با روی کار آمدن دولت یازدهم و تغییر سیاستهای فرهنگی، در سالهای پس از 1392 شمار زائران نوروزی راهیان نور، به زیر یکمیلیون نفر رسید و با بالاتر رفتن هزینههای سفر و نیز تعطیلی برخی نهادهای فرهنگی مؤثر در عملیات راهیان نور، هر سال از زائران این سرزمینهای مقدس، به طرز آشکاری کاسته شد. هرچند با تأسیس«راهیان نور دانشآموزی» و اعزام دانشآموزان به مناطق عملیاتی دفاع مقدس در طی سال، شمار زائران دانشآموز، بر زائران نوروزی افزوده شد، اما زائران نوروزی، هر سال رو به کاستی بود. با این حال، در گزارشهای عملکرد مسوولان امر، این آمار نوروزی، رو به فزونی میرفت؛ تا جایی که سالانه، بیش از یک میلیون نفر به این آمار افزوده میشد و امسال به هفت میلیون رسید! گذشته از فاصله آمارهای رسمی گذشته با این آمارهای جدید، اساساً استان خوزستان، امکان تردد و اقامت این حجم زائر در مدت محدود یکماهه نوروز را ندارد و این آمار محل تشکیک است.
اصولاً کاربرد آمار در فعالیتهای اجتماعی، برای تنظیم و تدوین برنامههای دقیق و پیشبینی امکانات مورد نیاز است و گویا در سالهای اخیر، این کاربرد کاملاً امری گزارشی پیدا کرده و در نگاهی خوشبینانه، برخی مدیران میانی، با این دست آمارسازیها، کلانتصمیمگیران جامعه را از واقعیتها دور نگهمیدارند و این خود آسیبی جدّی به عملکردها و برنامهریزیهای فرهنگی خواهد بود.
طبیعی است ساختن آمار نمیتواند اوضاع اسفبار فرهنگی امروز را اصلاح و تغییری در حقیقت و تصمیمات مورد نیاز جامعه ایجاد کند. درست مانند آیینه چرکینی که نمیتواند لکههای سروصورت بیننده را بهدرستی نشانش دهد. آمارسازی و آماربازی، چیزی از تکلیف تاریخی و وظیفه حقوقی و شرعی هیچکسی کم نمیکند و مسیر تاریخ را به نفع اسلام و شهیدان راه آن تغییر نخواهد داد.
نمونههایی از واکنش رهبر معظم انقلاب به این دست آمارها و تذکر ایشان به توجه به گزارشهای میدانی، اهمیت این امر را روشنتر میسازد. ایشان در موارد متعددی، ضمن اشاره به تطبیق نداشتن آمارها با واقعیتهای جامعه، بهگونه ضمنی، مدیران را به کار دقیقتر فراخواندهاند.
«اصلاً سوءظن ندارم اما این گزارش، نشان از خروجی نیست. بنده مرتب گزارش میشنوم، در این سی سال. آدم میدانی هم هستم. چه پیش از ریاست جمهوری که کامل در میدان بودم، چه در زمان ریاست جمهوری که کمی کمتر. با بدنه جامعه هم ارتباط دارم. گزارشهای راستی وجود دارد که با خروجی تطبیق ندارد. مثلاً صداوسیما به ما گزارش میدهد که در همه ایران، فیبر نوری کشیده است و... اما این دفتر ارتباطات مردمی ما که دنبال همین چیزها هم هست، به ما گزارش میدهد که از فلان روستاها نامه نوشتهاند که نه تنها تصویر نداریم که صدا هم نداریم.» (19آبان 1395 در دیدار با مسوولان بنیاد خاتمالاوصیا (ص).)
ایشان در دیدار با خادمان راهیان نور در 16اسفند 1395 ضمن تأکید بر کار خلاقانه، درست و مداوم، فرمودند: «اعتلاء و پیشرفت هم با گفتن و آمار دادن درست نمیشود، بایستی انسان محصول را روی زمین مشاهده بکند...»
ملتی که با هشدار رهبرش از خواب بیدار نشود، با لگد دشمن بیدار خواهد شد. نگاهی گذرا به کارنامه گذشته فعالیت متولیان رسمی فرهنگ جهاد و شهادت، غمی جانکاه بر دل مینشاند و خبر از زمستانی سرد میدهد. هرچند در دل این زمستان سرد، جهادگران فرهنگی کاملاً خودجوش و خودپا، آثار ارزشمندی خلق کردهاند، اما بسیاری از این جهادگران، در کنج خلوت و خانه خویش، مشغول تلاشاند و نه در نهادها و ارگانهای رسمی. راستی، اکنون سایت ساجد با آن حجم و کیفیت فرهنگسازی و مجله امتداد با آن حجم مخاطب و تاثیرگذاری کجاست؟ کدام پایگاه نشر ارزشهای دفاع مقدس و کدام بنای مفیدی در سالهای اخیر پایهگذاری شده است که ارتباط جامعه را با فرهنگ دفاع مقدس برقرار و تضمین کند؟ چه نیازی به هشدار چندباره رهبر انقلاب بود که فرمود: «آن کسانی که به این سفرهای راهیان نور میآیند و برمیگردند، حتماً باید چیزی به آنها اضافه شده باشد؛ باید بین آنها و بین حادثه مهمّ دفاع مقدّس یک پیوند و ارتباط ناگسستنی به وجود بیاید؛ معرفت تازهای پیدا کنند. اطّلاع تازهای پیدا کنند. در این زمینهها ما البتّه در طول این سالها به نظر من کمکار بودهایم.» (16 اسفند 1395 در دیدار خادمان راهیان نور).
هر سال با فرارسیدن بهار، در خاکهای باصفا و پرحرارت جنوب، نفس تازه میکنیم و سالی که بهارمان، بیشلمچه تحویل شود، سالی سخت و سراسر پاییزی است. امیدوارم این سالهای ما هیچگاه بیشلمچه و طلائیه تحویل نشود؛ اما ما تکلیفی داریم و تقدیری. خداوند منتظر انجام تکلیف ما نخواهد ماند و هر جا از وظیفه کوتاهی کنیم، تاریخ کار خوش را خواهد کرد انسانهای تاریخساز بار خودشان را خواهند برد و کار خودشان را خواهند کرد. بیایید برای نجات این فرهنگ سقوط کرده و یاران شهید و گوشهنشینشده عرصه فرهنگ، کاری کنید که حالا ورد زبانشان، این سخن شهید جهانآراست که میگفت: «بچهها اگر شهر سقوط کرد آن را دوباره فتح میکنیم. مواظب ایمانتان باشید.»
منبع: روزنامه صبح نو