خطر تجزیه در کشورهای اسلامی جدی است
بسیاری از مشکلاتی که اکنون در جهان اسلام وجود دارد، در مرزهای جغرافیایی قابل حل نیستند
سیدحمزه صفوی گفت: بحران تجزیه طلبی در جهان اسلام یک بحث جدی است که دامن خیلی از کشورها را میتواند بگیرد.
به گزارش فارس، سیدحمزه صفوی مدیرعامل موسسه آینده پژوهی جهان اسلام با اشاره به برگزاری همایش بین المللی بحران های ژئوپلیتیکی جهان اسلام گفت: بسیاری از مشکلاتی که اکنون در جهان اسلام وجود دارد، در مرزهای جغرافیایی قابل حل نیستند بلکه باید در یک نگاه فراگیر، در مقیاس جهان اسلام برای درمان وحل وفصل آنها راهکارهایی را پیدا کرد.
رییس کمیته اجرایی همایش بین المللی بحران های ژئوپلیتیکی جهان اسلام با بیان اینکه وحدت و همگرایی در جهان اسلام یک نیاز راهبردی با قدمتی طولانی است، اظهار داشت: به رغم سابقه طولانی ایده وحدت و همگرایی اسلامی، متأسفانه این آرمان تاکنون با موفقیتهای چندانی روبه‌رو نشده است. ما در موسسه آینده پژوهی جهان اسلام به دنبال این هستیم که در آیندهای نه چندان دور به صورت علمی زمینه‌های دستیابی به وحدت و همگرایی اسلامی را احصا کنیم و با نشان دادن آن در این موضوع نقش آفرین باشیم.
صفوی عدم پیوند سازنده و منسجم نخبگان در جهان اسلام را از آسیب ها و چالش های موجود در نیل به وحدت امت اسلامی دانست و افزود: یکی از چالشهای جدی که شناسایی کرده‌ایم، عدم ارتباط لازم نخبگان جهان اسلام با یکدیگر و فقدان درک مشترک نسبت به وضعیت جاری است و بی تردید هرگونه ارتباط سازی دراین بستر نیازمند فهمی مشترک از معانی است که میتواند رخ دهد؛ لذا باید ارتباطات منسجم بین نخبگان جهان اسلام برای همفکری و همکاری برقرار گردد تا در سطوح بالادستی تبدیل به عرصه‌های حکومتی نیز شود.
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران ادامه داد: موسسه آینده پژوهی جهان اسلام برای این موضوع در سطوح مختلف برنامه ریزی کرده است. سطح یک، شناسایی کشورها به صورت حقیقی است. بسیاری از شناسایی‌هایی که از جهان اسلام صورت میگیرد، ناقص و قدیمی است. ما تلاش کردیم دراین سطح، 57کشور جهان اسلام را مطابق با استانداردهای جهانی شناسایی کنیم که حاصل آن مجموعه 8 جلدی "جهان اسلام" شد که در سال 93 منتشر و مراسم رونمایی آن با حضور محمدجواد ظریف برگزار شد.
مدیرعامل موسسه آینده پژوهی جهان اسلام افزود: در سطح بعدی، هریک از کشورهای اسلامی به صورت تخصصی و عمیق مورد شناسایی و بررسی علمی قرار گرفت. تلاش می‌کینم گام به گام حوزه شناخت جهان اسلام را عمیق‌تر کرده و به صورت تخصصی ریشه اصلی آن چیزی را که فکر می‌کنیم میتواند عامل اصلی بحران باشد را مورد بررسی و واکاویی قرار دهیم.
وی با تأکید بر اینکه موسسه آینده پژوهی جهان اسلام، آینده پژوهی وحدت و همگرایی جهان اسلام را در دستور کار دارد، خاطرنشان کرد: این موسسه برای تحقق آینده پژوهی، برنامه‌هایی را تدوین کرده است و در این راستا نشستهای تخصصی، سایت موسسه، شبکه‌های مجازی اعم از فیس بوک، تویتر، تلگرام و شبکه‌های موجود در دنیای مجازی برای ارتباط با نخبگان و علاقمندانی که نسبت به وضعیت جهان اسلام دغدغه دارند فعال شده است.
وی افزود: برگزاری سمینارها و نشستها تخصصی داخلی و بین المللی نیز از جمله کارهایی است که موسسه آینده پژوهی جهان اسلام پیش بینی و در دستور کار خود داشته است.
مدیرعامل موسسه آینده پژوهی جهان اسلام تأکید کرد: در این نشستها در تلاش هستیم در مقایسه با برنامه های مشابه، یک تفاوت اصلی در کار خود داشته باشیم و آن پرهیز از تلاش شعاری و تمرکز بیشتر به اقدامات راهبردی است.
استاد دانشگاه تهران در تحلیل ناامنی های منطقه غرب آسیا گفت: بی تردید در حال حاضر منطقه جنوب غرب آسیا، از بحرانی ترین مناطق روی زمین است و خواسته یا ناخواسته تبعات وضعیت موجود در این منطقه بر کشور ما تأثیرگذار است. برای چاره‌اندیشی نباید منتظر بمانیم تا بحران ها به سراغ ما بیاید، بلکه باید با تدبیر و پیش بینی حرکت کنیم و در این راستا شناخت دقیقی از جریان هاو بحران های منطقه ای اجتناب ناپذیر است.
وی تصریح کرد: شناخت حقیقی، از بررسی موشکافانه و دقیق بحرانها شروع میشود. رسالتی که همایش بین المللی بحران های ژئوپلیتیکی جهان اسلام برعهده گرفته است شناسایی فنی، علمی و دقیق دانشگاهی برای شناسایی بحرانهایی است که ما در منطقه جنوب غرب آسیا درگیر آن هستیم.
