قانون محدودیت ویزا که توسط رئیس جمهور امریکا امضا شد و همچنین نامه کری به ظریف در کانون توجه روزنامه های امروز قرار دارد. این در حالی است که مصائب اقتصادی شب یلدا و همچنین صدور کیفر خواست برای مرتضوی از دیگر موضوعات مهم امروز است.
در ادامه میتوانید روایت تابناک از مهمترین مطالب روزنامههایی دوشنبه 30 آذر ماه را مرور کنید.
«روزنامه تابناک» در گزارشی به موضوع نرخ ارز پرداخته است. این روزنامه در این گزارش با عنوان«معجزه ای به نام ارز تک نرخی» می نویسد:« دولتمردان این روزها در حال تدوین لایحه بودجه سال ۹۵ هستند، این در حالی است که تعیین قیمت دلار و نفت همیشه در لوایح بودجه یکی از بحث برانگیزترین و پر چالش ترین تصمیمات اقتصادی کشور است. اهمیت تعیین نرخ مناسب دلار زمانی تشدید میشود که دولت اجرای برنامه ارز تک نرخی را در دستور کار داشته باشد، قیمت بشکه های نفتی به حداقل رسیده و اجرایی شدن برجام هم در دستور کار باشد.در عین حال محمدباقر نوبخت سخنگوی دولت چندی پیش درباره تصمیمات دولت برای نرخ دلار در بودجه ۹۵ مطرح کرد که این نرخ به میزان نرخ دلار در بودجه ۹۴ خواهد بود. البته خبرنگار مهر از پیشنهاد بانک مرکزی برای تعیین نرخ دلار بودجه سال آتی از سیف سئوال کرد که وی در پاسخ گفت: رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور باید تصمیم نهایی در این زمینه را اعلام کند اما در جلساتی که تاکنون برگزار و در این زمینه بحث شده، هنوز نرخی نهایی نشده است.رئیس کل بانک مرکزی در پاسخ به این پرسش که رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور اعلام کرده که نرخ دلار در بودجه ۹۵ مانند امسال یعنی ۲۸۵۰ تومان است؟ گفت: هنوز تصمیمی در این زمینه اتخاذ نشده اما حدود همان هایی است که اعلام شده است. بعید است که نرخ دلار در حد نرخ بودجه امسال و کمتر از دلار مبادله ای فعلی باشد.در همین حال، برخی منابع خبری هم مطرح کرده اند که نرخ دلار در بودجه سال آینده ۳۱۰۰ تومان درنظر گرفته شده اما این موضوع از سوی هیچیک از مقامات دولتی و بانکی کشور تائید نشده است.البته تعیین نرخ دلار به عوامل متعددی بستگی دارد و کارشناسان و اقتصاددانان پیشنهاداتی برای تعیین این نرخ در بودجه ۹۵ دارند و نرخ دلار ۲۸۵۰ تومانی را منطقی نمیدانند. در عین حال می گویند که این قیمت باید بر اساس واقعیتها تعیین شود.»
«روزنامه ایران« در یادداشتی با عنوان«یلدا، نماد فرهنگ زنده ایرانی» به قلم علی بلوکباشی نویسنده کتاب شب یلدا نوشته:« در تمام سرزمینهایی که چهار فصل متمایز از هم دارند، در آغاز هر فصل، در یک دور کیهانی که طبیعت دگرگون میشود، آیینهای مربوط به آغاز آن فصل برگزار میشود. در ایران هم، از هزارههای کهن تا به اکنون، در آغاز بهار جشن «نوروز»، در آغاز تابستان جشن «تیرگان» (اکنون 13 تیر)، در آغاز پاییز جشن «مهرگان» (اکنون 16 مهر) و در آغاز زمستان جشن «یلدا» برگزار میشده است و تنها مربوط به دوره پیش یا پس از اسلام نیست. پیشینه پاسداشت یلدا به پیش از دوره مهرپرستی بازمیگردد. از نخستین اسناد کتبی یلدا میتوان به نقل قولی اشاره کرد که ابوریحان بیرونی در کتاب «آثار الباقیه» خود از دانشمندی به نام «زادَوِیه» ذکر کرده که او گفته است مردم در شب آغاز زمستان جشن میگرفتند و آتش میافروختند. در آن زمان به این مراسم، «آذر جشن» می گفتند (زیرا در قرون سوم و چهارم، زمستان در ماه آذر آغاز میشده است).
