
سینمای هاوارد هاکس مملو از آثار شاخصی است که نقاطی طلایی در تاریخ سینمای ایران است و «الدورا» یکی از همین نقاط عطف سینمای این کارگردان شهر محسوب میشود؛ فیلمی که در ادامه یکی دیگر از آثار هاکس ساخته شده و به اثری مهم در سینمای کلاسیک بدل گشته است.
به گزارش «تابناک»، هاوارد هاکس، یکی از کارگردانهای مهم سینمای کلاسیک بود. هاکس که در سال ۱۸۹۶ متولد شده بود در دوران کاری خود کمتر دغدغه سبک داشت و ویژگی او را باید در ساختار روایی آثارش جستجو کرد؛ روایاتی محکم و کاربردی، متکی بر خصایل اخلاق حرفهای، شجاعت عاری از خودنمایی و احساسی حاکی از احترام به خویشتن او در مدتی نزدیک به نیم قرن چهل و سه فیلم بلند داستانی ساخت که انواع گونههای اصیل و مورد علاقه تماشاگران پردههای نقرهای را در بر میگرفتند. فیلم «داشتن و نداشتن» اثر برجسته هاوارد هاکس را تماشا کنید.
هاکس پیش از گرایش به سینما در جنگ جهانی اول خلبان بود و از ۱۹۱۹ دستیار صحنه در کمپانی مری پیکفورد، کار سینما را آغاز کرد. بین سالهای ۱۹۲۰ و ۱۹۲۵ به تدوینگری فیلم، سپس فیلمنامهنویسی و سرانجام دستیار کارگردانی ارتقا یافت. در این مرحله، کمپانی مریپیکفورد را ترک کرد و به عنوان کارگردان، قراردادی به کمپانی فاکس فیلم کژپوریشن پیوست.
در آنجا هفت فیلم صامت ساخت که یکی از آنها مورد توجه قرار گرفت؛ اما پس از پیدایش صدا بود که هاکس اعتباری یافت و توانست قراردادهای درازمدتی با استودیوها ببندد. نخستین فیلم تمام ناطق او، پاسداران سحر درامی تلخ از جنگ اول درباره تلفات نیروی انسانی در میان خلبانان نیروی هوایی است که از فیلمبرداری درخشانی برخوردار است.
پس از ساختن یک فیلم به نام قانون جنایی در سال ۱۹۳۱ و فیلمی درباره مسابقات موتورسواری برای برادران وارنر، به نام صورت زخمی در سال ۱۹۳۲ بود که هاوارد هیوز آن را برای UA تهیه کرد. این فیلم خشونتآمیز و آزاردهنده برداشتی آزاد از فیلمنامه بنهکت درباره آلکاپون بود که توسط لیگارمز (۱۹۷۸ - ۱۸۹۸) در نهایت زیبایی فیلمبرداری شده است. صورت زخمی داستان ظهور و سقوط یکی از جنایتکاران شیکاگویی به نام تونیکامونته است که با دار و دستهاش همچون خاندان شاهزادگان جنایتکار رنسانس حکومت میکند.
صورت زخمی مهمترین فیلم گنگستری دهه ۱۹۳۰ شناخته شده و همکاری درخشان هِکت و هاکس تا پایان دهه ۱۹۳۰ از این فیلم آغاز شد. این فیلم در ۱۹۳۰ فیلمبرداری شد، ولی به علت اختلافی که با دفتر ممیزی هیز (MPPDA) در مورد حذف برخی از صحنهها داشت، دو سال به نمایش درنیامد. سرانجام هاکس مجبور شد برخی از صحنههای آن را حذف کند و فیلم را به نتیجهای اخلافی برساند و حتی مجبور شد نام آن را به صورت زخمی مایه شرم ملت تغییر دهد.
اما هواداران معیار تولید، که آن را خشن و غیراخلاقی تشخیص داده بودند، با جنجالهایی که برای آن به پا کردند موجب شهرت فیلم شدند. فیلم بعدی هاکس، زنده باد پانچوویلا (۱۹۳۴) برای کمپانی MGM بود که فیلمنامهاش را هکت و هاکس نوشته بودند، اما لوئیس ب. مهیر کارگردانی آن را به جککانوی سپرد. حاصل همکاری بعدی هکت و هاکس در کمپانی کلمبیا فیلم قرن بیستم (۱۹۳۴) شد و موفقیت بینظیری به دست آورد.
فیلم قرن بیستم درباره یک تهیهکننده مستبد نمایشهای برادوی (جان باریمور) است. این تهیهکننده در سراسر فیلم، که غالباً در یک قطار سریعالسیر قرن بیستمی از شیکاگو به نیویورک میگذرد، از هر وسیله استفاده میکند تا همسر بازیگر خود (کُرول لمبارد) را به نمایش بعدی برساند. فیلم قرن بیستم با دیالوگهای سریع و ضرباهنگ تند تدوین الگوی کمدیهای خلبازی در اواخر دهه ۱۹۳۰ و ۱۹۴۰ شد.
شاخصترین فیلم هاکس در دهه ۱۹۳۰، «راه افتخار / The Road To Glory» (سال ۱۹۳۶)، که به همراه فیلمهای در جبهه غرب همه چیز آرام است (۱۹۳۰) اثر لوئیس مایلستن، راههای افتخار (۱۹۵۷) و غلاف تمام فلزی (۱۹۸۷) اثر استنلی کوبریک جزء قویترین فیلمهای ضدجنگ آمریکایی طبقهبندی شده است. این فیلم را داریل ف. زانوک برای کمپانی فاکس تهیه کرد و هنرمندان نامتعارفی در آن همکاری کردند. فیلم نامه راه افتخار را ویلیام فاکنر و جوئل سایر نوشته و گرگتولند فیلمبرداری آن را انجام داده و فردریک مارچ و وارنر بَکستر در آن بازی درخشانی داشته اند.
«الدورادو / Eldorado» محصول ۱۹۶۷ یکی دیگر از آثار برجسته هاوارد هاکس است که بعد از
«داشتن و نداشتن» و «
گروهبان یورک» در این بخش به آن میپردازیم؛
هاکس ابایی نداشت از اینکه طرح و موقعیتهای خوب و امتحان پس داده فیلمهای خود یا دیگران را بار دیگر به کارگیرد و فیلمی نو بسازد (در حقیقت هم هر فیلمی در هر نوعی ساخت، بعد از تثبیت آن نوع بود و از این نظر نوآوری نکرد، ولی قطعاً با گسترش و رشد آن نوع، سبب ارتقایش شد).
از این روی، الدورادو بار دیگر داستان پیروزی یک کلانتر (رابرت میچام) و دوستش (جان وین) بر گله داری منتفذ است و در نوع خود، نه تنها فیلم بدی نیست، سرشار از فکرها و لحظات هاکسی هم هست؛ اما به نوعی ادامه «ریو براوو» است و از موقعیت و لوکیشینهای این فیلم بهره میبرد.
هم اکنون به تماشای خلاصهای از این فیلم در «تابناک» بنشینید.
سایت تابناک از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.