از سال ۸۳ تاکنون کدام مذاکره هسته‌ای منتشر شده است؟!

به گزارش «تابناک»، پس از کش‌و‌قوس‌های فراوان، سرانجام عباس عراقچی، معاون وزیر امور خارجه پس از پایان مذاکرات کار‌شناسی، راهی ژنو شد و در‌ چند دور مذاکره، از توافق میان ایران و ‌۵+۱‌ خبر داد که البته این توافق را مشروط به پذیرش پایتخت‌ها کرد.

سرانجام آقای عراقچی در کنفرانس خبری چند روز پیش گفت: خانم اشمید معاون اشتون مسئول سیاست خارجی اروپا اعلام کرد، گروه ‌۵+۱‌ روند اجرایی را پذیرفته‌اند و ایران نیز پس از مشورت به نهادهای مرتبط در داخل روند اجرایی را پذیرفته است.

‌وی اعلام کرد: بیستم ژانویه یا سی‌ام دی، زمان آغاز و اجرای توافق ژنو است. بنا بر ‌این توافق ایران و ‌۵+۱‌ در چند مرحله ـ بنا بر‌ طرح اقدام مشترک ـ اقدامات متقابلی ‌انجام خواهند داد. در همین زمینه «تابناک» در گفت‌و‌گو با حسن بهشتی‌پور، کار‌شناس مسائل هسته‌ای جزئیات توافق اجرایی را بررسی کرده است.

بهشتی‌پور پیرامون توافق ژنو گفت: در توافق ژنو موضوعات کلی به امضای وزرای خارجه رسیده بود. اگر در توافق ژنو دو طرف، وارد جزئیات می‌شدند، اختلاف بیشتر و مسائل دیر‌تر به نتیجه می‌رسید. در توافق ژنو ایران و ‌۵+۱‌ ‌روی اصول اساسی و نقش راه توافق ‌و به سمتی حرکت کردند که نقشه راه را اجرایی کنند.

مذاکرات مثل کوه یخ است که ‌۱۰ درصد آن بیرون از آب است و بقیه در زیر آب‌ که البته بسیار حجیم‌تر و بزرگ‌تر است. در واقع روند اجرای توافق ژنو باید به تدریج موشکافی و اجرا شود.

این کار‌شناس مسائل هسته‌ای افزود: ‌خوشبختانه مذاکرات به خوبی در حال پیشرفت است و مقامات عالی کشور بر آن نظارت دارند و با دقت و گام به گام به جلو حرکت می‌کنند. مذاکرات هسته‌ای ده سال طول کشیده است، نمی‌شود ‌همه چیز یک‌شبه حل شود.

اما نکته مهم اینکه سخت‌ترین کار همچنان مانده است. توافق جامع کار خیلی پیچیده و گسترده بیشتری نیاز دارد، ولی توافق همه‌جانبه نیز قابل دسترسی است. این توافق نیاز به خواست دوطرف دارد که خوشبختانه دوطرف این اراده سیاسی را دارند. البته هر دو طرف به هم اعتماد ندارند. اگر در این دوره مقدماتی دو طرف بر سر تعهدات پایبند باشند، اعتماد پدید خواهد آمد.

بهشتی‌پور در ادامه در ارتباط با اختلافات در مذاکرات کار‌شناسی گفت: اختلاف در تفسیر از روند اجرایی و برخی‌ موارد جزئی بوده است. دو طرف یک قرارداد برد‌ ـ برد را امضا کردند‌ و‌ در طرح اقدام مشترک در ارتباط با کلیات توافق نموده بودند.

‌وقتی وارد جزئیات می‌شوید، اختلافات بیشتر روشن می‌شود. بعضی برداشت کرده‌اند که در توافق ژنو طرف غربی به ویژه ابهام آمیز برخورد کرده ‌و تیم مذاکره کننده تلاش نموده که روند مذاکرات و توافقات را از ملت ایران پنهان نگه دارند.

وی افزود: این تحلیل ناشی از بی‌اعتمادی است که عده‌ای به مذاکره کنندگان دارند، ولی نمی‌خواهند این حرف را مطرح کنند، زیرا رهبری به صراحت اعلام فرمودند، به مذاکره کنندگان اعتماد دارند و آن‌ها را بچه‌های انقلاب خطاب کردند و همچنین گفتند ما به طرف مقابل بی‌اعتماد هستیم.

