جولان آدامس‌هاي آمريكايي در بازار ايران

به نظر مي‌رسد تبادل تجاري غيررسمي بين دو كشور ايران و آمريكا از طرق مختلف - بيشتر به صورت قاچاق - همچنان ادامه دارد. جالب اينجاست كه آدامس از جمله نقاط اشتراك تبادلات تجاري بين دو كشور است.

به گزارش ايسنا براساس آمارهاي منتشر شده در نيمه نخست سال جاري بالغ بر شش ميليارد تومان آدامس بدون قند به صورت قانوني وارد كشور شد. در اين مدت از سه كشور امارات، تركيه و لهستان انواع آدامس بدون قند به صورت رسمي وارد كشور شد كه سهم لهستان در اين واردات 75درصد، تركيه 21 درصد و امارات چهار درصد بود. ارزش دلاري اين ميزان واردات نيز به بيش از 5.6 ميليون دلار رسيده است.

از سوي ديگر شركت آمريكايي توليدكننده اوربيت يعني شركت ريگلي 14 كارخانه در كشورهاي مختلف جهان از جمله لهستان دارد. بنابراين مي‌توان حدس زد كه آدامسهاي آمريكايي اوربيت از طريق كارخانه ريگلي در لهستان به كشورمان صادر شده‌اند.

در همين حال بررسيهاي انجام شده نشان مي‌دهد كه با وجود كاهش واردات رسمي آدامس به كشور، مصرف اين محصول در بين مردم ايران همچنان رو به افزايش است. در اين بين برخي گزارشهاي منتشر شده نشان مي‌دهند كه آدامس آمريكايي اوربيت همچنان بيشترين سهم را در بازار ايران به خود اختصاص داده است. آدامسهاي موزي، شيك، اوليپس، ريلكس و آيدين هم از ديگر برندهاي مطرح موجود در بازار آدامس ايران هستند.

براساس آخرين اطلاعات منتشر شده توسط مرکز مشاوران اقتصاد توسعه، ايرانيان سالانه بيش از 500 ميليارد تومان آدامس مصرف مي‌كنند. اين رقم اگرچه مربوط به سال گذشته است، اما بعيد به نظر مي‌رسد در اين مدت بازار ايران دستخوش تغييرات شديدي شده باشد. از سوي ديگر به نظر مي‌رسد واردات شش ميليارد توماني آدامس در نيمه نخست امسال تنها بخش اندكي از نياز را تامين كرده و مابقي نياز بازار داخلي از طريق توليد و قاچاق تامين مي‌شود.

مصرف بالاي آدامس در ايران باعث شد تا در سال 1388 بزرگترين خط توليد آدامس بدن قند خاورميانه در شركت پارس مينو به بهره‌برداري برسد. در مراسم افتتاح آن كارخانه اعلام شد كه سالانه مبلغي بالغ بر 100 ميليارد تومان صرف واردات رسمي آدامسهاي بدون قند به كشور مي‌شود. همچنين اعلام شد كه با افتتاح اين خط توليد كشور در زمينه تامين آدامس بدون قند موردنياز خود به خودكفايي خواهد رسيد.

اين‌كه كشور در زمينه تامين آدامس بدون قند به خودكفايي رسيده يا خير دقيقا معلوم نيست، اما واضح اين است كه واردات رسمي اين نوع آدامس به كشور كاهش قابل ملاحظه‌اي يافته است. بايد ديد آيا قاچاق جاي واردات رسمي را گرفته يا توليد داخل؟

البته آمار تازه‌اي درباره سهم توليدات داخل از بازار آدامس بدون قند كشور منتشر نشده، اما آخرين آمارهاي منتشره در اين باره حاكي از آن بوده كه توليدات خارجي سهمي 80 درصدي در بازار آدامس بدون قند ايران دارند.

همچنين اهميت اقتصادي بازار آدامس آن‌قدر بالا بوده كه براساس برخي گزارشهاي منتشر شده، گردش مالي بازار آدامس ايران 50 برابر گردش مالي كيوسكهاي مطبوعاتي، حدود 50 درصد حجم بازار لوازم آرايش و بهداشتي، حدود 8 برابر بازار تورهاي گردشي داخلي، حدود چهار برابر بازار آب معدني و يك چهارم گردش مالي سالانه‌ي بازار سيگار كشور مي‌شود.

اوربيت از كجا آمد؟

اوربيت يكي از برندهاي آدامس بدون قند بوده كه محصول شركت آمريكايي ريگلي است. در آمريكا اين آدامس در سال 2001 با بسته‌بندي جديد دوباره وارد بازار شد. اين تغيير بسته‌بندي با هدف رقابت با محصولات ديگر شركتها مانند آدامسهاي شركت كدبوري انجام شد.

تاريخچه آغاز توليد آدامس اوربيت به سال 1944 در آمريكا بر مي‌گردد. در جريان جنگ جهاني دوم مواد تشكيل‌دهنده آدامس اوربيت شامل قند، شربت ذرت، نرم كننده و طعم‌كننده‌هاي ميوه‌ مصنوعي مي‌شد. شركت آمريكايي ريگلي نيز كه توليدكننده آدامس اوربيت است، به طور كلي در حوزه صنايع غذايي فعاليت مي‌كند. اين شركت در سال 1891 پايه‌گذاري شد و در ابتدا اقدام به فروش محصولاتي مانند صابون و بيكينگ ‌پودر مي كرد.

اين شركت هم‌اكنون محصولات خود را در بيش از 180 كشور جهان مي‌فروشد و 14 كارخانه نيز در كشورهاي مختلف مانند آمريكا، مكزيك، استراليا، انگليس، كانادا، اسپانيا، نيوزلند، فيليپين، فرانسه، كنيا، تايوان، چين، هند، لهستان و روسيه دارد.