البته آثار شب یلدا را میتوان در متون نظم و نثر و البته فرهنگ عامه سراغ گرفت. در میان مردم، پس از شب یلدا، «چلّه بزرگ» آغاز میشد که تا 10 بهمن ادامه مییافت و پس از آن نیز دوره 20 روزه «چلّه کوچک» بود. سپس نوبت سه دوره 10 روزه «اَهمن»، «بَهمن» و «سرماپیرزن» در اسفند میشد. جشن یلدا، اصولاً یک جشن برزگری و دهقانی بود، زیرا زراعت که در پایان پاییز و آغاز سرما پایان مییافت و همه بیکار میشدند، بیشتر شبها به دور هم مینشستند. اما در یلدا، مردم به پیشواز خورشید ـ که دیگر کمتر در آسمان بود ـ میرفتند، به دور هم مینشستند، آتش بازی و قربانی و کارهای دیگر انجام می دادند. اهمیت دیگر این شب از آن رو بود که میلاد ایزد مهر یا میترا که خورشید نماد آن است با میلاد عیسی مسیح (ع) مقارن شده بود. حتی همسانی فرهنگها تا بدانجا است که بابانوئل همان «عمو چلّه» است و بر کلاه آنکه نامش «میتر» است و از میترا اخذ شده، نقش سرو حک شده است.گستردن خوان یلدا - که چون خوان نوروز اهمیت داشت - نشان از پیوند صلح و دوستی داشت و اینکه یلدا، شبی قدسی و سرمدی بود. از آنجا که ایرانیان دوگانه نگر (اعتقاد به ثَنَویت) بودند، بر آن بودند که در طولانیترین شب سال، با باززایی خورشید، سیاهی از بین رفته و زندگی با نور خورشید که روز به روز طولانی میشد، روشن میشود. زیرا خورشید، مظهر مهر است. اما ـ برخلاف تیرگان و مهرگان ـ نوروز و یلدا همگانی مانده است و در میان سرزمینهای حوزه فرهنگ ایرانی و تمام آنانی که نشانی از فرهنگ ایرانی و زبان فارسی در زندگی شان در سراسر جهان دارند، این عناصر ایرانی، زنده است.»
«روزنامه آرمان» در خبری ادعایی با عنوان« احتمال تغییر استانداران در آستانه انتخابات» می نویسد:« نخستينبار نبود وزير كشور كه نماينده دولت است از تغيير استانداران و فرمانداران غيرهمسو سخن به ميان آورد. سیام آبان عبدالرضا رحمانیفضلی درباره تغيير دو استاندار گفته بود: «تغيير استانداران تاثيري در انتخابات ندارد. دست ما نبايد هيچ زماني در جابهجايي مديران بسته باشد. يكي از برنامههاي ما انتخابات است. وزارت كشور و استانداران مسئوليتهاي متعددي از جمله انتخابات دارد. مولفه انتخابات به تنهايي نقش موثري ندارد. تعويض استانداران در راستاي همان ارزيابيهايي بوده كه از قبل داشتیم.» البته اين اظهارات بدون واكنش نبود چنانكه شجاعي نماينده ساري و مياندورود در مجلس با بيان اينكه وزير كشور بايد هدف از اين جابهجايي فرمانداران و استانداران را توضيح دهد، گفت: «مشخص است كارشناساني كه فرمانداران را رصد كردند جابهجايي به موقع را نميدانستند.» اما وزير كشور تحت تاثير اين مخالفتها قرار نگرفت و بار ديگر شنبه شب گفت: «اگر لازم باشد، در آستانه انتخابات نيز فرمانداران و استانداران تغيير خواهند كرد و اگر به اين نتيجه برسيم كه يك فرماندار در يك استان نميتواند تا زمان انتخابات به خوبي فعاليت كند، به تغيير فرماندار اقدام خواهيم كرد.»
