یادواره چوگان در اصفهان با تخریب نقش جهان
خبر این بود که بخشی از سنگفرش‌های میدان نقش جهان را شبانه کنده‌اند تا آن را برای برگزاری بازی چوگان در روز اختتامیه اجلاس میراث فرهنگی ناملموس تبدیل کنند. اتفاقی که اگرچه باورپذیر نبود اما واقعیت داشت.
اجلاس بین‌المللی میراث فرهنگی ناملموس در اصفهان پس از ٣روز در حالی به کارش پایان داد که ریاست اجلاس مجمع عمومی ICCN از کنگ نیونگ کره به شهردار اصفهان تحویل داده شد. در آخرین روز از برگزاری این اجلاس که مشخصا با حوزه میراث فرهنگی هم در ارتباط بود اما خبر تخریب بخشی از سنگفرش‌های میدان نقش جهان به بهانه برگزاری بازی چوگان در این میدان همگان را متاثر کرد.
به گزارش شهروند، زندگی روزمره اصفهان از ١٧ تا ١٩مهرماه تحت‌تأثیر برگزاری اجلاس بین‌المللی میراث فرهنگی ناملموس قرار داشت. در بخش‌های مختلف شهر پرچم‌های کشورهای شرکت‌کننده در این اجلاس را برافراشته بودند. به گزارش خبرنگار اعزامی «شهروند» از اصفهان، شهرداری این شهر که میزبان برگزاری اجلاس میراث فرهنگی ناملموس بود ١٤هتل اصفهان را برای اسکان میهمانان این اجلاس که از ٤٠کشور جهان به تهران آمده بودند در اختیار گرفته بود.
این جشنواره که با سخنان شهیندخت مولاوردی، معاون رئیس‌جمهوری آغاز شده بود با حضور علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی پایان گرفت. او هنگام ورودش به اصفهان گفت: پیگیری مسأله بحران آب یکی از اهداف سفر او به اصفهان است. در این اجلاس چهره‌هایی دیگر چون علی‌اکبر ولایتی هم شرکت داشتند. چهره‌ها و افراد بنامی که همه آنها در همان زمانی که درباره اهمیت صیانت از میراث فرهنگی ناملموس سخن می‌گفتند، فراموش نکردند که مهم‌ترین مشکل این روزهای اصفهان، آب است؛ زاینده‌رود است. ولایتی هم مثل لاریجانی به مسأله آب و خشکی زاینده‌رود اشاره کرد و گفت: «جاری شدن آب در زاینده‌رود فقط خواست اصفهان نیست و خواست همه مردم ایران است. این مسأله کاملا صحیحی است و موضوع زاینده‌رود یک موضوع ملی است، یعنی اگر هر انسانی از کنار این رودخانه بگذرد و در آن آب نبیند غصه می‌خورد، چون اصفهان است و زاینده‌رودش.» پیش از او مولاوردی، معاون رئیس‌جمهوری در حوزه زنان و امور خانواده هم در روز افتتاحیه همین اجلاس زاینده‌رود را فراموش نکرد و گفت: «وضعیت امروز زاینده‌رود نتیجه سوءمدیریت‌هاست.»
اجلاس بین‌المللی میراث فرهنگی ناملموس که مقر اصلی برگزاری نشست‌ها و همچنین مراسم افتتاحیه و اختتامیه‌اش، هتل عباسی اصفهان بود دیروز در حالی به کارش پایان داد که ریاست اجلاس مجمع عمومی ICCN از کنگ نیونگ کره به شهردار اصفهان تحویل داده شد. براساس نتایج برگزاری مجمع عمومی مرتضی سقائیان‌نژاد، شهردار اصفهان ریاست اجلاس مجمع عمومی میراث فرهنگی ناملموس را که پیش از این در کانگ نیونگ کره‌جنوبی بوده برعهده گرفت و تحویل پرچم ICCN به اصفهان داده شد.
نماینده کشور اسپانیا نیز به‌عنوان نایب‌رئیس اجلاس مجمع عمومی انتخاب شد. همزمان با این اجلاس ده‌ها برنامه فرهنگی دیگر در فضاهای عمومی، میدان‌ها، مراکز تاریخی، موزه‌ها و میدانگاه‌های بزرگ اصفهان مثل میدان عتیق و نقش جهان در حال برگزاری بود، از نمایشگاه صنایع‌دستی در چهل‌ستون گرفته تا روایت نقالی «بیژن و منیژه» و «داستان سمک‌عیار»، در باغ غدیر. اصفهان در روزهای اخیر در حالی میزبان تعداد زیادی میهمان خارجی بود که در آخرین روز فعالیت اجلاس بین‌المللی میراث فرهنگی ناملموس اتفاقی غیرمنتظره در میدان نقش جهان بار دیگر همه نگاه‌ها را به این میدان تاریخی ثبت شده در فهرست میراث جهانی جلب کرد.
