان همه فرونشست‌هایی که در دشت‌های مختلف کشور رخ می‌دهد، پدیده فرونشست زمین در شهر تهران را باید از جمله ترسناک‌ترین مورد فرونشست‌های زمین توصیف کرد؛ اتفاقی که هنوز به عنوان یک مخاطره طبیعی به رسمیت شناخته نشده، اما نشانه‌های بروزش جدی شده است و روند‌های موجود نیز حکایت از تشدید آن در آینده دارد.
متخصصان و کارشناسان این حوزه برای پدیده فرونشست زمین که هر از چندگاهی نمود‌های آن را در نقاط مختلف شهر می‌توان دید، دلایلی از جمله برداشت‌های بی رویه از آبهای زیر زمینی، احداث سد، ممانعت از تغذیه سفره‌های آب زیر زمینی و ساخت و سازهای بی رویه را به عنوان عوامل اصلی مورد اشاره قرار میدهند؛ عواملی که از قرار معلوم و به واسطه روند شتابان توسعه شهر تهران نه تنها قرار نیست متوقف شوند، بلکه پیشرفت قابل ملاحظه‌ای داشته و خواهند داشت.
اخیراً مجله نیچر در همین رابطه اقدام به انتشار گزارشی کرد که در رسانه‌های کشورمان بازتاب داشت؛ گزارشی که در آن به پیامدهایی چون تخریب سازه‌های عمرانی، ایجاد حفره‌های بزرگ در سطح زمین و تخریب خانه‌های مسکونی اشاره شده است.
دکتر ابراهیم مقیمی، استاد دانشگاه تهران در رابطه با دلایل فرونشست زمین به «تابناک» گفت: فرونشست زمین پدیده‌ای است که معمولاً بر اساس برداشت بی رویه آب زیر زمینی رخ می‌دهد. آب‌ها که در منافذ درونی زمین امکان وجود تا عمق صد‌ها متر دارند، در صورت برداشت بی رویه می‌تواند به تراکم بیشتر لایه‌های زمین منجر شود. این رویه همچنین سبب خواهد شد که در اعماق زمین حفره‌های بزرگی ایجاد شود که در صورت استمرار خسارت‌های سنگینی به سازه‌های موجود در سطح زمین می‌زند.
مقیمی در مورد پدیده فرونشست زمین در ایران افزود: بسیاری از دشت‌های ایران دچار چنین تهدیدی هستند و بسیاری از استان‌های کشور به ویژه در فلات مرکزی کشور به علت برداشت‌های بی رویه آبهای زیر زمینی شاهد فرونشست زمین بوده اند. آنطور که مسئولان مربوطه بیان می‌کنند حداقل یک میلیون هکتار از عرصه‌های کشور در مناطق مختلف با این پدیده رو به رو هستند که مدیریت غلط منابع آب و سوء مدیریت در این حوزه را باید اصلی‌ترین عامل بروز این مشکل دانست.
استاد دانشگاه تهران در مورد فرونشست زمین در شهر تهران ادامه داد: اصلی‌ترین عامل بروز بحران فرونشست زمین در ایران به خالی شدن سفره‌های آب زیر زمینی مربوط می‌شود. این البته شامل موضوع عدم تغذیه مناسب سفره‌های آب زیرزمینی نیز به واسطه ایجاد سد‌ها و خالی کردن رود‌ها از آبهای سطحی نیز می‌شود. در این بین باید موضوع ساخت و سازهای انبوه و مجتمع‌های بلند مرتبه را نیز به این موضوع اضافه کرد. هر چند این مباحث در بیشتر شهرهای کشور وجود دارد، ما موارد بالا را در شهر تهران به مراتب بیشتر می‌بینیم.
مقیمی اضافه کرد: بر اساس آمار‌های رسمی در شهر تهران، حدود ۵۰ هزار حلقه چاه در استان تهران وجود دارد. از طرفی نیز سد‌های بزرگی، چون لتیان، ماملو و نمرود اجازه تغذیه سفره‌های آب زیر زمینی شهر تهران را از بین برده و فرو نشست زمین را تقویت کرده است و بر این اساس با توجه به جمعیت میلیونی شهر تهران مشخص است که در این منطقه از کشور نه تنها مصرف آب به میزان بالایی وجود دارد، از سویی نیز انبوه سازی و بلند مرتبه سازی امکان فرونشست و بروز خسارات اینچنینی را افزایش داده است.
