اظهارات مقامات گوناگون دولت و مجلس
بودجه آماده است! بودجه آماده نیست!
گویا، داستان دیرکردهای پیاپی در تقدیم لایحه بودجه، باز هم ادامه دارد و در سال جاری نیز در حالی که بیش از دو هفته از زمان قانونی ارائه لایحه به مجلس می‌گذرد، دولتیان به جای ارائه بودجه، خواهان بازنگری در زمان ارائه بودجه شده‌اند.
گویا داستان دیرکردهای پیاپی در تقدیم لایحه بودجه، باز هم ادامه دارد و در سال جاری نیز در حالی که بیش از دو هفته از زمان قانونی ارائه لایحه به مجلس می‌گذرد، برخی بر این باورند که قرار نیست، بودجه سال ۹۲ به این زودی‌ها به مجلس برود.
در همین حال، مجلس به تدریج به این نتیجه می‌رسد که بودجه چند دوازدهم را برای دولت در سال ۹۲ تنظیم کند و برخی از عمد دولت در تأخیر در ارائه لایحه بودجه سخن می‌گویند؛ اما دلایل این اتهام به دولت چیست؟
امروز اما موسی‌الرضا؛ ثروتی عضو کمیسیون برنامه و بودجه، سخن از پیش بینی بودجه دو دوازدهم برای سال آینده کرده است.
ثروتی اشاره نمود: لایحه بودجه امسال هم بموقع نمی‌رسد و پیش‌بینی می‌کنم امسال نیز ما بودجه را دو دوازدهم تصویب می‌کنیم.
وی در یک اظهار نظر جالب، دیرکرد در ارائه بودجه را عمدی دانسته و گفته است: من بر این باورم که چون این دولت خیلی با کار قانونی سازگاری ندارد و روحیه‌اش ناسازگاری با قانون است، همواره میل به کار خلاف قانون دارد.
ثروتی با اشاره به سخنان اخیر معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس‌جمهور که گفته بود، لایحه بودجه آماده است، بیان کرده: نمی‌دانم اگر این لایحه آماده است، چرا به مجلس ارائه نمی‌شود. من معتقدم دولت تعمداً لایحه را به مجلس نمی‌دهد.
البته امسال با توجه به دیرکردهایی که دولت در سال‌های گذشته در ارائه لایحه بودجه داشته و به ویژه سال گذشته، هنوز زمان زیادی از تأخیر دولت نگذشته است؛ اما چرا مجلس تا این اندازه نگران دیرکرد در ارائه لایحه بودجه است و عمد دولت در این میان چه می‌تواند باشد؟
بی‌گمان، این سابقه دولت در دیرکردهای پیاپی و زیاد است که اکنون دغدغه مجلس را تشکیل داده و پیش بینی برای تصویب بودجه چند دوازدهم نیز از همین سابقه بد دولت سرچشمه می‌گیرد؛ حتی شاید دیر یا زود و تا مدت زمانی دیگر، دولت بودجه را به مجلس تحویل دهد، اما همین دیرکرد نیز کافی است تا نمایندگان مجلس، سناریو‌های خود را در خصوص تعمد دولت به تأخیر بر زبان آورده و رسانه‌ای کنند.
اما باید درباره تعمد دولت بر دیرکرد در ارائه لایحه بودجه نیز باید کمی دقیق شد؛ چنانچه این امر درست باشد، هدف دولت از این کار چه می‌تواند باشد؟
حساسیت بودجه ۹۲ بیش از همه مربوط به مصادف شدن این سال با انتخابات ریاست جمهوری است و بودجه ۹۲ دست‌کم برای شش ماه در اختیار دولتی است که هیچ دخل و تصرفی (شاید) در تنظیم آن نداشته و بنا بر اهداف مشخص دولت سابق تنظیم شده است.
هنگامی که صحبت از تعمد دولت در تأخیر لایحه بودجه می‌شود، بیش از هر چیز ذهن به این موضوع هدایت می‌شود که دیرکرد در تصویب بودجه از یک سو و تصویب بودجه چند دوازدهم برای دولت کنونی به معنای سخت‌تر شدن کار برای دولت آینده است.