خبر این بود که بخشی از سنگفرش‌های میدان نقش جهان را شبانه کنده‌اند تا آن را برای برگزاری بازی چوگان در روز اختتامیه اجلاس میراث فرهنگی ناملموس تبدیل کنند. اتفاقی که اگرچه باورپذیر نبود اما واقعیت داشت. بخشی از سنگفرش میدان نقش جهان را که زمانی در آن چوگان بازی می‌کردند، شبانه کنده بودند تا میله‌های چوگان را در آن نصب کنند! این در حالی است که براساس برنامه‌های اعلام شده در فهرست برنامه‌های اجلاس میراث فرهنگی ناملموس قرار بود بازی چوگان به صورت نمادین در خیابان‌ها و بخشی از فضاهای عمومی شهری انجام شود و این‌که در نهایت چه کسانی اینطور شبانه تصمیم گرفته بودند میدان نقش جهان را برای بازی چوگان آن هم در آخرین روز برگزاری اجلاس آماده کنند تعجب و تأثر همگان را برانگیخته است!
خبرگزاری میراث فرهنگی، در گزارشی که از تخریب شبانه سنگفرش‌های میدان نقش جهان همزمان با برگزاری اجلاس بین‌المللی میراث فرهنگی ناملموس منتشر کرده نوشته است: «میدان نقش جهان اصفهان در یک اقدام پنهانی و عجیب زیر نور چراغ‌های یک دستگاه خودرو وانت زخم برداشت. کارگران شهرداری اصفهان با نظارت اعضای فدراسیون چوگان کشور در اقدامی خودسرانه، بدون مجوز از سازمان میراث فرهنگی و بدون حضور کارشناسان اداره میراث فرهنگی اصفهان از تاریکی شب و خلوت بودن میدان ثبت جهانی شده نقش جهان استفاده و اقدام به برچیدن ناگهانی سنگ‌های کفپوش این میدان تاریخی در نزدیکی سر در بازار قیصریه کردند.» براساس این گزارش، حجت‌الله دهخدایی، دبیر فدراسیون چوگان که بامداد دیروز (شنبه ١٩مهرماه ٩٣) همزمان با شروع تخریب کفپوش‌های نقش جهان در محل حاضر بودند مدعی شده «برچیدن کفپوش‌های میدان نقش جهان اصفهان با هماهنگی مسعود سلطانی‌فر، رئیس سازمان میراث فرهنگی و معاون رئیس‌جمهوری صورت گرفته است.»
«فرهاد نظری»، مدیر دفتر ثبت آثار تاریخی کشور که همچون دیگر مسئولان ارشد سازمان میراث فرهنگی در ساعت یک بامداد امروز توسط خبرنگاران حاضر در محل تخریب میدان نقش جهان از احداث ناگهانی یک زمین چوگان در این میدان ثبت جهانی شده مطلع و بلافاصله در محل حاضر شد از مشاهده تخریب‌ها متاثر و از جعل سمت کارشناس میراث فرهنگی توسط دبیر فدراسیون چوگان کشور ابراز تاسف کرد.
مدیرکل دفتر ثبت آثار تاریخی کشور با اعتراض به تخریب کفپوش‌های سنگی میدان تاریخی نقش جهان که تا یک بامداد امروز ادامه داشت به ٣خبرنگار حاضر در میدان نقش جهان گفت: «تخریب پنهانی کفپوش‌های میدان نقش جهان اقدامی خودسرانه و بسیار اشتباه بود.»
نظری تأکید کرد: «فدراسیون چوگان و شهرداری اصفهان براساس موازین میراث جهانی و ضوابط میراث فرهنگی کشور باید بلافاصله اقدام به جبران خسارت وارد شده به میدان نقش جهان و کارگذاری دوباره کفپوش‌های تخریب شده میدان نقش جهان کنند. مسئولان ارشد سازمان میراث فرهنگی با حضور در این میدان تاریخی و مشاهده تخریب‌های انجام شده، فعالیت تخریبی را در ساعت ٢ بامداد صبح امروز متوقف کردند و از مدیران شهری اصفهان و مسئولان فدراسیون چوگان کشور خواستند تا بلافاصله خسارت وارد شده به میدان نقش جهان اصفهان را جبران کنند.
به نوشته میراث خبر، محمدحسن طالبیان، معاون میراث فرهنگی کشور هم با اطلاع از تخریب‌های انجام‌شده با ابراز تاسف از اتفاق رخ داده در میدان نقش جهان اصفهان گفته است: «میدان نقش جهان، میراث جهانی بشر است و تصمیم‌گیری برای هر فعالیتی در هر نقطه از این اثر تاریخی باید با هماهنگی سازمان جهانی یونسکو باشد.»