استاد دانشکده جغرافیا با تأکید بر تأثیر انبوه سازی در شهر تهران بر فرونشست زمین ادامه داد: در تهران به دلیل ساخت‌وساز‌های غیر سیاست گذاری شده و غیرهدفمند، آسیب‌های ناشی از اقدامات انجام شده به زمین کم نیست و شاید بتوان گفت، هوا به دلیل ماهیت سیالیتی که دارد، می‌تواند آلودگی‌ها را جابجا کند یا از بین ببرد، اما درخصوص زمین اینگونه نیست. زمین نقطه پایدار هر اقدامی است و اگر به این مهم پی ببریم از هر اقدام نسنجیده یعنی از هرگونه باربرداری و بارگذاری غیر اصولی دوری خواهیم کرد.
وی در همین باره افزود: در تهران و در چند دهه گذشته، بیل‌های مکانیکی با بازوان سه متری برای خاکبرداری وجود داشت و امروزه با پیشرفت تکنولوژی این بیل‌های مکانیکی دارای بازوی بیش از بیست متری، مشغول حفر زمین هستند؛ پرسشی که در اینجا مطرح می‌شود، این است که چقدر توانمند‌های نقطه‌ای زمین را بررسی کرده‌ایم. همچنین موضوع دیگری که باید مورد توجه قرار گیرد، ارزش افزوده زمین است. در حقیقت ارزش افزوده زمین ما را به سمت بلندمرتبه سازی و تعمیق سازه‌ها یا بارگذاری سازه‌ها در عمق هدایت می‌کند و این مسأله افزایش خسارات فرونشست را افزایش می‌دهد.
این متخصص مسائل ژئومورفولوژی در همین باره تأکید کرد: در گذشته در تهران بیشتر نگرش‌ها بر ساختمان‌هایی با دوطبقه ارتفاع بود، اما اکنون این نگاه‌ها عوض شده و ارزش افزوده زمین مسبب اصلی همین تغییر نگرش‌هاست. به عبارت دیگر با بررسی ارزش افزوده متوجه می‌شویم در سال ۱۳۴۰ شمسی در تهران اگر قیمت زمین به طور میانگین متری پنج ریال بود امروزه به طور میانگین به متری ۱۰ میلیون تومان تبدیل شده است (یعنی بیست میلیون برابر). این در حالی است که هیچ کالایی چنین تغییر و ارزش افزوده‌ای را نداشته است. در حقیقت ارزش افزوده زمین قابل مقایسه با هیج کالایی نیست. یعنی زمین را نمی‌توان با چیزی حتی با ارزش دلار و طلا مقایسه کرد. این شرایط به قدری نگران کننده است که گاهی اوقات انسان تصور می‌کند مدیران اجرایی آگاهانه تهران را به سمت نابودی سوق میدهند.
سوال مطرح در اینجا این است که حرکت در عمق چه مقدار به پایداری سطح زمین منجر خواهد شد؟ چه مقدار به ما کمک می‌کند که زمین را پایدار نگاه داریم. در حقیقت سازهای که در عمق سی متری قرار می‌گیرد با سازهای که در عمق یک متری، متفاوت است. به هر میزان که به عمق زمین نزدیک شویم به همان میزان نیز بر فرآیند‌های درون زمین تأثیرگذار خواهیم بود.
مقیمی در مورد راهکار‌های حل مشکل فرونشست زمین گفت: به نظر من، در وهله اول باید سیاست و منطق ساختمان‌سازی در تهران که در طرح جامع بر مبنای ۵ طبقه تعریف شده است، مشخص شود. همچنین باید مشخص شود، چه سیاست و منطقی برای حفاری در عمق وجود دارد، زیرا با وجود توصیه‌های لازم، اما حرکت در عمق هنوز هماهنگ و همسو نیست و امری سلیقه‌ای شده است. همانطور که در چشم انداز ارتفاعی شهری تهران و به عبارتی مورفولوژی آن ناهنجاری‌هایی وجود دارد، این ناهنجاری‌ها را می‌توان به داخل زمین نیز تعمیم داد. در حقیقت ساختمان یک طبقه به اندازه یک متر در عمق حرکت کرده است و ساختمان سی طبقه حداقل ۱۵ متر در زمین نفوذ داشته است؛ بنابراین، ناهنجاری در سطح در عمق نیز وجود دارد.
