با انصاف و سعه صدر، به «اعتماد» اعتماد شد

پروژه بستن یک روزنامه دیگر با تمرکز بر یک جمله و تسری این جمله به مبانی بنیادین در شرایطی در روزهای اخیر کلید خورده بود که خوشبختانه با توجه چهره‌های معتدل اصول‌گرا و همچنین جمع‌بندی منطقی هیأت نظارت بر مطبوعات، این اتفاق رخ نداد؛ اتفاقی که اگر از منظر امنیت شغلی روزنامه‌نگاری بدان نگریست، میزان اهمیتش چندین برابر می‌شود.

به گزارش «تابناک»، به تازگی روزنامه اعتماد‌ گفت‌و‌گویی منتشر کرده بود که طرفِ مصاحبه با این روزنامه، نقدی را ‌به فضای جامعه و کمرنگ شدن ارزش‌های دینی مطرح کرده بود؛ اما پس از انتشار این گفت‌و‌گو، برداشت‌های غیرمنصفانه‌ای از این گفت‌و‌گو شد و سوای اینکه این دیدگاه طرفِ گفت‌و‌گو بوده، برخی به طرح این تلقی روی آوردند که روزنامه اعتماد اقدام به توهین به ارزش‌های دینی کرده است؛ برداشتی که با بخش مورد اشاره از گفت‌و‌گو و روح کلی گفت‌و‌گو سازگار نبود.

فشار‌ها بر نهادهای متولی به ویژه هیأت نظارت از طریق صدور چند بیانیه و انجام سلسله گفت‌وگو‌ها توسط رسانه‌هایی که سابقه تعطیلی رسانه مختلف را در کارنامه‌شان دارند، به شدت افزایش یافت و فضا به سمت و سویی می‌رفت که اعتماد زیر تیغ توقیف برود؛ اما در این میان، مواضع چهره‌های معتدل اصول‌‌گرا که در چنین مباحثی نزد بخش قابل توجهی از رسانه‌های این طیف و تصمیم‌گیرندگان از مرجعیت فکری برخوردارند، باعث شد تا فضا تغییر کند.

مشخصاً غلامعلی حدادعادل، نماینده مجلس شورای اسلامی و رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی درباره آنچه در این نشریه منتشر شده بود، موضعی بسیار اثرگذار ‌داشت. حدادعادل در این باره گفت: «من مطلب روزنامه اعتماد را خوانده‌ام. استنباط من این نیست که خبرنگار مرادش امام حسین (ع) یا حضرت زهرا (س) بوده است، بلکه به نظر بنده منظورشان اشاره به اشخاصی بود که در آن مصاحبه از آن‌ها نام برده شده بود. بعید می‌دانم در جامعه ما فردی که اسمش اصلاح‌طلب است یا روزنامه‌ای برای یک جناح خاصی باشد ـ که شاید ما هم با برخی کار‌هایشان موافق نباشیم ـ کسی مقام امام حسین (ع) و حضرت زهرا (س) را انکار کند‌».

الیاس حضرتی، مدیرمسئول روزنامه اعتماد‌ نیز در یادداشتی، ضمن عذرخواهی از شائبه به وجود آمده، تأکید کرد ‌چنین نیتی در سؤال مصاحبه‌کننده و پاسخ مصاحبه‌شونده وجود نداشته است.

او در این یادداشت تأکید کرده بود: «در کل متن مصاحبه بار‌ها و بار‌ها مصاحبه شونده ارادت و اعتقاد و باور عمیق خود را به حضرت امام حسین (ع) اعلام و تأکید کرده که الگوی اصلی جوانان و دانشجویان دهه ۵۰، امام حسین (ع) بوده و از طریق کتاب‌های مرحوم شریعتی و شهید مطهری (حماسه حسینی) این الگو را انتخاب و ابعاد و عمق حماسه کربلا را دنبال می‌کردند و از این طریق ایمان و باورشان، روز به روز به مبارزه علیه ظلم و جور دستگاه ستمشاهی بیشتر می‌شد. در مقابل سؤال خبرنگار، ایشان باز تأکید بر این دارد که جوان‌ها به رغم مباحث جدید و دغدغه‌های جدید، همچنان به آن اسطوره‌ها باور داشته و شخصیتی مانند امام حسین (ع)، الگوی آنان است‌».

حضرتی در بخشی دیگر از یادداشتش، به نوشته بعدی ابراهیم اصغرزاده به عنوان طرف مصاحبه اعتماد اشاره کرد که برای رفع این ابهام، در شماره‌های بعدی این روزنامه منتشر شد و یادداشتی که سردبیر اعتماد در سالگرد شهادت سرداران رشید اسلام شهیدان خرازی، باکری و زین الدین که الگوی همه آن‌ها آقا امام حسین (ع) بوده و جوانان امروز ما هم از این شهدا و مولایشان الگو گرفته‌اند، منتشر کرد و تأکید مکرر این روزنامه در روزهای بعد بر ارزش‌های دینی و شیعی داشته است، اشاره نمود و همه این‌ها را نشانه عدم سوءنیت رسانه متبوعش تلقی کرد.

بر همین اساس بود که هیأت نظارت بر مطبوعات در نخستین جلسه خود پس از این ماجرا، با در دستور کار قرار دادن این موضوع به بررسی پرداخت و در جمع‌بندی نهایی این نشست، تأکید شد: «مصاحبه روزنامه اعتماد در مورخ ۴ / ۱۲ / ۹۳ درباره سبک زندگی و فعالیت دانشجویی در دهه ۵۰ مطرح شد و هیأت پس از بررسی و بحث‌ و با توجه به صدر و ذیل مطلب، آن را مصداق توهین به ساحت سیدالشهدا (ع) ندانست و اقدامات اداره کل مطبوعات و خبرگزاری‌های داخلی و همچنین توضیحات بعدی و فوری دست‌اندرکاران روزنامه را کافی دانست.

این هیأت همچنین در عین حال مقرر داشت، به نحو مقتضی به جامعه رسانه‌ای اعلام شود که دقت و حساسیت لازم را داشته باشند، زیرا با توجه به جایگاه اصول دینی و مقدسات و با عنایت به اعتقادات جامعه اسلامی، حتی شائبه توهین به مقدسات، پذیرفتنی نیست‌» تا بدین ترتیب به روزنامه اعتماد ـ که جزو نشریات معتدل کشور به شمار می‌آید ـ اعتماد ‌و با انصاف و سعه صدر تصمیم‌سازان و تصمیم‌گیران، این نشریه حفظ شود.

اهمیت این اتفاق زمانی پررنگ‌تر می‌شود که از منظر صنفی به این تصمیم نگریست و توجه داشت ‌با چنین تصمیم‌گیری، عملاً گروهی بزرگ از روزنامه‌نگاران در آستانه سال نو، به فعالیت حرفه‌ای دشوارشان ادامه می‌دهند و با امید به آینده، بر ادامه مشی معتدلشان تأکید خواهند ورزید.