‌کسانی که توافق ژنو را نقد می‌کنند، متأسفانه بیشتر به طرف داخلی بی‌اعتمادند و مرتب موارد بی‌پایه ‌مطرح می‌کنند؛ مثلا می‌گویند ‌چرا مذاکرات منتشر نمی‌شود؟ در کجای دنیا، کدام مذاکرات در این سطح منتشر می‌شود؟ البته نتایج مذاکرات باید منتشر شود. مثلا متن توافق ژنو منتشر شد، ولی لزومی ندارد که مذاکرات کار‌شناسی منتشر شود.

‌ما از سال ۸۳ تا کنون مذاکره می‌کنیم، تاکنون کدام یک از آن مذاکرات منتشر شده است؟ نتایج مذاکرات ‌باید به مردم و همه نهادهای زیربط ابلاغ شود. مواردی که مطرح می‌شود، متأسفانه بیشتر بی‌اعتمادی به مذاکره کنند‌هاست که این موضوع خوبی نیست.

‌حسن بهشتی‌پور ادامه داد: وظیفه ما اعتماد و کمک به تیم مذاکره کنندگان است تا بتوانند منافع ایران را تأمین کنند، البته اگر خطایی ‌هم دیدیم، باید بدون هیچ ملاحظه‌ای ‌مطرح شود. به شرط اینکه به مذاکره کنندگان اعتماد داشته باشیم. مشکلات هرچه به جلو برویم، پیچیده‌تر خواهد بود که با درایت، دیپلماسی و با محوریت منافع ملی می‌شود این مشکلات را حل و فصل کرد.

وی همچنین پیرامون هشت مرحله‌ای بودن اجرای توافق ژنو گفت: رقیق کردن اورانیوم به زمان نیاز دارد. ‌نمی‌شود یکباره ۴۰۰ کیلوگرم اورانیوم را رقیق ‌یا اکسید کرد. این اقدام یک روزه انجام نمی‌شود. رقیق شدن بنا بر اعلام کار‌شناسان در هشت مرحله انجام می‌شود. به همین ترتیب طرف غربی هم در هشت‌ مرحله ۲/۴ میلیارد دلار بلوکه شده ایران را مرحله به مرحله آزاد می‌کند. در واقع دو طرف در اقداماتی متقابل، مرحله به مرحله توافق را اجرایی خواهند کرد.

بهشتی‌پور در ادامه، تحریم‌های بیشتر امریکای‌ها را در اوضاع کنونی بعید دانست و ادامه داد: در مورد آینده صحبت کردن سخت است. نمی‌توان گفت، تا ابد تحریم تصویب نمی‌شود. به نظر من امریکایی‌ها در دوره شش ماه آینده تحریم‌های جدیدی تصویب نخواهد کرد. ‌احتمالا بیش از ۸۰ درصد تحریم سنا تصویب نخواهد شد.

البته صهیونیست‌ها همه تلاش خود را می‌کنند ‌تا این طرح تصویب شود، ولی اوباما گفته که آن را وتو خواهد کرد.

اگر کنگره هم بخواهد دوباره وتوی رئیس‌جمهور را بی‌اثر کند، باید دوباره رأی‌گیری شود که نیاز به دو سوم از اعضای گنگره برای بی‌اثر کردن وتو رئیس‌جمهور ‌است. این کسر از تعداد رأی تقریبا سخت و ناممکن است. اسرائیلی‌ها جوسازی رسانه‌ای‌ راه‌ می‌اندازند. آن‌ها چون نتوانسته‌اند، جلوی تصویب توافق را بگیرند، امروز تلاش می‌کنند جلوی اجرای آن را بگیرند.

وی در پایان گفت: اگر امریکایی‌ها تحریم وضع کنند، تیر خلاص را به روند مذاکرات زده‌اند. از آن طرف در ‌کشور نیز نباید بدبین ‌یا خوشبین باشیم، بلکه باید واقع‌بین باشیم و تحولات را رصد کنیم و با حمایت ۷۵ میلیونی از تیم هسته‌ای، شرایط را برای تیم هسته‌ای برای پیگیری منافع ایران بیشتر آماده کنیم..

متن کامل گفت‌و‌گو را اینجا بخوانید.