این استاد دانشگاه با تأکید بر اینکه در تهران سه نوع فرونشست پیوسته، منطقه‌ای و نقطه‌ای وجود دارد، ادامه داد: تهران سالی چند میلیمتر فرونشست پیوسته دارد. علاوه بر این نشست پیوسته، نشست منطقه‌ای نیز وجود دارد، به طوری که یک منطقه نسبت به سایر مناطق دیگر نشست بیشتری می‌کند. همچنین در تهران نیز گاهی شاهد نشست‌های نقطه‌ای هستیم که گا‌ه به علت کور یا مسدود شدن قنات و یا ترکیدگی لوله که منجر به تجمع آب یا وارفتگی خاک می‌شود و، چون روی آن آسفالت قرار دارد، دیده نمی‌شود و زمین ناگهانی فرو می‌ریزد.
مقیمی در مورد ضرورت‌های لازم برای کاهش خسارات فرونشست زمین و مسأله جمعیت زیاد تهران ادامه داد: شهرسازان و معماران بایستی تفکر کرده و ایده‌های جدیدی متناسب با منطقه خود ارائه دهند. در حقیقت نباید جمعیت رو به رشد را محکوم کنیم، بلکه باید به این موضوع فکر کنیم که چه تدابیری برای سامان دهی جمعیت اندیشیده شده و بخش عظیمی از جمعیت تهران که اکثرا مهاجران هستند، به دلیل ارزش افزوده زمین به تهران آمده‌اند.
وی افزود: باید به پایداری زمین به عنوان یک فاکتور مهم نگاه کرد و برنامه بلند مدت و آینده‌نگر وجود داشته باشد، زیرا راهکار مقطعی برای این موضوع وجود ندارد. برای مثال امروزه آلودگی تهران پیوسته شده است، در حالی که در گذشته این آلودگی در چند نقطه بیشتر نبود و در آینده نیز ممکن است، روی زمین به دنبال نقاطی با ناپایداری کمتر باشیم که این امر بسیار خطرناک است و هزینه بسیاری دارد؛ بنابراین، تا زمانی که ایده ها، نگرش‌ها و سیاست‌ها اصلاح نشود، اقدامات بی فایده خواهد بود. این شرایط به قدری نگران کننده و خسارت بار است که به نظر من برای نابودی تهران چه بسا نیازی به زلزله نباشد و همین پدیده فرونشست زمین کفایت می‌کند.
مقیمی در پایان تأکید کرد: به نظر می‌رسد، برای خروج از چنین بحرانی بهترین راه کنترل برداشت منابع آبی است. مسئولان اجرایی کشور باید بپذیرند که خسارات فرونشست زمین در تهران بخاطر حجم انبوه ساخت و ساز‌ها به شدت زیاد است و امکان محاسبه و جبران آن وجود ندارد. این مسأله در مورد جنوب شهر تهران که هم میزان برداشت منابع آب بیشتر است و سازه‌های زیرساختی مثل فرودگاه و خطوط ریلی وجود دارد و نیز از سرچشمه‌های منابع آب فاصله دارند به مراتب بیشتر خواهد بود. چرا که در این منطقه به نظر می‌رسد فرونشست زمین در پهنه یکنواخت در حال پیشرفت است.
یکی از راههای جبران آبهای زیر زمینی به نظرم حفر چاههای معکوس است . به این ترتیب که در مناطق مناسب چاههای عمیق حفر شده و با هدایت آب های حاصل از باران آنها را مستقیماً به سمت سفره های زیر زمینی هدایت کنیم . این کار هم از راه افتادن آب باران در سطح زمین و بروز سیل جلو گیری می کند و هم تمام آبهای اضافی سطح را با سرعت بالا به درون سفره های زیر زمینی هدایت و تزریق می کند .به نظرم این روش واقعاً جای فکر کردن دارد .
| 
دادش فکر خوبیه اما خرج داره. هنوز کلی کار نیمه تمام در سوریه داریم که خرج داره و واجب تره | شما حقیقتاً یک نخبه هستیدنظرتون بسیار عالیه
بنده پیشنهاد میکنم این پیشنهاد خودتون رو از طریق وب سایت مقام معظم رهبری و از قسمت ارسال نامه به ایشون ارسال کنید تا ایشون دستورات مقتضی را صادر کنند.
باید خدمت شما عرض کنم ایشون نامه ها رو مطالعه می کنند و پیگیری می کنند پس حتماً این کار رو بکنید
تهران به یک لایروبی نیاز مبرم داره. خیلی بیقواره و بی حساب کتاب شده.