«روزنامه قانون» در گزارشی به مصائب اقتصادی مردم در آستانه شب یلدا می پردزاد. این روزنامه در این گزارش با عنوان«پسته خندانگريان از دست رکود« می نویسد:« با این حال اگر در بازارهای تهران قدم بزنید حتما متوجه خواهید شد که امسال هم بازار، تاثیرات رکود را به دوش می کشد گفتوگویی کوتاه با چند مغازه دار نشان می دهد که مدتهاست بازار آجیل و خشکبار رونق چندانی ندارد . حتی نسبت به سال گذشته با درصدی کاهش قیمت مواجه بودهاند، دلیل این کاهش قیمت هم، رکودی است که در کشور حاکم شده و قدرت خرید مردم را کاهش داده است، منتها عید نوروز و شب چله از مواردی است که باعث میشود در مقاطعی این صنف شاهد رونقی نسبی باشد. قیمتها در ماه محرم و صفر نیز با کاهش کمی مواجه بود ولی آنها امیدوارند امسال که شب یلدا در ایام ربیع الاول قرار گرفته این بازار با رونق نسبی مواجه باشد.
از سوی دیگر به رغم گفته های مسئولان صنفی ونظارتی قیمت ها چندان از آنچه مصوب شده است پیروی نمی کنند و هر کدام ساز خود را می زنند .هر چند که در مراکز عمده فروش می توان آجیل را با قیمت کیلویی22هزار تومان نیز خرید اما آجیلی که بیشتر نخود چی وکشمش دارد وکمی هم پسته وبادام زمینی و فندق. اگر هم جنس بهتر بخواهیم آن وقت دیگر قضیه فرق می کندوباید به اصطلاح در این بره کشان آجیلفروشان ،سرکیسه را شل کرد. در هر صورت معمولا آنچه که مسئولان می گویند با آنچه که در بازار وجود دارد متفاوت است .درحال حاضر انواع پسته از 35 هزار تومان تا 65 هزار تومان و بادام درختی 60 هزار تومان و فندق 75 هزار تومان فروخته می شود.قیمت آجیل مخصوص شب یلدا نیز بر اساس ترکیبی که مشتری می خواهد متفاوت است و با کف قیمتی 45هزار تومان شروع می شود و در صورتی که مشتری بخواهد اقلام را به صورت جداگانه خریداری کند، باید مبلغی نزدیک به 100 هزار تومان بپردازد.خود آجیل چهار مغز در چند نوع عربی، فلفلی، شور اعلا، شیرین و خام در مرکز شهر در سطح قیمتی بین 35 تا 65 هزار تومان به فروش می رسد.
میوه خشک ،80هزار تومان
میوه خشک هم یکی دیگر از تنقلات شب یلدا به شمار می رود که طرفداران زیادی پیدا کرده است . میوه خشک مخلوط که یکی از گرانترین خوراکیهای شب یلداست کیلویی 80 هزار تومان فروخته میشود.همچنین هر کیلوگرم انجیر درجه یک 60 هزار تومان، باسلوق 16 هزار تومان، پاستیل 20 هزار تومان و آلو قرمز 13 هزار تومان است.»