وی افزود: هم اکنون بیشترین آسیب به مسلمانان از جانب خود مسلمانان صورت میگیرد و میلیارد‌ها دلار برای جنگ و برادرکشی هزینه میشود.
صفوی با اشاره به بمب هایی که عربستان سعودی بر سر مردم بی دفاع یمن می ریزد افزود: برخی از بمبهایی که عربستان در یمن استفاده میکند هرکدام بیش از 5 میلیون دلار هزینه دارد. 5 میلیون دلار از یک کشور اسلامی برمیخیزد و بر یک کشور اسلامی دیگر آوار می شود و زیرساختهای آن کشور را نابود می کند و این 5 میلیون دلار مستقیم به جیب آمریکا میرود. با این وضعیت مضحک چاره‌ای جز تلاش برای خروج از این وضعیت نامطلوب به یک وضعیت مطلوب نداریم.
صفوی با اشاره به سنت عقد اخوت که توسط حضرت رسول اکرم(ص) در دوران صدر اسلام پایه‌گذاری شد، گفت: این یک حرکت بسیار کلیدی و مهم سیاسی و اجتماعی بوده است. پشت این حرکت، یک ایده جدی وجود داشته است که عظمت و قدرت مسلمانان با وجود تفاوت‌ها، اختلاف سطح‌هاو فرهنگ‌ها، در پیمان اخوت و برادری است که پیمانی مقدس بوده است. به عقیده بنده این پیمان یک ترم سیاسی است و لذا یک راهکاری که هم اکنون برای جهان اسلام می تواند وجود داشته باشد توجه به ابعاد سیاسی- اجتماعی و احیای همین عقد اخوت است.
مدیرعامل موسسه آینده پژوهی جهان اسلام با اشاره به بحران گروههای تروریستی- تکفیری در جهان اسلام تصریح کرد: اگر معادل دلاری برای لطمه‌ای که گروههای تکفیری به جهان اسلام زده‌اند در نظر بگیریم، معتقدم بالای هزاران میلیارد دلار خواهد بود و سالها طول خواهد کشید تا ما اسلام حقیقی را از اسلامی که یک گروه از انسانهای جاهل در جهان به نمایش گذارده اند، پاکسازی کنیم.
صفوی در ادامه داعش را یک فرصت برای شناسایی مسیر حق و باطل در اسلام اشاره کرد و گفت: همانطوری که داعش، یک تهدید بزرگ برای مسلمانان در جهان اسلام به اسم اسلام بوده است، در عین حال یک فرصت نیز به شمار می رود. شما اگر یک قطره جوهر را در آب بریزید حل می شود و دیگر نمیتوانید آن را جدا کنید، ولی اگر یک قطره روغن را روی آب بریزید راحت میتوانید آن را جداکنید. فرصتی که داعش و سایر گروههای تکفیری ایجاد کرد این است که مسیر حق و باطل راحتتر قابل شناسایی شده است.
مولف کتاب "عربستان" با تأکید بر اینکه سلفیت جریان باطلی است که وارد اسلام شده افزود: سلفیت ابتدا به طالبان و القاعده و سپس به داعش امتداد پیدا کرد. اگر این موضوع را ریشه‌یابی کنیم به یک خط مستقیم می رسیم و در فرایند یک ریشه یابی جهان می تواند به این جمع بندی برسد. ریشه تروریسم در منطقه از اندیشه سلفیت است.
صفوی با تأکید بر لزوم مرزبندی برادران اهل تسنن با جریان انحرافی سلفیت تکفیری گفت: در مورد پدیده شوم داعش باید تبدیل تهدید به فرصت صورت گیرد به اینصورت که معیاری وجود داشته باشد که بین قرائت‌های معقول از اسلام همگرایی وجود داشته باشد و صف بندی میان قرائت های منجر به افراط گرایی اسلامی و اسلام معقول به وجود بیاید.
وی با اشاره به توطئه تجزیه کشورهای اسلامی اظهار داشت: برخی از بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای علاقمندند قدرتهای بزرگ خرد شوند و وقتی یک قدرت بزرگ سیاسی در یک یا چند واحد کوچک خرد شود، تاثیرگذاری کمتر و حرفشنوی بیشتری خواهد داشت و این برای رقبای منطقه‌ای و دشمنان بسیار مطلوب خواهد بود. لذا برای تحقق این امر در تلاش هستند و سرمایه گذاری گسترده‌ای را در دستور کار خود قرار داده‌اند.
وی با اشاره به اینکه اشتباهاتی که توسط برخی از دولتها انجام میگیرد تنور تجزیه طلبی را داغ‌تر میکند، افزود: بحران تجزیه طلبی در جهان اسلام یک بحث جدی است که دامن خیلی از کشورها را میتواند بگیرد. این‌گونه نیست که ما نسبت به سایر کشورها بی تفاوت باشیم و دود آن در چشم ما نرود. هریک از این کشورهای اسلامی اگر اهمال به خرج دهند، زمانی نوبت خودشان خواهد رسید. این یک خطر جدی است و در صورتی که با خرد، تدبیر و برنامه ریزی عمل شود، قابل اجتناب و جلوگیری خواهد بود.
صفوی در پایان با بیان اینکه همایش بین المللی بحران های ژئوپلیتیکی جهان اسلام 24 و 25 آبان ماه سال جاری در دانشگاه شهید بهشتی برگزار خواهد شد، گفت: این همایش با حضور و سخنرانی شخصیت های داخلی و خارجی برجسته برگزار میشود و از عموم اندیشمندان و علاقه‌مندان به حوزه مطالعات جهان اسلام دعوت می‌کنیم در این همایش ثبت نام و شرکت کنند و امید می رود برنامه هایی که تدارک دیده ایم از کیفیت مناسبی برخوردار باشند.