وقتي موضوعي در تخصص شمانيست چه دليلي دارد كه اظهارنظر تخصصي وآنهم باآين قاطعيت بكنيد ونگرانيهاي مختلف ايجادكنيد!!!؟؟ درخیابان .. آقایی اقدام به خاکبرداری کرده وتا عمق سی چهل متر به یک قنات بذحورده. بعد باتزریق بتون مسیر قنات را مسدود کرده با این کار غیر قانونی با عث آسیب به بیش از صدخانواده زده وخانه هایشان را تخلیه کرده ودیگر آپارتمانها هم با خطر جدی مواجهه شدند.آخه طمع وآز چقدر .امنیت وزندگی خیلی ها را باخطر جدی روبروست شهرداری آتش نشانی سازمان آب.وبرنامه ی درشهر هم تایید کردند.چرا هیچ مسثلی جلوی زیاده خواهی این عده را نمیگرند. همون ما سرمایه مون رو در راه منافع مون تو عراق سوریه خرج کنیم انشاله تهران مهم نیست. جدا از دلايل گفته شده افزايش جمعيت شهرى و عدم توسعه مناطق روستايى و كم برخوردار از امكانات باعث افزايش مهاجرت به شهرها ميشه بحث بعدى اصرار دولتها بر استقلال غذايى باعث هدر رفت بخش عظيمى از منابع آبى براى محصولاتى چون گندم جو...كه با نصف هزينه توليد داخل ميشه از خارج وارد كرد این حقیقت تلخی است که هر لحظه ممکن است رقم بخورد خیلی جرات می خواهد کسی بگوید شهرسازی ما بر اساس قاعده و مهندسی صحیح صورت گرفته است با سلام خدمت کسانیکه در هر مورد به همکاری ایران در سوریه ووو کنایه می رنن می رسانم که اگر در انجا خرج نمی شد وخون نمی دادبم دوستان نزدیک شما (داعش.النصره ووو.) اقدامی اساسی می کردند واین چاله ها رو با خون ایرانی ها وبعد با جنازههایمان پر می کردند .ومسله بخودی خود حل می شد ودوستان دیگرتان (سازمانهای حقوق بشری و اروپاییان وامریکا) هم جایزه صلح نوبل وصدها جایزه دیگر را در مجمع جهانی سازمان ملل به انها عطا می کردند وبا قی مانده زنان ایرانی باید برایشان هلهله وشادی می کردند. | راست می گی. پس نیروهای نظامی ایران برای چیست که داعشی ها و ووو می تونند به راحتی چاله های ایران را با خون پر کنند!!!!!!! برو همون دوبی حالت بکن به شعور ملت ایران و فرزندانش در نیروهای نظامی توهین نکن | اتفاقا مردم با حضور ایران در سوریه و عراق و یمن هیچ مشکلی ندارند. آمریکا هم برای حفظ کشورش همین کار را می کند اما فقط اشکال کار این است که حکومت آمریکا اول به رفاه ملتش فکر می کند و بعد به چیز های دیگر | مجید جان شما میتونی از جیب خودت هر چه قدر می خواهی کمک کنی چرا از جیب من جوان بیکار خرج می کنی | آقا مجید دیگه این حرفها خریدار نداره. | آقا مجید ، متاسفانه اونقدر تفکرات سخیف و بی پایه و اساسی داری که آدم جوابتو نده خیلی راحتتره | آقا مجیدچرا تهمت می زنی؟
وجدان نداری؟
لااقل ادب داشته باش
کشور با مشکلات و بحرانهایی از جمله فرونشست زمین روبروست که دولت هم ظاهرا جزء تماشا کردن کاری انجام نمیدهد بهتر بود تیتر میزدید مدیران اجرایی آگاهانه کشور را به سمت نابودی سوق میدهند... چون عملا اکثر قریب به اتفاق مدیران اجرایی به پاراف کردن نامه های اداری مشغولند... بهداشت، شهرهای امن و ایمن ، غذای سالم اینها نیازمندی های اولیه بشر امروز هستند ... شاید بهتر باشه یکسری مدیر خارجی وارد کنیم مثل تجربه کارلوس کیروش امیدوارم عمق استراتژیک کشور به جای سواحل مدیترانه در داخل پیگیری شود به امید خدا ایران و نسل ایرانی به زودی منقرض خواهد شد خیلی ببخشید شما ها کارشناس بحران وحوادث نظر خود را دادید ومنهم از نظر جامعه شناسی می گویم که اصلان خیلی را حت تر از اینها تهران وخیلی از شهر های دیگر نابود خواهند شد این گرانیها وتورم را با شیب ملایم ادامه دهید هم ریشه زاد وولد کنده ودر عوض مریضی وپیری وروبه کهنسالی همچین مثل یک مرگ خاموش جامعه را فرا می گیرد که نگو ؟