«روزنامه اعتماد» در واکنش به امضای محدودیت ویزا توسط اوباما در گزارشی با عنوان«تناقض امريكايي» می نویسد:« لايحهاي ٢٠٠٩ صفحهاي كه نام اقتصادي «بودجه سال ٢٠١٥ ايالات متحده» را به خود اختصاص داده است و بند ٢٠٣ آن اين بار به چهار كشور ايران، عراق، سوريه و سودان اختصاص يافته است. عنوان اين بند «محدوديت استفاده از برنامه لغو رواديد براي خارجيهايي كه به كشورهايي خاص سفر كردهاند»، است. چهار كشور فوق به عنوان كشورهايي تعيين شدهاند كه اتباع كشورهايي كه با امريكا تفاهمنامه لغو رواديد امضا كردهاند، در صورت حضور در آنها، براي سفر به امريكا بايد رواديد دريافت كنند. جرقه اين طرح جنجالي ١٠ روز پيش در كنگره امريكا زده شد. روز جمعه به وقت اين كشور اين لايحه مجلس سنا با ٦٦ راي موافق و ٣٣ راي مخالف از سد سناتورها گذشت و روي ميز باراك اوباما، رييسجمهور قرار گرفت. ساعتي پس از تصويب اين لايحه در سنا، رييس دولت امريكا هم با امضاي آن در حقيقت مهر تاييد خود را بر بند ٢٠٣ لايحه هم قرار داد. گفته ميشود كه باراك اوباما براي پايان دادن به هفتهها اختلاف ميان جمهوريخواهان و دموكراتها در خصوص لايحه بودجه بلافاصله آن را امضا كرده است؛ تعجيلي كه در سايه آن بند ٢٠٣ و تضاد آن با روح توافق هستهاي با ايران ناديده گرفته شد. بر اساس اين بند شهروندان ٣٨ كشور از جمله بيشتر كشورهاي اتحاديه اروپا كه به ايران، عراق، سوريه يا سودان سفر كنند يا تابعيت دوگانه داشته باشند براي ورود به خاك امريكا ملزم به دريافت ويزا يا همان رواديد خواهند بود و اين در حالي است كه پيش از تصويب اين قانون اين افراد ميتوانستند ٩٠ روز اقامت بدون رواديد در امريكا داشته باشند. انتقادهاي اوليه و بيشماري كه به اين طرح وارد شده بود پيرامون اين حقيقت بود كه در سايه اين بند، روند تجارت آزاد كشورهاي اروپايي با تهران و همچنين رونق صنعت گردشگري كشورمان تحتالشعاع قرار خواهد گرفت. به زبان سادهتر، شهروندان اين ٣٨ كشور كه عمدتا از مقصد اروپا به عنوان توريست وارد تهران ميشدند و براي ورود به امريكا هم از امكان لغو رواديد استفاده ميكردند پس از سفر به ايران براي سفر به امريكا با روند بررسي سوابق و فرآيند صدور رواديد روبهرو خواهند بود.»
«روزنامه کیهان» نیز در گزارشی با عنوان«تحریمهای قبلی لغو نشده تحریمهای جدید هم اضافه شد!» به موضوع محدودیت ویزا می پردازد و نوشته:« «باراک اوباما» رئیسجمهور آمریکا روز جمعه تنها ساعتی پس از تصویب لایحه بودجه سال 2016 در سنای آمریکا، این مصوبه را امضا کرد.
در بین انبوه بندها و تبصرههای این لایحه 2009 صفحهای، دستکم یک بند برای ایران از اهمیت ویژهای برخوردار است؛ بندی که آشکارا ناقض توافقی است که تیر ماه امسال در وین بین ایران و 1+5 به دست آمد.
در بند 203 از لایحه بودجه آمریکا تحت عنوان «محدودیت تردد سفرکنندگان به کشورهایی خاص»، چهار کشور ایران، عراق، سوریه و سودان به عنوان کشورهایی معرفی شدهاند که اتباع کشورهایی که با آمریکا تفاهمنامه لغو روادید امضا کردهاند، در صورت حضور در آنها، برای سفر به آمریکا روادید دریافت کنند.