در واقع چنانچه مجلس زمان کافی برای بررسی بودجه نداشته باشد، به گونه‌‌ای مجبور به تأیید آن چیزی می‌شود که دولت خواهان آن است و با در نظر گرفتن اینکه این دولت شاید بدون توجه به ملزومات تعیین بودجه با توجه به تغییر دولت در سال ۹۲، بودجه را تحویل مجلس می‌دهد (این یک فرض است) مشکل برای دولت آینده انکارنکردنی است.
به عبارتی چنانچه برنامه‌های اجرایی دولت بعد به شدت وابسته به تنظیم بودجه باشد ـ به ویژه در شرایط اقتصادی خاص کنونی ـ هرگونه خللی در بودجه ۹۲ کار دولت را به شدت با مشکل روبه‌رو خواهد کرد. در نتیجه تنها هدف فرضی دولت برای تأخیر در ارائه بودجه ایجاد مشکل برای دولت بعد می‌تواند باشد.
حال باید پرسید که آیا به راستی دولت فعلی قصد بر ایجاد مشکل برای دولت بعد دارد؟ و اساس هدف نهایی از ایجاد مشکل برای دولت یازدهم چه می‌تواند باشد؟
امروز میرتاج الدینی، معاون رییس جمهور در اجرای قانون اساسی هر گونه تعمد دولت در تأخیر را تکذیب و اشاره کرده است: دولت قصد و غرضی در تأخیر ارائه لایحه بودجه ندارد و مشغول کار است ولی آماده کردن آن زمان می‌برد؛ مگر اینکه بخواهد کلیشه‌ای کار کند و تنها رقم بودجه قبلی عوض شود که این امر عملیاتی نیست.
میر تاج الدینی البته یک گام فرا‌تر می‌رود و می‌گوید: باید نسبت به زمان تحویل بودجه از سوی دولت و همچنین مدت بررسی آن در مجلس بازنگری شود، زیرا هیچ دولتی نتوانسته بموقع بودجه را بیاورد و این امر نشان می‌دهد آیین نامه کنونی قابلیت اجرا ندارد و باید اصلاح شود.
مشخص است، دلایلی که میر تاج الدینی آورده، تا اندازه‌ای قابل پذیرفتن و بررسی است و شاید حتی پیشنهاد وی برای بازنگری در زمان تحویل بودجه به مجلس باشد.
اما از آنجایی که وی اشاره کرده، در حال کار بر روی لایحه بودجه هستیم، آیا نباید پرسید که این امر می‌توانست بسیار زود‌تر از اینها انجام شود و واقعا دلیل دیرکرد در ارائه لایحه بودجه چیست؟
به عبارتی هرچند سخنان میرتاج الدینی برای توجیه تأخیر دولت در ارائه لایحه بودجه می‌تواند پذیرفته باشد، هنوز دلیلی منطقی برای دیرکرد در ارائه لایحه بودجه نیست. این در حالی است که ممبینی چندی پیش اشاره کرده بود، لایحه بودجه آماده است و مشخص نیست که در میان مسئولین دولتی باید به کدام اظهار نظر اتکا کرد!
سخن گفتن از تعمد دولت در این شرایط به نظر بیش از هر چیز بر فرضیات استوار است و ادامه و دنباله ذهنیت‌هایی است که نسبت به دولت کنونی شکل گرفته و سابقه دولت نیز مزید بر علت شده است. شاید آن گونه که گفته می‌شود، دولت در تأخیر خود تعمدی دارد. شاید هم با دیرکردی کوتاه بودجه تا چندی بعد راهی مجلس شود.
اما هنوز باید پرسید که آیا همین سابقه بد دولت در ارائه لایحه بودجه به مجلس و مثلاً تأخیر طولانی سال گذشته، دلیلی بر تبرئه دولت از تعمد در به تأخیر انداختن تحویل لایحه بودجه نیست؟
سخن کوتاه آن که چه تعمد دولت در تأخیر لایحه بودجه را بپذیریم و چه دلایل دولت برای تأخیر را، آنچه در این میان مشخص است، این که دیرکرد در تصویب بودجه سال آینده تا همین جا نیز رقم خورده و این امر معضلی در سال مالی آینده دولت است که می‌تواند پیامدهای شدید اقتصادی را به دنبال داشته باشد.