//..... خیلی ببخشید شما ها کارشناس بحران وحوادث نظر خود را دادید ومنهم از نظر جامعه شناسی می گویم که اصلان خیلی را حت تر از اینها تهران وخیلی از شهر های دیگر نابود خواهند شد این گرانیها وتورم را با شیب ملایم ادامه دهید هم ریشه زاد وولد کنده ودر عوض مریضی وپیری وروبه کهنسالی همچین مثل یک مرگ خاموش جامعه را فرا می گیرد که نگو ؟//..... خیلی ببخشید شما ها کارشناس بحران وحوادث نظر خود را دادید ومنهم از نظر جامعه شناسی می گویم که اصلان خیلی را حت تر از اینها تهران وخیلی از شهر های دیگر نابود خواهند شد این گرانیها وتورم را با شیب ملایم ادامه دهید هم ریشه زاد وولد کنده ودر عوض مریضی وپیری وروبه کهنسالی همچین مثل یک مرگ خاموش جامعه را فرا می گیرد که نگو ؟//..... خیلی ببخشید شما ها کارشناس بحران وحوادث نظر خود را دادید ومنهم از نظر جامعه شناسی می گویم که اصلان خیلی را حت تر از اینها تهران وخیلی از شهر های دیگر نابود خواهند شد این گرانیها وتورم را با شیب ملایم ادامه دهید هم ریشه زاد وولد کنده ودر عوض مریضی وپیری وروبه کهنسالی همچین مثل یک مرگ خاموش جامعه را فرا می گیرد که نگو ؟//..... خیلی ببخشید شما ها کارشناس بحران وحوادث نظر خود را دادید ومنهم از نظر جامعه شناسی می گویم که اصلان خیلی را حت تر از اینها تهران وخیلی از شهر های دیگر نابود خواهند شد این گرانیها وتورم را با شیب ملایم ادامه دهید هم ریشه زاد وولد کنده ودر عوض مریضی وپیری وروبه کهنسالی همچین مثل یک مرگ خاموش جامعه را فرا می گیرد که نگو ؟//..... خیلی ببخشید شما ها کارشناس بحران وحوادث نظر خود را دادید ومنهم از نظر جامعه شناسی می گویم که اصلان خیلی را حت تر از اینها تهران وخیلی از شهر های دیگر نابود خواهند شد این گرانیها وتورم را با شیب ملایم ادامه دهید هم ریشه زاد وولد کنده ودر عوض مریضی وپیری وروبه کهنسالی همچین مثل یک مرگ خاموش جامعه را فرا می گیرد که نگو ؟//..... خیلی ببخشید شما ها کارشناس بحران وحوادث نظر خود را دادید ومنهم از نظر جامعه شناسی می گویم که اصلان خیلی را حت تر از اینها تهران وخیلی از شهر های دیگر نابود خواهند شد این گرانیها وتورم را با شیب ملایم ادامه دهید هم ریشه زاد وولد کنده ودر عوض مریضی وپیری وروبه کهنسالی همچین مثل یک مرگ خاموش جامعه را فرا می گیرد که نگو ؟//..... خدايي كاش در مورد مسئله اي مثل فرونشست تخصصي صحبت نماييم . دوست عزيز خبرنگار قبا از اينكه با كسي حتي استاد دانشگاه مصاحبه در مورد فرونشست كنيد جستجويي در مورد مقالات، گزارشات تخصص آن فرد در مورد فرونشست، و رشته تخصص ايشان بنماييد . قشنگ دارید ملت رو آماده میکنید تا یکی از اون آزمایشات زیر زمینیتون رو امتحان کنید، ناقلاها . بعد تا مدتها مردم رو سرگرم بدبختیهاشون بکنید. تلنبار سرمایه و ثروت کل ایران در پایتخت این مسایل رو هم داره واله خدابمارحم کنه همه چی را نابود کردیم از محیط زیست تاغیره ماندم نسلهای بعد چکار خواهند کرد ودر مورد ما چه خواهند گفت یمن وسوریه و عراق واجب ترن اگه از اونها اضافه اومد انشاله نوبت به ما هم میرسه!