گفتنی است پیش از این، مجلس نمایندگان آمریکا طرح محدودیت تردد به کشورهای خاص را با 407 رأی مثبت در برابر تنها 19 رأی منفی به تصویب رساند. در حقیقت قانون فوق نقض صریح برجام است و میتوان آن را «تحریمهای اقتصادی جدید و مکارانه» واشنگتن علیه ایران نام برد. قانونی که به منزله بازگشت و اجرای غیرمستقیم تحریمها علیه ایران و در حکم «نقض برجام» است.
در بند 29 برجام که هدف از آن جلوگیری از ایجاد مانع برای تجارت با ایران با روشهایی به جز تحریم است، آمده است: اتحادیه اروپایی و دولتهای عضو و همچنین ایالات متحده، منطبق با قوانین خود، از هرگونه سیاست با هدف خاص تأثیرگذاری منفی و مستقیم بر عادیسازی تجارت و روابط اقتصادی با ایران، در تعارض با تعهداتشان مبنی بر عدم اخلال در اجرای موفقیتآمیز این برجام، خودداری خواهند کرد.
علاوه بر این، در بند 26 از برجام آمده است: «ایالات متحده، با حسن نیت، نهایت تلاش خود را برای دوام این برجام و پیشگیری از ایجاد تداخل در تحقق متمتع شدن ایران از لغو تحریمهای مشخص شده در پیوست 2 به عمل خواهد آورد.
تصویب تحریم جدید علیه ایران در حالی است که هنوز هیچکدام از تحریمهای ضد ایرانی لغو نشده است.
دلسوزان نظام پیش از این بارها بر بدعهدی آمریکا و غیرقابل اعتماد بودن آن تاکید داشتهاند ولیکن دولتمردان با این رویکرد مخالف بوده و اقتصاد نیازمند جهاد را معطل نقطههای خیالی رابطه با کدخدا نگه داشتند.
بر اساس این قانون، شهروندان 38 کشور جهان که برای تجارت یا گردشگری میتوانستند مدت 90 روز را بدون داشتن روادید در آمریکا سر کنند، حال اگر طی 5 سال گذشته به این 4 کشور سفر کرده باشند، باید برای سفر به آمریکا در صف دریافت روادید قرار بگیرند.»
«روزنامه شرق» درگزاشی به وضعیت انتخاباتی اصولگرایان پرداخته و می نویسد:« : دیروز آبی سرد بر پیکر اصولگرایانی که برای ازدستندادن مجلس آخرین تلاشها را انجام میدهند، ریخته شد. پس از چندروز مانور خبری درباره پیوستن علي لاریجانی به آنچه نام «ائتلاف اصولگرایان» بر آن نهادهاند، دیروز فراکسیون رهروان ولایت، یعنی تشکیلات سیاسی حامی لاریجانی در مجلس، با تشکیل جلسهای صبحگاهی، عدمپیوستن به ائتلاف اصولگرایان را تصویب کرد. ساعاتی بعد هم منصور حقیقتپور بهعنوان عضو هیأترئیسه فراکسیون رهروان در جمع خبرنگاران پارلمان، ضمن اشاره به خبرهای ضدونقیض در رابطه با حضور دکتر علی لاریجانی در جلسات ائتلاف اصولگرایان گفت: «خبرهای منتشرشده در رابطه با حضور دکتر لاریجانی در ائتلاف اصولگرایان کذب است و ایشان در جلسات ائتلاف اصولگرایان تاکنون حضور نداشتهاند و نخواهند داشت». این در حالی است که روز پنجشنبه خبر پیوستن لاریجانی به این ائتلاف توسط خبرگزاری تسنیم منتشر شد. کاظم جلالی این خبر را تکذیب کرد و پس از انتشار تکذیب این خبر در «شرق»، روز شنبه غلامرضا مصباحیمقدم مجددا در گفتوگو با تسنیم اعلام کرد که لاریجانی خبر یک روزنامه درباره تکذیب پیوستنش به ائتلاف را غیرواقعی دانسته است. اما روایت نمایندگان حاضر در جلسه صبح دیروز فراکسیون، حاکی از ماجرایی دیگر بود. اسماعیل جلیلی به «شرق» گفت که پس از اعلام نظر مصباحیمقدم، کاظم جلالی در جلسه فراکسیون اعلام کرد که لاریجانی همهچیز را به تصمیم فراکسیون محول کرده و به هیچکس هم سخنی درباره پیوستن به ائتلاف نگفته است. این البته تنها روایت نبود و روایتهایی دیگر هم از جلسه صبح دیروز بیان میشد. از جمله اینکه بهروز نعمتی دراینباره اعلام کرد: «حجتالاسلام مصباحیمقدم در حضور اعضا توضیح دادند که در جلسه مجمع تشخیص مصلحت نظام، تیتر روزنامهها مبنیبر «رد شایعه پیوستن رئیس مجلس به ائتلاف اصولگرایان» را به آقای لاریجانی نشان دادم و آنچه در مصاحبه ذکر کردم برداشت شخصیام از پاسخ ایشان بود». اما بههرتقدیر آنچه از این جلسه بیرون آمد، اعلام رسمی حرکت مستقل رهروان و جدایی قطعی آنها از ائتلاف اصولگرایان بود. حقیقتپور دراینباره به خبرنگاران گفت: «موضوع ائتلاف با جبهه متحد اصولگرایی در این جلسه مطرح شد. فراکسیون رهروان دارای یک اکثریت قاطع در مجلس شورای اسلامی است اما برای مشارکت در وحدت، دعوتی از آن توسط جبهه متحد اصولگرایی صورت نگرفته است و تمام اعضای فراکسیون رهروان تصمیم گرفتند که به صورت مستقل و بهعنوان یکی از جریانات اصولگرایی عمل کند». شاید اگر اصولگرایانی که این روزها در کنار همه اختلافات داخلی خود، برای تهیه فهرست تهران با بحران رأی هم مواجه هستند، میدانستند آغاز بازی رسانهای با لاریجانی و تیمش در نهایت به اعلام رسمی استقلال رهروان از اصولگرایان میانجامد، هیچ گاه این بازی را آغاز نمیکردند. اما بههرترتیب، دیروز تصمیم بزرگ میانهروهای مجلس برای جدایی از اصولگرایان سنتی و تندرو اعلام شد و حقیقتپور صراحتا اعلام کرد: «در استانهای مختلف فهرستی مستقل و واحد با عنوان فهرست رهروان ولایت ارائه خواهیم کرد». او تصریح کرد: «خبرهای ضدونقیضی که توسط رسانههای مختلف بیان میشود تنها فضاسازی ژورنالیستی و بازی سیاسی است و خبرهایی که از دکتر لاریجانی داریم، هیچ قولی برای حضور در جلسات متحد اصولگرایی تاکنون مطرح نشده است و در آن شرکت نداشتهاند». او به همین مقدار هم اکتفا نکرد و برای اینکه خیال اصولگرایان را از ادامه مسیر هم راحت کند، اعلام کرد: «متأسفانه زمان برای مذاکره و ادغام فهرست گذشته است؛ موعد ثبتنام فرارسیده و اعضای نزدیک به رهروان ولایت در حال ثبتنام در انتخابات هستند».
«روزنامه جوان» درگزارشی با عنوان«تحریم ها را در همان سطح پاسخ دهید» نوشته:« نحوه پاسخ صحيح سازمان حكومتي نظام جمهوري اسلامي ايران در قبال نقض تعهد امريكا و تأثيراتي است كه اين توافق ميتواند در نحوه عملكرد ايران بر تعهدات خود برجام بگذارد.
1- واكنش متقابل مجلس
2- وزارتخارجه تقاضاي تشكيل كميسيون برجام را دهد
3- انجام تعهدات هستهاي ايران بايد متوقف شود